景點簡介
鎮海(hai)堤(di),原(yuan)名東(dong)(dong)甲(jia)堤(di),位于荔城區黃石鎮境內,蜿(wan)蜒橫臥在興(xing)化灣南岸木(mu)蘭溪入海(hai)口,全長6公(gong)里。唐元和年(nian)間,為抵御海(hai)潮、圍墾埭田,福(fu)建觀察使裴次(ci)元筑造東(dong)(dong)甲(jia)堤(di),歷代(dai)屢有重修,是福(fu)建省最早最大(da)的海(hai)堤(di),保護著興(xing)化南洋平原(yuan)二十多(duo)萬(wan)畝良田。相傳,鎮海(hai)堤(di)存(cun),則南洋平原(yuan)一(yi)年(nian)三熟,水(shui)鄉漁米(mi);鎮海(hai)堤(di)亡(wang),則南洋平原(yuan)蒲草叢(cong)生,澤國水(shui)鄉。其意義和地位可見一(yi)斑。
鎮海堤以抵御海潮,圍墾埭田(tian)(tian),造福于民存世,黃石、新度、笏(hu)石、北(bei)高(gao)四鎮69個村共25萬人口,22.5萬畝田(tian)(tian)地受益。可謂歷經滄(cang)桑,迄(qi)今(jin)已(yi)有1200多年(nian)。它是莆(pu)田(tian)(tian)最古(gu)老效(xiao)益最大的(de)古(gu)建筑,被(bei)列為(wei)省(sheng)級文(wen)物保(bao)護單(dan)位(wei)。2006年(nian)5月,又(you)被(bei)國務院批準為(wei)全國重點文(wen)物保(bao)護單(dan)位(wei)。
鎮海(hai)堤(di)(di)(di)唐元和(he)元年(nian)(806年(nian))由閩浙觀察使裴次(ci)元創建(jian)(jian),是在莆田(tian)南洋圍墾東北角最易被風潮沖毀的土堤(di)(di)(di)外加建(jian)(jian)石堤(di)(di)(di)3.4公(gong)里,自黃(huang)石鎮東甲村至遮浪村。堤(di)(di)(di)岸有報功祠,系清道光年(nian)間邑人(ren)(ren)陳池(chi)養(yang)修堤(di)(di)(di)后重(zhong)建(jian)(jian),祠內紀念歷代(dai)修堤(di)(di)(di)人(ren)(ren)九位,并用(yong)石刻記(ji)載(zai)了(le)歷代(dai)修堤(di)(di)(di)的有功人(ren)(ren)士(shi)四百多(duo)人(ren)(ren)事跡。
文獻記載
鎮海堤(di)唐元(yuan)和元(yuan)年(806年)由閩浙觀察(cha)使裴次元(yuan)創建(jian),是(shi)在(zai)莆田南洋圍(wei)墾東(dong)北角最易(yi)被(bei)風潮(chao)沖毀的土堤(di)外加(jia)建(jian)石堤(di)3.4公里(li),自(zi)黃石鎮東(dong)甲村至遮浪村。
據史載(zai),石堤(di)于(yu)明洪武二十年(nian)(1387年(nian))被拆,堤(di)石用于(yu)筑(zhu)平海(hai)(hai)、莆(pu)禧(xi)兩(liang)城。此后僅剩土堤(di),屢(lv)修屢(lv)毀(hui)。清道光七(qi)年(nian)(1827年(nian)),莆(pu)人陳池養重修石堤(di),改稱“鎮海(hai)(hai)堤(di)”。海(hai)(hai)堤(di)總長87.5公里(li),至今仍是福建省最早最大的(de)海(hai)(hai)堤(di),保護著興化南洋平原20多萬畝良田(tian)。
南(nan)洋(yang)海堤(di)(di)(di)工程(cheng)最艱巨的首推東甲(jia)堤(di)(di)(di),古稱鎮海堤(di)(di)(di)。其創建(jian)時間,舊府、縣志(zhi)無詳載(zai),僅(jin)謂唐元和年(819年)觀(guan)察使(shi)裴(pei)(pei)次(ci)元填海為(wei)堤(di)(di)(di)開南(nan)洋(yang),在紅泉筑堰(yan)儲水,圍墾為(wei)田(tian);又,堤(di)(di)(di)古為(wei)石砌。清陳(chen)池養《莆陽(yang)水利志(zhi)》根據上述所載(zai),論斷東甲(jia)堤(di)(di)(di)是裴(pei)(pei)次(ci)元創筑。
東甲(jia)堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)自遮浪(lang)起至(zhi)東甲(jia)止(zhi),全(quan)部(bu)工程包括石(shi)(shi)堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)、附(fu)石(shi)(shi)土堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)。石(shi)(shi)堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)與附(fu)石(shi)(shi)土堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)是(shi)(shi)同一(yi)堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)的兩面,外(wai)為(wei)(wei)石(shi)(shi)砌,內(nei)(nei)為(wei)(wei)土筑(zhu)(zhu),土筑(zhu)(zhu)高于石(shi)(shi)砌,水(shui)垾堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)是(shi)(shi)土筑(zhu)(zhu),距石(shi)(shi)堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)后半里。舊志載,東甲(jia)、遮浪(lang)一(yi)帶,有洋(yang)田與埭(dai)田之(zhi)分,洋(yang)田依山(shan)附(fu)海,由(you)高趨岸,前人于洋(yang)田盡處筑(zhu)(zhu)堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di),是(shi)(shi)為(wei)(wei)內(nei)(nei)堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di);又把內(nei)(nei)堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)外(wai)的海灘(tan),墾(ken)為(wei)(wei)埭(dai)田,漸圍漸墾(ken),就(jiu)(jiu)有一(yi)埭(dai)、二埭(dai)、三埭(dai)之(zhi)稱。于堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)田外(wai)筑(zhu)(zhu)堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)障潮,是(shi)(shi)為(wei)(wei)外(wai)堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)。埭(dai)田低于洋(yang)田,高差(cha)自0.58米(mi)至(zhi)1.17米(mi)不等(deng);埭(dai)田以內(nei)(nei)堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)障霖,以外(wai)堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)捍海水(shui)。上(shang)述所(suo)指(zhi)的石(shi)(shi)堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)與附(fu)石(shi)(shi)土堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di),就(jiu)(jiu)是(shi)(shi)所(suo)謂(wei)外(wai)堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di),水(shui)垾內(nei)(nei)堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)就(jiu)(jiu)是(shi)(shi)所(suo)謂(wei)內(nei)(nei)堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)。
明洪(hong)武二(er)十(shi)(shi)(shi)(shi)年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(1387年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)),江夏(xia)侯周(zhou)德興(xing),將堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)石(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)拆砌(qi)(qi)平(ping)海(hai)(hai)、莆禧兩(liang)城,僅留(liu)下附石(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)土(tu)(tu)堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)。洪(hong)武三(san)(san)十(shi)(shi)(shi)(shi)年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(1397年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)),土(tu)(tu)堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)潰(kui)(kui)決(jue)。永樂三(san)(san)年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(1405年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)),堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)又崩壞(huai)(huai),白浪(lang)長驅至(zhi)壺(hu)公山麓(lu),南洋一片(pian)沃土(tu)(tu)被(bei)淹(yan),造成嚴重災(zai)荒(huang)。此后(hou)(hou)至(zhi)嘉(jia)(jia)靖十(shi)(shi)(shi)(shi)三(san)(san)年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(1534年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)),100多年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)間,土(tu)(tu)堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)被(bei)海(hai)(hai)浪(lang)吞噬過8次(ci)(ci)(ci)。其中,弘治六年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(1493年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)),狂風(feng)(feng)大作,土(tu)(tu)堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)幾乎全部(bu)潰(kui)(kui)決(jue),海(hai)(hai)船(chuan)可駛入平(ping)田(tian)(tian),民眾(zhong)(zhong)(zhong)為(wei)(wei)了修(xiu)(xiu)(xiu)(xiu)復(fu)石(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di),曾幾次(ci)(ci)(ci)選(xuan)人(ren)進(jin)京請筑,但未能實現(xian),只好仍修(xiu)(xiu)(xiu)(xiu)土(tu)(tu)堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di),可是(shi)(shi)屢修(xiu)(xiu)(xiu)(xiu)屢壞(huai)(huai),民眾(zhong)(zhong)(zhong)困苦不堪。明嘉(jia)(jia)靖十(shi)(shi)(shi)(shi)三(san)(san)年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(1534年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)),興(xing)化府知府黃一道(dao)(dao),開始修(xiu)(xiu)(xiu)(xiu)筑石(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di),先作天(tian)地玄黃四(si)(si)(si)石(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)磯,用(yong)巨木雜(za)竹為(wei)(wei)楗(jian),內塞亂(luan)石(shi)(shi)(shi)(shi)(shi),以殺潮(chao)勢,繼以石(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)砌(qi)(qi)堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di),長1400丈(zhang)(zhang)(zhang)(zhang)(zhang),高9尺(chi),但未完(wan)工黃即被(bei)解官離去。同知潭鎧終(zhong)其成。后(hou)(hou)人(ren)在東(dong)(dong)甲(jia)(jia)建(jian)宗祠,在遮浪(lang)建(jian)功德祠,祀此兩(liang)人(ren),以為(wei)(wei)紀念。嘉(jia)(jia)靖二(er)十(shi)(shi)(shi)(shi)九年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(1550年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)),土(tu)(tu)、石(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)俱壞(huai)(huai),砌(qi)(qi)筑修(xiu)(xiu)(xiu)(xiu)復(fu)。嘉(jia)(jia)靖四(si)(si)(si)十(shi)(shi)(shi)(shi)一年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(1562年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)),倭寇陷(xian)城,群眾(zhong)(zhong)(zhong)逃亡(wang),海(hai)(hai)堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)失管,復(fu)遇風(feng)(feng)雨為(wei)(wei)災(zai),堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)被(bei)沖(chong)決(jue),水溢(yi)滿(man)城。邑人(ren)都御史(shi)林潤,疏請帑金修(xiu)(xiu)(xiu)(xiu)堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)。巡按(an)檄縣支帑金1000余兩(liang)進(jin)行修(xiu)(xiu)(xiu)(xiu)復(fu),用(yong)石(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)縱(zong)橫交(jiao)砌(qi)(qi)。萬歷六年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(1578年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)),堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)壞(huai)(huai),花銀(yin)1000兩(liang)修(xiu)(xiu)(xiu)(xiu)筑石(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)420丈(zhang)(zhang)(zhang)(zhang)(zhang),并(bing)添(tian)設(she)石(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)磯,萬歷十(shi)(shi)(shi)(shi)六年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(1588年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)),堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)壞(huai)(huai),縣動支帑金575兩(liang),修(xiu)(xiu)(xiu)(xiu)筑石(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)482丈(zhang)(zhang)(zhang)(zhang)(zhang)2尺(chi)。萬歷十(shi)(shi)(shi)(shi)九年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(1591年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)),支帑金160余兩(liang),維修(xiu)(xiu)(xiu)(xiu)石(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)。萬歷三(san)(san)十(shi)(shi)(shi)(shi)年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(1602年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)),堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)壞(huai)(huai),撥賑銀(yin)480兩(liang)重修(xiu)(xiu)(xiu)(xiu),添(tian)設(she)石(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)磯。清順治十(shi)(shi)(shi)(shi)六年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(1659年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian))九月(yue)三(san)(san)十(shi)(shi)(shi)(shi)日,颶風(feng)(feng)猛(meng)襲,土(tu)(tu)、石(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)盡壞(huai)(huai),海(hai)(hai)水淹(yan)入,晚稻絕收。順治十(shi)(shi)(shi)(shi)八(ba)年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(1661年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)),截(jie)界(jie)禍(huo)起,東(dong)(dong)甲(jia)(jia)堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)被(bei)劃到界(jie)外,蕩為(wei)(wei)海(hai)(hai)港(gang)(gang)。康熙二(er)十(shi)(shi)(shi)(shi)一年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(1682年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)),復(fu)界(jie)后(hou)(hou),修(xiu)(xiu)(xiu)(xiu)復(fu)為(wei)(wei)土(tu)(tu)堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di),康熙三(san)(san)十(shi)(shi)(shi)(shi)年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(1691年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian))七(qi)月(yue)十(shi)(shi)(shi)(shi)五(wu)(wu)日夜(ye)臺風(feng)(feng),二(er)十(shi)(shi)(shi)(shi)九夜(ye)又臺風(feng)(feng),海(hai)(hai)水溢(yi)入堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di),淹(yan)沒田(tian)(tian)廬(lu),海(hai)(hai)船(chuan)漂入沙(sha)堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)及(ji)五(wu)(wu)龍地方。雍正十(shi)(shi)(shi)(shi)三(san)(san)年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(1735年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)),群眾(zhong)(zhong)(zhong)集資修(xiu)(xiu)(xiu)(xiu)筑石(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)100丈(zhang)(zhang)(zhang)(zhang)(zhang),高9尺(chi),底5尺(chi),面3尺(chi);附石(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)土(tu)(tu)堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)1100丈(zhang)(zhang)(zhang)(zhang)(zhang),高1丈(zhang)(zhang)(zhang)(zhang)(zhang),底2丈(zhang)(zhang)(zhang)(zhang)(zhang),面1丈(zhang)(zhang)(zhang)(zhang)(zhang);并(bing)修(xiu)(xiu)(xiu)(xiu)東(dong)(dong)西(xi)二(er)石(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)涵(han)和砌(qi)(qi)筑埭(dai)田(tian)(tian)100余畝(mu),全部(bu)工程歷經3年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)才完(wan)成。乾(qian)隆(long)(long)十(shi)(shi)(shi)(shi)七(qi)年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(1752年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian))八(ba)月(yue)至(zhi)三(san)(san)十(shi)(shi)(shi)(shi)九年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(1774年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian))八(ba)月(yue),堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)又潰(kui)(kui)決(jue)3次(ci)(ci)(ci),海(hai)(hai)水淹(yan)至(zhi)沙(sha)堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)、水南諸(zhu)村,沿(yan)海(hai)(hai)禾薯盡沒。乾(qian)隆(long)(long)四(si)(si)(si)十(shi)(shi)(shi)(shi)五(wu)(wu)年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(1780年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)),堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)壞(huai)(huai),舊(jiu)西(xi)涵(han)潰(kui)(kui)為(wei)(wei)深淵,溝海(hai)(hai)出入,名(ming)為(wei)(wei)青龍港(gang)(gang)。群眾(zhong)(zhong)(zhong)移高筑堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di),改(gai)設(she)西(xi)涵(han)。乾(qian)隆(long)(long)五(wu)(wu)十(shi)(shi)(shi)(shi)五(wu)(wu)年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(1790年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)),堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)壞(huai)(huai),舊(jiu)東(dong)(dong)涵(han)潰(kui)(kui),群眾(zhong)(zhong)(zhong)移高筑堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di),改(gai)為(wei)(wei)東(dong)(dong)涵(han)。乾(qian)隆(long)(long)五(wu)(wu)十(shi)(shi)(shi)(shi)九年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(1794年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian))秋,海(hai)(hai)溢(yi)堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)潰(kui)(kui),禾薯絕收,是(shi)(shi)歲大饑(ji)。道(dao)(dao)光(guang)六年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)至(zhi)七(qi)年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(1826~1827年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)),邑人(ren)陳(chen)池養依(yi)靠(kao)群眾(zhong)(zhong)(zhong)力量(liang),大修(xiu)(xiu)(xiu)(xiu)東(dong)(dong)甲(jia)(jia)堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di),填(tian)截(jie)青龍港(gang)(gang)50丈(zhang)(zhang)(zhang)(zhang)(zhang),筑石(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)1114丈(zhang)(zhang)(zhang)(zhang)(zhang),高1.1丈(zhang)(zhang)(zhang)(zhang)(zhang),面寬4尺(chi),底寬8尺(chi),縱(zong)橫迭砌(qi)(qi),滿(man)灌灰漿;又設(she)東(dong)(dong)西(xi)兩(liang)石(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)涵(han),以泄(xie)埭(dai)田(tian)(tian)水;筑附石(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)土(tu)(tu)堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)1114丈(zhang)(zhang)(zhang)(zhang)(zhang);砌(qi)(qi)水埠內堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)一道(dao)(dao);拋亂(luan)石(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)11.5萬塊坦(tan)坡護堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)。經過這次(ci)(ci)(ci)整修(xiu)(xiu)(xiu)(xiu),東(dong)(dong)甲(jia)(jia)堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)比以前牢固。道(dao)(dao)光(guang)十(shi)(shi)(shi)(shi)二(er)年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(1832年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian))八(ba)月(yue)十(shi)(shi)(shi)(shi)二(er)日及(ji)咸(xian)豐(feng)元年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(1851年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian))八(ba)月(yue)三(san)(san)日,颶風(feng)(feng),海(hai)(hai)潮(chao)大作,但不為(wei)(wei)患。
清道光年間(1821~1850年)所整修的東甲堤工程依次為:
石(shi)(shi)(shi)堤。堤作(zuo)斜折(zhe)形,自(zi)東(dong)北迤向(xiang)西(xi)(xi)南,每筑一段,收進1.17米(mi)(mi)或1.47米(mi)(mi),為(wei)尖破水,以(yi)抵狂潮(chao),堤長(chang)3275.16米(mi)(mi),高(gao)(gao)2.65米(mi)(mi),面寬(kuan)1.17米(mi)(mi),底寬(kuan)1.47米(mi)(mi),西(xi)(xi)頭長(chang)882米(mi)(mi),底寬(kuan)1.76米(mi)(mi),高(gao)(gao)2.05~2.94米(mi)(mi)。堤的(de)(de)基礎以(yi)竹為(wei)網絡,用(yong)8.82米(mi)(mi)長(chang)椿三根,深釘(ding),橫(heng)貫(guan)杉木(mu),竹麓(lu)為(wei)纜(lan),聯絡筑掛(gua),絡內(nei)入土,椿令堅(jian)實(shi),逐層加(jia)高(gao)(gao)。堤址(zhi)(zhi)以(yi)竹為(wei)長(chang)絡,用(yong)松(song)木(mu)長(chang)椿4枚深釘(ding),貫(guan)以(yi)松(song)木(mu),內(nei)裝碎石(shi)(shi)(shi)為(wei)基,然后布(bu)石(shi)(shi)(shi)。其(qi)舊址(zhi)(zhi)堅(jian)實(shi)的(de)(de),以(yi)舊址(zhi)(zhi)為(wei)骨,內(nei)外加(jia)釘(ding)兩行排椿。舊址(zhi)(zhi)全無(wu)的(de)(de),除打內(nei)外兩行排椿外,中間再加(jia)梅花椿。堤用(yong)0.35米(mi)(mi)厚的(de)(de)條(tiao)石(shi)(shi)(shi),丁順(露頭與露側之稱)互砌(qi),迭(die)石(shi)(shi)(shi)11層,每2層一收,外收0.18米(mi)(mi),內(nei)收0.02米(mi)(mi),層層滿灌灰(hui)漿,堤外用(yong)松(song)木(mu)深釘(ding)。竹絡裝上(shang),堵截各(ge)港險處,絡實(shi)石(shi)(shi)(shi)塊,又在堤腳拋重(zhong)200斤的(de)(de)大亂(luan)石(shi)(shi)(shi)11.5萬(wan)塊,維(wei)護堤腳,并設(she)東(dong)西(xi)(xi)二(er)石(shi)(shi)(shi)洞以(yi)泄水,又在西(xi)(xi)涵以(yi)東(dong),廟(miao)后以(yi)西(xi)(xi),加(jia)填(tian)石(shi)(shi)(shi)磯。
附石土(tu)堤(di)(di)。石堤(di)(di)內(nei)加(jia)筑附石土(tu)堤(di)(di),長3275.16米(mi),自遮浪三(san)門(men)港以(yi)(yi)東,東甲慈圣門(men)以(yi)(yi)西為主要地(di)段(duan),計(ji)長2352米(mi),面寬(kuan)1.47米(mi),底寬(kuan)8.82米(mi),下加(jia)盤5.88米(mi),其頭尾兩段(duan)仍(reng)面寬(kuan)1.47米(mi),底寬(kuan)4.41米(mi),土(tu)堤(di)(di)高出(chu)石堤(di)(di)頂面1~1.5米(mi)不等(deng),取土(tu)坑距堤(di)(di)內(nei)44.1米(mi)以(yi)(yi)外。
水(shui)埠(bu)(bu)內(nei)堤(di)(di)。東甲、遮(zhe)浪地勢低下,為(wei)防木蘭、寶騰、梁溪(xi)及程(cheng)洋諸山洪水(shui)暴漲決堤(di)(di)入海(hai),于(yu)石堤(di)(di)后半里(li),自遮(zhe)浪至東甲,鄒曾徐交界(jie)上去,筑水(shui)埠(bu)(bu)內(nei)堤(di)(di)以(yi)抵溝水(shui),籍護(hu)(hu)海(hai)堤(di)(di),堤(di)(di)面寬(kuan)(kuan)2.94米,底寬(kuan)(kuan)5.88米,靠(kao)溝護(hu)(hu)以(yi)瓦礫(li)。
到民國(guo)時,東甲堤(di)因百年失修,石(shi)(shi)堤(di)堤(di)身發生沉陷傾斜,石(shi)(shi)層(ceng)灰漿脫落殆(dai)盡,石(shi)(shi)層(ceng)有被(bei)壓而(er)凹入數(shu)寸的(de),有被(bei)折斷(duan)的(de),附石(shi)(shi)土堤(di)則是嚴(yan)重漏洞,日(ri)益擴(kuo)大(da),危及堤(di)身安全。但國(guo)民黨(dang)政府(fu)始(shi)終不(bu)曾加以搶修。
1952年(nian)冬至1953年(nian)春,人民(min)政(zheng)府(fu)發動(dong)群眾,對(dui)東甲(jia)(jia)堤進(jin)(jin)行(xing)全面的(de)(de)搶救整修(xiu)。1961年(nian)9月22號臺風(feng)加大潮,又使(shi)東甲(jia)(jia)堤遭到摧毀性的(de)(de)破壞。災(zai)后,省政(zheng)府(fu)撥出(chu)專(zhuan)款(kuan)對(dui)海堤進(jin)(jin)行(xing)標(biao)準化基(ji)建,東甲(jia)(jia)堤作為重點施工地(di)段,首先實現海堤標(biao)準化。建成以來,經受住幾次大的(de)(de)臺風(feng)、暴雨、海潮的(de)(de)考(kao)驗,有效保護人民(min)生命財產的(de)(de)安全。