《趙孟頫書仇鍔(e)墓碑(bei)銘》是元代書畫(hua)家(jia)趙孟頫為福(fu)建閩海道肅(su)政廉訪副使(shi)仇鍔(e)撰書的墓志(zhi)銘,現收藏于日本陽明文庫。
作品共一百九十二行,滿行六(liu)字,根(gen)據《元文(wen)類》對照,尚有部分缺(que)損。
篆題引首(shou)《有元故(gu)奉議大夫(fu)福(fu)建閔海道肅政廉訪副使仇府君墓(mu)碑銘》二十四字,其中的“建閔海道肅政廉訪”八字原已損缺,系后人為(wei)之補書。
《仇鍔(e)墓碑銘》于延祐六年(公元(yuan)1319年)書,時年六十六歲,當(dang)屬趙孟頫晚(wan)年力作。運筆(bi)方(fang)整有力,遒麗老健,一筆(bi)不茍,骨氣(qi)深穩,與常見趙書嫵媚甜潤(run)不同。卷後有眾多(duo)名人(ren)題跋,現藏(zang)于日本京(jing)都陽明文庫。
趙(zhao)孟頫的書(shu)法(fa)以楷(kai)書(shu)和行(xing)書(shu)最好(hao)。此書(shu)是他楷(kai)書(shu)代表作之一,他的楷(kai)書(shu)用筆流暢(chang)隨意,但又(you)出(chu)規入矩,法(fa)度森(sen)嚴,其結體疏朗(lang)俊秀,飄逸灑(sa)脫,幾乎(hu)無瑕(xia)疵(ci)可言。
有元故奉議大夫福建(jian)閩海(hai)道(dao)肅政(zheng)廉(lian)訪副使(shi)仇府君墓碑銘(注:篆額)
有元(yuan)故奉議大夫福建閩海道肅政廉(lian)訪使副仇公墓碑(bei)銘
翰林(lin)學士承旨榮祿(lu)大夫(fu)知制誥兼脩國史趙孟頫為(wei)文(wen)并自書(shu)丹(dan)篆額。
仇(chou)氏(shi)望陳留譜云宋大(da)(da)夫(fu)牧(mu)之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi),世(shi)入金(jin)(jin),有(you)(you)(you)(you)更朔平(ping)(ping)臨(lin)潢二縣(xian)(xian)令(ling)者(zhe),諱輔(fu)即(ji)家(jia)臨(lin)武(wu)備寺壽武(wu)庫使,十五(wu)年(nian)(nian)(nian)遂(sui)出知(zhi)威(wei)(wei)州,廿(nian)年(nian)(nian)(nian)稍遷(qian)鞏昌(chang)路(lu)(lu)總管府(fu)治中,治皆有(you)(you)(you)(you)聲稱,廿(nian)五(wu)年(nian)(nian)(nian)進階州尹未赴,遭內艱(jian),於是,御(yu)史(shi)廉得(de)公(gong)(gong)(gong)(gong)威(wei)(wei)州鞏昌(chang)數(shu)事(shi)(shi)薦(jian)諸(zhu)(zhu)朝(chao)(chao),廿(nian)七年(nian)(nian)(nian)乃以(yi)(yi)一(yi)(yi)(yi)碣建(jian)閩(min)海道(dao)提刑按(an)察(cha)副(fu)使起公(gong)(gong)(gong)(gong)。明(ming)年(nian)(nian)(nian)制(zhi)改(gai)肅(su)(su)政廉訪(fang)司(si),即(ji)用(yong)公(gong)(gong)(gong)(gong)為(wei)(wei)副(fu)使,間歲(sui)自免去。北過高郵,樂其(qi)土風,因留居焉(yan)。大(da)(da)德(de)四(si)年(nian)(nian)(nian)八月十日(ri)以(yi)(yi)疾卒(zu),年(nian)(nian)(nian)五(wu)十一(yi)(yi)(yi)。自承(cheng)務郎三(san)遷(qian)官(guan)至(zhi)(zhi)奉(feng)議大(da)(da)夫(fu),卒(zu)之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)日(ri)無贏囊,副(fu)褚僑家(jia)巷處之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)舊,聚哭一(yi)(yi)(yi)辭曰(yue),善(shan)人(ren)亡矣,至(zhi)(zhi)大(da)(da)四(si)年(nian)(nian)(nian),其(qi)子治濟濬(jun)浩,乃克自力奉(feng)公(gong)(gong)(gong)(gong)之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)喪,還卜大(da)(da)都(dou)宛平(ping)(ping)縣(xian)(xian)西(xi)山(shan)(shan)下莊之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)原藏(zang)焉(yan)。窆以(yi)(yi)四(si)月辛酉(you),其(qi)域距祖(zu)塋五(wu)里(li),公(gong)(gong)(gong)(gong)性開疎,與(yu)人(ren)交(jiao),底里(li)傾盡,為(wei)(wei)政多(duo)本教(jiao)化(hua),而(er)(er)持身絲毫(hao)不(bu)(bu)(bu)敢欺方,少未仕(shi),見白(bai)金(jin)(jin)遺道(dao)旁,初不(bu)(bu)(bu)顧,已而(er)(er)計(ji)曰(yue),我(wo)幸見之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi),不(bu)(bu)(bu)則(ze)他人(ren)持去矣,即(ji)俯(fu)拾,俟有(you)(you)(you)(you)問,求者(zhe)至(zhi)(zhi),自言(yan)適(shi)貸得(de),將(jiang)(jiang)營親(qin)葬(zang),公(gong)(gong)(gong)(gong)詢(xun)驗,果然(ran),出金(jin)(jin)還與(yu)之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)。在(zai)威(wei)(wei)州,民(min)張氏(shi)兄(xiong)(xiong)弟(di)訟家(jia)財,吏(li)展轉賄賂(lu),更數(shu)歲(sui),莫(mo)能(neng)決,公(gong)(gong)(gong)(gong)召,諭之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)曰(yue),兄(xiong)(xiong)弟(di)孰與(yu)吏(li)親(qin),民(min)曰(yue)兄(xiong)(xiong)弟(di)同(tong)氣,吏(li)涂人(ren)耳,公(gong)(gong)(gong)(gong)曰(yue)弊同(tong)氣以(yi)(yi)資涂人(ren),汝(ru)何不(bu)(bu)(bu)知(zhi)之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)甚,即(ji)大(da)(da)感悟,相(xiang)(xiang)抱持以(yi)(yi)哭,遂(sui)為(wei)(wei)兄(xiong)(xiong)弟(di)如初。時屬縣(xian)(xian)吏(li)李之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)秀慢令(ling)當笞,公(gong)(gong)(gong)(gong)即(ji)命釋縛,呼前(qian)曰(yue),若(ruo)軀長(chang)六尺,徒(tu)甘箠(chui)楚,閑不(bu)(bu)(bu)知(zhi)有(you)(you)(you)(you)功業可指(zhi)取(qu)耶。吾與(yu)若(ruo)約(yue)三(san)日(ri),若(ruo)不(bu)(bu)(bu)力,吾將(jiang)(jiang)重寘(置)于罰,後(hou)公(gong)(gong)(gong)(gong)出安西(xi),有(you)(you)(you)(you)從(cong)騎十數(shu)西(xi)來,見公(gong)(gong)(gong)(gong),遽下馬,拜曰(yue),我(wo)當笞吏(li)也(ye),公(gong)(gong)(gong)(gong)向脫我(wo)罪(zui),又勗我(wo)仕(shi),今(jin)(jin)效(xiao)節兵伍,為(wei)(wei)千夫(fu)長(chang),微公(gong)(gong)(gong)(gong)豈有(you)(you)(you)(you)今(jin)(jin)日(ri)。在(zai)鞏昌(chang),會歲(sui)大(da)(da)旱(han),草木枯(ku)盡,僚吏(li)請禱,公(gong)(gong)(gong)(gong)曰(yue),得(de)無以(yi)(yi)冤獄(yu)致是乎,取(qu)某事(shi)(shi)按(an)問,得(de)實,平(ping)(ping)反,上之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi),大(da)(da)雨三(san)日(ri)。在(zai)閩(min)屬行省臣有(you)(you)(you)(you)以(yi)(yi)采(cai)銀為(wei)(wei)利,獻上者(zhe)朝(chao)(chao)廷下其(qi)事(shi)(shi),設官(guan)賦民(min)而(er)(er)地實無礦,民(min)往(wang)往(wang)貴市入輸,公(gong)(gong)(gong)(gong)急劾聞,有(you)(you)(you)(you)旨罷其(qi)役(yi)。建(jian)寧劉氏(shi),居麻沙村,疃中讐誣其(qi)有(you)(you)(you)(you)反狀(zhuang),州若(ruo)縣(xian)(xian)將(jiang)(jiang)織羅成(cheng)獄(yu),公(gong)(gong)(gong)(gong)因慮囚及之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi),唶曰(yue),有(you)(you)(you)(you)是乎?即(ji)抵(di)以(yi)(yi)法。公(gong)(gong)(gong)(gong)仕(shi)雖早,當官(guan)之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)日(ri)不(bu)(bu)(bu)多(duo)於閑放之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)時,故其(qi)施為(wei)(wei)注措概逸(yi)不(bu)(bu)(bu)傳。今(jin)(jin)掇其(qi)士大(da)(da)夫(fu)口(kou)道(dao)以(yi)(yi)熟者(zhe)一(yi)(yi)(yi)二志焉(yan),雖然(ran),猶為(wei)(wei)試用(yong)者(zhe)小耳,令(ling)充周而(er)(er)究極之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi),則(ze)古循吏(li)不(bu)(bu)(bu)足(zu)多(duo)也(ye)。公(gong)(gong)(gong)(gong)曾祖(zu)忠源(yuan)仕(shi)金(jin)(jin),為(wei)(wei)定遠大(da)(da)將(jiang)(jiang)軍、蘭州司(si)法,祖(zu)福(fu)明(ming)威(wei)(wei)將(jiang)(jiang)軍,父昌(chang),昌(chang)平(ping)(ping)府(fu)君(jun)諱德(de)明(ming),隱居教(jiao)授,曰(yue)樊川處士者(zhe),府(fu)君(jun)自號也(ye)。以(yi)(yi)弟(di)(瑞點(dian)(dian)去)銳(rui)升朝(chao)(chao)恩,贈奉(feng)直(zhi)大(da)(da)夫(fu)飛騎尉(wei),追封(feng)昌(chang)平(ping)(ping)縣(xian)(xian)男,銳(rui)後(hou)至(zhi)(zhi)中順大(da)(da)夫(fu)嶺南廣西(xi)道(dao)肅(su)(su)政廉訪(fang)副(fu)使,其(qi)元兄(xiong)(xiong)鐸(duo)亦(yi)朝(chao)(chao)列大(da)(da)夫(fu)云南諸(zhu)(zhu)(路(lu)(lu)點(dian)(dian)去)道(dao)肅(su)(su)政廉訪(fang)副(fu)使。公(gong)(gong)(gong)(gong)先夫(fu)人(ren)郝氏(shi)贈榮祿大(da)(da)夫(fu)大(da)(da)司(si)徒(tu)(冀點(dian)(dian)一(yi)(yi)(yi)去)薊國公(gong)(gong)(gong)(gong),謚孝懿,諱德(de)義,女(nv)先十一(yi)(yi)(yi)年(nian)(nian)(nian)卒(zu),生(sheng)三(san)子二女(nv),後(hou)夫(fu)人(ren)粘合(he)氏(shi),先一(yi)(yi)(yi)年(nian)(nian)(nian)卒(zu),生(sheng)一(yi)(yi)(yi)子三(san)女(nv),其(qi)葬(zang)以(yi)(yi)二夫(fu)人(ren)祔(fu)。治高郵府(fu)興化(hua)縣(xian)(xian)尉(wei),濟從(cong)事(shi)(shi)郎太常(chang)太祝,濬(jun)從(cong)事(shi)(shi)郎大(da)(da)都(dou)護府(fu)照磨官(guan),浩晉寧路(lu)(lu)聞喜縣(xian)(xian)學(xue)教(jiao)諭,壻曰(yue)程博組錦(jin)局使,吳(wu)燾御(yu)史(shi)臺椽,盧亙翰林待制(zhi)承(cheng)務郎兼國史(shi)院編(bian)脩官(guan),姚庸(yong)承(cheng)德(de)郎中書省檢校,寫其(qi)山(shan)(shan)水(shui)之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)清音,與(yu)余(yu)(yu)同(tong)好相(xiang)(xiang)善(shan)也(ye)。今(jin)(jin)年(nian)(nian)(nian)延(yan)祐六年(nian)(nian)(nian)距公(gong)(gong)(gong)(gong)葬(zang)八年(nian)(nian)(nian)矣,而(er)(er)其(qi)子治丏(mian)余(yu)(yu)文(wen),其(qi)隧上之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)碑,不(bu)(bu)(bu)腆之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)言(yan),公(gong)(gong)(gong)(gong)實知(zhi)之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi),矧專記纂,尚何庸(yong)辭。銘(ming)(ming)曰(yue):蓄之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)涵涵、流之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)漸漸、莫(mo)或匪(fei)泉、筑之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)疏(shu)疏(shu)、構(gou)之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)渠渠、堂亦(yi)有(you)(you)(you)(you)焉(yan)、我(wo)觀其(qi)終、有(you)(you)(you)(you)植(zhi)之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)隆、有(you)(you)(you)(you)發之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)涓(juan)、謂德(de)既儀、不(bu)(bu)(bu)卒(zu)于施、而(er)(er)又不(bu)(bu)(bu)年(nian)(nian)(nian)、不(bu)(bu)(bu)彌其(qi)盈(ying)、不(bu)(bu)(bu)陊(墮)于傾、以(yi)(yi)游于天、子則(ze)維宗、女(nv)則(ze)維從(cong)、其(qi)之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)孔延(yan)、西(xi)山(shan)(shan)之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)原、岡阜厚完、有(you)(you)(you)(you)封(feng)斯阡、以(yi)(yi)引其(qi)休、以(yi)(yi)質(zhi)諸(zhu)(zhu)幽、尚考銘(ming)(ming)鐫、延(yan)祐年(nian)(nian)(nian)月日(ri)建(jian)。
趙孟頫(fu)(1254—1322年),字(zi)子昂,號松(song)雪道人,湖(hu)州(zhou)(今浙江湖(hu)州(zhou)市)人。本為宋(song)朝宗室,宋(song)亡(wang)后家(jia)居自學(xue)。后來元世祖派(pai)人到江南搜訪遺賢,被薦舉(ju)入朝,官至(zhi)翰(han)林學(xue)士承旨。死(si)后追封魏(wei)國公,謚文敏(min)。趙孟頫(fu)是書畫家(jia),也是元代一位重要詩人。著作有《松(song)雪齋集》等。