風箏:拼音 fēng zheng
風(feng)(feng)箏為中(zhong)國(guo)古代勞動人民發明,相(xiang)傳(chuan)墨翟以(yi)木頭制成木鳥,研(yan)制三年而成,是人類最早的風(feng)(feng)箏起源(yuan),后(hou)來魯班用竹(zhu)子,改進墨翟的風(feng)(feng)箏材質(zhi),更而演(yan)進成為今日(ri)多(duo)線(xian)風(feng)(feng)箏。
風箏源于春秋時(shi)代(dai),至(zhi)今已2000余年。相傳“墨子為木鳶,三年而成(cheng),飛一(yi)日而敗。”到(dao)南北朝,風箏開始(shi)成(cheng)為傳遞信息(xi)的(de)(de)(de)工具,從隋唐開始(shi)的(de)(de)(de)。由于造紙(zhi)業(ye)的(de)(de)(de)發達,民間開始(shi)用紙(zhi)來裱糊風箏。到(dao)了宋(song)代(dai),放風箏成(cheng)為人們喜愛(ai)的(de)(de)(de)戶外活動。宋(song)人周密的(de)(de)(de)《武(wu)林舊事》寫道:“清明時(shi)節(jie),人們到(dao)郊外放風鳶,日暮方(fang)歸。”“鳶”就指風箏。北宋(song)張擇端的(de)(de)(de)《清明上河圖》,宋(song)蘇漢(han)臣的(de)(de)(de)《百子圖》里都有放風箏的(de)(de)(de)生(sheng)動景象。
當(dang)今,中國放風箏活動,在對外(wai)文化(hua)交流(liu),加強與世界(jie)各(ge)國人民友誼,發展經濟和旅游事業中發揮著重(zhong)要作用。
風(feng)箏(zheng)真正的考起源,現在(zai)已無(wu)法證。有(you)些民俗學家認(ren)為,古代(dai)勞動人(ren)民發明風(feng)箏(zheng)主要是為了懷念(nian)世(shi)故的親友,所以在(zai)清明節鬼門(men)短暫開放(fang)時,將(jiang)慰問故人(ren)的情(qing)意寄托在(zai)風(feng)箏(zheng)上(shang),傳送給死去的親友。
風(feng)(feng)箏(zheng),古時(shi)稱(cheng)為「鷂」,北(bei)方謂(wei)「鳶」。大多數的(de)(de)人認為風(feng)(feng)箏(zheng)起源于中(zhong)國(guo),而后(hou)廣傳于全世界(jie)(jie),是(shi)一(yi)種傳統的(de)(de)民間工藝(yi)品。實際上,中(zhong)國(guo)最早(zao)出(chu)現(xian)的(de)(de)風(feng)(feng)箏(zheng)是(shi)用木材作的(de)(de)。春秋戰國(guo)時(shi),東(dong)周哲(zhe)人墨(mo)(mo)翟(公元前(qian)(qian)478-392年(nian)(nian)),曾「費時(shi)三(san)(san)年(nian)(nian),以木制木鳶,飛(fei)升天(tian)空...」。墨(mo)(mo)子在魯山(shan)(今山(shan)東(dong)濰(wei)坊境內),「斫木為鷂,三(san)(san)年(nian)(nian)而成(cheng),飛(fei)一(yi)日而敗」。這(zhe)是(shi)說(shuo)墨(mo)(mo)子研(yan)究試制了(le)三(san)(san)年(nian)(nian),終(zhong)于用木板制成(cheng)了(le)一(yi)只(zhi)木鳥(niao),但只(zhi)飛(fei)了(le)一(yi)天(tian)就壞了(le)。墨(mo)(mo)子制造的(de)(de)這(zhe)只(zhi)「木鷂」(或「木鳶」)就是(shi)中(zhong)國(guo)最早(zao)的(de)(de)風(feng)(feng)箏(zheng),也是(shi)世界(jie)(jie)上最早(zao)的(de)(de)風(feng)(feng)箏(zheng)。(約紀元前(qian)(qian)300年(nian)(nian)左(zuo)右),距今已有二千(qian)四百年(nian)(nian)。
直至東漢期間,蔡(cai)倫發明造紙術后,坊(fang)間才開(kai)始以紙做(zuo)風(feng)箏,稱為(wei)「紙鳶」。因此可以推斷,中國(guo)風(feng)箏已有兩千年以上(shang)歷史(shi)了。
墨子(zi)把制(zhi)風箏(zheng)的事業傳給了他的學生公輸(shu)班(ban)(也稱(cheng)魯(lu)班(ban)),<墨子(zi)?魯(lu)問篇>中說(shuo),魯(lu)班(ban)根據墨翟(zhai)的理想和設計(ji),用竹子(zi)做風箏(zheng)。魯(lu)班(ban)把竹子(zi)劈開削光滑,用火烤(kao)彎曲,做成了喜鵲(que)的樣子(zi),稱(cheng)為(wei)「木鵲(que)」,在(zai)空中飛(fei)翔達(da)三天之(zhi)久。<鴻書>上說(shuo):「公輸(shu)班(ban)制(zhi)木鳶以窺宋城」。
最初風箏常被利用為軍事工具,用于三角(jiao)測量(liang)信(xin)號、天空風向測查和通訊(xun)的(de)手段。就如春秋時期,魯班(ban)『制木(mu)鳶以窺宋城』。
公元前190年,楚(chu)漢(han)相爭,漢(han)將(jiang)韓(han)信(xin)攻(gong)打(da)未央(yang)宮(gong),利用風箏(zheng)測(ce)量(liang)未央(yang)宮(gong)下面的(de)地道的(de)距離。而垓(gai)下之戰,項羽的(de)軍隊(dui)被劉邦的(de)軍隊(dui)圍困,韓(han)信(xin)派(pai)人(ren)用牛皮作(zuo)風箏(zheng),上敷竹(zhu)笛,迎風作(zuo)向(一說張良用風箏(zheng)系(xi)人(ren)吹簫(xiao))漢(han)軍配合(he)笛聲,唱(chang)起楚(chu)歌,渙(huan)散了楚(chu)軍士(shi)氣,這就(jiu)是成語「四(si)面楚(chu)歌」的(de)故(gu)事。
在正(zheng)史(shi)中(zhong)也(ye)有關于風(feng)(feng)箏的(de)記載(zai),時間較五(wu)代更早,其一(yi)是(shi)南朝(chao)的(de)〔侯景(jing)之(zhi)亂〕,梁(liang)(liang)武帝(di)(di)被侯景(jing)圍(wei)困,城墻被包圍(wei)。曾放風(feng)(feng)箏向(xiang)(xiang)外(wai)(wai)求援,據南史(shi)卷八十(shi)「侯景(jing)傳」中(zhong)所述,在梁(liang)(liang)武帝(di)(di)蕭衍大清三年(nian)(公元549年(nian))時,侯景(jing)作亂,叛(pan)軍將武帝(di)(di)圍(wei)困于梁(liang)(liang)都建鄴(即(ji)今南京(jing)),內外(wai)(wai)斷(duan)絕,有人獻計制作紙鴉(ya),把皇帝(di)(di)詔令系在其中(zhong),當時太子簡文在太極(ji)殿(dian)外(wai)(wai),乘西北風(feng)(feng)施(shi)(shi)放向(xiang)(xiang)外(wai)(wai)求援,不幸被叛(pan)軍發覺射(she)落,不久臺城即(ji)遭攻(gong)陷(xian),梁(liang)(liang)朝(chao)從(cong)此也(ye)衰微滅亡。這(zhe)是(shi)簡文施(shi)(shi)放風(feng)(feng)箏向(xiang)(xiang)外(wai)(wai)求救不幸失敗的(de)故(gu)事。
相傳在公元前(qian)五世紀(ji)時,希臘的阿爾克(ke)達斯就發明(ming)了風箏,可惜后(hou)來失傳。直到(dao)公元十(shi)三世紀(ji),意大利(li)人馬可波(bo)羅從中(zhong)國(guo)返回歐(ou)洲后(hou),風箏才開始(shi)在西方傳播開來。
又從其它考據證實,約第十(shi)世(shi)紀傳至韓國再至日本,十(shi)三、四世(shi)紀才傳至歐洲。
美國(guo)也有放(fang)風箏的(de)故事(shi),當時的(de)人們(men)以為雷電與閃光(guang),是(shi)宗教上(shang)神的(de)怒吼而生恐懼,富蘭(lan)格林則利用風箏,證明了雷電與閃光(guang)是(shi)空中放(fang)電的(de)現(xian)象,而發(fa)明了避(bi)雷針。
十(shi)三世紀(ji)時,意大利馬可·波羅自(zi)中國返回歐(ou)洲后,始傳到世界(jie)各地。
據(ju)古書記載:“五代李鄭于宮中作紙(zhi)(zhi)鳶,引線乘風(feng)為戲,后于鳶首以竹(zhu)為笛(di),使風(feng)入竹(zhu),聲(sheng)如箏(zheng)鳴,故名風(feng)箏(zheng)。”故而不能發出聲(sheng)音的叫“紙(zhi)(zhi)鳶”,能發出聲(sheng)音的叫“風(feng)箏(zheng)”。
古代風箏,曾(ceng)被用于軍事上(shang)之偵察(cha)工具(ju)外(wai),更進行測距、越(yue)險、載(zai)人的歷史記載(zai)。
南北朝——風箏曾(ceng)是被作為通訊求救(jiu)的(de)工具。梁(liang)武(wu)帝時,侯景圍臺城,簡文嘗作紙鳶,飛(fei)空告急于外(wai),結果被射落而敗(bai),臺城淪陷,梁(liang)武(wu)帝餓死(si)留下這一風箏求救(jiu)的(de)故(gu)事。
北齊——文宣帝(di)高洋,將人(ren)綁(bang)上翅膀(bang),令人(ren)從高塔跳下摔死(si),名為“生”。
漢代——楚漢相爭,韓信曾令人制作大型風(feng)箏,并(bing)裝(zhuang)置竹哨弓弦,于夜間漂浮楚營,使其發(fa)出奇怪聲(sheng)音,以瓦(wa)解楚軍(jun)士氣。
唐代——將被用于(yu)軍事上(shang)的風(feng)箏(zheng),已漸轉化為娛(yu)樂用途,并于(yu)宮(gong)庭中出放風(feng)箏(zheng).
宋代——把(ba)放(fang)風(feng)箏作為鍛(duan)煉身體的(de)功能,百姓在清明(ming)節(jie)時,將風(feng)箏放(fang)的(de)高而遠,然后將線割斷(duan),讓(rang)風(feng)箏帶走一年(nian)所積之(zhi)霉氣。
明代——以(yi)風(feng)(feng)箏(zheng)載炸藥,依(yi)“風(feng)(feng)箏(zheng)碰(peng)”的(de)(de)原理(li),引爆(bao)風(feng)(feng)箏(zheng)上的(de)(de)引火線,以(yi)達成殺(sha)傷敵人之目的(de)(de)。
清乾隆——即(ji)有雙紙控制風(feng)箏詳圖(tu)尺寸與解說。
日據(ju)時代——因(yin)軍事的(de)理(li)由禁止放風箏,因(yin)為(wei)鮮艷的(de)風箏可傳遞給(gei)敵(di)方訊(xun)息,并提供飛機轟炸的(de)目標。
二次(ci)世界大戰美軍(jun)曾用特技(ji)風箏做活動靶,訓練打(da)靶。
1980年,風箏(zheng)開始廣受喜愛,除原(yuan)來雙(shuang)線(xian)外,并(bing)演變(bian)成(cheng)三線(xian),四線(xian)的技(ji)術(shu)風箏(zheng)或特技(ji)風箏(zheng)。
形狀:
主要是(shi)模仿大自然的(de)(de)生(sheng)物,如雀鳥、昆蟲、動物及幾何(he)立體等(deng),而圖案方面,主要由(you)個人(ren)喜(xi)好而設計,有宣傳(chuan)標致(zhi),動物、蝶、飛鳥等(deng),琳瑯種種。風箏(zheng)(zheng)(zheng)的(de)(de)建造(zao)(zao)材(cai)料(liao)除了絲絹、紙(zhi)張外,還有塑膠材(cai)料(liao)造(zao)(zao)的(de)(de),骨(gu)桿有竹(zhu)篾,木材(cai)及膠棒(bang)來(lai)(lai)造(zao)(zao),近來(lai)(lai)有人(ren)設計一(yi)種無骨(gu)風箏(zheng)(zheng)(zheng),它的(de)(de)結構(gou)是(shi)引(yin)入空氣于(yu)絹造(zao)(zao)的(de)(de)風坑之內,今風箏(zheng)(zheng)(zheng)形(xing)成一(yi)個輕(qing)輕(qing)飄(piao)的(de)(de)氣枕,然后乘風于(yu)上(shang)。中(zhong)國(guo)、馬來(lai)(lai)亞、菲律(lv)賓及日本等(deng),亦有一(yi)種大形(xing)的(de)(de)風箏(zheng)(zheng)(zheng),每到風箏(zheng)(zheng)(zheng)節(jie)就將它放到忍藍(lan)的(de)(de)天(tian)空,該等(deng)風箏(zheng)(zheng)(zheng)之尺碼由(you)十至二十尺不等(deng)。骨(gu)桿則用(yong)大竹(zhu)升(sheng)來(lai)(lai)造(zao)(zao),由(you)百多人(ren)來(lai)(lai)放。
工具材料
做風箏的工具:
漿糊、紙刀
做風箏的材料:
竹篾(mie)、紗紙條(tiao)、馬拉紙
方形特點
(1)這(zhe)種四方(fang)形的風(feng)箏,現(xian)在(zai)用(yong)得(de)最(zui)多,最(zui)普遍。
(2)風箏的骨架,單(dan)單(dan)用兩(liang)支組成非常簡單(dan)。
(3)做(zuo)法雖然(ran)簡(jian)單,可是(shi)樣子的變化非常多,加些工(gong)夫可以(yi)做(zuo)出很多東西。
做法:
1. 首(shou)先將(jiang)竹(zhu)篾(mie)浸水(shui),令竹(zhu)篾(mie)軟身,再用(yong)刀將(jiang)竹(zhu)篾(mie)破開,約(yue)(yue)三份(fen)之一粗(cu)度,然后修半形,因(yin)為稍后要將(jiang)竹(zhu)篾(mie)貼在馬(ma)拉紙(zhi)上,如果太(tai)粗(cu),竹(zhu)篾(mie)會拉破紙(zhi)張,同時竹(zhu)篾(mie)太(tai)粗(cu),紗(sha)紙(zhi)條就(jiu)貼不穩(wen)。將(jiang)修好的竹(zhu)篾(mie)裁成(cheng)(cheng)兩條長(chang)(chang)(chang)短(duan)適(shi)當的長(chang)(chang)(chang)度,約(yue)(yue)為16吋(cun)及23吋(cun)。下一步(bu),就(jiu)將(jiang)馬(ma)拉紙(zhi)裁成(cheng)(cheng)一個四方(fang),長(chang)(chang)(chang)約(yue)(yue)24吋(cun),馬(ma)拉紙(zhi)是一種非常粗(cu)糙的紙(zhi)張,最適(shi)合作(zuo)風箏之用(yong)。
2. 到(dao)此(ci)時就可以將竹(zhu)篾貼在(zai)紙(zhi)上(shang),但要記(ji)著(zhu)將長長的(de)竹(zhu)篾,用紗紙(zhi)扎在(zai)短的(de)三份之(zhi)一(yi),然后慢慢屈曲,直(zhi)至長竹(zhu)篾兩(liang)端觸到(dao)紙(zhi)的(de)對角之(zhi)上(shang)將它貼好。
3. 最后一步就將(jiang)風箏的尾(wei)巴貼在風箏的下(xia)方,較好線與風箏的角(jiao)度后,就可(ke)起(qi)放。
4. 風(feng)(feng)箏(zheng)(zheng)的(de)(de)尾巴(ba)是平衡風(feng)(feng)箏(zheng)(zheng)的(de)(de)主要工具(ju),當風(feng)(feng)箏(zheng)(zheng)乘風(feng)(feng)而上之時,如果一方(fang)較重(zhong),風(feng)(feng)箏(zheng)(zheng)就會(hui)偏向這方(fang),而尾巴(ba)最好比較長(chang)(chang),因為越長(chang)(chang)就會(hui)有一個重(zhong)量(liang)今(jin)風(feng)(feng)箏(zheng)(zheng)頭部升起(qi),使全身受風(feng)(feng),平衡了斜的(de)(de)一方(fang)。
5. 風(feng)箏(zheng)的絲線(xian)(xian)可以用牛皮線(xian)(xian)、棉線(xian)(xian)、玻璃線(xian)(xian)等線(xian)(xian)轆(lu)可分圓線(xian)(xian)轆(lu)及排(pai)轆(lu)將線(xian)(xian)扎在風(feng)箏(zheng)上(shang),要成一斜(xie)角(jiao)。
中(zhong)(zhong)(zhong)(zhong)國(guo)(guo)(guo)風(feng)(feng)(feng)(feng)(feng)(feng)箏(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)有(you)(you)(you)(you)(you)著(zhu)悠久的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)歷史(shi)(shi)和(he)高超的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)技(ji)(ji)(ji)(ji)藝(yi)(yi)(yi),這(zhe)(zhe)(zhe)點(dian)早(zao)已為世(shi)人所(suo)公(gong)認。但(dan)(dan)要(yao)(yao)認真研(yan)究起來(lai),記述中(zhong)(zhong)(zhong)(zhong)國(guo)(guo)(guo)風(feng)(feng)(feng)(feng)(feng)(feng)箏(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)詳細資(zi)料(liao)卻不(bu)(bu)多(duo),而(er)(er)(er)專述中(zhong)(zhong)(zhong)(zhong)國(guo)(guo)(guo)風(feng)(feng)(feng)(feng)(feng)(feng)箏(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)具(ju)體技(ji)(ji)(ji)(ji)藝(yi)(yi)(yi)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)資(zi)料(liao)就(jiu)(jiu)更少(shao)(shao)。中(zhong)(zhong)(zhong)(zhong)國(guo)(guo)(guo)傳(chuan)(chuan)說曹(cao)雪芹所(suo)著(zhu)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“南(nan)鷂北鳶考工志(zhi)”是(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)一(yi)個記述中(zhong)(zhong)(zhong)(zhong)國(guo)(guo)(guo)風(feng)(feng)(feng)(feng)(feng)(feng)箏(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)技(ji)(ji)(ji)(ji)藝(yi)(yi)(yi)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)專著(zhu),但(dan)(dan)至(zhi)(zhi)今(jin)不(bu)(bu)只(zhi)(zhi)(zhi)還(huan)(huan)(huan)見(jian)不(bu)(bu)到(dao)此(ci)書的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)全文(wen)(wen),就(jiu)(jiu)連(lian)此(ci)說是(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)否屬實(shi),曹(cao)氏是(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)否確有(you)(you)(you)(you)(you)廢藝(yi)(yi)(yi)齋(zhai)集(ji)稿這(zhe)(zhe)(zhe)套著(zhu)作(zuo),也還(huan)(huan)(huan)缺少(shao)(shao)足夠的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)旁證材料(liao),學(xue)術(shu)界還(huan)(huan)(huan)在爭論之(zhi)中(zhong)(zhong)(zhong)(zhong),沒(mei)有(you)(you)(you)(you)(you)結論。從主(zhu)(zhu)觀愿望(wang)上(shang)講,我(wo)們(men)很希(xi)(xi)望(wang)曹(cao)氏或其他先人能(neng)(neng)為后(hou)代留下(xia)一(yi)本有(you)(you)(you)(you)(you)關中(zhong)(zhong)(zhong)(zhong)國(guo)(guo)(guo)風(feng)(feng)(feng)(feng)(feng)(feng)箏(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)技(ji)(ji)(ji)(ji)藝(yi)(yi)(yi)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)寶貴資(zi)料(liao),供今(jin)人繼承和(he)發展(zhan)(zhan)。但(dan)(dan)希(xi)(xi)望(wang)不(bu)(bu)能(neng)(neng)代替事實(shi),我(wo)們(men)只(zhi)(zhi)(zhi)能(neng)(neng)等待(dai)著(zhu)這(zhe)(zhe)(zhe)方面(mian)新的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)發現。除此(ci)之(zhi)外(wai),就(jiu)(jiu)是(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)一(yi)些流(liu)傳(chuan)(chuan)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)譜式了(le)(le)。如傳(chuan)(chuan)說宋徽宗的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“宣(xuan)和(he)風(feng)(feng)(feng)(feng)(feng)(feng)箏(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)譜”是(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)較早(zao)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)一(yi)本,但(dan)(dan)至(zhi)(zhi)今(jin)乃未見(jian)到(dao)。其他就(jiu)(jiu)是(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)各風(feng)(feng)(feng)(feng)(feng)(feng)箏(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)世(shi)家(jia)(jia)或風(feng)(feng)(feng)(feng)(feng)(feng)箏(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)玩家(jia)(jia)個人收(shou)集(ji)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)譜式了(le)(le),今(jin)天還(huan)(huan)(huan)能(neng)(neng)找到(dao)一(yi)些。中(zhong)(zhong)(zhong)(zhong)國(guo)(guo)(guo)雖然這(zhe)(zhe)(zhe)些譜式各有(you)(you)(you)(you)(you)局限(xian)(xian),但(dan)(dan)必竟是(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)可貴的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)資(zi)料(liao),其中(zhong)(zhong)(zhong)(zhong)值得一(yi)提(ti)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)是(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)30年代金鐵庵著(zhu)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“風(feng)(feng)(feng)(feng)(feng)(feng)箏(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)譜”一(yi)書較有(you)(you)(you)(you)(you)價值,不(bu)(bu)足之(zhi)處是(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)沒(mei)有(you)(you)(you)(you)(you)圖(tu),這(zhe)(zhe)(zhe)也許是(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)由于當時印刷(shua)出(chu)版條(tiao)件(jian)和(he)資(zi)金的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)限(xian)(xian)制(zhi)(zhi)有(you)(you)(you)(you)(you)圖(tu)而(er)(er)(er)未印出(chu)來(lai)。中(zhong)(zhong)(zhong)(zhong)國(guo)(guo)(guo)除“譜”外(wai)還(huan)(huan)(huan)有(you)(you)(you)(you)(you)一(yi)種可貴的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)實(shi)物資(zi)料(liao)——“條(tiao)”,即制(zhi)(zhi)作(zuo)某種風(feng)(feng)(feng)(feng)(feng)(feng)箏(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)骨架所(suo)用的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)標準(zhun)竹(zhu)條(tiao),這(zhe)(zhe)(zhe)一(yi)般都是(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)在大批生產風(feng)(feng)(feng)(feng)(feng)(feng)箏(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)世(shi)家(jia)(jia)中(zhong)(zhong)(zhong)(zhong)代代相傳(chuan)(chuan)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de),如北京(jing)“風(feng)(feng)(feng)(feng)(feng)(feng)箏(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)哈”家(jia)(jia)就(jiu)(jiu)有(you)(you)(you)(you)(you)一(yi)捆流(liu)傳(chuan)(chuan)幾代的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“條(tiao)”。這(zhe)(zhe)(zhe)就(jiu)(jiu)補充了(le)(le)“譜”上(shang)只(zhi)(zhi)(zhi)有(you)(you)(you)(you)(you)畫(hua)面(mian),沒(mei)有(you)(you)(you)(you)(you)骨架或只(zhi)(zhi)(zhi)有(you)(you)(you)(you)(you)骨架而(er)(er)(er)沒(mei)有(you)(you)(you)(you)(you)具(ju)體竹(zhu)條(tiao)尺寸和(he)粗細變化(hua)(hua)(hua)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)不(bu)(bu)足,使風(feng)(feng)(feng)(feng)(feng)(feng)箏(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)技(ji)(ji)(ji)(ji)藝(yi)(yi)(yi)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)流(liu)傳(chuan)(chuan)更加(jia)完(wan)整。在文(wen)(wen)字(zi)(zi)(zi)、圖(tu)畫(hua)和(he)實(shi)物之(zhi)外(wai),中(zhong)(zhong)(zhong)(zhong)國(guo)(guo)(guo)民(min)間工藝(yi)(yi)(yi)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)技(ji)(ji)(ji)(ji)藝(yi)(yi)(yi)傳(chuan)(chuan)授(shou)主(zhu)(zhu)要(yao)(yao)靠“口(kou)傳(chuan)(chuan)心授(shou)”,這(zhe)(zhe)(zhe)就(jiu)(jiu)是(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)在民(min)間藝(yi)(yi)(yi)人中(zhong)(zhong)(zhong)(zhong)使用的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“訣”。這(zhe)(zhe)(zhe)是(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)為了(le)(le)好教好記和(he)保(bao)密所(suo)用的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“歌訣”或“切口(kou)”。由于藝(yi)(yi)(yi)人的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)文(wen)(wen)化(hua)(hua)(hua)水平(ping)(ping)(ping)所(suo)限(xian)(xian),這(zhe)(zhe)(zhe)些歌訣或切口(kou)往往有(you)(you)(you)(you)(you)音無字(zi)(zi)(zi)、或有(you)(you)(you)(you)(you)字(zi)(zi)(zi)無形,在流(liu)傳(chuan)(chuan)中(zhong)(zhong)(zhong)(zhong)丟失、修改、訛誤(wu)很多(duo)。中(zhong)(zhong)(zhong)(zhong)國(guo)(guo)(guo)對風(feng)(feng)(feng)(feng)(feng)(feng)箏(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)技(ji)(ji)(ji)(ji)藝(yi)(yi)(yi)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)討論主(zhu)(zhu)要(yao)(yao)是(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)以上(shang)述流(liu)傳(chuan)(chuan)下(xia)來(lai)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)有(you)(you)(you)(you)(you)限(xian)(xian)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)文(wen)(wen)化(hua)(hua)(hua)遺產做為歷史(shi)(shi)背景的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)參(can)考,以現存的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)傳(chuan)(chuan)統(tong)中(zhong)(zhong)(zhong)(zhong)國(guo)(guo)(guo)風(feng)(feng)(feng)(feng)(feng)(feng)箏(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)為根據(ju),用科學(xue)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)工藝(yi)(yi)(yi)技(ji)(ji)(ji)(ji)術(shu)和(he)飛行(xing)力學(xue)原理進行(xing)分析,希(xi)(xi)望(wang)它能(neng)(neng)為今(jin)后(hou)中(zhong)(zhong)(zhong)(zhong)國(guo)(guo)(guo)風(feng)(feng)(feng)(feng)(feng)(feng)箏(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)技(ji)(ji)(ji)(ji)藝(yi)(yi)(yi)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)推廣和(he)發展(zhan)(zhan)提(ti)供一(yi)點(dian)參(can)考。由于本人的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)水平(ping)(ping)(ping)有(you)(you)(you)(you)(you)限(xian)(xian),不(bu)(bu)當之(zhi)處還(huan)(huan)(huan)望(wang)各位專家(jia)(jia)學(xue)者,前(qian)輩同好,有(you)(you)(you)(you)(you)識(shi)之(zhi)士(shi)和(he)青少(shao)(shao)年朋友(you)們(men)提(ti)出(chu)寶貴的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)意見(jian)和(he)批評指正。傳(chuan)(chuan)統(tong)中(zhong)(zhong)(zhong)(zhong)國(guo)(guo)(guo)風(feng)(feng)(feng)(feng)(feng)(feng)箏(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)技(ji)(ji)(ji)(ji)藝(yi)(yi)(yi)概(gai)括(kuo)(kuo)起來(lai)只(zhi)(zhi)(zhi)有(you)(you)(you)(you)(you)四(si)個字(zi)(zi)(zi):扎、糊(hu)、繪(hui)、放(fang)。簡稱“四(si)藝(yi)(yi)(yi)”。簡單(dan)地理解這(zhe)(zhe)(zhe)“四(si)藝(yi)(yi)(yi)”即扎架子,糊(hu)紙面(mian),繪(hui)花彩,放(fang)風(feng)(feng)(feng)(feng)(feng)(feng)箏(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)。但(dan)(dan)實(shi)際上(shang)這(zhe)(zhe)(zhe)四(si)字(zi)(zi)(zi)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)內(nei)涵要(yao)(yao)廣泛得多(duo),幾乎(hu)包(bao)含了(le)(le)全部(bu)傳(chuan)(chuan)統(tong)中(zhong)(zhong)(zhong)(zhong)國(guo)(guo)(guo)風(feng)(feng)(feng)(feng)(feng)(feng)箏(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)技(ji)(ji)(ji)(ji)藝(yi)(yi)(yi)內(nei)容。如“扎”包(bao)括(kuo)(kuo):選、劈、彎、削、接。“糊(hu)”包(bao)括(kuo)(kuo):選、裁、糊(hu)、邊、校。“繪(hui)”包(bao)括(kuo)(kuo):色(se)、底、描、染、修。“放(fang)”包(bao)括(kuo)(kuo):風(feng)(feng)(feng)(feng)(feng)(feng)、線、放(fang)、調(diao)、收(shou)。而(er)(er)(er)這(zhe)(zhe)(zhe)“四(si)藝(yi)(yi)(yi)”的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)綜合活用就(jiu)(jiu)要(yao)(yao)達(da)到(dao)風(feng)(feng)(feng)(feng)(feng)(feng)箏(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)設計與(yu)創新的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)水平(ping)(ping)(ping)。
中國的(de)(de)(de)風箏已有二千多(duo)年的(de)(de)(de)歷史。從傳統的(de)(de)(de)中國風箏上到處可見吉(ji)祥(xiang)寓意(yi)(yi)和(he)吉(ji)祥(xiang)圖(tu)案的(de)(de)(de)影子。在漫長的(de)(de)(de)歲月里(li),我(wo)們的(de)(de)(de)祖先不僅創(chuang)造(zao)出優美的(de)(de)(de)凝(ning)聚(ju)著(zhu)(zhu)中華民族智慧(hui)的(de)(de)(de)文(wen)字(zi)和(he)繪畫,還創(chuang)造(zao)了許多(duo)反(fan)映人(ren)(ren)(ren)們對(dui)美好生活向(xiang)往(wang)和(he)追求(qiu)、寓意(yi)(yi)吉(ji)祥(xiang)的(de)(de)(de)圖(tu)案。它(ta)通過(guo)圖(tu)案形象,給人(ren)(ren)(ren)以喜慶、吉(ji)祥(xiang)如意(yi)(yi)和(he)祝(zhu)福之意(yi)(yi);它(ta)融(rong)合了群眾的(de)(de)(de)欣賞習(xi)慣,反(fan)映人(ren)(ren)(ren)們善良健康的(de)(de)(de)思(si)想感情,滲透著(zhu)(zhu)我(wo)國民族傳統和(he)民間習(xi)俗,因而(er)在民間廣(guang)泛流(liu)傳,為人(ren)(ren)(ren)們喜聞(wen)樂見。
有(you)著二千多(duo)年歷史的風(feng)箏(zheng)(zheng),一直融入在中(zhong)國傳(chuan)統(tong)文(wen)化之中(zhong),受其熏陶,在傳(chuan)統(tong)的中(zhong)國風(feng)箏(zheng)(zheng)中(zhong),隨處(chu)可見這種(zhong)吉祥寓意(yi)之處(chu):“福壽(shou)雙(shuang)全”、“龍(long)鳳(feng)呈(cheng)祥”、“百蝶鬧春”、“鯉魚跳龍(long)門”、“麻姑(gu)獻壽(shou)”、“百鳥朝(chao)鳳(feng)”、“連年有(you)魚”、“四季平安”等這些風(feng)箏(zheng)(zheng)無(wu)一不表現著人們對(dui)美好生活的向(xiang)往和憧(chong)憬。
吉(ji)祥圖(tu)(tu)案(an)運(yun)用人(ren)物(wu)、走獸、花鳥、器物(wu)等形象和(he)(he)一(yi)些吉(ji)祥文字,以(yi)民間諺語(yu)(yu)、吉(ji)語(yu)(yu)及神話故事為(wei)題材,通過借喻、比擬、雙關、象征及諧音(yin)等表現手法,構成“一(yi)句吉(ji)語(yu)(yu)一(yi)圖(tu)(tu)案(an)”的(de)美術形式,賦予求吉(ji)呈(cheng)祥、消(xiao)災免難(nan)之意,寄托人(ren)們對幸(xing)福、長壽、喜(xi)慶等愿望(wang)。它因物(wu)喻義、物(wu)吉(ji)圖(tu)(tu)案(an),將情(qing)景物(wu)融(rong)為(wei)一(yi)體,因而主題鮮明突出,構思巧妙,趣味盎然,富(fu)有獨特的(de)格調和(he)(he)濃烈的(de)民族色彩。例如一(yi)對鳳(feng)(feng)鳥迎著太陽(yang)比翼飛翔的(de)圖(tu)(tu)案(an),稱為(wei)“雙鳳(feng)(feng)朝陽(yang)”,它以(yi)豐富(fu)的(de)寓意、變化多(duo)姿的(de)圖(tu)(tu)案(an),體現了(le)人(ren)們健康(kang)向上的(de)進(jin)取(qu)精神和(he)(he)對美好幸(xing)福的(de)追(zhui)求。
中國吉祥圖案內容(rong)豐富,大體有“求福”、“長壽”、“喜慶(qing)”、“吉祥”等類(lei)型,其中以求福類(lei)圖案為多。
求福:
人們對幸(xing)福(fu)(fu)(fu)有(you)共(gong)同(tong)的追(zhui)求(qiu)心(xin)理。蝙蝠(fu)因與(yu)“遍福(fu)(fu)(fu)”、“遍富(fu)”諧音,盡(jin)管它(ta)形象欠美(mei),但經(jing)過(guo)充分美(mei)化(hua)(hua),把它(ta)作為象征“福(fu)(fu)(fu)”的吉(ji)祥(xiang)圖(tu)(tu)案(an)(an)。以(yi)蝙蝠(fu)為圖(tu)(tu)案(an)(an)的風(feng)箏(zheng)比(bi)比(bi)皆是,如(ru)在(zai)傳統的北(bei)京沙燕(yan)風(feng)箏(zheng)中,以(yi)“福(fu)(fu)(fu)燕(yan)”為代(dai)(dai)表,在(zai)整(zheng)個硬膀上,可以(yi)畫滿(man)經(jing)過(guo)美(mei)化(hua)(hua)的蝙蝠(fu)。其它(ta)的取其寓意(yi)的風(feng)箏(zheng)有(you):“福(fu)(fu)(fu)中有(you)福(fu)(fu)(fu)”、“福(fu)(fu)(fu)在(zai)眼前”、“五(wu)(wu)(wu)(wu)福(fu)(fu)(fu)獻壽(shou)”、“五(wu)(wu)(wu)(wu)福(fu)(fu)(fu)捧壽(shou)”、“福(fu)(fu)(fu)壽(shou)雙全(quan)”、“五(wu)(wu)(wu)(wu)福(fu)(fu)(fu)齊(qi)天”、“五(wu)(wu)(wu)(wu)福(fu)(fu)(fu)獻壽(shou)”等,周代(dai)(dai)《洪范》篇載(zai)“五(wu)(wu)(wu)(wu)福(fu)(fu)(fu)”:一曰壽(shou),二曰富(fu),三曰康寧,四曰攸好德(de),五(wu)(wu)(wu)(wu)曰考終命。“攸好德(de)”謂所好者德(de),“考終命”謂善終,不(bu)橫夭(yao)。按五(wu)(wu)(wu)(wu)福(fu)(fu)(fu)寓意(yi),福(fu)(fu)(fu)已包含富(fu)和(he)壽(shou)。其他的求(qiu)福(fu)(fu)(fu)吉(ji)祥(xiang)圖(tu)(tu)案(an)(an)還有(you)“魚”和(he)“如(ru)意(yi)”(如(ru)意(yi)原是竹木制的搔杖,專(zhuan)搔手夠不(bu)到的地方,因能盡(jin)如(ru)人意(yi)而得名)。與(yu)此有(you)關的吉(ji)祥(xiang)圖(tu)(tu)案(an)(an)與(yu)風(feng)箏(zheng)有(you):“連年(nian)有(you)魚”,“喜慶有(you)余”,“鯉魚跳(tiao)龍門”,“百事如(ru)意(yi)”,“必(bi)定如(ru)意(yi)”,“平安(an)如(ru)意(yi)”等。
長壽:
古(gu)往今(jin)來(lai)人(ren)們都(dou)希望健康(kang)長(chang)(chang)壽(shou)(shou)。寄寓(yu)和祝頌長(chang)(chang)壽(shou)(shou)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)圖案很多(duo):有(you)萬(wan)古(gu)長(chang)(chang)青的(de)(de)(de)(de)(de)(de)松柏,有(you)據(ju)說能(neng)享幾千年(nian)壽(shou)(shou)命(ming)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)仙鶴及(ji)色彩繽紛(fen)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)綬(shou)帶鳥,有(you)據(ju)說食之(zhi)可以長(chang)(chang)命(ming)百歲的(de)(de)(de)(de)(de)(de)“仙草”靈芝和能(neng)夠使(shi)人(ren)長(chang)(chang)生不老的(de)(de)(de)(de)(de)(de)西(xi)王母仙桃等。追求和表達長(chang)(chang)壽(shou)(shou)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)“壽(shou)(shou)”字(zi)有(you)三百多(duo)種字(zi)形,變化(hua)極為(wei)(wei)豐富(fu)。源于(yu)佛(fo)教的(de)(de)(de)(de)(de)(de)“萬(wan)”字(zi)紋樣,寓(yu)“多(duo)至上(shang)萬(wan)”之(zhi)意(yi)。在沙燕風箏(zheng)中,腰部的(de)(de)(de)(de)(de)(de)圖案就多(duo)為(wei)(wei)回(hui)轉“萬(wan)”字(zi)紋樣。與此有(you)關的(de)(de)(de)(de)(de)(de)吉祥圖案與風箏(zheng)有(you):“祥云鶴壽(shou)(shou)”,“八仙賀壽(shou)(shou)”等。
喜慶:
表達人們(men)美(mei)好、愉快、幸福(fu)的心情。喜(xi)(xi)字有(you)不少字形,“喜(xi)(xi)喜(xi)(xi)”是人們(men)常見的喜(xi)(xi)慶(qing)圖(tu)案(an)。喜(xi)(xi)鵲是喜(xi)(xi)事的“征兆”,風箏中(zhong)有(you)“喜(xi)(xi)”字風箏,“喜(xi)(xi)喜(xi)(xi)”風箏碰等(deng)(deng),與此有(you)關的風箏和吉(ji)祥圖(tu)案(an)有(you):“喜(xi)(xi)上眉梢(shao)”,“雙喜(xi)(xi)登眉”,“喜(xi)(xi)慶(qing)有(you)余(yu)”,“福(fu)祿(lu)壽喜(xi)(xi)”,“雙喜(xi)(xi)福(fu)祥”。喜(xi)(xi)慶(qing)圖(tu)案(an)頗具(ju)情趣的還有(you)百(bai)蝶、百(bai)鳥(niao)、百(bai)花、百(bai)吉(ji)、百(bai)壽、百(bai)福(fu)、百(bai)喜(xi)(xi)等(deng)(deng)圖(tu)案(an),如“百(bai)鳥(niao)朝鳳”。寓間美(mei)滿(man)婚姻、夫(fu)婦和諧有(you)鴛鴦(yang)圖(tu)案(an)風箏等(deng)(deng)。
吉祥:
龍(long)、鳳(feng)、麒麟(lin)是(shi)(shi)人(ren)們想象中(zhong)的(de)(de)(de)瑞禽仁(ren)獸。龜(gui)在(zai)古(gu)代是(shi)(shi)長壽的(de)(de)(de)象征(zheng),后來以(yi)龜(gui)背紋代替。特別需要(yao)強調的(de)(de)(de)是(shi)(shi)關于(yu)龍(long)的(de)(de)(de)話題,中(zhong)國(guo)(guo)是(shi)(shi)個(ge)尚龍(long)的(de)(de)(de)國(guo)(guo)家,在(zai)我們國(guo)(guo)家里(li)龍(long)是(shi)(shi)有著特別的(de)(de)(de)意味,龍(long)有著鹿的(de)(de)(de)角,牛的(de)(de)(de)頭,蟒的(de)(de)(de)身,魚的(de)(de)(de)鱗,鷹的(de)(de)(de)爪的(de)(de)(de)神奇生物(wu),被(bei)視為中(zhong)華古(gu)老文明的(de)(de)(de)象征(zheng)。以(yi)瑞禽仁(ren)獸及其(qi)它物(wu)象構成的(de)(de)(de)傳(chuan)統吉祥圖案有:“龍(long)鳳(feng)呈祥”,“二龍(long)戲珠(zhu)”,“彩鳳(feng)雙飛”,“百(bai)鳥朝鳳(feng)”等。中(zhong)國(guo)(guo)傳(chuan)統風(feng)箏(zheng)——龍(long)頭蜈(wu)蚣長串風(feng)箏(zheng),尤其(qi)是(shi)(shi)大型(xing)龍(long)類(lei)風(feng)箏(zheng),以(yi)其(qi)放飛場面壯觀(guan),氣勢磅礴而受人(ren)喜愛(ai)。
開封、北京、天津、濰坊、南通、陽江(jiang)并稱中國(guo)六大傳統風箏(zheng)產地。
濰坊(fang)市被(bei)各(ge)國推(tui)崇為“世(shi)界風箏之都”。
開封風(feng)(feng)(feng)箏(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)歷史久遠(yuan),種類(lei)(lei)繁多,扎工(gong)精細。開封風(feng)(feng)(feng)箏(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)大體可分為6類(lei)(lei):硬(ying)翅(chi)類(lei)(lei)風(feng)(feng)(feng)箏(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng):如(ru)(ru)大腳燕(yan)、蟬、等;軟翅(chi)類(lei)(lei)風(feng)(feng)(feng)箏(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng):如(ru)(ru)鷹、蝴蝶等;串(chuan)類(lei)(lei)風(feng)(feng)(feng)箏(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng):如(ru)(ru)串(chuan)雁、巨龍(long)(long)(long)等;桶形(xing)類(lei)(lei)風(feng)(feng)(feng)箏(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(或稱立體風(feng)(feng)(feng)箏(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)):如(ru)(ru)龍(long)(long)(long)亭、火箭;板子類(lei)(lei)風(feng)(feng)(feng)箏(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng):如(ru)(ru)七星、八(ba)卦等。其中(zhong)以龍(long)(long)(long)亭風(feng)(feng)(feng)箏(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)和巨龍(long)(long)(long)風(feng)(feng)(feng)箏(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)最(zui)有名氣(qi)。“巨龍(long)(long)(long)飛(fei)騰”大型風(feng)(feng)(feng)箏(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)長200余米,頭部重20千克,騰空后,氣(qi)勢恢(hui)宏,動(dong)人(ren)心(xin)魄(po)。此外還有無骨架(jia)類(lei)(lei)風(feng)(feng)(feng)箏(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)。近(jin)年開封又開發出(chu)精美(mei)的(de)微型風(feng)(feng)(feng)箏(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng),嬌小精美(mei),可放(fang)于掌上,令人(ren)愛(ai)不釋(shi)手,可收(shou)藏,還可放(fang)飛(fei)。開封風(feng)(feng)(feng)箏(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)已(yi)成為中(zhong)外風(feng)(feng)(feng)箏(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)愛(ai)好者收(shou)藏欣賞的(de)佳品(pin)。
開封風(feng)(feng)(feng)箏(zheng)之所以流(liu)行,是(shi)因為在(zai)開封民間延(yan)(yan)續著一(yi)(yi)個風(feng)(feng)(feng)俗,清明節這天把風(feng)(feng)(feng)箏(zheng)放得高而遠,然(ran)后(hou)有意將風(feng)(feng)(feng)箏(zheng)線(xian)割斷,讓風(feng)(feng)(feng)箏(zheng)隨風(feng)(feng)(feng)飄去(qu),意思是(shi)把一(yi)(yi)年(nian)來積下的“郁(yu)悶(men)之氣(qi)”徹底放了(le)出(chu)去(qu),可在(zai)一(yi)(yi)年(nian)中(zhong)不生病(bing)。而且風(feng)(feng)(feng)箏(zheng)寄(ji)托著希(xi)望,如在(zai)燕子風(feng)(feng)(feng)箏(zheng)上畫(hua)了(le)魚,隱含著年(nian)年(nian)有余的意思,如在(zai)風(feng)(feng)(feng)箏(zheng)上畫(hua)了(le)蝙蝠、桃(tao)子、松樹、仙鶴,意思是(shi)有福、有壽,松鶴延(yan)(yan)年(nian)。
開封人把放風(feng)箏視為(wei)一種(zhong)投(tou)身于大自然(ran)的娛(yu)樂健身活(huo)(huo)動,四月(yue)春(chun)風(feng)放風(feng)箏,是開封市民(min)家家戶(hu)戶(hu)喜愛(ai)的活(huo)(huo)動。這項活(huo)(huo)動也是十分有益(yi)的,而且(qie)老少皆宜,通過在田野郊外放風(feng)箏吸收(shou)了(le)新鮮空(kong)氣,鍛煉了(le)身體(ti),陶冶(ye)了(le)情操,增(zeng)強(qiang)了(le)體(ti)質,使得(de)我們身體(ti)更健康(kang),心情更愉悅(yue)。
眾所周知,風箏(zheng)上天有兩個必要(yao)(yao)的(de)條件:(1)風箏(zheng)要(yao)(yao)在(zai)有風的(de)天氣下(xia),風箏(zheng)才能放飛(fei);(2)風箏(zheng)都(dou)得有提線(xian)的(de)牽引,“斷線(xian)的(de)風箏(zheng)”在(zai)短暫的(de)飄遠之后必定會掉下(xia)來。
揚力作用
揚(yang)力的(de)(de)產生:風(feng)(feng)(feng)箏(zheng)(zheng)在空中受風(feng)(feng)(feng),空氣(qi)會分成上下流層(ceng)。通(tong)過風(feng)(feng)(feng)箏(zheng)(zheng)下層(ceng)的(de)(de)空氣(qi)受風(feng)(feng)(feng)箏(zheng)(zheng)面的(de)(de)阻塞(sai),空氣(qi)的(de)(de)流速減(jian)低(di),氣(qi)壓升高;上層(ceng)的(de)(de)空氣(qi)流通(tong)舒暢,流速增(zeng)強(qiang),致使(shi)氣(qi)壓減(jian)低(di);揚(yang)力即(ji)是由這(zhe)種(zhong)氣(qi)壓之差而產生的(de)(de),這(zhe)正(zheng)是風(feng)(feng)(feng)箏(zheng)(zheng)能夠上升的(de)(de)原因(yin)。
以(yi)上(shang)(shang)可知,揚(yang)力(li)的(de)產(chan)(chan)生有2個要素:(1)風力(li);(2)牽引(yin)力(li);這就解釋(shi)了開頭提出的(de)問(wen)題。在風力(li)、牽引(yin)力(li)和由(you)此產(chan)(chan)生的(de)揚(yang)力(li)三個力(li)的(de)作(zuo)用(yong)下,風箏(zheng)在空中基(ji)本上(shang)(shang)是達到(dao)受力(li)平衡的(de)。
風(feng)(feng)箏(zheng)(zheng)在空中的(de)(de)受(shou)力(li)(li)圖風(feng)(feng)箏(zheng)(zheng)在空中的(de)(de)受(shou)力(li)(li):風(feng)(feng)力(li)(li)的(de)(de)方向基(ji)本(ben)上(shang)是水平方向,而風(feng)(feng)箏(zheng)(zheng)受(shou)風(feng)(feng)的(de)(de)角度(du)和(he)上(shang)揚力(li)(li)的(de)(de)大(da)小(xiao),可以(yi)由(you)提(ti)線方便(bian)地控(kong)(kong)制(zhi)。幾次練(lian)習后放(fang)風(feng)(feng)箏(zheng)(zheng)者會很快掌(zhang)握控(kong)(kong)制(zhi)風(feng)(feng)箏(zheng)(zheng)的(de)(de)技巧(qiao):放(fang)風(feng)(feng)箏(zheng)(zheng)的(de)(de)時候(hou),一般是一抽一放(fang)。
抽(chou)的(de)(de)時候,因為風(feng)(feng)(feng)箏(zheng)(zheng)提線一般放(fang)在風(feng)(feng)(feng)箏(zheng)(zheng)面靠(kao)上的(de)(de)位置,加大(da)牽引力(li)(li)(li)可以控制(zhi)風(feng)(feng)(feng)箏(zheng)(zheng)角度變小,上揚力(li)(li)(li)增加,風(feng)(feng)(feng)箏(zheng)(zheng)穩(wen)步(bu)上升;放(fang)的(de)(de)時候,即平衡的(de)(de)風(feng)(feng)(feng)箏(zheng)(zheng)牽引力(li)(li)(li)變小,在風(feng)(feng)(feng)力(li)(li)(li)和(he)揚力(li)(li)(li)的(de)(de)合(he)力(li)(li)(li)作用下,風(feng)(feng)(feng)箏(zheng)(zheng)會飛高飛遠,但是必須很快又抽(chou),以再次保持風(feng)(feng)(feng)箏(zheng)(zheng)的(de)(de)角度穩(wen)定(ding)。
風力(li)正盛的(de)時候(hou)可以多(duo)放線,當風力(li)稍(shao)有下降(jiang),就(jiu)收(shou)一些線。
春天放風(feng)(feng)箏(zheng),對人(ren)的(de)身體健(jian)康是非常有益處的(de)。傳統(tong)中醫(yi)認為,放風(feng)(feng)箏(zheng)者沐(mu)浴(yu)和煦的(de)陽光和春風(feng)(feng),有“疏泄(xie)內熱,增強體質之益。”史書(shu)《續博物志》也有“放風(feng)(feng)箏(zheng),張口仰視,可以(yi)(yi)泄(xie)熱”之說。現代保健(jian)醫(yi)學的(de)研究(jiu)也表明,在明媚的(de)春光里踏(ta)青放風(feng)(feng)箏(zheng),可以(yi)(yi)舒展(zhan)筋骨(gu),讓身體隨著(zhu)放飛的(de)風(feng)(feng)箏(zheng)而不停地移動(dong),從而活動(dong)四肢百(bai)骸;同時(shi),由于盡(jin)情呼(hu)吸著(zhu)新(xin)鮮空氣(qi),吐故納新(xin),能促進人(ren)體的(de)新(xin)陳代謝,改(gai)善(shan)(shan)血液循環狀(zhuang)態,從而獲(huo)得消(xiao)除冬日氣(qi)血積郁(yu)、祛病健(jian)身之功效;此外,放風(feng)(feng)箏(zheng)時(shi),雙眼(yan)面對藍天,飛行的(de)風(feng)(feng)箏(zheng)千(qian)姿(zi)百(bai)態,可以(yi)(yi)消(xiao)除眼(yan)肌疲勞(lao),調節和改(gai)善(shan)(shan)視力(li),預防近視和弱視。
近年(nian)來,國內外有些醫院(yuan)和療養院(yuan)采用“風箏療法”治療精神(shen)抑郁(yu)、神(shen)經(jing)衰(shuai)弱、小兒智(zhi)力不(bu)全等癥,也收到了神(shen)奇的療效。
放(fang)(fang)風(feng)箏(zheng)(zheng)(zheng)也(ye)是一(yi)項(xiang)健腦運動(dong),需要(yao)全身心地(di)(di)投入。僅僅處理(li)好放(fang)(fang)風(feng)箏(zheng)(zheng)(zheng)和(he)風(feng)向(xiang)風(feng)速(su)的關系,就得讓放(fang)(fang)飛者(zhe)動(dong)一(yi)番腦筋:風(feng)箏(zheng)(zheng)(zheng)飛起來(lai)(lai)的必要(yao)條件是地(di)(di)面(mian)有風(feng),但風(feng)速(su)過大也(ye)不好放(fang)(fang)飛,因(yin)為(wei)這時(shi)空(kong)氣水(shui)平方(fang)向(xiang)力量過大,風(feng)箏(zheng)(zheng)(zheng)不易(yi)“抬”上來(lai)(lai),也(ye)很難控(kong)制;放(fang)(fang)風(feng)箏(zheng)(zheng)(zheng)最怕的是風(feng)向(xiang)不定,因(yin)為(wei)此時(shi)風(feng)箏(zheng)(zheng)(zheng)最容(rong)易(yi)“栽”下來(lai)(lai)。古人認為(wei)放(fang)(fang)風(feng)箏(zheng)(zheng)(zheng)的較高(gao)境界是:放(fang)(fang)時(shi)相(xiang)牽,一(yi)線相(xiang)連(lian),未放(fang)(fang)之時(shi),如馬(ma)臥槽,放(fang)(fang)飛后(hou)如同進了(le)賽馬(ma)場,要(yao)精神抖擻(sou),把線看作韁繩(sheng)緊(jin)拉,如同馴馬(ma)一(yi)般,然后(hou)望天入靜,隨飄移而前后(hou)奔走。
放(fang)風箏(zheng)能使人(ren)情緒開朗、心(xin)境愉(yu)悅。放(fang)飛(fei)時,大腦高度集中(zhong),無疑會消除(chu)人(ren)的內心(xin)雜念;放(fang)飛(fei)者極目藍(lan)天,其(qi)心(xin)胸也會感(gan)到開闊;此外,春季草長鶯(ying)飛(fei),觸目皆景,放(fang)飛(fei)風箏(zheng),如(ru)同一(yi)次(ci)人(ren)與自然的美好對話。
1、根據自己的(de)(de)(de)實(shi)際情況選購。老年(nian)人不(bu)要玩較大(da)的(de)(de)(de)風(feng)(feng)箏和運動風(feng)(feng)箏。這(zhe)些風(feng)(feng)箏在起飛(fei)(fei)和控制時都(dou)需要較大(da)的(de)(de)(de)運動,而且有時需要瞬間的(de)(de)(de)爆發(fa)力,這(zhe)容易(yi)對身體造(zao)成傷害(hai)。初學者(zhe)盡量買簡(jian)單的(de)(de)(de)玻璃鋼骨架的(de)(de)(de)三角風(feng)(feng)箏,易(yi)飛(fei)(fei)、不(bu)容易(yi)損傷,即經濟又實(shi)惠。等(deng)到經驗有成時再玩高檔風(feng)(feng)箏又何防呢!
2、看(kan)平(ping)衡。體積、重(zhong)量(liang)、彈(dan)性(xing)必須左右(you)對(dui)(dui)稱(cheng)平(ping)衡。對(dui)(dui)于(yu)傳統風(feng)(feng)(feng)箏(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)來說,一(yi)(yi)個風(feng)(feng)(feng)箏(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)的(de)(de)結構(gou)面積左右(you)完全對(dui)(dui)稱(cheng),不(bu)一(yi)(yi)定就表示平(ping)衡,因(yin)兩側面料的(de)(de)使(shi)用量(liang)及骨(gu)架(jia)左右(you)重(zhong)量(liang)粗細不(bu)同、彈(dan)性(xing)不(bu)同,兩端也會(hui)失去力(li)的(de)(de)平(ping)衡。骨(gu)架(jia)(竹(zhu)(zhu)條)粗或彈(dan)性(xing)小的(de)(de)一(yi)(yi)邊(bian)(bian)受(shou)風(feng)(feng)(feng)的(de)(de)阻(zu)力(li)較(jiao)大(da),竹(zhu)(zhu)條細彈(dan)性(xing)大(da)的(de)(de)一(yi)(yi)邊(bian)(bian),受(shou)風(feng)(feng)(feng)的(de)(de)阻(zu)力(li)則較(jiao)小,于(yu)風(feng)(feng)(feng)箏(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)升空后達不(bu)到平(ping)衡穩(wen)定的(de)(de)效果(guo),風(feng)(feng)(feng)箏(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)會(hui)向阻(zu)力(li)小的(de)(de)一(yi)(yi)邊(bian)(bian)傾倒(dao)。竹(zhu)(zhu)條的(de)(de)彈(dan)性(xing)可用兩手將(jiang)竹(zhu)(zhu)條向內側加壓,使(shi)其成(cheng)弧狀(zhuang),試驗左右(you)兩端的(de)(de)彈(dan)性(xing)是否(fou)一(yi)(yi)致(zhi)(zhi),如(ru)感(gan)覺力(li)量(liang)不(bu)一(yi)(yi)致(zhi)(zhi)時,代(dai)表次風(feng)(feng)(feng)箏(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)放飛(fei)時可能(neng)會(hui)打轉(zhuan)。對(dui)(dui)于(yu)現代(dai)風(feng)(feng)(feng)箏(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)來說,風(feng)(feng)(feng)箏(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)展開放平(ping),用角(jiao)線提起,看(kan)兩邊(bian)(bian)是否(fou)平(ping)衡,不(bu)平(ping)說明風(feng)(feng)(feng)箏(zheng)(zheng)(zheng)(zheng)有問題。
3、看角線(xian)。角線(xian)通常都采(cai)雙線(xian),長度以風(feng)箏面長度二倍長最為(wei)適宜(yi)。角度是(shi)將上線(xian)與風(feng)箏面的角度成90度為(wei)適宜(yi)。
4、看面(mian)料(liao)(liao)。A、真(zhen)(zhen)絲(si)面(mian)料(liao)(liao):為(wei)白色半透明(ming)狀,手(shou)感(gan)(gan)柔(rou)軟、細膩,是(shi)制作(zuo)高檔(dang)工藝(yi)風(feng)箏的(de)(de)(de)首選。有些(xie)真(zhen)(zhen)絲(si)風(feng)箏摸(mo)上去手(shou)感(gan)(gan)發(fa)澀(se),一(yi)(yi)抖嘩(hua)嘩(hua)響,這(zhe)(zhe)是(shi)經過處理的(de)(de)(de)真(zhen)(zhen)絲(si),容易老(lao)化,易碎。B、仿真(zhen)(zhen)絲(si)面(mian)料(liao)(liao):為(wei)白色基(ji)本不透明(ming),手(shou)感(gan)(gan)發(fa)澀(se),是(shi)制作(zuo)一(yi)(yi)般傳統(tong)風(feng)箏的(de)(de)(de)常(chang)用(yong)材(cai)料(liao)(liao)。C、無紡(fang)布面(mian)料(liao)(liao):一(yi)(yi)般為(wei)白色不透明(ming),手(shou)感(gan)(gan)厚,柔(rou)軟。是(shi)制作(zuo)一(yi)(yi)般傳統(tong)風(feng)箏的(de)(de)(de)常(chang)用(yong)材(cai)料(liao)(liao),盤鷹風(feng)箏也常(chang)用(yong)此材(cai)料(liao)(liao)。D、尼(ni)龍及塑料(liao)(liao)面(mian)料(liao)(liao):這(zhe)(zhe)些(xie)材(cai)料(liao)(liao)是(shi)制作(zuo)運(yun)動風(feng)箏、軟體(ti)風(feng)箏、立(li)體(ti)風(feng)箏、現代三角(jiao)風(feng)箏的(de)(de)(de)常(chang)用(yong)材(cai)料(liao)(liao)。好(hao)的(de)(de)(de)面(mian)料(liao)(liao)重量(liang)輕(qing)、強(qiang)度大,柔(rou)軟、細膩。
5、看(kan)骨(gu)架(jia)。傳統風(feng)箏(zheng)多為(wei)竹(zhu)條(tiao)(tiao)制成(cheng)的(de)骨(gu)架(jia),看(kan)一(yi)下(xia)做工(gong)是否(fou)細致,有無毛(mao)刺,厚度、寬(kuan)窄是否(fou)均(jun)勻。竹(zhu)條(tiao)(tiao)以(yi)貴(gui)竹(zhu)制成(cheng)的(de)為(wei)好(hao)。現(xian)代風(feng)箏(zheng)以(yi)玻璃鋼骨(gu)架(jia)居(ju)多,炭素骨(gu)架(jia)為(wei)上(shang)品,是制作高檔運動(dong)風(feng)箏(zheng)的(de)材料。在選購風(feng)箏(zheng)時仔(zi)細看(kan)看(kan)有無斷、裂處(chu)或粘(zhan)接處(chu)。
6、試。把風箏(zheng)(小型(xing)常見的)平舉(ju),風箏(zheng)的頭略微上抬,輕輕平推出去,滑行的距離長、不扎頭的為好。
關于風箏(zheng)的起源,大體有四(si)種傳說。一(yi)是斗笠、樹(shu)葉說;二是帆船(chuan)、帳篷說;三是飛鳥說;四(si)是李鄴(ye)說。
但就(jiu)風(feng)箏(zheng)(zheng)起源于中國的(de)結論,則(ze)是目前世界(jie)風(feng)箏(zheng)(zheng)界(jie)一致公認的(de)。
斗(dou)笠是一(yi)種古老(lao)的(de)(de)(de)防(fang)雨(yu)防(fang)暑器具,當人類由漁獵轉為耕(geng)作(zuo)時(shi)就開始(shi)使用,特(te)別在熱帶(dai)亞熱帶(dai)是必(bi)不可(ke)少的(de)(de)(de),那時(shi)的(de)(de)(de)斗(dou)笠制作(zuo)很簡單(dan),系(xi)繩也就地(di)取材(cai),多(duo)用柔軟的(de)(de)(de)樹皮纖維。據(ju)說(shuo)有(you)(you)一(yi)農(nong)夫正在耕(geng)作(zuo)時(shi),忽然狂風(feng)大作(zuo),卷起了他的(de)(de)(de)斗(dou)笠,農(nong)夫趕緊去追,一(yi)下抓(zhua)住系(xi)繩。恰(qia)巧這(zhe)系(xi)繩很長,斗(dou)笠便(bian)象(xiang)風(feng)箏(zheng)一(yi)樣在空中飛(fei)行。農(nong)夫覺得非常(chang)有(you)(you)趣,以(yi)后便(bian)經常(chang)給村民放斗(dou)笠,后來演(yan)變成放風(feng)箏(zheng)。樹葉(xie)說(shuo)來自(zi)于中國南(nan)方一(yi)帶(dai)。據(ju)說(shuo)古時(shi)候人們對風(feng)卷樹葉(xie)滿天飛(fei)的(de)(de)(de)現象(xiang)十分崇(chong)拜,便(bian)用麻絲(si)等拴樹葉(xie)放著玩,逐漸(jian)演(yan)變成放風(feng)箏(zheng)活(huo)動。中國臺灣(wan)的(de)(de)(de)高山族(zu)、海南(nan)島(dao)的(de)(de)(de)黎族(zu)人,早些時(shi)候就是用面包樹的(de)(de)(de)葉(xie)子做(zuo)風(feng)箏(zheng)。
人類(lei)使用木舟的(de)歷史以(yi)久,早(zao)在公元前2000多(duo)年就被用于生(sheng)產。后來又有了(le)(le)帆(fan)船(chuan)。傳說禹(yu)時船(chuan)上已有了(le)(le)風(feng)帆(fan)。帆(fan)是借助風(feng)力的(de)機械,人們便仿照帆(fan)的(de)原(yuan)理,扎起(qi)(qi)風(feng)箏放飛(fei)。還有人說,風(feng)箏起(qi)(qi)源于北(bei)方(fang)的(de)帳篷(peng)(peng),最早(zao)的(de)風(feng)箏是人們模(mo)仿大(da)風(feng)刮(gua)起(qi)(qi)帳篷(peng)(peng)在空(kong)中飄(piao)揚的(de)現象制造(zao)出來的(de),之后逐步演變成了(le)(le)一種游樂活動(dong)。
從目(mu)前的(de)(de)(de)(de)歷(li)史記載(zai)和(he)發現的(de)(de)(de)(de)古(gu)代(dai)風(feng)箏(zheng)看,其結構、形狀(zhuang)、扎繪技(ji)術等,一個突(tu)出的(de)(de)(de)(de)標(biao)志就是(shi)以鳥(niao)(niao)的(de)(de)(de)(de)形狀(zhuang)多。因(yin)而得出結論:最(zui)(zui)初(chu)的(de)(de)(de)(de)風(feng)箏(zheng)問世,是(shi)受飛(fei)(fei)(fei)鳥(niao)(niao)的(de)(de)(de)(de)啟發,模仿飛(fei)(fei)(fei)鳥(niao)(niao)而制(zhi)造(zao)并以飛(fei)(fei)(fei)鳥(niao)(niao)命(ming)名的(de)(de)(de)(de)。人們崇尚飛(fei)(fei)(fei)鳥(niao)(niao)、熱愛飛(fei)(fei)(fei)鳥(niao)(niao)、模擬飛(fei)(fei)(fei)鳥(niao)(niao)而制(zhi)作(zuo)風(feng)箏(zheng),是(shi)人們對美好生活的(de)(de)(de)(de)追求(qiu)。風(feng)箏(zheng)因(yin)此而生,是(shi)天經地(di)義的(de)(de)(de)(de)道(dao)理。風(feng)箏(zheng)起源于(yu)中(zhong)國(guo)(guo),著是(shi)目(mu)前世界(jie)風(feng)箏(zheng)界(jie)一致公(gong)認的(de)(de)(de)(de)結論。中(zhong)國(guo)(guo)最(zui)(zui)早(zao)的(de)(de)(de)(de)風(feng)箏(zheng)是(shi)有古(gu)代(dai)的(de)(de)(de)(de)科學家墨(mo)翟制(zhi)造(zao)的(de)(de)(de)(de)。據中(zhong)國(guo)(guo)的(de)(de)(de)(de)史料《韓非子(zi)外(wai)儲說》載(zai):墨(mo)翟居魯山(今山東青(qing)州(zhou)一帶)“斫木(mu)(mu)為鷂,三年而成,飛(fei)(fei)(fei)一日而敗。”是(shi)說墨(mo)子(zi)研(yan)究了(le)三年,終(zhong)于(yu)用木(mu)(mu)頭制(zhi)成了(le)一只木(mu)(mu)鳥(niao)(niao),但只飛(fei)(fei)(fei)了(le)一天就壞了(le)。墨(mo)子(zi)制(zhi)造(zao)的(de)(de)(de)(de)這只“木(mu)(mu)鷂”就是(shi)中(zhong)國(guo)(guo)最(zui)(zui)早(zao)的(de)(de)(de)(de)風(feng)箏(zheng)。
第四種說法是(shi):風箏由(you)五代(dai)時期(qi)的李鄴發(fa)明的。所(suo)見文著有明代(dai)陳沂在《詢(xun)芻錄 風箏》中(zhong)(zhong)這(zhe)樣寫(xie)道:五代(dai)李鄴于宮中(zhong)(zhong)作紙鳶(yuan),引線乘風戲。后于鳶(yuan)首,以竹為笛,使風入竹,如(ru)鳴箏,故名風箏。
《極樂幽(you)冥志(zhi)》中(zhong)均有涉及。為人有剪不(bu)斷(duan)的寂寞(mo),正如紙鳶。