《李(li)崇(chong)斷案(an)》別(bie)名(ming)《李(li)崇(chong)斷子》,是李(li)昉所著的文言(yan)文。
壽春縣人(ren)(ren)茍泰有(you)子(zi)三歲,遇(yu)賊(zei)亡失,數(shu)年不(bu)知所在(zai)。后見在(zai)同縣人(ren)(ren)趙(zhao)奉伯家,泰以(yi)狀(zhuang)告。各(ge)言(yan)己子(zi),并有(you)鄰(lin)證,郡縣不(bu)能斷。(李)崇曰(yue):“此易知耳(er)。”令二父與兒各(ge)在(zai)別處(chu)。禁(jin)經數(shu)旬,然后遣人(ren)(ren)知之,曰(yue):“君(jun)兒遇(yu)患,向已(yi)(yi)暴死,有(you)教解禁(jin),可出奔哀也。”茍泰聞即號,悲不(bu)自勝;奉伯咨(zi)嗟而已(yi)(yi),殊無痛意。崇察知之,乃以(yi)兒還(huan)泰,詰奉伯詐狀(zhuang)。
壽(shou)春縣(xian)人(ren)茍泰有個(ge)三歲的兒(er)子(zi)(zi)(zi)(zi),遇(yu)到(dao)(dao)賊,孩(hai)子(zi)(zi)(zi)(zi)丟失(shi)了,幾(ji)年都(dou)(dou)不(bu)知他(ta)(ta)在(zai)哪里(li)。后(hou)來在(zai)同縣(xian)的趙奉(feng)伯(bo)(bo)家里(li)出現,茍泰遞訴狀告(gao)到(dao)(dao)官府。他(ta)(ta)們兩(liang)個(ge)人(ren)都(dou)(dou)說(shuo)那個(ge)孩(hai)子(zi)(zi)(zi)(zi)是(shi)自己的兒(er)子(zi)(zi)(zi)(zi),而且都(dou)(dou)有鄰居(ju)作(zuo)證,郡縣(xian)的官員不(bu)能判奪這件案子(zi)(zi)(zi)(zi)。李(li)崇說(shuo):“這個(ge)很容易就(jiu)知道(dao)真(zhen)相了。”他(ta)(ta)將兩(liang)個(ge)父親(qin)和兒(er)子(zi)(zi)(zi)(zi)分別(bie)安置(zhi),讓他(ta)(ta)們獨處幾(ji)十天,然后(hou)讓人(ren)告(gao)訴那兩(liang)個(ge)父親(qin)說(shuo):“您的兒(er)子(zi)(zi)(zi)(zi)生病,已經突然死了。現在(zai)接到(dao)(dao)命令,您的行動禁止解除了,回去準備(bei)喪事吧(ba)。”茍泰聽到(dao)(dao)后(hou)嚎(hao)啕(tao)大哭,悲傷的不(bu)能自已。奉(feng)伯(bo)(bo)只(zhi)是(shi)嗟(jie)嘆就(jiu)完了,并沒有特別(bie)哀傷的樣子(zi)(zi)(zi)(zi)。李(li)崇了解了實情(qing),就(jiu)把兒(er)子(zi)(zi)(zi)(zi)還給茍泰,指責奉(feng)伯(bo)(bo)欺詐。
斷:判斷。
旬(xun):一旬(xun)等于(yu)十(shi)日。
禁(jin):監禁(jin);禁(jin)制。
遣:派遣。
知(zhi):告知(zhi),通知(zhi)。
亡:丟失(shi)(shi),失(shi)(shi)掉。
向:前不久。
以:把。
耳:語氣詞。