(學名:Rhodeus lighti)為(wei)鯉科鳑(pang)鲏屬的(de)魚類,是中國的(de)特有(you)物(wu)種。分(fen)布于(yu)福建(jian)、廣(guang)東直(zhi)至黑龍(long)江流域等。該物(wu)種的(de)模式產地在南京。
國內(nei)分布福建,廣東直至黑龍江流域
國外分布
體扁薄而高(gao)(gao),外(wai)形(xing)(xing)呈(cheng)卵圓形(xing)(xing)。第(di)3眶下骨似(si)倒置三角(jiao)形(xing)(xing),其最高(gao)(gao)處(chu)相(xiang)當于(yu)眼內緣(yuan)的長(chang)度(du)。口角(jiao)無須。側線(xian)不(bu)完全,側線(xian)鱗3—6枚(mei)。縱列鱗31—34枚(mei)。背鰭(qi)(qi)(qi)基(ji)底短于(yu)背鰭(qi)(qi)(qi)基(ji)部(bu)末端至(zhi)尾鰭(qi)(qi)(qi)基(ji)部(bu)的距離;胸鰭(qi)(qi)(qi)末端后(hou)伸不(bu)達腹鰭(qi)(qi)(qi)起點;臀鰭(qi)(qi)(qi)具8—11根分枝鰭(qi)(qi)(qi)條。體長(chang)60mm。棲息(xi)于(yu)水(shui)流緩(huan)慢(man)、水(shui)草(cao)生長(chang)茂盛的水(shui)灣或池(chi)塘、溪流中(zhong)。常(chang)群集,以水(shui)草(cao)、附著藻類(lei)、水(shui)生昆蟲和枝角(jiao)類(lei)為(wei)食。4—6月進行(xing)繁殖,5月為(wei)產卵旺(wang)季。卵呈(cheng)橢圓形(xing)(xing)。繁殖期間(jian)雌(ci)魚具產卵管,將(jiang)卵產于(yu)蚌類(lei)的外(wai)套腔中(zhong);雄魚具鮮艷的婚姻色彩,其吻部(bu)具珠星(xing)。廣布于(yu)除青藏高(gao)(gao)原外(wai)的我(wo)國(guo)各地;國(guo)外(wai)見(jian)于(yu)朝(chao)鮮。
標準(zhun)長(chang)為(wei)(wei)(wei)體(ti)(ti)(ti)高(gao)的(de)(de)(de)(de)1.9—2.5倍(bei)(bei)(bei),為(wei)(wei)(wei)頭(tou)長(chang)的(de)(de)(de)(de)4.0-4.5倍(bei)(bei)(bei),為(wei)(wei)(wei)尾(wei)(wei)(wei)(wei)柄(bing)(bing)(bing)(bing)(bing)(bing)長(chang)的(de)(de)(de)(de)4.0—7.0倍(bei)(bei)(bei),為(wei)(wei)(wei)尾(wei)(wei)(wei)(wei)柄(bing)(bing)(bing)(bing)(bing)(bing)高(gao)的(de)(de)(de)(de)4.8—7.0倍(bei)(bei)(bei),為(wei)(wei)(wei)背(bei)鰭(qi)(qi)(qi)(qi)(qi)基(ji)(ji)部長(chang)的(de)(de)(de)(de)3.5—3.8倍(bei)(bei)(bei)。頭(tou)長(chang)為(wei)(wei)(wei)吻長(chang)的(de)(de)(de)(de)3.0—3.5倍(bei)(bei)(bei),為(wei)(wei)(wei)眼(yan)徑的(de)(de)(de)(de)3.1—3.5倍(bei)(bei)(bei).為(wei)(wei)(wei)眼(yan)間距(ju)(ju)的(de)(de)(de)(de)2.2—2.7倍(bei)(bei)(bei)。為(wei)(wei)(wei)尾(wei)(wei)(wei)(wei)柄(bing)(bing)(bing)(bing)(bing)(bing)長(chang)的(de)(de)(de)(de)1.6-1.8倍(bei)(bei)(bei),為(wei)(wei)(wei)尾(wei)(wei)(wei)(wei)柄(bing)(bing)(bing)(bing)(bing)(bing)高(gao)的(de)(de)(de)(de)1.0--1.1倍(bei)(bei)(bei)。尾(wei)(wei)(wei)(wei)柄(bing)(bing)(bing)(bing)(bing)(bing)長(chang)為(wei)(wei)(wei)尾(wei)(wei)(wei)(wei)柄(bing)(bing)(bing)(bing)(bing)(bing)高(gao)的(de)(de)(de)(de)1.2—1.5倍(bei)(bei)(bei)。體(ti)(ti)(ti)高(gao)而側(ce)(ce)扁,體(ti)(ti)(ti)稍肥厚,頭(tou)后(hou)(hou)(hou)背(bei)部隆起(qi)(qi),腹(fu)部較(jiao)(jiao)圓,身體(ti)(ti)(ti)外形(xing)呈卵(luan)(luan)圓形(xing),與高(gao)體(ti)(ti)(ti)鳑鮍很相(xiang)似。頭(tou)較(jiao)(jiao)小(xiao)而短(duan)(duan),眼(yan)后(hou)(hou)(hou)頭(tou)長(chang)較(jiao)(jiao)吻長(chang),約為(wei)(wei)(wei)吻長(chang)的(de)(de)(de)(de)1.5-l.7倍(bei)(bei)(bei)。吻短(duan)(duan)而尖。口(kou)端(duan)位(wei)。口(kou)角(jiao)無須。眼(yan)較(jiao)(jiao)大,位(wei)于(yu)(yu)體(ti)(ti)(ti)側(ce)(ce)中(zhong)線偏上方。眼(yan)徑與吻長(chang)相(xiang)當。鼻孔(kong)位(wei)于(yu)(yu)眼(yan)前(qian)緣(yuan)上方,離眼(yan)前(qian)緣(yuan)較(jiao)(jiao)近。鰓耙(pa)短(duan)(duan)小(xiao),排列較(jiao)(jiao)密。下(xia)咽齒側(ce)(ce)扁。齒面具(ju)有(you)明(ming)顯的(de)(de)(de)(de)鋸(ju)紋(wen)(wen),尖端(duan)呈鉤狀。背(bei)鰭(qi)(qi)(qi)(qi)(qi)外緣(yuan)略向(xiang)外凸起(qi)(qi)呈弧形(xing),無硬(ying)刺(ci),其起(qi)(qi)點(dian)距(ju)(ju)吻端(duan)較(jiao)(jiao)距(ju)(ju)尾(wei)(wei)(wei)(wei)鰭(qi)(qi)(qi)(qi)(qi)基(ji)(ji)最后(hou)(hou)(hou)一(yi)片(pian)鱗(lin)片(pian)稍遠(yuan)。胸鰭(qi)(qi)(qi)(qi)(qi)較(jiao)(jiao)長(chang),末端(duan)后(hou)(hou)(hou)伸接近腹(fu)鰭(qi)(qi)(qi)(qi)(qi)起(qi)(qi)點(dian)。腹(fu)鰭(qi)(qi)(qi)(qi)(qi)起(qi)(qi)點(dian)在背(bei)鰭(qi)(qi)(qi)(qi)(qi)起(qi)(qi)點(dian)之前(qian),后(hou)(hou)(hou)伸更接近臀(tun)鰭(qi)(qi)(qi)(qi)(qi)起(qi)(qi)點(dian),至胸鰭(qi)(qi)(qi)(qi)(qi)起(qi)(qi)點(dian)較(jiao)(jiao)至臀(tun)鰭(qi)(qi)(qi)(qi)(qi)起(qi)(qi)點(dian)為(wei)(wei)(wei)遠(yuan)。臀(tun)鰭(qi)(qi)(qi)(qi)(qi)無硬(ying)刺(ci),其起(qi)(qi)點(dian)位(wei)于(yu)(yu)背(bei)鰭(qi)(qi)(qi)(qi)(qi)第三根分枝鰭(qi)(qi)(qi)(qi)(qi)條(tiao)正(zheng)(zheng)下(xia)方。尾(wei)(wei)(wei)(wei)鰭(qi)(qi)(qi)(qi)(qi)深叉形(xing)。尾(wei)(wei)(wei)(wei)柄(bing)(bing)(bing)(bing)(bing)(bing)較(jiao)(jiao)高(gao)且稍長(chang)。肛門略靠近腹(fu)鰭(qi)(qi)(qi)(qi)(qi),至腹(fu)鰭(qi)(qi)(qi)(qi)(qi)基(ji)(ji)部的(de)(de)(de)(de)距(ju)(ju)離較(jiao)(jiao)至臀(tun)鰭(qi)(qi)(qi)(qi)(qi)起(qi)(qi)點(dian)為(wei)(wei)(wei)近。雌魚(yu)(yu)有(you)產卵(luan)(luan)管(guan)(guan)。生(sheng)(sheng)(sheng)殖(zhi)季節(jie)(jie)變(bian)長(chang)。鱗(lin)片(pian)較(jiao)(jiao)大,腹(fu)鰭(qi)(qi)(qi)(qi)(qi)基(ji)(ji)部具(ju)有(you)腋(ye)鱗(lin)。側(ce)(ce)線不完全.僅在鰓孔(kong)上角(jiao)后(hou)(hou)(hou)方有(you)3—6片(pian)。生(sheng)(sheng)(sheng)殖(zhi)季節(jie)(jie)雄魚(yu)(yu)吻端(duan)具(ju)有(you)兩簇白(bai)色(se)(se)珠星,隆起(qi)(qi)較(jiao)(jiao)高(gao),臀(tun)鰭(qi)(qi)(qi)(qi)(qi)邊(bian)緣(yuan)有(you)較(jiao)(jiao)寬的(de)(de)(de)(de)黑(hei)色(se)(se)飾(shi)邊(bian),在最末一(yi)個(ge)(ge)(ge)(ge)側(ce)(ce)線鱗(lin)處有(you)一(yi)條(tiao)不十(shi)分明(ming)顯的(de)(de)(de)(de)淡綠色(se)(se)橫(heng)斑(ban)。生(sheng)(sheng)(sheng)活(huo)時(shi)體(ti)(ti)(ti)色(se)(se)鮮艷(yan),雄魚(yu)(yu)體(ti)(ti)(ti)色(se)(se)較(jiao)(jiao)艷(yan)麗,眼(yan)球(qiu)上方為(wei)(wei)(wei)桔紅色(se)(se)。鰓孔(kong)上角(jiao)第一(yi)個(ge)(ge)(ge)(ge)側(ce)(ce)線鱗(lin)上有(you)一(yi)個(ge)(ge)(ge)(ge)藍黑(hei)色(se)(se)大斑(ban)點(dian)。尾(wei)(wei)(wei)(wei)柄(bing)(bing)(bing)(bing)(bing)(bing)中(zhong)部有(you)一(yi)條(tiao)黑(hei)色(se)(se)縱紋(wen)(wen),向(xiang)前(qian)延伸至背(bei)鰭(qi)(qi)(qi)(qi)(qi)起(qi)(qi)點(dian)的(de)(de)(de)(de)正(zheng)(zheng)下(xia)方,或超過背(bei)鰭(qi)(qi)(qi)(qi)(qi)起(qi)(qi)點(dian)。背(bei)鰭(qi)(qi)(qi)(qi)(qi)、臀(tun)鰭(qi)(qi)(qi)(qi)(qi)和(he)腹(fu)鰭(qi)(qi)(qi)(qi)(qi)均呈淺黃色(se)(se)。幼(you)體(ti)(ti)(ti)和(he)雌魚(yu)(yu)的(de)(de)(de)(de)背(bei)鰭(qi)(qi)(qi)(qi)(qi)前(qian)部有(you)一(yi)個(ge)(ge)(ge)(ge)灰(hui)黑(hei)色(se)(se)大斑(ban)點(dian),雄魚(yu)(yu)不明(ming)顯。尾(wei)(wei)(wei)(wei)鰭(qi)(qi)(qi)(qi)(qi)上下(xia)葉(xie)之間還有(you)一(yi)條(tiao)桔紅色(se)(se)的(de)(de)(de)(de)縱條(tiao)紋(wen)(wen)。彩(cai)石鳑鮍是(shi)一(yi)種小(xiao)型魚(yu)(yu)類,經(jing)濟價值(zhi)低。生(sheng)(sheng)(sheng)長(chang)緩慢(man),第一(yi)年稍快。常棲息(xi)于(yu)(yu)水流(liu)較(jiao)(jiao)緩的(de)(de)(de)(de)溪河、水溝、池塘或稻(dao)田(tian)等(deng)水體(ti)(ti)(ti)中(zhong),喜集群。其食(shi)物(wu)主要是(shi)水生(sheng)(sheng)(sheng)植物(wu)碎屑、藻類、周叢生(sheng)(sheng)(sheng)物(wu)和(he)水蚤(zao)等(deng)。第一(yi)次性成熟為(wei)(wei)(wei)1齡,生(sheng)(sheng)(sheng)殖(zhi)季節(jie)(jie)在4-6月(yue),懷卵(luan)(luan)量小(xiao),一(yi)般為(wei)(wei)(wei)300--500粒。產卵(luan)(luan)于(yu)(yu)瓣鰓類的(de)(de)(de)(de)鰓水管(guan)(guan)中(zhong)。