王文興(1939年(nian)9月24日-),籍貫(guan)福建福州,臺(tai)灣(wan)著名作(zuo)家。1946年(nian)遷居臺(tai)灣(wan),畢業于臺(tai)灣(wan)大學(xue)(xue)(xue)外文系,曾赴美國(guo)愛(ai)荷華大學(xue)(xue)(xue)國(guo)際作(zuo)家工作(zuo)坊從事(shi)創(chuang)作(zuo)研(yan)究,于1963年(nian)獲得藝術碩士學(xue)(xue)(xue)位。1960年(nian)和(he)白(bai)先勇、歐(ou)陽子、陳若曦(xi)等人創(chuang)辦《現代文學(xue)(xue)(xue)》雜志,負責編輯事(shi)務。曾任臺(tai)灣(wan)大學(xue)(xue)(xue)外文系教(jiao)授(shou),現已退休,專事(shi)寫(xie)作(zuo)。著有長篇小說《家變(bian)》、《背(bei)(bei)海的人》。2011年(nian),以(yi)他為(wei)主(zhu)角的紀錄(lu)片《尋找(zhao)背(bei)(bei)海的人》獲金馬(ma)獎最(zui)佳(jia)剪輯和(he)最(zui)佳(jia)紀錄(lu)片兩項(xiang)提名,最(zui)終獲得最(zui)佳(jia)剪輯獎。
王(wang)文(wen)興生于(yu)1939年(nian)(nian)9月(yue)24日,出自福州的(de)書香門第。1946年(nian)(nian),舉家遷臺(tai)(tai),先住在(zai)臺(tai)(tai)灣南部的(de)東港,兩年(nian)(nian)后(hou)遷居臺(tai)(tai)北,他(ta)(ta)(ta)早(zao)在(zai)臺(tai)(tai)灣師范大(da)(da)學(xue)(xue)(xue)附屬高(gao)級(ji)中(zhong)學(xue)(xue)(xue)讀(du)(du)高(gao)中(zhong)時就對文(wen)學(xue)(xue)(xue)產生了興趣(qu),同(tong)時開(kai)始寫小說。高(gao)中(zhong)畢業后(hou),他(ta)(ta)(ta)考取臺(tai)(tai)灣大(da)(da)學(xue)(xue)(xue)外文(wen)系,1958年(nian)(nian)王(wang)文(wen)興作(zuo)為大(da)(da)一學(xue)(xue)(xue)生,在(zai)《臺(tai)(tai)大(da)(da)青年(nian)(nian)》發表(biao)了第一篇(pian)小說《守夜》。1960年(nian)(nian)王(wang)文(wen)興和同(tong)班同(tong)學(xue)(xue)(xue)白先勇、歐(ou)陽子(zi)、陳若曦等人創辦《現代(dai)文(wen)學(xue)(xue)(xue)》雜志(zhi)。早(zao)期的(de)《現代(dai)文(wen)學(xue)(xue)(xue)》編輯事務多(duo)(duo)半由(you)他(ta)(ta)(ta)負責。臺(tai)(tai)大(da)(da)畢業后(hou),他(ta)(ta)(ta)前(qian)往美國(guo)(guo)愛(ai)荷華大(da)(da)學(xue)(xue)(xue)的(de)作(zuo)家工作(zuo)室從事研究,獲得(de)藝(yi)(yi)術(shu)碩士學(xue)(xue)(xue)位。1965年(nian)(nian)回國(guo)(guo),在(zai)臺(tai)(tai)灣大(da)(da)學(xue)(xue)(xue)外文(wen)系擔任(ren)(ren)講師,1979年(nian)(nian)升任(ren)(ren)教授,主(zhu)講英美小說等課(ke)程多(duo)(duo)年(nian)(nian),提倡(chang)精讀(du)(du),對文(wen)學(xue)(xue)(xue)藝(yi)(yi)術(shu)之(zhi)(zhi)品評、賞析,有其獨到、精辟之(zhi)(zhi)見(jian)解,極受學(xue)(xue)(xue)子(zi)之(zhi)(zhi)贊(zan)賞。后(hou)來也(ye)有在(zai)中(zhong)文(wen)系任(ren)(ren)教。1985年(nian)(nian)入(ru)天主(zhu)教。2005年(nian)(nian)與夫人陳竺(zhu)筠教授同(tong)時自臺(tai)(tai)灣大(da)(da)學(xue)(xue)(xue)退休。退休后(hou)開(kai)始撰(zhuan)寫第三(san)部長篇(pian)小說。
他的作品(pin)(pin)深受西方現(xian)代主義影響(xiang)。代表作《家變》描寫一(yi)個現(xian)代知(zhi)識青年(nian)在成長(chang)期間所(suo)遭遇的精神沖(chong)突。作品(pin)(pin)出(chu)版后引起較(jiao)大爭論(lun)。有(you)人(ren)(ren)說是(shi)“中國(guo)近代小說少數的杰(jie)作之一(yi)”,是(shi)“臺灣文學(xue)二十年(nian)來(lai)最令人(ren)(ren)驚心動(dong)魄的一(yi)本(ben)突破性(xing)的小說”;也有(you)人(ren)(ren)說是(shi)“一(yi)本(ben)內容貧乏得可憐的作品(pin)(pin)”。
1999年,王文興連獲兩項(xiang)殊(shu)榮──《家變》同時(shi)榮登“臺(tai)(tai)灣(wan)當代文學(xue)經典三十”和(he)(he)“20世紀中文小(xiao)說(shuo)100強”的榜單。“臺(tai)(tai)灣(wan)文學(xue)經典三十”和(he)(he)“二(er)十世紀中文小(xiao)說(shuo)一百強”分別為臺(tai)(tai)灣(wan)文建會(由《聯合(he)報》副刊(kan)(kan)承辦)和(he)(he)香港《亞洲周(zhou)刊(kan)(kan)》主辦的國(guo)際(ji)學(xue)者票選活動。
2007年,王文(wen)興(xing)獲臺(tai)灣大學榮譽博士學位(wei)。2009年,王文(wen)興(xing)榮獲臺(tai)灣文(wen)學之最高榮譽──國(guo)家(jia)文(wen)化藝術基金會第十(shi)三(san)屆國(guo)家(jia)文(wen)藝獎。
因(yin)為王文(wen)(wen)興與法(fa)國文(wen)(wen)化一(yi)直維持(chi)緊密的(de)關系,并且(qie)翻譯了法(fa)國作家波特萊爾的(de)著作,也參加許多法(fa)國作家的(de)聚會。為表彰王文(wen)(wen)興對臺法(fa)文(wen)(wen)學與藝(yi)術交流的(de)重(zhong)大(da)貢獻,法(fa)國政府于2011年4月(yue)22日(ri)向王文(wen)(wen)興頒贈法(fa)國藝(yi)術及文(wen)(wen)學勛章的(de)騎士勛位。
王文(wen)(wen)(wen)興于2011年(nian)8月27日(ri)晚奪(duo)得(de)馬(ma)來西亞文(wen)(wen)(wen)學界最高(gao)榮譽的花蹤世界華文(wen)(wen)(wen)文(wen)(wen)(wen)學獎。
1973年(nian),《家變》出版,引發軒然大波,這本小說對形式、結構和語(yu)言(yan)的創新被賦予了政(zheng)治意義,也(ye)使王文(wen)興(xing)被冠以當時(shi)的“五大毒草”之一。
“我(wo)不是(shi)從(cong)時(shi)代的(de)角(jiao)度來(lai)看(kan)家庭的(de)問題。我(wo)在(zai)想《家變》里頭如果有(you)什么(me)看(kan)法的(de)話,早幾百年前也都有(you),從(cong)古(gu)都有(you),對(dui)家庭沖突(tu)的(de)思考,沒什么(me)特別時(shi)代性。臺(tai)灣(wan)有(you)個作家跟我(wo)說(shuo),《家變》的(de)故事每家都在(zai)發生。”
《背海的(de)人》則耗費他(ta)近四分之一(yi)世紀的(de)時(shi)間才寫就(jiu),文字晦澀難懂,極具象征意(yi)義。小(xiao)說(shuo)以南方(fang)澳為(wei)背景,一(yi)個退(tui)伍(wu)(wu)軍人“爺”置身陌生而復雜(za)的(de)族群中(zhong)——漁民、外來者、退(tui)伍(wu)(wu)老兵、妓女,更陷(xian)入郁郁不得志的(de)命運泥(ni)沼。小(xiao)說(shuo)里,南方(fang)澳叫作“深(shen)坑(keng)澳”。
“深坑(keng)澳(ao)都是(shi)象征的(de)意思(si),全(quan)臺(tai)灣(wan)地(di)圖里(li)找不到這3個(ge)字。但(dan)坑(keng)澳(ao)不少,可(ke)能是(shi)日語變過來的(de),我就把這幾(ji)個(ge)字采納過來,綜合一下(xia),把這個(ge)小港叫深坑(keng)澳(ao)。人掉(diao)在里(li)頭,等于掉(diao)到深坑(keng)里(li),拔不出來。”
王文興曾(ceng)解釋(shi)他的(de)文學(xue)偏向(xiang)于symbolic realism,即綜合象征和寫實的(de)文學(xue)。“那樣一個漁港本身就有象征性(xing)。遠在天邊的(de)小港,一個異鄉人(ren)流落(luo)在那邊,吃飯、人(ren)生男女的(de)問題,都是最原始(shi)的(de)。”
“實(shi)驗(yan)主義大概在中(zhong)國古典文學里(li)是(shi)不太敢用(yong)的(de),我們看到的(de)最(zui)激烈的(de)實(shi)驗(yan)主義大概就(jiu)是(shi)李(li)商隱(yin)了。任何實(shi)驗(yan)主義在當(dang)時都比較前衛。”
王(wang)(wang)文(wen)興寫(xie)作(zuo)很慢,作(zuo)品不(bu)多,但每次呈(cheng)現(xian)在世人(ren)眼前,總是(shi)(shi)撼動文(wen)壇。寫(xie)作(zuo)速度以(yi)“慢”見稱的(de)(de)(de)王(wang)(wang)文(wen)興,坦承他(ta)并不(bu)享受“慢”的(de)(de)(de)過(guo)(guo)程,因為(wei)他(ta)的(de)(de)(de)“慢”是(shi)(shi)為(wei)了克服(fu)很多困難以(yi)達到設定(ding)目標(biao),而這(zhe)個過(guo)(guo)程絕不(bu)是(shi)(shi)一件(jian)輕松和快(kuai)樂的(de)(de)(de)事(shi)。王(wang)(wang)文(wen)興第一部(bu)長篇(pian)(pian)小(xiao)(xiao)說(shuo)(shuo)《家(jia)(jia)變》發表以(yi)來受到極多的(de)(de)(de)爭議,第二部(bu)長篇(pian)(pian)小(xiao)(xiao)說(shuo)(shuo)《背海的(de)(de)(de)人(ren)》的(de)(de)(de)寫(xie)作(zuo)文(wen)體也引人(ren)側(ce)目,第三(san)部(bu)長篇(pian)(pian)小(xiao)(xiao)說(shuo)(shuo)正在創作(zuo)中(zhong),據說(shuo)(shuo)是(shi)(shi)一部(bu)與宗(zong)(zong)教(jiao)有(you)關的(de)(de)(de)小(xiao)(xiao)說(shuo)(shuo)。對于(yu)還未(wei)發表的(de)(de)(de)第三(san)部(bu)長篇(pian)(pian)小(xiao)(xiao)說(shuo)(shuo),他(ta)預計也會引起(qi)大家(jia)(jia)的(de)(de)(de)討論,他(ta)賣關子的(de)(de)(de)說(shuo)(shuo),宗(zong)(zong)教(jiao)不(bu)會是(shi)(shi)討論的(de)(de)(de)重心,但文(wen)字或其他(ta)部(bu)份(fen)應會引起(qi)爭議。
王文(wen)(wen)(wen)興在1973年(nian)發表的(de)(de)長篇小(xiao)(xiao)說(shuo)《家變》,引(yin)起不(bu)小(xiao)(xiao)的(de)(de)回響(xiang)。部分評(ping)論(lun)家認為作(zuo)者在藝術上追求所(suo)謂(wei)「文(wen)(wen)(wen)字要創新(xin)」,因(yin)而一些(xie)句(ju)子(zi)常常顛來倒去,顯(xian)得古怪(guai)難懂;但(dan)有的(de)(de)評(ping)論(lun)者則持不(bu)同看法,顏元叔認為《家變》文(wen)(wen)(wen)字創新(xin),臨場(chang)感強勁,人物刻畫(hua)真實(shi),細節抉擇精審(shen),筆觸細膩含蓄。1981年(nian)完成的(de)(de)長篇《背海的(de)(de)人》,也再(zai)度引(yin)起熱烈討論(lun),內容(rong)透過(guo)現代(dai)寓言(yan)的(de)(de)形(xing)式,反映批評(ping)人性社會。王文(wen)(wen)(wen)興以(yi)形(xing)式的(de)(de)創造肯定主題的(de)(de)嚴肅(su),鮮(xian)明題材,顛覆(fu)了傳統倫理(li)、傳統教化下(xia)的(de)(de)傳統思(si)維。此(ci)外,特(te)殊的(de)(de)文(wen)(wen)(wen)字運(yun)用,往往成為王文(wen)(wen)(wen)興小(xiao)(xiao)說(shuo)作(zuo)品中最引(yin)人注意的(de)(de),無論(lun)是詞(ci)匯選用、文(wen)(wen)(wen)句(ju)架構(gou)、甚至(zhi)是字音與(yu)字形(xing),都極具實(shi)驗性。
編號 書名 作(zuo)者 出版(ban)社 出版(ban)時間 作(zuo)品類別
1 書(shu)和(he)影 王文(wen)興(xing) 聯(lian)合文(wen)學出(chu)版社(she) 1988年4月 論述(散文(wen))
2 小說墨馀 王文興 洪范書店 2002年7月 散文
3 星雨(yu)樓隨想 王文興 洪(hong)范書店 2003年7月(yue) 散文
4 龍天樓 王文興 文星書店(dian) 1967年6月(yue) 小說
5 家(jia)變 王文興(xing) 環(huan)宇出版社 1973年11月(yue) 小說
6 十五篇小說 王文興(xing) 洪范書店 1979年9月(yue) 小說
7 背(bei)海的人(上) 王文興(xing) 洪(hong)范書店 1981年4月 小說
8 草原底盛夏 王文興(xing) 洪(hong)范書店 1996年9月 小說(shuo)
9 背海(hai)的人(下) 王文興 洪范書店 1999年(nian)9月 小說
10 玩(wan)具(ju)手槍 王(wang)文興 志(zhi)文出版社 1970年11月 合集(ji)
1969年,王(wang)文(wen)(wen)興與臺灣大(da)學同系的(de)陳竺(zhu)筠(yun)教授結為秦晉之(zhi)(zhi)好(hao),四十年來夫(fu)婦二人相知(zhi)相隨,同進同出,雙(shuang)雙(shuang)并在2005年1月同時榮退。退休后(hou),王(wang)文(wen)(wen)興專事(shi)寫(xie)(xie)作(zuo)至今(jin),陳竺(zhu)筠(yun)則以(yi)其(qi)美(mei)妙之(zhi)(zhi)英(ying)文(wen)(wen)文(wen)(wen)筆(bi)繼續(xu)為臺大(da)作(zuo)無私之(zhi)(zhi)奉獻與服務。王(wang)文(wen)(wen)興很(hen)感(gan)念妻子長年的(de)體貼,認為幸福安定(ding)的(de)婚(hun)姻生活對其(qi)寫(xie)(xie)作(zuo)提供了最佳的(de)環境。
少年時代的(de)(de)(de)(de)(de)(de)王文(wen)興(xing),也(ye)(ye)和很多(duo)同(tong)學一(yi)(yi)(yi)(yi)樣,讀(du)(du)(du)書(shu)(shu)速度(du)很快,恨不(bu)得(de)一(yi)(yi)(yi)(yi)天(tian)之(zhi)內把所(suo)有(you)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)書(shu)(shu)都讀(du)(du)(du)完。但大(da)一(yi)(yi)(yi)(yi)那(nei)年,他的(de)(de)(de)(de)(de)(de)讀(du)(du)(du)書(shu)(shu)態(tai)度(du)有(you)了很大(da)轉變:“起先我(wo)只是(shi)光(guang)求文(wen)字(zi)(zi)(zi)表面(mian)意思(si)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)理解,到(dao)(dao)大(da)一(yi)(yi)(yi)(yi)那(nei)年發現文(wen)字(zi)(zi)(zi)背后還(huan)(huan)有(you)意思(si)。”正是(shi)這(zhe)一(yi)(yi)(yi)(yi)發現,讓他認(ren)識(shi)到(dao)(dao)了之(zhi)前囫圇吞(tun)棗式快讀(du)(du)(du)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)弊端,認(ren)識(shi)到(dao)(dao)了慢(man)(man)讀(du)(du)(du)、細嚼慢(man)(man)咽的(de)(de)(de)(de)(de)(de)重要性(xing),“當(dang)時我(wo)正在讀(du)(du)(du)一(yi)(yi)(yi)(yi)篇莫泊桑的(de)(de)(de)(de)(de)(de)小(xiao)說,用慢(man)(man)讀(du)(du)(du)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)方法(fa),能感受到(dao)(dao)一(yi)(yi)(yi)(yi)句(ju)(ju)里面(mian)對(dui)(dui)一(yi)(yi)(yi)(yi)個(ge)人(ren)形象的(de)(de)(de)(de)(de)(de)描寫,都如(ru)此栩栩如(ru)生,如(ru)果快讀(du)(du)(du),這(zhe)一(yi)(yi)(yi)(yi)句(ju)(ju)很容易(yi)就含糊(hu)過去,我(wo)是(shi)從那(nei)時就決定寧可慢(man)(man)讀(du)(du)(du)。”王文(wen)興(xing)建議(yi)每天(tian)只讀(du)(du)(du)2000字(zi)(zi)(zi),不(bu)必讀(du)(du)(du)太多(duo),讀(du)(du)(du)太多(duo)了消化不(bu)了,等(deng)(deng)于沒讀(du)(du)(du),因為(wei)只有(you)對(dui)(dui)所(suo)讀(du)(du)(du)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)書(shu)(shu)做到(dao)(dao)充分了解之(zhi)后,才算得(de)上是(shi)真正掌握了書(shu)(shu)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)內容,“我(wo)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)意思(si)是(shi)說讀(du)(du)(du)得(de)慢(man)(man),除(chu)了應(ying)該(gai)(gai)根據(ju)文(wen)字(zi)(zi)(zi)本身的(de)(de)(de)(de)(de)(de)速度(du)以外(wai),還(huan)(huan)應(ying)該(gai)(gai)加上理解。所(suo)以絕不(bu)能只是(shi)讓眼(yan)睛(jing)(jing)掃過去,眼(yan)睛(jing)(jing)掃過去的(de)(de)(de)(de)(de)(de)話等(deng)(deng)于沒讀(du)(du)(du),快讀(du)(du)(du)等(deng)(deng)于沒讀(du)(du)(du)。我(wo)們讀(du)(du)(du)詩(shi)就是(shi)慢(man)(man)讀(du)(du)(du),任何人(ren)讀(du)(du)(du)舊詩(shi),李白、杜甫(fu)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)詩(shi)句(ju)(ju)你(ni)能夠一(yi)(yi)(yi)(yi)眼(yan)掃過去嗎?”慢(man)(man)讀(du)(du)(du),因為(wei)是(shi)建立在認(ren)真思(si)考(kao)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)基(ji)礎上,所(suo)以就特別細致,就能從所(suo)讀(du)(du)(du)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)書(shu)(shu)中(zhong)發現一(yi)(yi)(yi)(yi)些容易(yi)被忽略的(de)(de)(de)(de)(de)(de)問(wen)題。但是(shi),面(mian)對(dui)(dui)當(dang)下浩如(ru)煙海的(de)(de)(de)(de)(de)(de)書(shu)(shu)籍,慢(man)(man)讀(du)(du)(du)必將(jiang)失去一(yi)(yi)(yi)(yi)些閱(yue)讀(du)(du)(du)機會,這(zhe)也(ye)(ye)是(shi)許多(duo)讀(du)(du)(du)者的(de)(de)(de)(de)(de)(de)困惑,王文(wen)興(xing)是(shi)怎么(me)看待這(zhe)一(yi)(yi)(yi)(yi)問(wen)題的(de)(de)(de)(de)(de)(de)呢?他說:“真正好(hao)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)東西(xi)讀(du)(du)(du)一(yi)(yi)(yi)(yi)兩頁,滿(man)意度(du)是(shi)跟讀(du)(du)(du)一(yi)(yi)(yi)(yi)大(da)部書(shu)(shu)沒兩樣的(de)(de)(de)(de)(de)(de)。給(gei)自己規定硬性(xing)一(yi)(yi)(yi)(yi)天(tian)閱(yue)讀(du)(du)(du)幾小(xiao)時,詳細地閱(yue)讀(du)(du)(du),慢(man)(man)讀(du)(du)(du),讀(du)(du)(du)不(bu)多(duo)也(ye)(ye)沒關系。讀(du)(du)(du)不(bu)多(duo)就等(deng)(deng)于讀(du)(du)(du)很多(duo),因為(wei)你(ni)收獲很多(duo)。快讀(du)(du)(du)一(yi)(yi)(yi)(yi)天(tian)五六十頁,等(deng)(deng)于什么(me)也(ye)(ye)沒得(de)到(dao)(dao)。”
其曾(ceng)祖父(fu)王(wang)(wang)(wang)(wang)羹梅為(wei)清道光舉人,曾(ceng)任廣東(dong)的知府。其祖父(fu)王(wang)(wang)(wang)(wang)壽(shou)昌,字(zi)子(zi)仁,號曉齋,曾(ceng)與(yu)林(lin)紓合(he)譯(yi)《茶花女(nv)》,但王(wang)(wang)(wang)(wang)文(wen)興認為(wei),第一次把《茶花女(nv)》介紹到中(zhong)國(guo)的節譯(yi)本主(zhu)要(yao)由其祖父(fu)一人完成。王(wang)(wang)(wang)(wang)壽(shou)昌不但精(jing)通法(fa)律、法(fa)語,中(zhong)文(wen)造詣也較高,嗜好文(wen)學、詩畫(hua)(hua)、書法(fa)。他(ta)對子(zi)女(nv)的教(jiao)(jiao)育也十分(fen)重視,不惜重金延(yan)名師(shi)教(jiao)(jiao)子(zi)女(nv)詩詞、書畫(hua)(hua)、撫琴。王(wang)(wang)(wang)(wang)壽(shou)昌有八子(zi)四(si)(si)女(nv)。八子(zi)是王(wang)(wang)(wang)(wang)廣、王(wang)(wang)(wang)(wang)辛、王(wang)(wang)(wang)(wang)郁(即王(wang)(wang)(wang)(wang)慶(qing)定)、王(wang)(wang)(wang)(wang)煒、王(wang)(wang)(wang)(wang)勰(xie)、王(wang)(wang)(wang)(wang)邁(mai)、王(wang)(wang)(wang)(wang)飛(fei)崖(ya)、王(wang)(wang)(wang)(wang)鐵(tie)崖(ya)(即王(wang)(wang)(wang)(wang)慶(qing)純);四(si)(si)女(nv)是王(wang)(wang)(wang)(wang)燕、王(wang)(wang)(wang)(wang)生、王(wang)(wang)(wang)(wang)真、王(wang)(wang)(wang)(wang)閑。
其伯祖父王(wang)福昌,字幼石(shi)(shi),船政前(qian)學(xue)堂第二(er)(er)屆畢業,亦留學(xue)法國(guo),專習硝(xiao)藥。1886年(nian)回國(guo),任馬尾船政局法文翻譯(yi)(yi),惜不(bu)永年(nian)。王(wang)福昌之(zhi)子王(wang)景岐(即(ji)王(wang)慶驥),字石(shi)(shi)蓀(sun),清末(mo)留學(xue)巴黎八載,為法語及國(guo)際法專家(jia),民國(guo)時(shi)期歷任駐外(wai)公(gong)使。精于詩(shi)、書,曾為林紓口譯(yi)(yi)《離(li)恨(hen)天》和《魚雁挾微》二(er)(er)書,著有《流星集(ji)》、《椒(jiao)園(yuan)詩(shi)稿》和譯(yi)(yi)文《不(bu)平之(zhi)鳴》等書,是民國(guo)時(shi)期著名外(wai)交(jiao)家(jia)。王(wang)福昌之(zhi)女王(wang)穎是黃花崗(gang)英烈方聲洞之(zhi)妻,早(zao)年(nian)留學(xue)日本,參加孫中(zhong)山(shan)先生(sheng)組織的(de)中(zhong)國(guo)同盟(meng)會(hui),是辛(xin)亥革命(ming)(ming)早(zao)期反清斗爭(zheng)的(de)志(zhi)士。方聲洞犧(xi)牲后,王(wang)穎擔起家(jia)庭重擔,含(han)辛(xin)茹苦地把革命(ming)(ming)后代(dai)培養成人(ren),成為外(wai)交(jiao)學(xue)院的(de)法語教授。民國(guo)初(chu)年(nian),她(ta)在北平宣武門(men)外(wai)開了(le)一家(jia)長善(shan)醫院,掛牌行醫,為創建方聲洞紀念醫院籌集(ji)資金(jin)而辛(xin)勞奔(ben)走。
其(qi)(qi)父(fu)親王(wang)(wang)(wang)慶定(即(ji)王(wang)(wang)(wang)郁,1899-1981)畢業(ye)于(yu)(yu)震(zhen)旦大(da)學(xue)(xue),獲法(fa)(fa)國文學(xue)(xue)學(xue)(xue)士(shi)學(xue)(xue)位,后(hou)留(liu)學(xue)(xue)比利時(shi),且善(shan)古體詩(shi)(shi)。姑姑王(wang)(wang)(wang)真(zhen)、王(wang)(wang)(wang)閑以及(ji)叔叔王(wang)(wang)(wang)邁(mai)(mai)少(shao)承家學(xue)(xue)皆(jie)有(you)文名(ming),擅詩(shi)(shi)詞(ci)。姑姑王(wang)(wang)(wang)閑的(de)(de)詩(shi)(shi)有(you)陶(tao)淵明(ming)的(de)(de)風格,后(hou)來(lai)(lai)志(zhi)趣(qu)一(yi)(yi)轉,成了京城有(you)名(ming)的(de)(de)古琴演(yan)奏者(zhe)。父(fu)輩(bei)里(li)最(zui)(zui)有(you)才氣的(de)(de)慕(mu)陶(tao)(即(ji)王(wang)(wang)(wang)邁(mai)(mai)),喜歡上(shang)(shang)家里(li)一(yi)(yi)個丫頭(tou),祖父(fu)王(wang)(wang)(wang)壽(shou)昌勃然大(da)怒,一(yi)(yi)心拆散他(ta)們,就(jiu)把慕(mu)陶(tao)送(song)去別(bie)處讀(du)書,沒多久慕(mu)陶(tao)病(bing)死他(ta)鄉。惜(xi)英年早逝,其(qi)(qi)遺稿(gao)由其(qi)(qi)姊王(wang)(wang)(wang)真(zhen)整理為《喬(qiao)倩(qian)詩(shi)(shi)詞(ci)》傳(chuan)世。(王(wang)(wang)(wang)友喬(qiao)倩(qian)名(ming)邁(mai)(mai),字達之(zhi),子仁先生壽(shou)昌之(zhi)季嗣也(ye)。性富情感(gan)。家有(you)婢,艷而(er)蕩,喬(qiao)倩(qian)眷之(zhi)甚。母氏知而(er)嫁之(zhi),誤適蕩子,不(bu)安于(yu)(yu)室,卒淪落(luo)風塵(chen)。喬(qiao)倩(qian)思(si)不(bu)忘懷(huai)(huai),因而(er)善(shan)愁多病(bing)。嘗有(you)《金縷曲·題照(zhao)》云:“恰是(shi)霓裳侶,問幾(ji)時(shi),瑤臺(tai)岑寂,誤來(lai)(lai)塵(chen)土。一(yi)(yi)片幽懷(huai)(huai)應有(you)恨,付與清華舊譜。想月夜輕寒(han)院宇,翠袖吟商應更好,聽鳳篁別(bie)有(you)凝心處。只(zhi)合(he)向,嬋娟語(yu)。飛花(hua)倘作回(hui)(hui)風舞(wu),算年來(lai)(lai)飄(piao)零(ling)異縣,添人凄楚(chu)。卻(que)恨啼鵑無(wu)氣力,不(bu)替紅芳為主。君試看尊前(qian)(qian)夢雨,散入江煙流(liu)澹碧,怕無(wu)端吹上(shang)(shang)新(xin)(xin)眉嫵。空(kong)贏得,恨如許。”其(qi)(qi)鐘情憐惜(xi)于(yu)(yu)此婢者(zhe)深矣(yi)!喬(qiao)倩(qian)既(ji)厭里(li)居,乃(nai)游(you)于(yu)(yu)汴(bian)。久之(zhi)亦(yi)不(bu)遂其(qi)(qi)志(zhi),竟抑郁而(er)死。當其(qi)(qi)將往時(shi),有(you)《鳳凰臺(tai)上(shang)(shang)憶吹簫(xiao)》云:“離笛一(yi)(yi)聲,吾今去也(ye),暮煙黯遍江頭(tou)。算年來(lai)(lai)心事(shi),盡(jin)付東(dong)流(liu)。孰信多情無(wu)益,空(kong)贏得、辛苦凝眸,誰憐我(wo),一(yi)(yi)身憔悴,三(san)載閑愁。休(xiu)休(xiu),今生已矣(yi),獨自去思(si)量,且莫羈(ji)留(liu)。只(zhi)家山堪戀,臨別(bie)登樓。見說梁園春(chun)好。更可(ke)嘆,萍(ping)絮飄(piao)流(liu)。傷心處,天涯孤(gu)影,歲月悠(you)悠(you)。”情景凄痛,自是(shi)其(qi)(qi)絕筆(bi)之(zhi)讖(chen)兆矣(yi)。悲夫!其(qi)(qi)姐耐(nai)軒(xuan)女士(shi)真(zhen),亦(yi)善(shan)詩(shi)(shi)詞(ci),能畫。輯(ji)喬(qiao)倩(qian)詩(shi)(shi)詞(ci),附刊于(yu)(yu)《曉(xiao)齋(zhai)遺稿(gao)》,并撰二十年來(lai)(lai)同懷(huai)(huai)回(hui)(hui)憶錄,系以《鎖窗寒(han)·哭六弟》云:“汴(bian)水云飛,楚(chu)天日(ri)遠,離魂何處?清游(you)未倦,斷送(song)俊年如許。望征鴻千絲,縈恨歸去,卻(que)付東(dong)流(liu)去。念孤(gu)衾病(bing)館,風霜凄咽,有(you)懷(huai)(huai)訴延佇。最(zui)(zui)難度,正(zheng)別(bie)浦。燈深群(qun)山,霧暮聯(lian)(lian)襟,喚酒仍舊,榕城舊侶。獨西風荒(huang)草自春(chun),梵梵玉(yu)樹(shu)歸塵(chen)土,沉(chen)吟繞夢池塘,淚灑幽窗雨。”)其(qi)(qi)最(zui)(zui)小的(de)(de)叔叔王(wang)(wang)(wang)鐵崖是(shi)位國際(ji)(ji)(ji)知名(ming)法(fa)(fa)律(lv)(lv)專家,早年留(liu)學(xue)(xue)英國,入倫敦(dun)政(zheng)治經濟學(xue)(xue)院攻讀(du)國際(ji)(ji)(ji)法(fa)(fa),后(hou)因歐(ou)戰(zhan)(zhan)返國。是(shi)北京大(da)學(xue)(xue)著名(ming)法(fa)(fa)律(lv)(lv)教授(shou),任(ren)過中(zhong)國國際(ji)(ji)(ji)法(fa)(fa)學(xue)(xue)會會長,國際(ji)(ji)(ji)海牙常設仲(zhong)裁法(fa)(fa)院仲(zhong)裁員,聯(lian)(lian)合(he)國前(qian)(qian)南斯拉夫國際(ji)(ji)(ji)刑事(shi)法(fa)(fa)庭法(fa)(fa)官等(deng)諸(zhu)多重要職務。主編《百科全(quan)書法(fa)(fa)律(lv)(lv)國際(ji)(ji)(ji)法(fa)(fa)》,著有(you)《新(xin)(xin)約(yue)(yue)研究》、《戰(zhan)(zhan)爭與條約(yue)(yue)》、《國際(ji)(ji)(ji)法(fa)(fa)》等(deng)。