第一,勤學。
要多(duo)讀(du)(du)書(shu),不僅要讀(du)(du)算(suan)命方面的書(shu),經、史(shi)、子、集等方面的書(shu)也要讀(du)(du),這(zhe)樣才(cai)提(ti)高自己的修養,才(cai)能(neng)增加(jia)學問。
第二,靈活。
在具體批八字時(shi),不能(neng)死背教條,必(bi)須參(can)以人情物理(li),詢問當(dang)地的山川風水,家中祖上有(you)(you)沒(mei)有(you)(you)積德,以及此人的心術正(zheng)與(yu)不正(zheng),只(zhi)有(you)(you)這樣,才能(neng)得(de)出正(zheng)確的結論。
第三,口才。
在給人解釋(shi)命(ming)運(yun)規律時,一定要(yao)口齒清(qing)楚,理(li)明辭達,忠實于命(ming)運(yun)的本(ben)義,不阿(a)訣奉承,不故作(zuo)高深。
第四,淡泊。
不(bu)要追求豪華的生活,不(bu)要在服裝上(shang)下(xia)工(gong)夫,而要非(fei)禮勿(wu)聽,非(fei)禮勿(wu)言,非(fei)禮勿(wu)動(dong)。
第五,勸勉。
當從命運(yun)中(zhong)發現了(le)別人的(de)(de)不足,一定要鼓勵他積極(ji)對待,要勸(quan)他努力上進(jin),要讓(rang)他看到光明的(de)(de)一面(mian)。在勸(quan)勉他人時(shi),一定要注意,根據不同的(de)(de)人,給予不同的(de)(de)勸(quan)誡的(de)(de)忠告(gao)。
第六,警告。
人(ren)(ren)必須努力工(gong)作(zuo),才(cai)能(neng)為社會作(zuo)貢獻,才(cai)能(neng)養活(huo)自(zi)己和家人(ren)(ren)。因此,在為失業(ye)的(de)人(ren)(ren)算(suan)命時,一定要以“求(qiu)人(ren)(ren)不(bu)如求(qiu)己,能(neng)屈(qu)始可能(neng)伸”的(de)話警告他,使其盡快從小做起,自(zi)立奮斗(dou)。
第七,節儉。
當(dang)人在走好運(yun)得意(yi)之時,一定要提醒(xing)他注(zhu)意(yi)節儉,以防備以后的壞運(yun)。
第八,濟貧。
在為貧困倒霉之人(ren)算命時,即使(shi)他一生都沒有好運,也不可把話說絕(jue),斷絕(jue)別人(ren)的(de)希(xi)(xi)望。而要(yao)以婉(wan)言(yan)勸慰(wei)他,讓(rang)他感到(dao)人(ren)間的(de)溫暖與(yu)希(xi)(xi)望。另(ling)外,給(gei)這(zhe)樣(yang)的(de)人(ren)算命,決(jue)不可收(shou)他的(de)錢,若自己有能力,還(huan)應救濟他。
第九,節義。
要勸誡他人(ren),在得意時切勿拋(pao)棄貧賤時的(de)朋友,不(bu)要拋(pao)棄糟糠之妻,要講義(yi)氣(qi)。
第十,勿算。
有(you)六(liu)種人(ren)(ren)(ren)的(de)(de)(de)命(ming)不(bu)宜為(wei)他們(men)算(suan)。一是,因為(wei)自己(ji)有(you)錢(qian),把(ba)別人(ren)(ren)(ren)都不(bu)放在(zai)眼(yan)里的(de)(de)(de)人(ren)(ren)(ren);二是,貪財而(er)不(bu)講義氣的(de)(de)(de)人(ren)(ren)(ren);三是,作風不(bu)正的(de)(de)(de)人(ren)(ren)(ren);四是,來算(suan)命(ming)時,言不(bu)由衷,試圖玩(wan)玩(wan)的(de)(de)(de)人(ren)(ren)(ren);五是,只相(xiang)信(xin)自己(ji)的(de)(de)(de)能力,而(er)不(bu)相(xiang)信(xin)命(ming)的(de)(de)(de)人(ren)(ren)(ren);六(liu)是,
出生時(shi)刻不準確的(de)人。
《命理(li)探源》對八字(zi)中一些有爭議的問(wen)題,作了(le)澄(cheng)清和考證(zheng),比如(ru)有關“流年神殺”的問(wen)題(參看神殺部分),有人(ren)認為它有作用(yong),有人(ren)不以為然,到底如(ru)何,袁樹珊認為:
“按(an)流年神(shen)殺(sha)古(gu)歌(ge),共十(shi)二(er)句,應(ying)十(shi)二(er)支,載在《神(shen)峰通考》及(ji)《星平(ping)會海(hai)》等書。然(ran)兇(xiong)殺(sha)有十(shi)之(zhi)九,吉(ji)神(shen)僅十(shi)之(zhi)一,其不(bu)適用可(ke)知。”
有趣(qu)的是,書中(zhong)還(huan)討論了雙胞胎命的區別問(wen)題(ti):
假如雙胞胎出生(sheng)于同(tong)(tong)(tong)一(yi)個(ge)時(shi)辰,這(zhe)時(shi),他們(men)的(de)先天因素有很多(duo)是一(yi)致的(de),不僅同(tong)(tong)(tong)年同(tong)(tong)(tong)月同(tong)(tong)(tong)日同(tong)(tong)(tong)時(shi)生(sheng),而且同(tong)(tong)(tong)出于一(yi)個(ge)母體(ti),同(tong)(tong)(tong)出于一(yi)個(ge)地方,那么(me)他們(men)的(de)命(ming)是否(fou)完全一(yi)樣呢?《命(ming)理探源(yuan)》指出,這(zhe)要看他們(men)八(ba)字日主的(de)強(qiang)弱,
若(ruo)八(ba)字(zi)的(de)日(ri)(ri)主太(tai)旺,則(ze)后出(chu)(chu)生(sheng)的(de)人一生(sheng)比較(jiao)好;若(ruo)八(ba)字(zi)日(ri)(ri)主太(tai)弱(ruo),則(ze)先出(chu)(chu)生(sheng)的(de)人一生(sheng)比較(jiao)好;若(ruo)八(ba)字(zi)中的(de)日(ri)(ri)主不(bu)旺不(bu)弱(ruo),則(ze)他們的(de)一生(sheng)也差不(bu)多。
類似這樣的(de)考證,在書中(zhong)(zhong)還有很多,其中(zhong)(zhong)不乏精辟之處,所以(yi),《命理探源(yuan)》問世以(yi)后,形(xing)成了(le)八字(zi)學發(fa)展的(de)一個里程碑。
《命理(li)探源》中還收錄了(le)作者在長期算命實踐中,積累的(de)一(yi)部分(fen)典(dian)型命稿(gao),并配有分(fen)析(xi)和講解(jie),就像(xiang)數學(xue)教科書上的(de)例(li)題一(yi)樣,對(dui)于初學(xue)者來說,看作者的(de)命稿(gao)分(fen)析(xi)無(wu)疑大有收獲。
卷一 本原
天干地支
甲、乙、丙、丁、戊、己、庚、辛、壬、癸(gui),此為十(shi)天干(gan)。
子、丑、寅、卯、辰、巳、午、未、申(shen)、酉、戌、亥,此為(wei)十二地支。
《五(wu)行大義》云(yun):支(zhi)(zhi)(zhi)干(gan)(gan)者,因五(wu)行而立之(zhi)(zhi)(zhi),昔軒轅之(zhi)(zhi)(zhi)時,大撓之(zhi)(zhi)(zhi)所(suo)制也(ye)(ye)。蔡邕《月令(ling)掌句》云(yun):大撓采五(wu)行之(zhi)(zhi)(zhi)情,占斗機所(suo)建(jian),始作(zuo)甲乙(yi)以(yi)名之(zhi)(zhi)(zhi),謂(wei)之(zhi)(zhi)(zhi)干(gan)(gan)。作(zuo)子丑以(yi)名之(zhi)(zhi)(zhi),謂(wei)之(zhi)(zhi)(zhi)支(zhi)(zhi)(zhi)。有(you)事(shi)于天則用(yong)日,有(you)事(shi)用(yong)地(di)則用(yong)辰,陰(yin)陽之(zhi)(zhi)(zhi)別,故有(you)干(gan)(gan)支(zhi)(zhi)(zhi)名也(ye)(ye)。支(zhi)(zhi)(zhi)干(gan)(gan)者,干(gan)(gan)字(zi)(zi)有(you)三(san)種不同,一作(zuo)竿,二作(zuo)干(gan)(gan),三(san)作(zuo)桿。今解竿字(zi)(zi)者,此(ci)支(zhi)(zhi)(zhi)竿既相配成用(yong),如(ru)樹(shu)木之(zhi)(zhi)(zhi)有(you)支(zhi)(zhi)(zhi)條莖竿,共為(wei)樹(shu)體,所(suo)以(yi)云(yun)竿。有(you)作(zuo)干(gan)(gan)者,干(gan)(gan)濟為(wei)義,支(zhi)(zhi)(zhi)者,支(zhi)(zhi)(zhi)任為(wei)義,以(yi)此(ci)日辰,任濟萬事(shi),故云(yun)支(zhi)(zhi)(zhi)干(gan)(gan)。又作(zuo)桿字(zi)(zi)者,亦(yi)是(shi)竿義,如(ru)物(wu)之(zhi)(zhi)(zhi)在竿上,能豎立顯然,而亦(yi)云(yun)干(gan)(gan)也(ye)(ye)。世(shi)書從易(yi),故多作(zuo)干(gan)(gan)支(zhi)(zhi)(zhi)也(ye)(ye)。
《群書考異》云:甲者(zhe)(zhe),拆也(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)。言(yan)萬(wan)(wan)物(wu)(wu)(wu)(wu)(wu)(wu)剖(pou)符甲而(er)出也(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)(ye),《易》曰:百果(guo)草木皆(jie)甲拆是(shi)也(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)。乙者(zhe)(zhe),軋也(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)(ye),言(yan)萬(wan)(wan)物(wu)(wu)(wu)(wu)(wu)(wu)見(jian)初生,自抽軋而(er)出也(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)。丙者(zhe)(zhe),炳(bing)也(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)(ye),言(yan)萬(wan)(wan)物(wu)(wu)(wu)(wu)(wu)(wu)炳(bing)然著也(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)。丁(ding)者(zhe)(zhe),強也(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)(ye),言(yan)萬(wan)(wan)物(wu)(wu)(wu)(wu)(wu)(wu)之(zhi)(zhi)丁(ding)壯也(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)。故(gu)《邦國圖籍》曰:成丁(ding)是(shi)也(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)。戊者(zhe)(zhe),茂(mao)也(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)(ye),言(yan)萬(wan)(wan)物(wu)(wu)(wu)(wu)(wu)(wu)之(zhi)(zhi)茂(mao)盛,故(gu)《漢志》曰:孽茂(mao)于(yu)戊,是(shi)也(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)。己者(zhe)(zhe),紀(ji)也(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)(ye),言(yan)萬(wan)(wan)物(wu)(wu)(wu)(wu)(wu)(wu)有形(xing)可(ke)紀(ji)識也(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)。庚者(zhe)(zhe),堅也(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)(ye),言(yan)萬(wan)(wan)物(wu)(wu)(wu)(wu)(wu)(wu)收斂而(er)有實也(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)。辛者(zhe)(zhe),新(xin)也(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)(ye),言(yan)萬(wan)(wan)物(wu)(wu)(wu)(wu)(wu)(wu)初新(xin),皆(jie)收成也(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)。壬者(zhe)(zhe),任也(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)(ye),言(yan)陽氣任養(yang)萬(wan)(wan)物(wu)(wu)(wu)(wu)(wu)(wu)于(yu)下也(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)。癸者(zhe)(zhe),揆也(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)(ye),言(yan)萬(wan)(wan)物(wu)(wu)(wu)(wu)(wu)(wu)可(ke)揆度也(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)。又云:子者(zhe)(zhe),孳也(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)(ye),陽氣既動,萬(wan)(wan)物(wu)(wu)(wu)(wu)(wu)(wu)孳萌(meng)于(yu)下也(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)。丑者(zhe)(zhe),紐(niu)也(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)(ye),紐(niu)者(zhe)(zhe),系(xi)也(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)(ye),續萌(meng)而(er)系(xi)長也(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)。寅(yin)者(zhe)(zhe),移也(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)(ye),亦去(qu)引也(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)(ye),物(wu)(wu)(wu)(wu)(wu)(wu)芽(ya)稍吐(tu),引而(er)伸之(zhi)(zhi),移出于(yu)地也(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)。巳者(zhe)(zhe),己也(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)(ye),己、起也(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)(ye),萬(wan)(wan)物(wu)(wu)(wu)(wu)(wu)(wu)至此,已(yi)畢(bi)盡而(er)起也(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)。午者(zhe)(zhe),仵(wu)也(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)(ye),亦云蕪也(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)(ye),萬(wan)(wan)物(wu)(wu)(wu)(wu)(wu)(wu)盛大,支柯蕪布也(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)。未者(zhe)(zhe),昧也(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)(ye),陰氣已(yi)長,萬(wan)(wan)物(wu)(wu)(wu)(wu)(wu)(wu)稍衰(shuai),體(ti)曖(ai)昧也(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)。申者(zhe)(zhe),身也(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)(ye),萬(wan)(wan)物(wu)(wu)(wu)(wu)(wu)(wu)之(zhi)(zhi)身體(ti),皆(jie)成就也(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)。酉者(zhe)(zhe),老(lao)也(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)(ye),萬(wan)(wan)物(wu)(wu)(wu)(wu)(wu)(wu)老(lao)極而(er)成熟也(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)。戌(xu)者(zhe)(zhe),滅(mie)也(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)(ye),萬(wan)(wan)物(wu)(wu)(wu)(wu)(wu)(wu)皆(jie)衰(shuai)滅(mie)也(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)。亥者(zhe)(zhe),核也(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)(ye),萬(wan)(wan)物(wu)(wu)(wu)(wu)(wu)(wu)收藏,皆(jie)堅核也(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)(ye)。
干支陰陽
甲、丙、戊、庚、壬屬陽,乙、丁、己、辛(xin)、癸屬陰。
子(zi)、寅、辰(chen)(chen).午(wu).申、戌(xu),屬(shu)(shu)(shu)(shu)(shu)陽(yang)(yang)(yang)(yang)。丑(chou)(chou)、卯(mao)、巳、未(wei)(wei)、酉、亥,屬(shu)(shu)(shu)(shu)(shu)陰(yin)(yin)(yin)(yin)(yin)(yin)。《協(xie)紀辯方》云:陽(yang)(yang)(yang)(yang)從陽(yang)(yang)(yang)(yang),陰(yin)(yin)(yin)(yin)(yin)(yin)從陰(yin)(yin)(yin)(yin)(yin)(yin),子(zi)、寅、辰(chen)(chen)、午(wu)、申、戌(xu),六(liu)陽(yang)(yang)(yang)(yang)辰(chen)(chen)即先(xian)天乾、兌、離、震納(na)之。丑(chou)(chou)、卯(mao)、巳、未(wei)(wei)、酉、亥,六(liu)陰(yin)(yin)(yin)(yin)(yin)(yin)辰(chen)(chen),即先(xian)天巽(xun)、坎、艮、坤納(na)之。按(an)《易》云,太極生(sheng)兩儀(yi)。朱子(zi)謂萬物(wu)各(ge)具一(yi)(yi)(yi)太極,五行(xing)之木(mu)、火(huo)、土、金(jin)(jin)、水(shui)(shui),乃萬物(wu)之最大(da)最著者,其始也(ye)(ye)(ye)(ye)具太極,故甲乙同(tong)(tong)一(yi)(yi)(yi)木(mu)也(ye)(ye)(ye)(ye)。其繼也(ye)(ye)(ye)(ye)生(sheng)兩儀(yi),故甲屬(shu)(shu)(shu)(shu)(shu)陽(yang)(yang)(yang)(yang),乙屬(shu)(shu)(shu)(shu)(shu)陰(yin)(yin)(yin)(yin)(yin)(yin)也(ye)(ye)(ye)(ye)。丙丁同(tong)(tong)一(yi)(yi)(yi)火(huo)也(ye)(ye)(ye)(ye),而丙屬(shu)(shu)(shu)(shu)(shu)陽(yang)(yang)(yang)(yang),丁屬(shu)(shu)(shu)(shu)(shu)陰(yin)(yin)(yin)(yin)(yin)(yin)。戊己(ji)同(tong)(tong)一(yi)(yi)(yi)土也(ye)(ye)(ye)(ye),而戊屬(shu)(shu)(shu)(shu)(shu)陽(yang)(yang)(yang)(yang),己(ji)屬(shu)(shu)(shu)(shu)(shu)陰(yin)(yin)(yin)(yin)(yin)(yin)。庚辛同(tong)(tong)一(yi)(yi)(yi)金(jin)(jin)也(ye)(ye)(ye)(ye),而庚屬(shu)(shu)(shu)(shu)(shu)陽(yang)(yang)(yang)(yang),辛屬(shu)(shu)(shu)(shu)(shu)陰(yin)(yin)(yin)(yin)(yin)(yin)。壬癸同(tong)(tong)一(yi)(yi)(yi)水(shui)(shui)也(ye)(ye)(ye)(ye),而壬屬(shu)(shu)(shu)(shu)(shu)陽(yang)(yang)(yang)(yang),癸屬(shu)(shu)(shu)(shu)(shu)陰(yin)(yin)(yin)(yin)(yin)(yin)。寅卯(mao)同(tong)(tong)一(yi)(yi)(yi)木(mu)也(ye)(ye)(ye)(ye),而寅屬(shu)(shu)(shu)(shu)(shu)陽(yang)(yang)(yang)(yang),乙屬(shu)(shu)(shu)(shu)(shu)陰(yin)(yin)(yin)(yin)(yin)(yin)。巳午(wu)同(tong)(tong)一(yi)(yi)(yi)火(huo)也(ye)(ye)(ye)(ye),而午(wu)屬(shu)(shu)(shu)(shu)(shu)陽(yang)(yang)(yang)(yang),巳屬(shu)(shu)(shu)(shu)(shu)陰(yin)(yin)(yin)(yin)(yin)(yin)。申酉同(tong)(tong)一(yi)(yi)(yi)金(jin)(jin)也(ye)(ye)(ye)(ye),而申屬(shu)(shu)(shu)(shu)(shu)陽(yang)(yang)(yang)(yang),酉屬(shu)(shu)(shu)(shu)(shu)陰(yin)(yin)(yin)(yin)(yin)(yin)。亥子(zi)同(tong)(tong)一(yi)(yi)(yi)水(shui)(shui)也(ye)(ye)(ye)(ye),而子(zi)屬(shu)(shu)(shu)(shu)(shu)陽(yang)(yang)(yang)(yang),亥屬(shu)(shu)(shu)(shu)(shu)陰(yin)(yin)(yin)(yin)(yin)(yin)。土居四維,旺在四季之末,故辰(chen)(chen)、戌(xu)丑(chou)(chou)、未(wei)(wei),同(tong)(tong)一(yi)(yi)(yi)土也(ye)(ye)(ye)(ye),而辰(chen)(chen)、戌(xu)為陽(yang)(yang)(yang)(yang),丑(chou)(chou)、未(wei)(wei)為陰(yin)(yin)(yin)(yin)(yin)(yin)也(ye)(ye)(ye)(ye)。
地支生肖
子鼠、丑牛、寅虎、卯(mao)兔、辰龍、巳蛇、午馬、未羊、申(shen)猴、酉(you)雞(ji)、戌狗、亥豬。
王逵《蠡(li)海(hai)集》云:子為(wei)(wei)陰極(ji),幽潛隱(yin)晦,以(yi)鼠配(pei)(pei)之(zhi)(zhi),鼠藏跡(ji)。午為(wei)(wei)陽(yang)極(ji),顯明剛健,以(yi)馬配(pei)(pei)之(zhi)(zhi),馬快行。丑為(wei)(wei)陰,俯而(er)慈愛,以(yi)牛配(pei)(pei)之(zhi)(zhi),牛舐(shi)犢。未(wei)為(wei)(wei)陽(yang),仰而(er)秉禮,以(yi)羊(yang)配(pei)(pei)之(zhi)(zhi),羊(yang)跪乳。寅為(wei)(wei)三陽(yang),陽(yang)勝則(ze)暴(bao),以(yi)虎配(pei)(pei)之(zhi)(zhi),虎性暴(bao)。申為(wei)(wei)三陰,陰勝則(ze)黠,以(yi)猴配(pei)(pei)之(zhi)(zhi),猴性黠。卯酉為(wei)(wei)日月之(zhi)(zhi)門(men),二肖(xiao)皆一竅(qiao),兔舐(shi)雄毛則(ze)孕,感(gan)而(er)不(bu)交也(ye)(ye)。雞合踏而(er)無形,交而(er)不(bu)感(gan)也(ye)(ye)。辰(chen)(chen)巳(si)陽(yang)起而(er)變化,龍(long)為(wei)(wei)盛,蛇(she)次之(zhi)(zhi),故(gu)龍(long)蛇(she)配(pei)(pei)辰(chen)(chen)巳(si)。龍(long)蛇(she)者(zhe),變化之(zhi)(zhi)物也(ye)(ye)。戌亥陰斂而(er)持守,狗(gou)為(wei)(wei)盛,豬(zhu)(zhu)次之(zhi)(zhi),故(gu)狗(gou)豬(zhu)(zhu)配(pei)(pei)戌亥。狗(gou)豬(zhu)(zhu)者(zhe),鎮靜(jing)之(zhi)(zhi)物也(ye)(ye)。
《考(kao)原(yuan)》云:十二辰(chen)禽象,其說相(xiang)沿以久。莫(mo)知其所自來,雖于(yu)經典無(wu)見,然(ran)以傳(chuan)記子史考(kao)之(zhi)(zhi),則不(bu)獨宋以后也。如韓愈《毛穎傳(chuan)》謂(wei):食(shi)之(zhi)(zhi)卯(mao)地。《祭張員外文(wen)》謂(wei):虎取而(er)(er)去,來寅其征。則唐(tang)時有(you)之(zhi)(zhi)矣。《管輅傳(chuan)》推東方朔龍(long)蛇之(zhi)(zhi)占,以為變化(hua)相(xiang)推,會于(yu)辰(chen)巳。又譙周(zhou)謂(wei):司馬為典午,則漢(han)晉時有(you)之(zhi)(zhi)矣。溯而(er)(er)上之(zhi)(zhi),陳敬(jing)仲(zhong)筮者(zhe),言當昌于(yu)姜姓之(zhi)(zhi)國(guo),而(er)(er)釋春秋謂(wei)觀之(zhi)(zhi)六四。納得(de)辛未,辛為巽(xun)長女,未為羊,羊加女為姜,則是(shi)周(zhou)時又已有(you)之(zhi)(zhi)也。
《空同(tong)子》曰:十二支子鼠丑牛等,初皆取(qu)(qu)(qu)象耳,然木人見漆(qi)則瘍,貓見寅人則銜其兒走,徙其窠(ke)。昨(zuo)問劉南宮,劉曰:是(shi)真(zhen)有之(zhi)也,不(bu)但取(qu)(qu)(qu)象,朱子論(lun)乾馬、坤牛、巽(xun)雞(ji)、坎豕、艮狗(gou)、兌羊,曰此取(qu)(qu)(qu)象自有來歷,非假譬之(zhi)。由(you)是(shi)觀(guan)之(zhi),十二象真(zhen)有之(zhi)矣。
按(an):己酉秋,晤宋午庭先生(sheng),詢于(yu)貴處東臺。濱海之(zhi)(zhi)(zhi)地,物(wu)產必饒。渠(qu)云:東海出產,以動(dong)物(wu)占多數,而(er)尤(you)以閏魚(yu)為(wei)最奇異。蓋(gai)尋常之(zhi)(zhi)(zhi)魚(yu),無論巨細(xi),形狀不更,每年(nian)(nian)應時而(er)出。閏魚(yu)則(ze)閏年(nian)(nian)不可見也,且形狀不一。按(an)其所閏之(zhi)(zhi)(zhi)年(nian)(nian)支生(sheng)肖,而(er)變更焉。如子(zi)年(nian)(nian)則(ze)鼠首(shou)(shou)(shou)魚(yu)尾,丑(chou)年(nian)(nian)則(ze)牛首(shou)(shou)(shou)魚(yu)尾,推而(er)至于(yu)寅年(nian)(nian)虎首(shou)(shou)(shou),卯(mao)年(nian)(nian)兔首(shou)(shou)(shou),無不酷肖。光緒甲(jia)申閏五月,余會親見閏魚(yu)之(zhi)(zhi)(zhi)形狀,猴首(shou)(shou)(shou)魚(yu)尾,身(shen)長十余丈(zhang),肋(lei)骨幾及(ji)丈(zhang)余者(zhe)。但此(ci)魚(yu)非人(ren)力所能捕獲,必待(dai)海潮驟落(luo),自(zi)斃沙灘。乙卯(mao)秋,又(you)與葉(xie)子(zi)實(shi)先生(sheng),縱談及(ji)此(ci),所見亦同,據二(er)君之(zhi)(zhi)(zhi)言(yan),則(ze)海隅動(dong)物(wu),有若是之(zhi)(zhi)(zhi)靈異,地支生(sheng)肖,有若是之(zhi)(zhi)(zhi)明證(zheng),誰謂干(gan)支假設(she),生(sheng)肖無憑耶?
作者袁樹珊,是(shi)今(jin)江蘇(su)鎮江人,他(ta)生活(huo)于晚清(qing)的光緒。
到(dao)民國(guo)這(zhe)一社會大變革(ge)的歷史時期。在這(zhe)一時期,西(xi)方文化和(he)觀念(nian),特別是西(xi)方科學開(kai)始(shi)在中(zhong)國(guo)大陸傳播(bo),許多傳統(tong)的觀念(nian)受到(dao)了西(xi)方文化的挑戰和(he)懷疑,這(zhe)其中(zhong)也包括八字算(suan)命(ming)。正(zheng)是在這(zhe)樣(yang)一種背景下,袁樹珊開(kai)始(shi)了對命(ming)理的探源。
袁樹(shu)珊(shan)尋根溯源,考訂幾乎當(dang)時所有的(de)(de)命書(shu)(shu),再(zai)在實踐中檢驗八字方(fang)法的(de)(de)合理性,將理論與(yu)實踐相結合,形成(cheng)本(ben)書(shu)(shu)的(de)(de)一(yi)個鮮明特色。
作者認為(wei)(wei),學習算命(ming)批八字一定要抱(bao)有濟世救民的(de)思想,要有“不為(wei)(wei)良相,必為(wei)(wei)良醫”的(de)精神境(jing)界。他(ta)說:“卜(算命(ming))可決(jue)疑,醫可療疾(ji),同為(wei)(wei)民生(sheng)日(ri)用(yong)所(suo)必需。”因(yin)此(ci),他(ta)要求,算命(ming)決(jue)不能(neng)以貪財(cai)為(wei)(wei)目的(de),更不能(neng)以算命(ming)騙人。