《明(ming)日歌》是明(ming)代詩(shi)(shi)人錢福創作(zuo)的一(yi)首詩(shi)(shi)。此詩(shi)(shi)以自己為例勸(quan)告(gao)世人要珍惜(xi)每一(yi)天,活在當(dang)下,不要永(yong)遠等待明(ming)日而浪(lang)費時間,蹉(cuo)跎光陰。全詩(shi)(shi)內容充實,語(yu)言流暢,釋理通俗明(ming)了,富有說服力和(he)震撼力。
明日歌
明日復明日⑴,明日何其(qi)多⑵。
我生待明日⑶,萬(wan)事(shi)成蹉跎⑷。
世人若被明日累⑸,春去秋來老將至(zhi)。
朝看水東流(liu),暮看日西墜。
百年明(ming)(ming)日(ri)能幾何?請君聽(ting)我明(ming)(ming)日(ri)歌。
明日歌
明(ming)日復明(ming)日,明(ming)日何其多。
我生待明日,萬事(shi)成(cheng)蹉跎。
世人皆被(bei)明日(ri)(ri)累(lei),明日(ri)(ri)無窮老將至。
晨昏(hun)滾(gun)滾(gun)水東流⑹,今(jin)古悠(you)悠(you)日西墜。
百年明(ming)日能幾何?請(qing)君聽(ting)我明(ming)日歌。
⑴復:又。
⑵何其:多么。
⑶待:等待。
⑸蹉跎(tuo)(cuō tuó):光陰虛度,一事(shi)無成(cheng)。
⑸若(ruo):一作“苦”。累(lěi):帶累,使受害(hai)。
⑹晨:一作“朝”。
總是在等(deng)待明(ming)天,明(ming)天又明(ming)天,明(ming)天是何等(deng)地多啊(a)!
我每天(tian)都(dou)在等待(dai)著(zhu)明日(ri)到(dao)來,結果什(shen)么事情都(dou)沒有做成,白(bai)白(bai)浪費了時(shi)間。
世人如果和(he)我一樣(yang)都受(shou)到(dao)“明(ming)天”的連累,日子一天天過去,很快就會發現(xian)自(zi)己已經老了。
只有活在當下,才能體(ti)會(hui)到早(zao)晨(chen)看河水向東流(liu)逝、傍晚看太(tai)陽向西墜(zhui)落的快樂。
一百(bai)年的(de)明天(tian),又能(neng)有多少(shao)呢?請您聽(ting)聽(ting)我的(de)《明日歌》,不(bu)要(yao)再浪費(fei)今天(tian)的(de)光陰了。
《明日歌(ge)》作者錢(qian)福,是(shi)個(ge)怪(guai)人。他(ta)(ta)特別(bie)愛喝酒(jiu),還喜歡(huan)“撒(sa)酒(jiu)瘋”。他(ta)(ta)常常借著酒(jiu)勁(jing)數落別(bie)人,以(yi)至于好(hao)多人就不喜歡(huan)他(ta)(ta)。可他(ta)(ta)為人卻(que)特別(bie)仗義。不光人品(pin)好(hao),錢(qian)福的詩文(wen)也(ye)很有名氣(qi)。他(ta)(ta)自(zi)小就是(shi)個(ge)神童,七歲就會寫文(wen)章了。后(hou)來狀(zhuang)元及第,官(guan)至翰林(lin)院修撰(zhuan),詩文(wen)雄(xiong)視當世。不過才三(san)年時間,錢(qian)福就厭(yan)倦(juan)了官(guan)場生(sheng)活。假(jia)托重(zhong)病,不再出仕。雖然才名俱得,也(ye)沒有官(guan)職(zhi)之(zhi)累,錢(qian)福卻(que)從來不放松對自(zi)己的要求(qiu),而是(shi)更加(jia)努力地學習,《明日歌(ge)》就是(shi)他(ta)(ta)對自(zi)己的鞭策和要求(qiu)。
此(ci)詩收(shou)錄在《鶴灘稿》(明萬歷三十六年沈(shen)思梅(mei)居刻本)中,曾(ceng)被誤以(yi)為是錢福(fu)仿照文嘉的《今日歌》而作(zuo)。
錢福(fu)(1461年(nian)—1504年(nian)),明代文學家,松(song)(song)江華亭(今(jin)上海(hai)松(song)(song)江)人,字與謙,因家住松(song)(song)江鶴灘(tan)(tan)附近,自號鶴灘(tan)(tan)。茶陵派領袖李東陽的(de)門生。弘治年(nian)間狀元及第。曾供職于翰林院(yuan),但由于未脫“吳(wu)中(zhong)習尚(shang)”,最終被館閣拒之門外(wai)。有《鶴灘(tan)(tan)集(ji)》。
這首詩(shi)的(de)意思簡單直白,沒什么隱喻(yu)的(de)內容,但它所表達的(de)卻是(shi)從古到今(jin)大家一直想(xiang)要杜絕(jue)的(de)一種弊(bi)病,即很(hen)多人都將“明日”當成一個借口,逃避眼下應(ying)該立刻解決的(de)問題,而放任自己(ji)的(de)懶惰,直到“萬事成蹉跎”時才后(hou)悔不已。其實就像(xiang)作者所說“百年明日能(neng)幾何”,最重要的(de)不是(shi)明天,而是(shi)好(hao)好(hao)把握現(xian)在。
詩(shi)名為(wei)“明日(ri)(ri)歌”,“明日(ri)(ri)”是很(hen)多(duo)人(ren)懶(lan)惰的(de)借口(kou),更是放(fang)任自(zi)我(wo)的(de)理由。人(ren)生(sheng)(sheng)有(you)多(duo)少“明日(ri)(ri)”,如果事事都推給“明日(ri)(ri)”,那(nei)么整個人(ren)生(sheng)(sheng)就(jiu)這么白(bai)(bai)白(bai)(bai)度(du)過了(le)。“我(wo)生(sheng)(sheng)待明日(ri)(ri),萬(wan)事成(cheng)蹉(cuo)跎(tuo)”,是非常痛(tong)徹的(de)領悟(wu)。作者以自(zi)身(shen)為(wei)例(li),說明“今日(ri)(ri)事,今日(ri)(ri)畢”的(de)重要性(xing),其實人(ren)的(de)一生(sheng)(sheng)是短暫(zan)的(de),沒(mei)有(you)那(nei)么多(duo)“明日(ri)(ri)”,最重要的(de)是抓住“今日(ri)(ri)”,這樣才不負(fu)苦短的(de)人(ren)生(sheng)(sheng)。
這首詩七次(ci)提(ti)到“明(ming)日(ri)”,反(fan)復(fu)告(gao)誡人(ren)(ren)(ren)們要(yao)(yao)珍惜時間,今(jin)(jin)日(ri)的(de)(de)(de)(de)事(shi)(shi)情今(jin)(jin)日(ri)做,不(bu)要(yao)(yao)拖到明(ming)天,不(bu)要(yao)(yao)蹉跎歲(sui)月。詩歌的(de)(de)(de)(de)意思淺顯,語言明(ming)白(bai)如話,說理通(tong)俗易(yi)懂,很有(you)教育(yu)意義。它給人(ren)(ren)(ren)們的(de)(de)(de)(de)啟(qi)示(shi)是:世界上(shang)的(de)(de)(de)(de)許多東(dong)西都能盡力(li)爭取和(he)失而復(fu)得,只(zhi)有(you)時間難以挽留。人(ren)(ren)(ren)的(de)(de)(de)(de)生(sheng)命只(zhi)有(you)一次(ci),時間永不(bu)回頭。不(bu)要(yao)(yao)今(jin)(jin)天的(de)(de)(de)(de)事(shi)(shi)拖明(ming)天,明(ming)天拖后(hou)天。要(yao)(yao)“今(jin)(jin)天的(de)(de)(de)(de)事(shi)(shi)今(jin)(jin)日(ri)畢。”詩人(ren)(ren)(ren)告(gao)誡和(he)勸勉人(ren)(ren)(ren)們要(yao)(yao)牢(lao)牢(lao)地抓住稍縱即逝(shi)的(de)(de)(de)(de)今(jin)(jin)天,今(jin)(jin)天能做的(de)(de)(de)(de)事(shi)(shi)一定要(yao)(yao)在(zai)今(jin)(jin)天做,不(bu)要(yao)(yao)把任何計劃和(he)希(xi)望寄托在(zai)未知(zhi)的(de)(de)(de)(de)明(ming)天。否則,“明(ming)日(ri)復(fu)明(ming)日(ri),”到頭來只(zhi)會落得個(ge)“萬事(shi)(shi)成蹉跎”,一事(shi)(shi)無(wu)成,悔(hui)恨莫(mo)及。
這首(shou)詩所表達的(de)內容很淺(qian)顯,所要闡述的(de)道理亦(yi)是人(ren)人(ren)皆知的(de),只不過,作(zuo)者用詩歌的(de)形式將之表述出來,語言流暢,富有說(shuo)服(fu)力、震撼(han)力。
清代錢(qian)泳《履園叢話(hua)》:后生(sheng)家每臨事(shi)(shi)(shi),輒曰:“吾不會做。”此大(da)謬(miu)也。凡事(shi)(shi)(shi)做則會,不做則安能(neng)會耶?又,做一事(shi)(shi)(shi),輒曰:“且待明日。”此亦大(da)謬(miu)也。凡事(shi)(shi)(shi)做則會,若一味因循,大(da)誤終身。家鶴灘先生(sheng)有(you)《明日歌(ge)》最妙。