【春(chun)季飲食(shi)常識(shi)】春(chun)季健康飲食(shi)原(yuan)則 春(chun)季飲食(shi)注意(yi)事項(xiang)
春季飲食常識
1、多吃主食少吃副食
春天乍暖還(huan)(huan)寒,氣(qi)溫(wen)變化(hua)(hua)反復無常,人體(ti)(ti)(ti)免疫力(li)和防御功(gong)能極(ji)易下降,誘發感冒等疾病。此時(shi)如(ru)果多吃富含碳水化(hua)(hua)合物(wu)的主食,能給身體(ti)(ti)(ti)提(ti)供足夠的能量增強體(ti)(ti)(ti)魄,還(huan)(huan)容易消化(hua)(hua),保(bao)護腸胃。
2、多吃蔬菜少吃水果
蔬菜含有豐富(fu)的(de)維生素(su)、纖維素(su)和(he)礦物質,有疏通血管和(he)腸道的(de)特殊功能,肝和(he)心都(dou)喜歡它,蔬菜能幫助肝臟盡(jin)快實(shi)現蛋白質、糖類(lei)、脂肪代謝。而水(shui)果多數生冷食物,吃太多容易損(sun)傷脾(pi)胃。
3、多吃乳制品少吃肉類
牛奶等乳(ru)制品(pin)中含有(you)豐富的(de)(de)營(ying)養物(wu)質,是(shi)我們補充營(ying)養的(de)(de)首選(xuan)。而(er)一般肉(rou)類中的(de)(de)膽固(gu)醇都(dou)是(shi)非(fei)常高(gao)的(de)(de),因此,春季過(guo)多(duo)的(de)(de)吃(chi)肉(rou)類則是(shi)容易發胖的(de)(de)。
4、多喝水少吃油膩食物
季節更替帶(dai)來多風、干燥的氣候,加劇了身體水分的流(liu)失。春季其實也(ye)容易導致上火,進而引發頭痛、便秘、體重增加等癥狀(zhuang)。建(jian)議每天清晨(chen)起來,喝點蜂蜜(mi)水,將有助于(yu)清洗腸(chang)道(dao),排毒祛(qu)火。
5、多吃彩色食物少吃口味單調食物
在(zai)人體中,五臟各(ge)有所(suo)愛(ai)(ai),如心愛(ai)(ai)紅(hong)、苦;肝愛(ai)(ai)綠、酸;腎(shen)愛(ai)(ai)黑、咸;肺(fei)愛(ai)(ai)辣、白;脾愛(ai)(ai)黃、甜。人們在(zai)飲食中,應當照顧到各(ge)臟器的(de)愛(ai)(ai)好。
春季健康飲食原則
1、飲食要營養平衡
從(cong)飲食科學的(de)觀點來(lai)看,春季(ji)強(qiang)調蛋白(bai)質、碳水化合(he)物、維生(sheng)素、礦物質要(yao)保持(chi)相對比(bi)例,防止飲食過量(liang)、暴飲暴食,避免引起(qi)肝(gan)功能障礙和膽汁分泌異常。
2、春季飲食養肝為先
按(an)中(zhong)醫觀(guan)點,春季養(yang)(yang)(yang)陽重在(zai)(zai)養(yang)(yang)(yang)肝。在(zai)(zai)五行學說中(zhong),肝屬木,與(yu)春相應,主(zhu)升發,在(zai)(zai)春季萌(meng)發、生(sheng)長。因此,患有高血壓(ya)、冠心病(bing)(bing)的(de)人(ren)(ren)更應注意(yi)在(zai)(zai)春季養(yang)(yang)(yang)陽。且(qie)春季是細菌、病(bing)(bing)毒繁殖滋生(sheng)的(de)旺(wang)季,肝臟具(ju)有解毒、排(pai)毒的(de)功能,負擔最(zui)重,而且(qie)由(you)于人(ren)(ren)們肝氣(qi)(qi)升發,也會(hui)引起舊病(bing)(bing)復發,如(ru)春季肝火上升,會(hui)使虛(xu)弱的(de)肺陰(yin)更虛(xu),故肺結核病(bing)(bing)會(hui)乘虛(xu)而入。中(zhong)醫認為,春在(zai)(zai)人(ren)(ren)體主(zhu)肝,而肝氣(qi)(qi)自然旺(wang)于春季。如(ru)果春季養(yang)(yang)(yang)生(sheng)不當(dang),便易傷肝氣(qi)(qi)。為適應季節氣(qi)(qi)候(hou)的(de)變(bian)化,保持(chi)人(ren)(ren)體健康,在(zai)(zai)飲食調(diao)理(li)上應當(dang)注意(yi)養(yang)(yang)(yang)肝為先。
3、飲食要養陽
陽,是指人(ren)體(ti)(ti)(ti)陽氣(qi)(qi),中醫認為“陽氣(qi)(qi)者,衛(wei)外而為”,即指陽氣(qi)(qi)對人(ren)體(ti)(ti)(ti)起著保衛(wei)作用,可使人(ren)體(ti)(ti)(ti)堅(jian)固(gu),免受自然界六淫(yin)之氣(qi)(qi)的(de)(de)侵(qin)(qin)襲。春天在(zai)飲食(shi)(shi)(shi)方面(mian),要遵(zun)照《黃帝內經》里提出的(de)(de)“春夏補陽”的(de)(de)原則,宜多吃些溫補陽氣(qi)(qi)的(de)(de)食(shi)(shi)(shi)物,以(yi)使人(ren)體(ti)(ti)(ti)陽氣(qi)(qi)充(chong)實,增(zeng)強人(ren)體(ti)(ti)(ti)抵抗力,抵御風邪為主(zhu)的(de)(de)邪氣(qi)(qi)對人(ren)體(ti)(ti)(ti)的(de)(de)侵(qin)(qin)襲。李時(shi)珍在(zai)《本草綱目(mu)》里亦主(zhu)張(zhang)“以(yi)蔥、蒜(suan)、韭(jiu)、蓼(liao)、蒿、芥(jie)等辛嫩之菜(cai),雜和而食(shi)(shi)(shi)”。另一方面(mian),由于腎(shen)(shen)陽為人(ren)體(ti)(ti)(ti)陽氣(qi)(qi)之根,故在(zai)飲食(shi)(shi)(shi)上養陽,還應包括(kuo)溫養腎(shen)(shen)陽之意。春天時(shi)人(ren)體(ti)(ti)(ti)陽氣(qi)(qi)充(chong)實于體(ti)(ti)(ti)表,而體(ti)(ti)(ti)內陽氣(qi)(qi)都顯(xian)得不(bu)足(zu),因此在(zai)飲食(shi)(shi)(shi)上應多吃點培補腎(shen)(shen)陽的(de)(de)東西。目(mu)前除了(le)蓼(liao)、蒿等野菜(cai)已較少(shao)食(shi)(shi)(shi)用外,蔥、蒜(suan)、韭(jiu)等都是養陽的(de)(de)佳品(pin)。
4、多食甜,少食酸
唐代名醫孫思邈說:“春(chun)日(ri)宜省(sheng)酸(suan),增(zeng)甘(gan),以養脾(pi)氣(qi)(qi)(qi)(qi)。”意思是當春(chun)天(tian)來(lai)臨(lin)之(zhi)時,人們要(yao)少(shao)吃(chi)(chi)點(dian)酸(suan)味(wei)(wei)(wei)的(de)食(shi)品,多(duo)吃(chi)(chi)些甜(tian)味(wei)(wei)(wei)的(de)飲食(shi),這(zhe)樣做的(de)好處是能(neng)補(bu)益人體脾(pi)胃(wei)之(zhi)氣(qi)(qi)(qi)(qi)。我國醫學認為,脾(pi)胃(wei)是后天(tian)之(zhi)本(ben),是人體氣(qi)(qi)(qi)(qi)血化生(sheng)之(zhi)源,脾(pi)胃(wei)之(zhi)氣(qi)(qi)(qi)(qi)健旺,人可(ke)延年益壽(shou)。但春(chun)為肝(gan)氣(qi)(qi)(qi)(qi)當令,根據中醫五(wu)行理論,肝(gan)屬(shu)木,脾(pi)屬(shu)土,木土相克,即(ji)肝(gan)旺可(ke)傷(shang)(shang)及(ji)脾(pi),影響脾(pi)的(de)消化吸收功能(neng)。中醫又認為,五(wu)味(wei)(wei)(wei)入(ru)五(wu)臟,如酸(suan)味(wei)(wei)(wei)入(ru)肝(gan)、甘(gan)味(wei)(wei)(wei)入(ru)脾(pi)、咸(xian)味(wei)(wei)(wei)入(ru)腎(shen)等(deng),因此若多(duo)吃(chi)(chi)酸(suan)味(wei)(wei)(wei)食(shi)物,會加(jia)強肝(gan)的(de)功能(neng),使本(ben)來(lai)就偏亢的(de)肝(gan)氣(qi)(qi)(qi)(qi)更(geng)旺,這(zhe)樣就能(neng)傷(shang)(shang)害(hai)脾(pi)胃(wei)之(zhi)氣(qi)(qi)(qi)(qi)。有鑒于此,在春(chun)季(ji)人們要(yao)少(shao)吃(chi)(chi)些酸(suan)味(wei)(wei)(wei)的(de)食(shi)物,以防肝(gan)氣(qi)(qi)(qi)(qi)過于旺盛。而甜(tian)味(wei)(wei)(wei)的(de)食(shi)物入(ru)脾(pi),能(neng)補(bu)益脾(pi)氣(qi)(qi)(qi)(qi),故可(ke)多(duo)吃(chi)(chi)一點(dian),如大棗(zao)、山藥、鍋巴(ba)等(deng)。
5、飲食要清淡
由(you)冬季的(de)膏粱厚味轉變為清溫平淡,飲食(shi)宜溫熱(re),忌生冷。在動物食(shi)品上,應少吃(chi)肥肉等(deng)高脂肪食(shi)物,因為油膩的(de)食(shi)物食(shi)后容易產生飽(bao)腹感,人(ren)(ren)(ren)體(ti)也會產生疲勞現象。胃寒(han)的(de)人(ren)(ren)(ren)可(ke)(ke)以(yi)經(jing)常吃(chi)點姜(jiang),以(yi)驅寒(han)暖胃;有(you)哮喘的(de)人(ren)(ren)(ren),可(ke)(ke)服點生姜(jiang)蜂蜜水(shui),以(yi)潤燥鎮喘;有(you)慢性(xing)氣管(guan)炎的(de)人(ren)(ren)(ren),應禁(jin)食(shi)或(huo)少食(shi)辛辣食(shi)物。其他人(ren)(ren)(ren)也不宜多吃(chi)辛溫大熱(re)的(de)刺激(ji)性(xing)食(shi)物,以(yi)免(mian)助火(huo)傷身。
6.、平時要多喝水
飲(yin)水(shui)可增(zeng)加(jia)循(xun)環血(xue)容量,有(you)利于養肝(gan)和代謝廢物的(de)(de)(de)排(pai)泄,可降低毒(du)物對肝(gan)的(de)(de)(de)損害。此外,補水(shui)還有(you)利于腺體(ti)分泌,尤其是(shi)膽汁等(deng)消化液的(de)(de)(de)分泌。春季(ji)飲(yin)香氣(qi)(qi)濃郁(yu)的(de)(de)(de)花茶(cha),可有(you)助于散(san)(san)發(fa)冬天(tian)積在體(ti)內的(de)(de)(de)寒邪(xie),促進人(ren)體(ti)陽氣(qi)(qi)生發(fa),郁(yu)滯疏散(san)(san)。而適量飲(yin)茶(cha),還可提神解困,但春季(ji)不宜貪(tan)冷飲(yin)。
7、多食蔬菜
人(ren)(ren)們(men)經過冬季之后,大多(duo)數會出現多(duo)種維生素(su)、無(wu)機(ji)鹽及微量元素(su)攝取不足的情況,如春季人(ren)(ren)們(men)常發(fa)口(kou)腔炎(yan)(yan)、口(kou)角炎(yan)(yan)、舌炎(yan)(yan)、夜(ye)盲癥和某些皮膚病等。因此,隨著(zhu)春季的到(dao)來(lai)及各種新鮮蔬(shu)菜(cai)的大量上市,人(ren)(ren)們(men)一定要多(duo)吃點(dian)新鮮蔬(shu)菜(cai),以便營(ying)養均衡,身體健康(kang)。
春季飲食注意事項
1、規律飲食去火潤燥
春(chun)天尤其要(yao)注意飲食,吃飯不要(yao)饑一頓(dun)飽一頓(dun),少吃大魚大肉(rou)等(deng)肥膩食物,多吃蔬(shu)菜、水果,多喝茶(cha)。
2、水和蜂蜜化燥必備
春天(tian),干燥的(de)天(tian)氣(qi)容易消(xiao)耗掉人體內的(de)水分,所以(yi),春天(tian)多(duo)喝水是第(di)一(yi)要務(wu)。《本草綱目》上記載,蜂(feng)蜜(mi)有(you)“清(qing)熱、解毒、潤燥”等(deng)功效,是“健(jian)康長壽的(de)妙藥”。早上起床(chuang)喝一(yi)大杯(bei)溫蜂(feng)蜜(mi)水,對化解“春燥”很(hen)有(you)好處。
3、水分夠,蔬果足
春燥固然和空氣干(gan)燥、濕(shi)度低有很(hen)大關系,而新鮮水果和蔬菜攝(she)入不(bu)足,身(shen)體水分(fen)、維生素和優質脂肪儲(chu)備下降,都會引起諸多(duo)春燥反應。所以(yi),早春時(shi)特別需(xu)要(yao)補充(chong)多(duo)種維生素、礦物質和深(shen)海魚油(you),這樣(yang)可(ke)以(yi)避免(mian)和治療讓(rang)人(ren)煩惱(nao)的(de)“上火長痘”,保持(chi)肌膚滋潤(run)。
4、少吃過咸過辣食物和干果
身體干(gan)燥(zao)的另一原(yuan)因是吃辛(xin)辣、過(guo)咸食(shi)物(wu)太多。而(er)炒貨類食(shi)物(wu)除了干(gan)燥(zao)外,往往還含有很高(gao)的鹽(yan)分(fen)。所以,盡管堅果營養價值較高(gao),也不能無限制(zhi)地(di)吃。
5、寒性果蔬清熱解毒
既(ji)然(ran)是“上火(huo)”,那么就需要寒(han)性的(de)蔬(shu)菜或水(shui)果降火(huo),比如(ru)芹菜和梨子(zi)。芹菜可以清熱解毒,對肝火(huo)旺盛(sheng)、皮膚粗糙的(de)人來說很有(you)益處,而且它(ta)含有(you)大(da)量粗纖(xian)維,可刺激腸胃蠕動。梨子(zi)是眾所周知的(de)降火(huo)水(shui)果,其他如(ru)苦瓜、番茄(qie)、香(xiang)蕉等,也是春天化(hua)燥的(de)好蔬(shu)果。