專諸(zhu)(zhu)刺(ci)王(wang)僚(liao),出自(zi)《史記》刺(ci)客列傳中的內容,是(shi)指春秋末期專諸(zhu)(zhu)刺(ci)殺王(wang)僚(liao)的歷史事件。
專諸是(shi)(shi)中國古代“四大(da)刺客”(一說為(wei)(wei)“五大(da)刺客”)之(zhi)一。春秋末期吳(wu)(wu)國的(de)(de)公(gong)子光(即(ji)后(hou)(hou)來的(de)(de)吳(wu)(wu)王(wang)(wang)(wang)闔閭)欲殺吳(wu)(wu)王(wang)(wang)(wang)僚(liao)而自立,伍子胥把專諸推薦給公(gong)子光。公(gong)元前515年,公(gong)子光乘吳(wu)(wu)內部(bu)空虛(xu),與專諸密謀(mou),以(yi)(yi)宴(yan)請(qing)吳(wu)(wu)王(wang)(wang)(wang)僚(liao)為(wei)(wei)名,藏匕首于魚(yu)腹之(zhi)中進獻(xian)(此(ci)即(ji)中國歷(li)史(shi)上著名“魚(yu)腸劍”的(de)(de)來歷(li)),專諸當場(chang)刺殺了吳(wu)(wu)王(wang)(wang)(wang)僚(liao),但也被(bei)其侍衛所殺,史(shi)稱為(wei)(wei)“刺王(wang)(wang)(wang)僚(liao)”、“專諸刺王(wang)(wang)(wang)僚(liao)”或(huo)“鱄設諸刺吳(wu)(wu)王(wang)(wang)(wang)僚(liao)”,后(hou)(hou)更成為(wei)(wei)中國京(jing)劇(ju)傳統劇(ju)目。此(ci)后(hou)(hou)公(gong)子光自立為(wei)(wei)王(wang)(wang)(wang),是(shi)(shi)為(wei)(wei)吳(wu)(wu)王(wang)(wang)(wang)闔閭,乃(nai)以(yi)(yi)專諸之(zhi)子為(wei)(wei)卿。葬于蘇(su)州閶門內,以(yi)(yi)“專諸巷”以(yi)(yi)紀(ji)念。
伍子胥進見吳王(wang)(wang)僚后,用攻打楚國的(de)(de)好處勸說他。這時吳王(wang)(wang)僚的(de)(de)堂弟(di)公(gong)子光說:“那個伍員(yuan),父(fu)親(qin)、哥哥都是被楚國殺死的(de)(de),伍員(yuan)才講(jiang)攻打楚國,他這是為了報(bao)自己的(de)(de)私(si)仇,并不(bu)是替吳國打算(suan)。”吳王(wang)(wang)就不(bu)再(zai)議伐楚的(de)(de)事。
伍子(zi)(zi)胥(xu)知(zhi)道(dao)公子(zi)(zi)光打算殺掉吳王(wang)僚,暗(an)自思(si)量:“公子(zi)(zi)光有(you)在國(guo)內奪取王(wang)位的企圖,現(xian)在還不(bu)能(neng)勸說他向國(guo)外出兵(bing)。應(ying)當先幫(bang)助公子(zi)(zi)光繼承王(wang)位。”于是就把專諸推薦給公子(zi)(zi)光。
公子光(guang)的(de)父親是吳(wu)王(wang)諸樊(fan)。諸樊(fan)有三個弟弟:按兄弟次序排,大弟弟叫(jiao)余(yu)祭,二弟弟叫(jiao)余(yu)眛(mei),最(zui)小(xiao)的(de)弟弟叫(jiao)季(ji)子札。諸樊(fan)知(zhi)道季(ji)子札賢明(ming),就不立太子,想依照兄弟的(de)次序把王(wang)位傳(chuan)遞(di)下去,最(zui)后(hou)(hou)(hou)好把國(guo)(guo)君(jun)的(de)位子傳(chuan)給(gei)(gei)季(ji)子札。諸樊(fan)死去以后(hou)(hou)(hou)王(wang)位傳(chuan)給(gei)(gei)了(le)余(yu)祭。余(yu)祭死后(hou)(hou)(hou),傳(chuan)給(gei)(gei)余(yu)眛(mei)。余(yu)眛(mei)死后(hou)(hou)(hou)本當(dang)傳(chuan)給(gei)(gei)季(ji)子札,季(ji)子札卻逃避不肯立為國(guo)(guo)君(jun),吳(wu)國(guo)(guo)人就擁立余(yu)眛(mei)的(de)兒子僚為國(guo)(guo)君(jun)。
公(gong)子(zi)(zi)光說:“如果按(an)兄弟的次序,季子(zi)(zi)札當立;如果一定要傳給兒子(zi)(zi)的話,那么我(wo)才是真正(zheng)的嫡(di)子(zi)(zi),應當立我(wo)為君。”所以他(ta)常秘密地供養一些(xie)有(you)智謀的人,以便靠他(ta)們的幫(bang)助(zhu)取得王(wang)位。
公子光得到(dao)(dao)專(zhuan)諸以后,像對待賓(bin)客一樣地好(hao)好(hao)待他。吳(wu)(wu)王僚九年,楚(chu)平王死了(le)。這年春天,吳(wu)(wu)王僚想趁著(zhu)楚(chu)國辦喪事的(de)(de)(de)時候,派他的(de)(de)(de)兩個弟弟公子蓋余、屬庸率領(ling)軍(jun)隊包圍楚(chu)國的(de)(de)(de)譖城(cheng),派延陵季子到(dao)(dao)晉國,用(yong)以觀(guan)察(cha)“各諸侯國的(de)(de)(de)動靜。楚(chu)國出(chu)動軍(jun)隊,斷絕(jue)了(le)吳(wu)(wu)將蓋余、屬庸的(de)(de)(de)后路,吳(wu)(wu)國軍(jun)隊不(bu)能歸還。
這(zhe)時(shi)公子(zi)(zi)光(guang)對專諸說:“這(zhe)個機會(hui)不能失掉(diao),不去爭取,哪會(hui)獲得(de)!況(kuang)且(qie)我(wo)(wo)(wo)(wo)是(shi)真正的繼承人,應當(dang)立為(wei)國君(jun),季子(zi)(zi)札(zha)即使(shi)回來,也不會(hui)廢掉(diao)我(wo)(wo)(wo)(wo)呀。”專諸說:“僚是(shi)可以(yi)殺(sha)掉(diao)的。母老子(zi)(zi)弱,兩個弟弟帶著軍隊攻打(da)楚(chu)國,楚(chu)國軍隊斷絕了他(ta)們的后(hou)(hou)路。當(dang)前(qian)吳(wu)軍在(zai)外被楚(chu)國圍(wei)困,而國內沒(mei)有正直敢言的忠臣。這(zhe)樣(yang)王僚還(huan)能把我(wo)(wo)(wo)(wo)們怎么樣(yang)呢。”公子(zi)(zi)光(guang)以(yi)頭叩地說:“我(wo)(wo)(wo)(wo)公子(zi)(zi)光(guang)的身體,也就是(shi)您(nin)的身體,您(nin)身后(hou)(hou)的事(shi)都由(you)我(wo)(wo)(wo)(wo)負責(ze)了。”
公(gong)元前515年(nian)四月(yue)丙子日,公(gong)子光(guang)在地下室(shi)埋伏(fu)下身穿鎧甲的(de)武(wu)士(shi),備辦酒席宴(yan)請吳王(wang)(wang)僚(liao)。王(wang)(wang)僚(liao)派出(chu)衛隊,從王(wang)(wang)宮一直排列(lie)到公(gong)子光(guang)的(de)家里,門戶、臺階(jie)兩旁,都(dou)是王(wang)(wang)僚(liao)的(de)親信。夾道站立的(de)侍衛,都(dou)舉著(zhu)長矛。
喝酒喝到暢快(kuai)的時候,公子(zi)光假裝腳有(you)毛病(bing),進入(ru)地下室,讓專諸把(ba)(ba)匕首(即(ji)“魚腸劍(jian)”,是鑄(zhu)劍(jian)大師歐(ou)冶(ye)子(zi)親手所(suo)鑄(zhu)五大名劍(jian)中(zhong)的兩(liang)把(ba)(ba)小型寶(bao)劍(jian)之(zhi)一。)放到烤魚的肚子(zi)里(li),然(ran)后把(ba)(ba)魚進獻(xian)上去。
到(dao)僚(liao)(liao)跟前(qian),專諸(zhu)(zhu)掰開魚,趁(chen)(chen)勢用(yong)魚腸劍(jian),刺殺吳(wu)王僚(liao)(liao)!吳(wu)王僚(liao)(liao)當場斃命。他的(de)(de)(de)侍衛人員也殺死(si)了專諸(zhu)(zhu),吳(wu)王僚(liao)(liao)手下的(de)(de)(de)眾(zhong)人此時混亂(luan)不堪。公子光趁(chen)(chen)機(ji)放出埋伏的(de)(de)(de)武士,誅殺吳(wu)王僚(liao)(liao)的(de)(de)(de)部下,將其全部消(xiao)滅。
除(chu)了吳王(wang)僚,公子光于(yu)(yu)是(shi)自立(li)為國君(jun),這就是(shi)歷史上赫赫有名的吳王(wang)闔閭。闔閭于(yu)(yu)是(shi)封專諸的兒子為上卿。將魚腸劍用(yong)匣(xia)子封起來,永不(bu)再用(yong)。
古(gu)代刺(ci)客(ke)曹沫(mo)劫持齊(qi)桓公;專(zhuan)諸魚(yu)腸刺(ci)王(wang)僚;要離刺(ci)慶(qing)忌;豫讓刺(ci)趙襄子;聶政(zheng)刺(ci)韓相(xiang)俠累;荊軻刺(ci)贏政(zheng)。
戰(zhan)國策·卷二十五 魏(wei)策四
士(shi)之(zhi)怒也(ye)。夫專諸之(zhi)刺王僚也(ye),彗星襲月;聶政之(zhi)刺韓傀也(ye),白虹貫日;要離(li)之(zhi)刺慶忌也(ye),蒼鷹擊于殿上。
刺(ci)客列傳(chuan)(《史記》中列傳(chuan))
專(zhuan)諸者,吳(wu)(wu)堂邑人(ren)也。伍(wu)子(zi)(zi)(zi)(zi)胥之亡楚而如吳(wu)(wu)也,知(zhi)(zhi)專(zhuan)諸之能。伍(wu)子(zi)(zi)(zi)(zi)胥既見吳(wu)(wu)王(wang)僚(liao),說以(yi)伐楚之利。吳(wu)(wu)公(gong)(gong)子(zi)(zi)(zi)(zi)光(guang)曰(yue):“彼伍(wu)員(yuan)父兄皆死於楚而員(yuan)言伐楚,欲自為報私(si)讎也,非能為吳(wu)(wu)。”吳(wu)(wu)王(wang)乃止(zhi)。伍(wu)子(zi)(zi)(zi)(zi)胥知(zhi)(zhi)公(gong)(gong)子(zi)(zi)(zi)(zi)光(guang)之欲殺吳(wu)(wu)王(wang)僚(liao),乃曰(yue):“彼光(guang)將有內志,未可說以(yi)外事(shi)。”乃進專(zhuan)諸於公(gong)(gong)子(zi)(zi)(zi)(zi)光(guang)。光(guang)之父曰(yue)吳(wu)(wu)王(wang)諸樊。諸樊弟三人(ren):次(ci)曰(yue)馀祭,次(ci)曰(yue)夷眛(mei),次(ci)曰(yue)季(ji)子(zi)(zi)(zi)(zi)札。諸樊知(zhi)(zhi)季(ji)子(zi)(zi)(zi)(zi)札賢而不(bu)立(li)太(tai)子(zi)(zi)(zi)(zi),以(yi)次(ci)傳(chuan)三弟,欲卒致國(guo)于季(ji)子(zi)(zi)(zi)(zi)札。諸樊既死,傳(chuan)馀祭。馀祭死,傳(chuan)夷眛(mei)。夷眛(mei)死,當(dang)傳(chuan)季(ji)子(zi)(zi)(zi)(zi)札;季(ji)子(zi)(zi)(zi)(zi)札逃不(bu)肯(ken)立(li),吳(wu)(wu)人(ren)乃立(li)夷眛(mei)之子(zi)(zi)(zi)(zi)僚(liao)為王(wang)。公(gong)(gong)子(zi)(zi)(zi)(zi)光(guang)曰(yue):“使以(yi)兄弟次(ci)邪,季(ji)子(zi)(zi)(zi)(zi)當(dang)立(li);必以(yi)子(zi)(zi)(zi)(zi)乎,則(ze)光(guang)真適嗣,當(dang)立(li)。”故嘗陰養(yang)謀臣以(yi)求(qiu)立(li)。
光(guang)既得(de)專諸,善客(ke)待之(zhi)(zhi)。九年而(er)(er)楚(chu)平王死。謂專諸曰(yue):“此時不(bu)(bu)可失,不(bu)(bu)求何獲!且光(guang)真王嗣,當立(li),季子(zi)雖來,不(bu)(bu)吾廢(fei)也。”專諸曰(yue):“王僚可殺也。母(mu)老子(zi)弱,而(er)(er)兩弟(di)將兵伐楚(chu),楚(chu)絕其后。方今吳外困(kun)於楚(chu),而(er)(er)內空無骨鯁之(zhi)(zhi)臣(chen),是無如我何。”公子(zi)光(guang)頓首(shou)曰(yue):“光(guang)之(zhi)(zhi)身,子(zi)之(zhi)(zhi)身也。”
四月(yue)丙子(zi),光具酒(jiu)請王僚。酒(jiu)既(ji)(ji)酣,公子(zi)光詳(xiang)為足(zu)疾,入窟室中,使專(zhuan)諸置匕首魚炙之(zhi)(zhi)腹(fu)中而進之(zhi)(zhi)。既(ji)(ji)至王前,專(zhuan)諸擘(bo)魚,因以(yi)匕首刺(ci)王僚,王僚立死。左右(you)亦殺專(zhuan)諸,王人擾亂(luan)。公子(zi)光出其(qi)伏甲以(yi)攻(gong)王僚之(zhi)(zhi)徒(tu),盡滅之(zhi)(zhi),遂自立為王,是為闔閭。闔閭乃封專(zhuan)諸之(zhi)(zhi)子(zi)以(yi)為上卿。
專諸(zhu),堂邑人(ren)。傳說今無錫(xi)鴻聲鄉(xiang)鴻山(shan)西走(zou)馬港人(ren),屠戶(hu)出(chu)身。長(chang)得目深口大,虎(hu)背熊腰(yao),英(ying)武有(you)(you)力,對母親非常孝順,是當(dang)地有(you)(you)名的孝子(zi)、義士。楚國大將伍子(zi)胥(名叫伍員,字子(zi)胥。文武雙全,有(you)(you)謀略、膽(dan)識過人(ren)),因父兄被(bei)楚王枉殺(sha),逃離楚國來(lai)到吳國,知道專諸(zhu)有(you)(you)本(ben)領。
春秋戰國四大刺客之一。
專諸,是(shi)(shi)吳(wu)國(guo)(guo)堂邑人。伍(wu)子(zi)(zi)胥(xu)(xu)從楚(chu)國(guo)(guo)流亡到吳(wu)國(guo)(guo),知道了(le)(le)專諸的(de)能(neng)力。伍(wu)子(zi)(zi)胥(xu)(xu)去見(jian)吳(wu)王僚,跟(gen)他說攻(gong)打(da)楚(chu)國(guo)(guo)的(de)益處。吳(wu)國(guo)(guo)的(de)公子(zi)(zi)光(guang)說:“那(nei)個(ge)伍(wu)子(zi)(zi)胥(xu)(xu)的(de)爸(ba)爸(ba)和哥(ge)哥(ge)都是(shi)(shi)被楚(chu)王殺死的(de),所以他說要攻(gong)打(da)楚(chu)國(guo)(guo)是(shi)(shi)為了(le)(le)報自(zi)己的(de)私仇(chou),不是(shi)(shi)為了(le)(le)吳(wu)國(guo)(guo)的(de)利益。”吳(wu)王于(yu)(yu)是(shi)(shi)停止了(le)(le)攻(gong)打(da)楚(chu)國(guo)(guo)的(de)打(da)算。伍(wu)子(zi)(zi)胥(xu)(xu)知道公子(zi)(zi)光(guang)要刺殺吳(wu)王僚,于(yu)(yu)是(shi)(shi)說:“那(nei)個(ge)公子(zi)(zi)光(guang)有在國(guo)(guo)內(nei)奪取(qu)王位的(de)企圖,現在還不能(neng)勸說他向國(guo)(guo)外出兵。”于(yu)(yu)是(shi)(shi)把專諸介紹給公子(zi)(zi)光(guang)。
公子光(guang)的(de)爸爸是(shi)吳王(wang)諸(zhu)樊(fan)。諸(zhu)樊(fan)有三個(ge)弟(di)(di)(di)(di)弟(di)(di)(di)(di):二弟(di)(di)(di)(di)叫馀(yu)(yu)祭,三弟(di)(di)(di)(di)叫夷(yi)眜,四弟(di)(di)(di)(di)叫季子札(zha)(zha)。諸(zhu)樊(fan)知(zhi)道季子札(zha)(zha)賢明所以(yi)(yi)就(jiu)沒有立(li)太子,就(jiu)把王(wang)位(wei)挨(ai)個(ge)傳(chuan)給三個(ge)弟(di)(di)(di)(di)弟(di)(di)(di)(di),這樣最后(hou)就(jiu)能傳(chuan)給季子札(zha)(zha)。諸(zhu)樊(fan)死(si)(si)了以(yi)(yi)后(hou),王(wang)位(wei)傳(chuan)給了馀(yu)(yu)祭。馀(yu)(yu)祭死(si)(si)了以(yi)(yi)后(hou),王(wang)位(wei)傳(chuan)給了夷(yi)眜。夷(yi)眜死(si)(si)后(hou),應(ying)當傳(chuan)給季子札(zha)(zha)了;結果季子札(zha)(zha)逃走(zou)了不(bu)愿意(yi)當國(guo)君(jun),所以(yi)(yi)吳國(guo)人立(li)夷(yi)眜的(de)孩子僚做(zuo)國(guo)君(jun)。公子光(guang)說:“按兄弟(di)(di)(di)(di)排(pai),應(ying)該是(shi)季子札(zha)(zha)當國(guo)君(jun);如果一定(ding)要按兒子排(pai),我(wo)才是(shi)真正的(de)嫡嗣,我(wo)應(ying)該做(zuo)國(guo)君(jun)。”于是(shi)偷(tou)偷(tou)養門客以(yi)(yi)謀求當國(guo)君(jun)。
公(gong)(gong)子(zi)(zi)(zi)光得到了(le)(le)專(zhuan)諸(zhu),很(hen)好地以門客(ke)的(de)(de)待(dai)遇(yu)待(dai)他(ta)。九年,楚(chu)平王(wang)死了(le)(le)。春(chun)天的(de)(de)時(shi)候,吳王(wang)僚(liao)想要趁楚(chu)國(guo)喪事的(de)(de)機會(hui),命令自(zi)己的(de)(de)二弟(di)(di)公(gong)(gong)子(zi)(zi)(zi)蓋(gai)馀、屬庸(yong)領兵(bing)圍困楚(chu)國(guo)的(de)(de)潛(qian);讓住在(zai)(zai)(zai)延(yan)陵的(de)(de)季子(zi)(zi)(zi)去晉國(guo),來(lai)觀察各個諸(zhu)侯的(de)(de)動(dong)向。楚(chu)國(guo)發兵(bing)斷了(le)(le)吳將子(zi)(zi)(zi)蓋(gai)馀、屬庸(yong)的(de)(de)后(hou)路,吳兵(bing)就不能回軍(jun)了(le)(le)。在(zai)(zai)(zai)這時(shi),公(gong)(gong)子(zi)(zi)(zi)光對專(zhuan)諸(zhu)說:“這么好的(de)(de)機會(hui)不可(ke)以錯過,如果(guo)不爭取的(de)(de)話,什么都得不到!而(er)且我(wo)是真(zhen)正的(de)(de)嫡(di)嗣,應該(gai)立為(wei)國(guo)君(jun),就算(suan)是季子(zi)(zi)(zi)札回來(lai),也不會(hui)廢掉我(wo)。”專(zhuan)諸(zhu)說:“僚(liao)可(ke)以殺掉了(le)(le)。他(ta)的(de)(de)母親老了(le)(le),孩(hai)子(zi)(zi)(zi)很(hen)弱小(xiao),兩個弟(di)(di)弟(di)(di)還都在(zai)(zai)(zai)被(bei)楚(chu)軍(jun)圍困。現在(zai)(zai)(zai)吳國(guo)外被(bei)楚(chu)國(guo)圍困,內沒有可(ke)以獨(du)當一面的(de)(de)大(da)臣,沒有人能奈何我(wo)們(men)。”公(gong)(gong)子(zi)(zi)(zi)光鄭重地對著專(zhuan)諸(zhu)磕頭說:“您(nin)專(zhuan)諸(zhu),就和我(wo)自(zi)己一樣。”
四月丙(bing)子(zi)日,公(gong)(gong)子(zi)光在地(di)下室埋伏下身穿(chuan)鎧(kai)甲的(de)(de)(de)武(wu)士(shi),備(bei)辦酒席宴請(qing)吳王(wang)(wang)(wang)僚(liao)(liao)。王(wang)(wang)(wang)僚(liao)(liao)派出衛(wei)隊,從王(wang)(wang)(wang)宮一直排列到(dao)公(gong)(gong)子(zi)光的(de)(de)(de)家里,門戶、臺階兩旁,都(dou)是王(wang)(wang)(wang)僚(liao)(liao)的(de)(de)(de)親信。夾道站(zhan)立的(de)(de)(de)侍衛(wei),都(dou)舉著長矛。喝酒喝到(dao)暢快的(de)(de)(de)時候,公(gong)(gong)子(zi)光假裝腳(jiao)有毛病(bing),進(jin)入地(di)下室,讓(rang)專(zhuan)諸把(ba)匕首放(fang)到(dao)烤魚的(de)(de)(de)肚子(zi)里,然后把(ba)魚進(jin)獻上去。到(dao)僚(liao)(liao)跟(gen)前,專(zhuan)諸掰開魚,趁勢用魚腸劍(jian),刺殺吳王(wang)(wang)(wang)僚(liao)(liao)!吳王(wang)(wang)(wang)僚(liao)(liao)當場斃命。他的(de)(de)(de)侍衛(wei)人員(yuan)也殺死了專(zhuan)諸,吳王(wang)(wang)(wang)僚(liao)(liao)手下的(de)(de)(de)眾(zhong)人此時混亂不堪。公(gong)(gong)子(zi)光趁機放(fang)出埋伏的(de)(de)(de)武(wu)士(shi),誅(zhu)殺吳王(wang)(wang)(wang)僚(liao)(liao)的(de)(de)(de)部下,將(jiang)其全部消滅。公(gong)(gong)子(zi)光于是自立為國君,這就是吳王(wang)(wang)(wang)闔(he)閭。闔(he)閭于是封專(zhuan)諸的(de)(de)(de)兒(er)子(zi)為上卿。
四月丙子,①光伏甲士②于窟(ku)室中,③而具酒(jiu)請(qing)王(wang)僚。王(wang)僚使兵陳自(zi)宮至光之家,
門戶階陛左右,皆王僚(liao)之親(qin)戚也。夾立侍,皆持長鈹。④酒既酣(han),公子光詳為⑤足疾,
入窟室中(zhong),使專諸(zhu)置匕首魚(yu)炙之(zhi)腹(fu)中(zhong)⑥而進之(zhi)。既至(zhi)王前,專諸(zhu)擘魚(yu),因以(yi)匕首刺(ci)⑦王
僚(liao),王僚(liao)立死。左右亦殺(sha)專諸,王人擾亂。
公(gong)子光出(chu)其伏(fu)甲以(yi)攻王僚之(zhi)(zhi)徒,盡滅之(zhi)(zhi),遂(sui)自立為(wei)王,是為(wei)闔閭。闔閭乃(nai)封專諸(zhu)之(zhi)(zhi)
子以為上卿。
注①索隱注僚之十二年夏也,吳系家以為十三年,非也。左氏經(jing)傳唯(wei)言“夏四(si)月”,
公羊、谷梁無傳(chuan),經更與左氏、吳(wu)系家同。此傳(chuan)稱(cheng)“丙子”,當有(you)所據,不知(zhi)出何書。
注②索隱(yin)左傳曰“伏甲”,謂甲士也。下文云“出其伏甲以攻王”。
注③集解徐廣(guang)曰:“窟,一作‘空’。”
注(zhu)④集解音披。索隱音披,兵(bing)器也(ye)。劉逵吳都賦注(zhu)“鈹,兩刃小刀”。
注⑤索隱上音陽(yang),下如(ru)字(zi)。左傳曰“光(guang)偽足疾”,此(ci)(ci)云“詳”,詳□偽也。或讀(du)此(ci)(ci)
“為”字音(yin)偽,非也。豈詳偽重言耶?
注⑥集解徐廣曰:“炙,一作‘炮’。”正義炙,者夜(ye)反。
注⑦索(suo)隱刺音(yin)七賜反。
拓展:中(zhong)國古代四大刺客(ke)——專諸、要離、聶政、荊軻(ke)