《要離刺(ci)慶忌》是記載于《吳越春(chun)秋(qiu)·闔閭內傳》的一個故事(shi)。故事(shi)主要講述了春(chun)秋(qiu)時(shi)期(qi)刺(ci)客要離奉吳王闔閭之命,以苦肉計(ji)獲(huo)得慶忌的信(xin)任,后(hou)將其刺(ci)殺(sha)的歷史(shi)事(shi)件。
闔閭二年
二年,吳王前既殺(sha)王僚,又(you)憂(you)慶忌(ji)之在鄰國,恐合(he)諸(zhu)侯來伐。問子(zi)胥曰:“昔(xi)專諸(zhu)之事(shi),于寡人厚矣。今聞公子(zi)慶忌(ji)有計于諸(zhu)侯,吾(wu)食(shi)不(bu)甘味(wei),臥不(bu)安席(xi),以付于子(zi)。”
子(zi)(zi)胥曰:“臣不(bu)忠無行,而與(yu)大(da)王圖王僚(liao)于私(si)室之中,今復欲討其子(zi)(zi),恐非皇天之意。”
闔(he)閭曰(yue):“昔(xi)武(wu)王討紂而后殺武(wu)庚,周人無(wu)怨色。今若斯議,何乃(nai)天(tian)乎?”
子胥曰:“臣事(shi)君王,將遂(sui)吳統(tong),又(you)何懼焉?臣之所厚,其人(ren)者(zhe),細人(ren)也。愿(yuan)從(cong)于謀。”
吳王(wang)曰(yue):“吾之憂也,其敵有萬人之力,豈細人之所能(neng)謀(mou)乎(hu)?”
子胥曰:“其細(xi)人之(zhi)謀事,而有萬(wan)人之(zhi)力(li)也(ye)。”
王曰:“其為何誰?子以(yi)言之。”
子胥曰:“姓要名離。臣(chen)昔(xi)嘗(chang)見(jian)曾折辱壯士椒丘欣也。”
王曰(yue):“辱之奈何?”
子(zi)(zi)胥曰(yue)(yue)(yue):“椒丘(qiu)欣(xin)者(zhe),東海上(shang)(shang)人(ren)也(ye)(ye)(ye)。為齊(qi)王使于(yu)(yu)吳(wu),過(guo)(guo)淮津(jin),欲飲馬(ma)于(yu)(yu)津(jin)。津(jin)吏曰(yue)(yue)(yue):‘水(shui)中(zhong)有(you)(you)(you)神(shen)(shen)(shen),見馬(ma)即(ji)(ji)(ji)出(chu),以害其(qi)馬(ma)。君勿(wu)飲也(ye)(ye)(ye)。’欣(xin)曰(yue)(yue)(yue):‘壯士(shi)(shi)(shi)(shi)所當,何神(shen)(shen)(shen)敢(gan)干?’乃(nai)(nai)使從(cong)者(zhe)飲馬(ma)于(yu)(yu)津(jin),水(shui)神(shen)(shen)(shen)果(guo)取其(qi)馬(ma),馬(ma)沒。椒丘(qiu)欣(xin)大(da)怒(nu),袒裼持(chi)劍入(ru)水(shui),求神(shen)(shen)(shen)決戰?連日(ri)乃(nai)(nai)出(chu),眇其(qi)一目(mu)。遂之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)吳(wu),會于(yu)(yu)友(you)人(ren)之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)喪。欣(xin)恃其(qi)與(yu)(yu)水(shui)戰之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)勇(yong)(yong)也(ye)(ye)(ye),于(yu)(yu)友(you)人(ren)之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)喪席(xi)而輕傲(ao)于(yu)(yu)士(shi)(shi)(shi)(shi)大(da)夫,言辭不(bu)(bu)(bu)遜,有(you)(you)(you)陵人(ren)之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)氣。要(yao)(yao)離(li)(li)與(yu)(yu)之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)對坐(zuo)。合坐(zuo)不(bu)(bu)(bu)忍其(qi)溢于(yu)(yu)力也(ye)(ye)(ye),時要(yao)(yao)離(li)(li)乃(nai)(nai)挫(cuo)欣(xin)曰(yue)(yue)(yue):‘吾(wu)(wu)(wu)聞(wen)勇(yong)(yong)士(shi)(shi)(shi)(shi)之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)斗也(ye)(ye)(ye),與(yu)(yu)日(ri)戰不(bu)(bu)(bu)移表,與(yu)(yu)神(shen)(shen)(shen)鬼戰者(zhe)不(bu)(bu)(bu)旋(xuan)踵,與(yu)(yu)人(ren)戰者(zhe)不(bu)(bu)(bu)達聲。生往死(si)(si)(si)還,不(bu)(bu)(bu)受其(qi)辱(ru)(ru)。今子(zi)(zi)與(yu)(yu)神(shen)(shen)(shen)斗于(yu)(yu)水(shui),亡(wang)馬(ma)失御(yu),又受眇目(mu)之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)病,形(xing)殘(can)名勇(yong)(yong),勇(yong)(yong)士(shi)(shi)(shi)(shi)所恥。不(bu)(bu)(bu)即(ji)(ji)(ji)喪命于(yu)(yu)敵而戀(lian)其(qi)生,猶傲(ao)色于(yu)(yu)我哉!’于(yu)(yu)是(shi)(shi)椒丘(qiu)欣(xin)卒于(yu)(yu)詰(jie)責,恨(hen)怒(nu)并發,暝(ming)即(ji)(ji)(ji)往攻(gong)要(yao)(yao)離(li)(li)。于(yu)(yu)是(shi)(shi)要(yao)(yao)離(li)(li)席(xi)闌至舍,誡(jie)其(qi)妻曰(yue)(yue)(yue):‘我辱(ru)(ru)勇(yong)(yong)士(shi)(shi)(shi)(shi)椒丘(qiu)欣(xin)于(yu)(yu)大(da)家(jia)之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)喪,余恨(hen)蔚恚(hui),暝(ming)必來(lai)也(ye)(ye)(ye),慎無(wu)(wu)(wu)閉(bi)吾(wu)(wu)(wu)門。’至夜,椒丘(qiu)欣(xin)果(guo)往。見其(qi)門不(bu)(bu)(bu)閉(bi),登(deng)其(qi)堂不(bu)(bu)(bu)關(guan),入(ru)其(qi)室(shi)不(bu)(bu)(bu)守,放發僵臥,無(wu)(wu)(wu)所懼。欣(xin)乃(nai)(nai)手劍而捽(zu)要(yao)(yao)離(li)(li),曰(yue)(yue)(yue):‘子(zi)(zi)有(you)(you)(you)當死(si)(si)(si)之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)過(guo)(guo)者(zhe)三,子(zi)(zi)知(zhi)之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)乎(hu)?’離(li)(li)曰(yue)(yue)(yue):‘不(bu)(bu)(bu)知(zhi)。’欣(xin)曰(yue)(yue)(yue):‘子(zi)(zi)辱(ru)(ru)我于(yu)(yu)大(da)家(jia)之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)眾(zhong),一死(si)(si)(si)也(ye)(ye)(ye);歸不(bu)(bu)(bu)關(guan)閉(bi),二死(si)(si)(si)也(ye)(ye)(ye);臥不(bu)(bu)(bu)守御(yu),三死(si)(si)(si)也(ye)(ye)(ye)。子(zi)(zi)有(you)(you)(you)三死(si)(si)(si)之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)過(guo)(guo),欲無(wu)(wu)(wu)得(de)怨。’要(yao)(yao)離(li)(li)曰(yue)(yue)(yue):‘吾(wu)(wu)(wu)無(wu)(wu)(wu)三死(si)(si)(si)之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)過(guo)(guo),子(zi)(zi)有(you)(you)(you)三不(bu)(bu)(bu)肖(xiao)(xiao)之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)愧,子(zi)(zi)知(zhi)之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)乎(hu)?’欣(xin)曰(yue)(yue)(yue):‘不(bu)(bu)(bu)知(zhi)。’要(yao)(yao)離(li)(li)曰(yue)(yue)(yue):‘吾(wu)(wu)(wu)辱(ru)(ru)子(zi)(zi)于(yu)(yu)千人(ren)之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)眾(zhong),子(zi)(zi)無(wu)(wu)(wu)敢(gan)報,一不(bu)(bu)(bu)肖(xiao)(xiao)也(ye)(ye)(ye);入(ru)門不(bu)(bu)(bu)咳,登(deng)堂無(wu)(wu)(wu)聲,二不(bu)(bu)(bu)肖(xiao)(xiao)也(ye)(ye)(ye);前(qian)拔子(zi)(zi)劍,手挫(cuo)捽(zu)吾(wu)(wu)(wu)頭(tou),乃(nai)(nai)敢(gan)大(da)言,三不(bu)(bu)(bu)肖(xiao)(xiao)也(ye)(ye)(ye)。子(zi)(zi)有(you)(you)(you)三不(bu)(bu)(bu)肖(xiao)(xiao)而威于(yu)(yu)我,豈不(bu)(bu)(bu)鄙(bi)哉?’于(yu)(yu)是(shi)(shi)椒丘(qiu)欣(xin)投(tou)劍而嘆曰(yue)(yue)(yue):‘吾(wu)(wu)(wu)之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)勇(yong)(yong)也(ye)(ye)(ye),人(ren)莫敢(gan)眥占者(zhe),離(li)(li)乃(nai)(nai)加吾(wu)(wu)(wu)之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)上(shang)(shang),此(ci)天下壯士(shi)(shi)(shi)(shi)也(ye)(ye)(ye)。’臣(chen)聞(wen)要(yao)(yao)離(li)(li)若斯,誠(cheng)以聞(wen)矣。”
吳(wu)王曰:“愿承宴而待焉。”
子(zi)胥乃見(jian)要離曰:“吳王聞子(zi)高義,惟一臨之(zhi)。”乃與子(zi)胥見(jian)吳王。
王(wang)(wang)(wang)曰(yue):‘子(zi)何(he)為者?”要(yao)離(li)曰(yue):“臣(chen)國東千里之(zhi)人,臣(chen)細小(xiao)無力(li),迎(ying)風(feng)則(ze)僵,負風(feng)則(ze)伏。大王(wang)(wang)(wang)有(you)命(ming),臣(chen)敢不盡力(li)!”吳王(wang)(wang)(wang)心非子(zi)胥進此人,良久默然不言。要(yao)離(li)即進曰(yue):“大王(wang)(wang)(wang)患慶(qing)(qing)忌(ji)乎?臣(chen)能殺之(zhi)。”王(wang)(wang)(wang)曰(yue):“慶(qing)(qing)忌(ji)之(zhi)勇(yong),世(shi)所聞(wen)也(ye)。筋骨果勁,萬人莫當。走追(zhui)奔(ben)獸(shou),手(shou)接(jie)飛鳥,骨騰肉飛,拊膝(xi)數百里。吾嘗追(zhui)之(zhi)于(yu)江,駟(si)馬馳不及,射之(zhi)暗接(jie),矢不可中。今子(zi)之(zhi)力(li)不如也(ye)。”要(yao)離(li)曰(yue):“王(wang)(wang)(wang)有(you)意焉(yan),臣(chen)能殺之(zhi)。”王(wang)(wang)(wang)曰(yue):“慶(qing)(qing)忌(ji)明智之(zhi)人,歸(gui)窮于(yu)諸侯,不下諸侯之(zhi)士。”要(yao)離(li)曰(yue):“臣(chen)聞(wen)安其妻子(zi)之(zhi)樂(le),不盡事君之(zhi)義,非忠也(ye);懷家室(shi)之(zhi)愛(ai),而不除(chu)君之(zhi)患者,非義也(ye)。臣(chen)詐以負罪出奔(ben),愿王(wang)(wang)(wang)戮(lu)臣(chen)妻子(zi),斷臣(chen)右(you)手(shou),慶(qing)(qing)忌(ji)必信(xin)臣(chen)矣。”王(wang)(wang)(wang)曰(yue):“諾。”
要離乃詐得罪出奔(ben),吳王乃取(qu)其(qi)妻子,焚(fen)棄于(yu)市(shi)。
要離乃奔諸侯(hou)而行(xing)怨言(yan),以無(wu)罪聞于天下。遂(sui)如衛,求見(jian)(jian)慶(qing)忌(ji)。見(jian)(jian)曰:“闔閭無(wu)道,王(wang)子所知。今戮吾(wu)妻子,焚之于市,無(wu)罪見(jian)(jian)誅(zhu)。吳國(guo)之事,吾(wu)知其情,愿因王(wang)子之勇,闔閭可得也(ye)。何不(bu)與我(wo)東(dong)之于吳?”慶(qing)忌(ji)信(xin)其謀。
后(hou)三(san)月,揀練士卒(zu),遂之吳。將渡江于(yu)中(zhong)流(liu),要(yao)離力微(wei),坐與上風(feng),因(yin)風(feng)勢以矛鉤(gou)其(qi)冠,順風(feng)而(er)刺慶(qing)忌(ji),慶(qing)忌(ji)顧而(er)揮(hui)之,三(san)捽其(qi)頭于(yu)水中(zhong),乃(nai)加于(yu)膝上,“嘻嘻哉!天(tian)(tian)下(xia)之勇士也(ye)!乃(nai)敢加兵刃于(yu)我。”左右欲(yu)殺之,慶(qing)忌(ji)止之,曰(yue):“此是天(tian)(tian)下(xia)勇士。豈可一日(ri)而(er)殺天(tian)(tian)下(xia)勇士二人哉?”乃(nai)誡左右曰(yue):“可令還吳,以旌其(qi)忠。”于(yu)是慶(qing)忌(ji)死(si)。
要(yao)(yao)(yao)離渡至江(jiang)陵(ling),愍然不(bu)(bu)行(xing)。從者(zhe)曰(yue)(yue):“君(jun)何(he)不(bu)(bu)行(xing)?”要(yao)(yao)(yao)離曰(yue)(yue):“殺吾(wu)(wu)妻子,以事吾(wu)(wu)君(jun),非(fei)仁也;為新(xin)君(jun)而殺故君(jun)之子,非(fei)義也。重其死(si),不(bu)(bu)貴無義。今吾(wu)(wu)貪生棄行(xing),非(fei)義也。夫人(ren)有三(san)惡以立于世,吾(wu)(wu)何(he)面(mian)目(mu)以視(shi)天(tian)下之士?”言訖(qi)遂投身于江(jiang),未絕,從者(zhe)出之。要(yao)(yao)(yao)離曰(yue)(yue):“吾(wu)(wu)寧能(neng)不(bu)(bu)死(si)乎?”從者(zhe)曰(yue)(yue):“君(jun)且勿死(si),以俟爵祿。”要(yao)(yao)(yao)離乃自斷手足,伏劍而死(si)。
公子(zi)光(guang)闔閭(lv)登王(wang)位后(hou),得悉王(wang)僚的(de)兒子(zi)慶忌逃往衛國。此人有萬(wan)夫莫當之勇,在吳國號稱第一勇士(shi)。現在衛國艾城招(zhao)兵買(mai)馬,結連鄰(lin)邦,伺機報殺父之仇,便成為闔閭(lv)的(de)心頭之患。
一日,闔閭(lv)與伍(wu)子(zi)(zi)胥(xu)計(ji)議(yi),尋找勇土謀刺慶忌。子(zi)(zi)胥(xu)便推薦友人(ren)要(yao)離前往。傳說,要(yao)離家(jia)在今無錫鴻山(shan)之(zhi)(zhi)北(bei),大(da)河頭火(huo)叉浜(bang)口南岸,以打漁(yu)為業。生得(de)身(shen)材瘦小(xiao),僅五尺余,腰(yao)圍一束,形容丑陋,但智(zhi)術(shu)非凡,有(you)萬人(ren)之(zhi)(zhi)勇,是(shi)(shi)當地有(you)名(ming)的(de)擊劍(jian)能手。今鴻山(shan)十八景之(zhi)(zhi)一,東嶺山(shan)上(shang)的(de)“磨劍(jian)石”,相傳就(jiu)是(shi)(shi)當年(nian)要(yao)離磨劍(jian)的(de)石塊。
要(yao)離盡忠義(yi)之心,獻用苦肉之計(ji)。據(ju)民間傳(chuan)說(shuo),一日(ri)在朝與(yu)闔閭斗劍,先用竹劍刺(ci)傷公子光的(de)(de)手(shou)腕(wan),再取真(zhen)劍斬斷自(zi)己的(de)(de)右臂,投(tou)奔衛國找慶(qing)忌去了。要(yao)離走(zou)后(hou),闔閭還依計(ji)殺掉了他的(de)(de)妻(qi)子。慶(qing)忌探得(de)事(shi)實,便對要(yao)離深信不(bu)疑,視(shi)為心腹,委他訓練士兵,修治舟艦,常在左(zuo)右,同謀(mou)舉(ju)事(shi)。
三月之后(hou),慶忌(ji)出征吳國(guo),與要(yao)(yao)離(li)同坐一條戰(zhan)艦(jian),順流而(er)下(xia)(xia),偶得勝利(li),便在(zai)(zai)太湖戰(zhan)艦(jian)上(shang)(shang)慶功,要(yao)(yao)離(li)乘慶忌(ji)坐在(zai)(zai)船頭上(shang)(shang)暢飲之機,便在(zai)(zai)月光下(xia)(xia)獨臂猛刺慶忌(ji),透入心窩(wo),穿出背外。慶忌(ji)則倒提要(yao)(yao)離(li),沉溺水(shui)中(zhong)三次,然后(hou)將要(yao)(yao)離(li)放(fang)在(zai)(zai)膝上(shang)(shang),笑著說(shuo)(shuo)(shuo):“天(tian)下(xia)(xia)竟有如此(ci)勇(yong)士敢于刺我!”左右衛(wei)兵(bing)舉(ju)刀(dao)欲殺要(yao)(yao)離(li),慶忌(ji)搖著手(shou)說(shuo)(shuo)(shuo):“這是天(tian)下(xia)(xia)勇(yong)士,怎么可以一日殺兩個天(tian)下(xia)(xia)勇(yong)士呢?”又(you)說(shuo)(shuo)(shuo):“還是放(fang)他回國(guo),成(cheng)全他吧!”說(shuo)(shuo)(shuo)完慶忌(ji)便倒地(di)而(er)亡(wang)。
要離回到吳國,闔閭(lv)金(jin)殿慶封要離,要離不愿受,說(shuo):“我殺(sha)慶忌,不是為(wei)了做官,而是為(wei)了吳國的(de)安(an)寧,讓(rang)百姓能安(an)居樂業。”說(shuo)完便自(zi)刎于金(jin)殿。
要離的(de)墳墓在蘇州胥(xu)門內梵門橋西(xi)城腳下(xia)(xia)的(de)馬婆(po)墩。那(nei)里本有炮座,清(qing)道(dao)光七年(nian),在城腳下(xia)(xia)水潭(tan)邊,發(fa)現(xian)石碣一方,上刻“古要離墓”四字。
吳王(wang)闔閭(lv)根據要離(li)(li)生前(qian)的遺愿,便令伍子胥(xu)將(jiang)要離(li)(li)葬(zang)在鴻山東嶺(ling)南麓楊(yang)梅塢專諸墓旁。但因年代久(jiu)遠(yuan),兩墓已湮(yin)滅,無從辨識。
《要離刺慶忌》
——月關《大爭之世(shi)》
吳國邗邑,大江(jiang)之上,天(tian)風浩蕩。
公子慶忌昂然立(li)于船頭,風吹披(pi)風獵(lie)獵(lie)作響(xiang),但他眉(mei)宇之間(jian)卻是一片(pian)神采(cai)飛(fei)揚。
他(ta)的大(da)軍剛(gang)(gang)剛(gang)(gang)攻取邗邑,一戰功成,勢(shi)如(ru)破(po)竹(zhu)。此(ci)刻(ke)正(zheng)連夜進軍,準備給篡(cuan)權(quan)奪位的公子光,如(ru)今的吳(wu)國大(da)王闔閭以(yi)迎頭痛擊(ji)。
慶忌,年(nian)方(fang)十(shi)八,有(you)萬夫不當之勇,號稱吳國第一勇士。是吳王(wang)姬僚(liao)之子(zi)。公子(zi)光為謀王(wang)位(wei),由(you)他的門客伍子(zi)胥代他招(zhao)納了(le)一個(ge)刺(ci)客專諸,這個(ge)史上最有(you)創意(yi)的刺(ci)客,以魚(yu)腹藏劍刺(ci)殺了(le)吳王(wang)姬僚(liao)。
那時,慶忌正在遠方與楚國作戰。得到父王被殺、公子光篡位的(de)消息后,頓時全軍崩潰,萬馬皆喑。慶忌自知事不可為,當機立斷,立即率(lv)領親(qin)信(xin)殺出重圍(wei),敗走衛(wei)國。在衛(wei)國艾城(cheng)招兵買馬,結連(lian)鄰邦,誓報殺父之(zhi)仇。
慶忌(ji)之(zhi)勇冠絕天下,不(bu)止聞名于諸侯(hou)列國(guo),在吳(wu)國(guo)內(nei)也有極(ji)高(gao)的威望,有他一(yi)日(ri),吳(wu)國(guo)江山(shan)終究(jiu)不(bu)穩。慶忌(ji)在衛國(guo)磨劍霍霍,吳(wu)王闔(he)閭(lv)就如同提(ti)著(zhu)腦袋(dai)過日(ri)子(zi),整天提(ti)心吊(diao)膽,此(ci)刻,他終于殺回來(lai)了。
慶(qing)忌昂然(ran)站(zhan)在船頭(tou),兩側的士(shi)兵喊著低沉的號子,整齊合一(yi)地劃著槳,江水發(fa)出“潑(po)拉(la)拉(la)”的聲音。
慶(qing)忌旁邊站著一個不及慶(qing)忌腰(yao)部高的(de)小矮(ai)子,手(shou)中拿著一把短戟,右(you)臂(bei)的(de)袖筒(tong)被風一吹(chui)空(kong)空(kong)蕩蕩,竟是失(shi)了一臂(bei)。他指著江面神采飛揚(yang)地道:“公子神威,闔(he)閭今晚將(jiang)徹夜(ye)難眠了。此番回到吳國,咱們(men)殺(sha)他個痛快(kuai)淋(lin)漓。”
慶忌一(yi)手持著酒甕,舉起來狠狠灌了一(yi)口,抹(mo)抹(mo)嘴巴,沉聲道:“要(yao)離,首惡可誅,卻不可大開殺戮(lu)之(zhi)門,一(yi)旦功成,要(yao)緊的是(shi)安定民心。”
獨臂(bei)小矮(ai)子(zi)要離(li)唯唯稱是,江水中一(yi)條河(he)豚受了(le)驚嚇(xia),忽然自(zi)水面一(yi)躍而起,然后一(yi)聲又落回江中,濺起一(yi)片浪花。要離(li)一(yi)矮(ai)身(shen)縱上船幫(bang),哈(ha)哈(ha)大笑道:“公子(zi),江魚(yu)飛躍,此乃吉兆(zhao)啊。”
慶忌淡(dan)淡(dan)一笑,他可不信那些(xie)虛無縹緲的什(shen)么(me)吉(ji)(ji)兆。大丈夫立于(yu)天地之間,什(shen)么(me)都要靠自己的雙手去爭取。吉(ji)(ji)兆?吉(ji)(ji)兆能把闔閭趕下王位嗎?吉(ji)(ji)兆能替他慶忌報了殺父(fu)之仇嗎?
慶(qing)忌回首(shou)望去,在他(ta)后面,數百艘戰(zhan)艦浩(hao)浩(hao)蕩蕩,戰(zhan)艦上(shang)披甲之士肅然(ran)林立,月光下(xia)吳鉤吳戈寒氣森森,櫓盾上(shang)猙獰的鬼面獠牙呲(ci)呲(ci)。
慶忌嘴角不禁露(lu)出一絲滿意的笑意:“吉兆不足為喜,我要報仇復國(guo),靠(kao)的是(shi)他們,是(shi)我一手練就(jiu)的百戰精(jing)兵(bing)!”
慶(qing)忌轉身(shen)回(hui)望時(shi),持戟(ji)站(zhan)在船幫(bang)上的(de)要離突然雙腿一踹,借著大江(jiang)上的(de)獵獵風勢(shi),猛地撲向(xiang)慶(qing)忌,手中短戟(ji)剎那之(zhi)間(jian)已刺穿(chuan)了他的(de)胸膛。
“啊(a)!”慶忌仰天一聲大叫,踉(liang)蹌(qiang)跌出兩步,酒甕啪地一聲跌碎在(zai)甲板(ban)上,酒水立即被(bei)鮮血染成了(le)紅(hong)色(se)。
慶(qing)忌(ji)霍地轉過身來,戟(ji)的尖刃從他(ta)后背透了出去(qu),貼近甲衣(yi)的地方(fang)血如泉(quan)涌,身旁的將領和(he)士兵(bing)們一時都驚(jing)得(de)呆住了。
慶忌怒視著要(yao)離,突然伸手抓去。要(yao)離比侏儒高(gao)不了幾(ji)分,在昂藏(zang)八(ba)尺(chi)的吳國第一(yi)好(hao)漢慶忌面前哪有還(huan)手之力,慶忌猿臂一(yi)伸,便把他抓在手中,倒提(ti)足(zu)踝浸入大江。
“嘩”,要(yao)離(li)的頭(tou)從冰(bing)冷的江水(shui)中拔了出(chu)來,他(ta)被浸(jin)了三次,江水(shui)嗆得(de)他(ta)咳嗽連聲,此(ci)刻臉色(se)發(fa)青,頭(tou)發(fa)蓬亂,矮小的身子狼狽不堪,就(jiu)象(xiang)一個小鬼(gui),他(ta)卻絲毫不懼,反而竭力發(fa)出(chu)一陣(zhen)大笑聲。
慶忌(ji)抖腕一(yi)甩,把(ba)他(ta)(ta)扔在船頭,慢慢后退兩步,一(yi)跤跌坐在甲板上(shang),喘息著看著要(yao)離。經過這一(yi)番(fan)動作(zuo),他(ta)(ta)胸口的血漬(zi)更濃了(le)。
左(zuo)右一擁而上,扶住慶忌(ji),驚惶地叫道:“公子!”
慶忌豁然大笑:“天下間竟有如(ru)此勇士,竟敢來刺殺本公(gong)子。我萬(wan)萬(wan)沒(mei)有想到姬(ji)光會(hui)派你這樣一個殘廢來做刺客(ke)!”
侍衛們(men)一(yi)(yi)擁而上,“嗆啷”幾聲,幾柄吳鉤(gou)已交叉壓(ya)在要(yao)離(li)頸(jing)上,鋒刃緊(jin)貼著(zhu)他(ta)細細的(de)(de)脖子,只要(yao)一(yi)(yi)割,便能切下他(ta)的(de)(de)頭顱。要(yao)離(li)夷(yi)然不懼,臉(lian)上反而露出(chu)一(yi)(yi)絲平靜的(de)(de)喜悅。
慶忌道:“罷了,不要難(nan)為(wei)他(ta),此人亦是(shi)天下勇士。”
他笑(xiao)了一聲(sheng),喟然嘆道:“要離啊要離,你非(fei)我(wo)一合之敵,如今我(wo)卻(que)死在你的手里,真是做夢都(dou)想不到的事。”
要離平(ping)靜地笑笑,臉頰(jia)微(wei)(wei)微(wei)(wei)抽(chou)搐:“我卻(que)早已想到了,我自(zi)斷(duan)一(yi)臂,又(you)搭(da)上(shang)一(yi)家滿門的(de)性命(ming),若還不能取信于你(ni),要你(ni)性命(ming),便(bian)是天也看不過眼(yan)去。”
慶忌苦笑一聲,點頭道:“不(bu)錯(cuo),你斷了一臂(bei),又(you)讓姬光(guang)殺了你的父母妻兒,使出(chu)這(zhe)般苦肉計來,我如何不(bu)信(xin)你?”
說到(dao)這里,他突然雙目一瞪,厲聲喝道(dao):“只是(shi),我與你(ni)(ni)(ni)無怨無仇,你(ni)(ni)(ni)為(wei)顯聲名,父母妻兒(er)都(dou)舍(she)得犧(xi)牲,我若(ruo)比你(ni)(ni)(ni)做畜牲,便連畜牲也羞于同你(ni)(ni)(ni)為(wei)伍(wu)!”
慶忌(ji)一怒威(wei)勢(shi)凜(lin)然,要(yao)離(li)會抱著必死之心,也不(bu)禁駭然變色。自他投靠慶忌(ji)以來(lai),慶忌(ji)一直視他如同兄弟(di),這還(huan)是頭一次在(zai)他面(mian)前顯如此威(wei)勢(shi)。
慶忌說完,輕(qing)蔑(mie)地看了他(ta)一眼,對淚流滿面(mian)的(de)親兵說道(dao):“不要殺他(ta),放他(ta)去吧(ba),讓(rang)他(ta)求名(ming)得名(ming)。不管怎(zen)樣(yang),要離……總是一條漢子,今(jin)天……死一條好漢已經夠了。”
慶忌說罷(ba),跪坐而(er)起,雙手握住戟柄,猛(meng)地大(da)喝一(yi)(yi)聲,用力向外一(yi)(yi)拔,一(yi)(yi)腔熱(re)血頓(dun)時噴了出來。
慶(qing)忌(ji)把短戟向前一(yi)擲,“篤”地一(yi)聲(sheng)插(cha)進船幫,他跪坐如虎,喃喃說道(dao):“父王(wang)死(si)在專諸的(de)魚腸(chang)劍(jian)下(xia),今日我(wo)慶(qing)忌(ji)復仇在望(wang),卻又(you)死(si)在要(yao)離(li)戟下(xia),小人得(de)道(dao),嘿!莫(mo)非……這就(jiu)是我(wo)父子(zi)的(de)宿命……”
慶忌的聲音越來越低,頭(tou)顱微(wei)微(wei)垂下,就(jiu)此一動不動,竟已氣絕身亡。
出師未捷(jie)身先(xian)死,長(chang)使英雄淚滿(man)襟!
“公子!”眾將(jiang)領(ling)跪在慶忌面前(qian),熱淚滔滔。其余(yu)各(ge)船已(yi)得知主將(jiang)遇刺,慶忌待手下向來恩遇,三軍無不慟(tong)哭,大江也失(shi)卻顏色。
要離見慶(qing)忌(ji)終(zhong)于死了(le),那(nei)強(qiang)撐著的眼神頓時黯(an)淡下來。四(si)周的士(shi)(shi)兵對慶(qing)忌(ji)的命令向來奉行不渝,他雖身死,士(shi)(shi)兵們仍不敢違拗。架在要離頸(jing)上的鋒利吳鉤已然挪開(kai),所(suo)有(you)的士(shi)(shi)兵都(dou)向慶(qing)忌(ji)的尸身泣(qi)然拜倒,他站在那(nei)兒就象(xiang)一截木頭,再無人看他一眼。
古之(zhi)游俠,輕生死(si),重然(ran)喏,不(bu)(bu)為謀利,但(dan)求千古留名,這是(shi)反恐專家(jia)韓非子對他們的評價。如今要離(li)終于得償所愿,卻(que)不(bu)(bu)禁(jin)茫然(ran)若失(shi)。
他(ta)啞著嗓子(zi)大笑(xiao)三聲,仰(yang)天說(shuo)道(dao):“我(wo)為(wei)(wei)取信(xin)慶(qing)忌,請(qing)吳王殺我(wo)父母妻兒,焚(fen)尸揚灰,是為(wei)(wei)不(bu)(bu)仁。既(ji)已取信(xin)慶(qing)忌,為(wei)(wei)其重用,卻以下弒主,是為(wei)(wei)不(bu)(bu)義。如今大事(shi)已了,我(wo)這(zhe)不(bu)(bu)仁不(bu)(bu)義之人還何必(bi)活在世上?”
要離說(shuo)罷將獨臂奮然舉起,狠狠劈向牢牢插在船幫上的(de)短戟(ji)(ji),“噗(pu)”地(di)(di)一聲,他唯一的(de)右(you)臂應刃而斷(duan),鮮血(xue)狂涌。要離痛得大(da)叫一聲,身子緊跟著向前一撲,猛地(di)(di)一甩(shuai)頭,喉(hou)頭被鋒利(li)的(de)戟(ji)(ji)刃劃開(kai),立(li)時氣絕(jue),身軀跪(gui)地(di)(di),頭顱軟軟地(di)(di)搭(da)在戟(ji)(ji)上。
慶忌的部(bu)下圍跪在他身旁泣不成(cheng)聲(sheng),一時也沒人注意到要離死的竟也是(shi)如此壯烈(lie)。
要離是吳國人。
東海勇(yong)(yong)士(shi)(shi)椒(jiao)丘(qiu)欣(xin)來(lai)(lai)吳國為(wei)朋友(you)奔喪,途經淮津渡口,他(ta)(ta)的(de)(de)(de)(de)馬被(bei)水(shui)怪吞(tun)噬,他(ta)(ta)一(yi)(yi)怒之(zhi)下(xia)(xia),跳入(ru)水(shui)中,與水(shui)怪大(da)(da)(da)(da)戰(zhan)三(san)日三(san)夜(ye),不(bu)(bu)(bu)(bu)(bu)分(fen)勝負,出(chu)(chu)來(lai)(lai)時(shi)只傷(shang)了(le)(le)一(yi)(yi)只眼(yan)睛(jing)。為(wei)此(ci)(ci),椒(jiao)丘(qiu)欣(xin)自以為(wei)是天下(xia)(xia)之(zhi)勇(yong)(yong),名(ming)聲大(da)(da)(da)(da)震。在(zai)他(ta)(ta)朋友(you)的(de)(de)(de)(de)喪席上,當著眾多吳國大(da)(da)(da)(da)臣的(de)(de)(de)(de)面(mian),趾高氣揚、不(bu)(bu)(bu)(bu)(bu)可一(yi)(yi)世的(de)(de)(de)(de)神氣。要(yao)(yao)(yao)(yao)離(li)實(shi)在(zai)看不(bu)(bu)(bu)(bu)(bu)慣,正色地(di)對他(ta)(ta)說(shuo)(shuo)“聽說(shuo)(shuo)勇(yong)(yong)士(shi)(shi)者(zhe),與日戰(zhan)不(bu)(bu)(bu)(bu)(bu)移表、與神戰(zhan)不(bu)(bu)(bu)(bu)(bu)旋踵(zhong),寧死(si)不(bu)(bu)(bu)(bu)(bu)受(shou)其辱(ru)。你(ni)(ni)與水(shui)神交戰(zhan),沒(mei)有追回(hui)馬的(de)(de)(de)(de)性命,自己反而傷(shang)了(le)(le)眼(yan)睛(jing),形殘名(ming)辱(ru),你(ni)(ni)還有何面(mian)目在(zai)眾大(da)(da)(da)(da)夫面(mian)前(qian)(qian)沾沾自喜呢(ni)?”,椒(jiao)丘(qiu)欣(xin)被(bei)說(shuo)(shuo)得啞口無(wu)言(yan),含愧而出(chu)(chu)。要(yao)(yao)(yao)(yao)離(li)回(hui)到(dao)(dao)家,情(qing)知晚上椒(jiao)丘(qiu)欣(xin)必來(lai)(lai)報(bao)復,他(ta)(ta)告(gao)訴妻子(zi)“夜(ye)間把所有的(de)(de)(de)(de)屋門(men)(men)、房門(men)(men)打開,任其出(chu)(chu)入(ru)”,其妻子(zi)知道他(ta)(ta)的(de)(de)(de)(de)勇(yong)(yong)氣,照要(yao)(yao)(yao)(yao)離(li)的(de)(de)(de)(de)話去做。果(guo)然(ran),椒(jiao)丘(qiu)欣(xin)趁(chen)黑來(lai)(lai)到(dao)(dao)了(le)(le)要(yao)(yao)(yao)(yao)離(li)家,見(jian)大(da)(da)(da)(da)小門(men)(men)都未關(guan),不(bu)(bu)(bu)(bu)(bu)由(you)大(da)(da)(da)(da)喜,徑(jing)直來(lai)(lai)到(dao)(dao)要(yao)(yao)(yao)(yao)離(li)的(de)(de)(de)(de)床前(qian)(qian),得意地(di)說(shuo)(shuo)“你(ni)(ni)真是該死(si)!一(yi)(yi)不(bu)(bu)(bu)(bu)(bu)該當著大(da)(da)(da)(da)家的(de)(de)(de)(de)面(mian)羞辱(ru)我(wo);二不(bu)(bu)(bu)(bu)(bu)該明知我(wo)來(lai)(lai),而不(bu)(bu)(bu)(bu)(bu)關(guan)門(men)(men),讓我(wo)輕易就進來(lai)(lai)了(le)(le);三(san)不(bu)(bu)(bu)(bu)(bu)該見(jian)我(wo)已來(lai)(lai),你(ni)(ni)還不(bu)(bu)(bu)(bu)(bu)躲(duo)避”,要(yao)(yao)(yao)(yao)離(li)從容不(bu)(bu)(bu)(bu)(bu)迫地(di)答道:“你(ni)(ni)也有三(san)不(bu)(bu)(bu)(bu)(bu)該:一(yi)(yi)是我(wo)如(ru)此(ci)(ci)地(di)羞辱(ru)你(ni)(ni),你(ni)(ni)無(wu)一(yi)(yi)句答辯;二是你(ni)(ni)入(ru)門(men)(men)不(bu)(bu)(bu)(bu)(bu)咳,登堂(tang)無(wu)聲,有偷襲(xi)的(de)(de)(de)(de)嫌疑(yi),不(bu)(bu)(bu)(bu)(bu)是勇(yong)(yong)士(shi)(shi)的(de)(de)(de)(de)作(zuo)為(wei);三(san)是你(ni)(ni)的(de)(de)(de)(de)劍已刺到(dao)(dao)我(wo)的(de)(de)(de)(de)喉舌,還大(da)(da)(da)(da)言(yan)不(bu)(bu)(bu)(bu)(bu)善(shan),證明你(ni)(ni)心虛”。椒(jiao)丘(qiu)欣(xin)不(bu)(bu)(bu)(bu)(bu)料(liao)世上還有如(ru)此(ci)(ci)之(zhi)勇(yong)(yong)士(shi)(shi),大(da)(da)(da)(da)嘆道“你(ni)(ni)才是真正的(de)(de)(de)(de)勇(yong)(yong)士(shi)(shi),我(wo)如(ru)果(guo)殺了(le)(le)你(ni)(ni),豈不(bu)(bu)(bu)(bu)(bu)遭天下(xia)(xia)笑話?我(wo)如(ru)果(guo)不(bu)(bu)(bu)(bu)(bu)死(si),也要(yao)(yao)(yao)(yao)遭天下(xia)(xia)笑話。“說(shuo)(shuo)完,椒(jiao)丘(qiu)欣(xin)自殺于要(yao)(yao)(yao)(yao)離(li)床前(qian)(qian)。
吳(wu)(wu)王闔閭欲(yu)派人刺(ci)殺出逃在(zai)外的吳(wu)(wu)公子慶(qing)(qing)忌,伍子胥推(tui)薦了要(yao)(yao)離(li)。后來,要(yao)(yao)離(li)使(shi)出“苦(ku)肉計(ji)”,殺妻殘身(shen),假意投奔慶(qing)(qing)忌,慶(qing)(qing)忌身(shen)材魁梧,力大(da)如牛,被(bei)稱為(wei)吳(wu)(wu)國(guo)第一勇(yong)士。然而,要(yao)(yao)離(li)運用智謀,最終刺(ci)殺了慶(qing)(qing)忌,慶(qing)(qing)忌臨死(si)前嘆服要(yao)(yao)離(li)的勇(yong)猛(meng),交待手下(xia)不要(yao)(yao)殺他(ta),但要(yao)(yao)離(li)自(zi)知自(zi)己(ji)的罪孽深重,于是自(zi)殺身(shen)亡。
慶忌,春秋時(shi)吳(wu)國人,吳(wu)王(wang)僚的兒子。出身(shen)將門,自幼習武,力量過(guo)人,勇(yong)猛無畏,世人都(dou)很敬佩他的武功,贊(zan)譽(yu)他的勇(yong)敢(gan)。
慶忌為練騎射,經(jing)常外(wai)出打(da)獵(lie),每次校獵(lie)的(de)場(chang)面都相當(dang)排場(chang):他有著(zhu)虎(hu)奔的(de)坐騎、快速的(de)飛象、鏗鏘(qiang)的(de)鐘鼓、嘈(cao)雜(za)的(de)蕭(xiao)管,伴著(zhu)千乘華(hua)蓋(gai)、萬騎獵(lie)弓,蹈越山巒峽谷,穿行瀑布溪流,折(zhe)熊扼(e)虎(hu),斗(dou)豹搏貆(huan)。
在一(yi)次打獵(lie)(lie)中,慶忌碰到了一(yi)只(zhi)麋鹿(lu)(lu)和(he)一(yi)只(zhi)雌(ci)(ci)犀(xi)(xi)。據說,這兩種動物(wu)(wu)都是難獵(lie)(lie)之(zhi)(zhi)物(wu)(wu),因為鹿(lu)(lu)會騰云駕(jia)霧,雌(ci)(ci)犀(xi)(xi)是最兇狠的(de)動物(wu)(wu)。圍獵(lie)(lie)開始,多(duo)少(shao)獵(lie)(lie)手(shou)見雌(ci)(ci)犀(xi)(xi)而顫栗,畏神鹿(lu)(lu)而收弓。慶忌出于(yu)行伍(wu),從不(bu)信邪,他(ta)(ta)以迅雷(lei)不(bu)及(ji)掩耳之(zhi)(zhi)勢,跳踏麋鹿(lu)(lu),使其受縛,徒(tu)手(shou)搏(bo)擊雌(ci)(ci)犀(xi)(xi),終于(yu)把它擒獲。慶忌有(you)膽(dan)有(you)識的(de)行動,成了許多(duo)青年獵(lie)(lie)手(shou)的(de)楷模,連鄰國的(de)不(bu)少(shao)獵(lie)(lie)人、力士都愿(yuan)投靠他(ta)(ta)的(de)門下,以顯(xian)示自己(ji)身份的(de)高(gao)雅。
正當慶(qing)忌(ji)(ji)有所(suo)作為(wei)的(de)年代,吳國發(fa)生(sheng)了(le)一(yi)件大(da)事情。公(gong)子光派刺(ci)客刺(ci)死吳王僚,又派要離使用苦肉計(ji)殺害了(le)慶(qing)忌(ji)(ji)。一(yi)代風流,在(zai)爭權奪利的(de)殘殺中(zhong)成(cheng)了(le)可悲的(de)犧牲品(pin)。而慶(qing)忌(ji)(ji)卻(que)認為(wei)要離乃一(yi)真正的(de)勇士(shi),而放(fang)了(le)他。慶(qing)忌(ji)(ji)大(da)智大(da)勇,人格高(gao)尚。人們為(wei)懷念他,特在(zai)西(xi)湖建了(le)一(yi)座慶(qing)忌(ji)(ji)塔。
《吳越春秋》第四卷 闔閭內傳
《東周列國(guo)志》第七十四回 囊瓦懼謗誅無極 要(yao)離貪(tan)名刺慶(qing)忌