漢董永,千乘(cheng)人(ren)。少偏孤,與(yu)父居。肆(sì)力(li)田畝(mǔ),鹿(lu)車(che)載自隨。父亡,無以(yi)葬(zang),乃自賣為(wei)奴,以(yi)供(gong)喪事。主(zhu)人(ren)知其賢(xian),與(yu)錢一(yi)萬,遣之(zhi)。永行三年喪畢,欲還(huan)主(zhu)人(ren),供(gong)其奴職。道逢一(yi)婦人(ren),曰(yue)(yue):“愿(yuan)為(wei)子妻(qi)。”遂(sui)與(yu)之(zhi)俱。主(zhu)人(ren)謂永曰(yue)(yue):“以(yi)錢與(yu)君(jun)矣。”永曰(yue)(yue):“蒙君(jun)之(zhi)惠,父喪收藏。永雖小人(ren),必欲服(fu)勤致(zhi)力(li),以(yi)報厚德。”主(zhu)曰(yue)(yue):“婦人(ren)何能?”永曰(yue)(yue):“能織(zhi)(zhi)。”主(zhu)曰(yue)(yue):“必爾(er)者(zhe),但令君(jun)婦為(wei)我織(zhi)(zhi)縑(jiān)百(bai)疋(pǐ)。”于是永妻(qi)為(wei)主(zhu)人(ren)家織(zhi)(zhi),十日而畢。女出門,謂永曰(yue)(yue):“我,天之(zhi)織(zhi)(zhi)女也。緣君(jun)至(zhi)孝,天帝(di)令我助(zhu)君(jun)償債(zhai)耳。”語畢,凌空(kong)而去,不(bu)知所在。
偏孤:這里(li)指喪母(mu)。
錢:指銅錢。
緣:因為
縑:細絹
漢朝董(dong)永(yong)(yong)是千乘地(di)方人(ren)。董(dong)永(yong)(yong)早年死了(le)(le)(le)母親(qin),與父(fu)(fu)親(qin)居住在(zai)一起。父(fu)(fu)親(qin)耕種田(tian)地(di),董(dong)永(yong)(yong)推著(zhu)小車跟著(zhu)父(fu)(fu)親(qin)干活。后來(lai)父(fu)(fu)親(qin)也死了(le)(le)(le),無(wu)錢(qian)埋葬,董(dong)永(yong)(yong)只得(de)賣身為奴(nu),換錢(qian)為父(fu)(fu)親(qin)辦了(le)(le)(le)喪事。主(zhu)(zhu)人(ren)知(zhi)道董(dong)永(yong)(yong)德(de)行好,給了(le)(le)(le)他一萬(wan)文(wen)錢(qian),讓他回家。董(dong)永(yong)(yong)在(zai)家里守完(wan)三年喪,打算到主(zhu)(zhu)人(ren)家做(zuo)奴(nu)仆來(lai)還債(zhai)。在(zai)去(qu)主(zhu)(zhu)人(ren)家的(de)(de)(de)路上,碰到一個女(nv)子(zi),對(dui)他說(shuo):“我(wo)愿意(yi)做(zuo)你的(de)(de)(de)妻(qi)子(zi)。”(董(dong)永(yong)(yong))就(jiu)同(tong)她(ta)一起到主(zhu)(zhu)人(ren)家。主(zhu)(zhu)人(ren)對(dui)董(dong)永(yong)(yong)說(shuo):“我(wo)把錢(qian)送給你了(le)(le)(le)(不(bu)用(yong)還了(le)(le)(le))。”董(dong)永(yong)(yong)回答說(shuo):“承(cheng)蒙您的(de)(de)(de)恩惠,父(fu)(fu)親(qin)的(de)(de)(de)尸(shi)體得(de)到收(shou)殮(lian)安葬。董(dong)永(yong)(yong)盡管是平民百(bai)姓(xing),也一定要(yao)盡力(li)地(di)承(cheng)擔勞務,來(lai)報(bao)答您的(de)(de)(de)大恩大德(de)。”主(zhu)(zhu)人(ren)說(shuo):“你的(de)(de)(de)妻(qi)子(zi)能做(zuo)什么?”董(dong)永(yong)(yong)說(shuo):“會織布(bu)。”主(zhu)(zhu)人(ren)說(shuo):“如果這樣的(de)(de)(de)話,就(jiu)讓你的(de)(de)(de)妻(qi)子(zi)幫(bang)我(wo)織一百(bai)匹細(xi)絹吧。”于是董(dong)永(yong)(yong)妻(qi)子(zi)為主(zhu)(zhu)人(ren)家織絹,十(shi)天(tian)后織完(wan)了(le)(le)(le)。織女(nv)走出(chu)織布(bu)間的(de)(de)(de)門,告訴董(dong)永(yong)(yong)說(shuo):“我(wo)是天(tian)上的(de)(de)(de)織女(nv),因為你非常孝(xiao)順,天(tian)帝就(jiu)派我(wo)下凡,幫(bang)你償債(zhai),說(shuo)完(wan)凌空飛走了(le)(le)(le),不(bu)知(zhi)去(qu)了(le)(le)(le)哪兒。”