原本(ben)(ben)姓莊,本(ben)(ben)名(ming)莊遵,字(zi)君(jun)平,后(hou)(hou)來漢(han)(han)書忌諱漢(han)(han)明帝(di)劉莊的(de)(de)名(ming),才(cai)將其(qi)改名(ming)為(wei)(wei)嚴遵,根據史料記載,他曾隱居于(yu)四川省(sheng)蓬(peng)溪縣(xian)金魚山(shan),賣卜于(yu)今郫縣(xian)、成都、彭州(zhou)、邛崍、廣漢(han)(han)、綿竹等地,50歲后(hou)(hou)歸(gui)隱、著述、授(shou)徒(tu)于(yu)郫縣(xian)平樂(le)(le)山(shan),95歲去(qu)世后(hou)(hou)埋葬于(yu)平樂(le)(le)山(shan),在(zai)平樂(le)(le)山(shan)生活了40多年(nian),設館授(shou)徒(tu)于(yu)郫縣(xian)平樂(le)(le)山(shan)宣講《老(lao)子》,并在(zai)此山(shan)上寫出(chu)(chu)了“王(wang)莽(mang)服誅,光(guang)武中(zhong)(zhong)興”的(de)(de)預(yu)言,提前20多年(nian)預(yu)測了“王(wang)莽(mang)篡權”和“光(guang)武中(zhong)(zhong)興”兩(liang)個重要的(de)(de)歷史事件(jian),培養出(chu)(chu)了得意弟子揚(yang)雄,依(yi)老(lao)子哲(zhe)學思想,嚴周著書十(shi)余萬言寫出(chu)(chu)了一生最重要的(de)(de)幾(ji)部(bu)黃老(lao)著作——著有《老(lao)子注(zhu)》二卷、《老(lao)子指歸(gui)》十(shi)四卷(注(zhu)與(yu)指歸(gui)本(ben)(ben)為(wei)(wei)一書被(bei)后(hou)(hou)人拆分(fen))和《易經骨(gu)髓(sui)》,使李耳(er)(老(lao)子)的(de)(de)道家學說,更加系統條理(li)化,得以(yi)發(fa)揚(yang)光(guang)大。《指歸(gui)》的(de)(de)道論與(yu)哲(zhe)學思想為(wei)(wei)揚(yang)雄、王(wang)弼、成玄英(ying)等人所(suo)繼承(cheng),成為(wei)(wei)魏(wei)晉玄學所(suo)提出(chu)(chu)的(de)(de)“貴(gui)無(wu)”、“自然為(wei)(wei)本(ben)(ben)”的(de)(de)本(ben)(ben)體論與(yu)重玄學的(de)(de)萌芽(ya)。
大學(xue)者魏顥(hao)在《李翰林集(ji)序》中說(shuo):“自(zi)盤古開天(tian)(tian)地,天(tian)(tian)地之(zhi)(zhi)氣艮于西南。劍(jian)門(men)上(shang)斷,橫江下(xia)絕。岷峨之(zhi)(zhi)曲(qu),則(ze)為(wei)(wei)(wei)錦川。蜀(shu)之(zhi)(zhi)人(ren)(ren)無聞(wen)則(ze)已,聞(wen)則(ze)杰出。是生君(jun)(jun)平(ping)、相(xiang)如、王褒、楊(yang)雄,縱有陳子(zi)(zi)(zi)昂、李白(bai),皆五(wu)百(bai)年矣(yi)。”君(jun)(jun)平(ping)卜筮于成都市,以(yi)為(wei)(wei)(wei):‘卜筮者賤業,而(er)(er)(er)(er)可(ke)以(yi)惠眾人(ren)(ren)。有邪惡非正(zheng)之(zhi)(zhi)問,則(ze)依(yi)(yi)蓍龜為(wei)(wei)(wei)言(yan)(yan)利害。與人(ren)(ren)子(zi)(zi)(zi)言(yan)(yan)依(yi)(yi)于孝,與人(ren)(ren)弟言(yan)(yan)依(yi)(yi)于順(shun),與人(ren)(ren)臣言(yan)(yan)依(yi)(yi)于忠(zhong),各因勢導之(zhi)(zhi)以(yi)善,從吾言(yan)(yan)者,已過半(ban)矣(yi)。’裁日(ri)閱數人(ren)(ren),得百(bai)錢足自(zi)養,財閉肆(si)下(xia)簾而(er)(er)(er)(er)授《老(lao)子(zi)(zi)(zi)》。博覽亡不(bu)(bu)通,依(yi)(yi)老(lao)子(zi)(zi)(zi)、嚴周之(zhi)(zhi)指著書(shu)十(shi)余萬言(yan)(yan)。楊(yang)雄少時(shi)從游學(xue),以(yi)而(er)(er)(er)(er)仕京師顯(xian)名(ming),數為(wei)(wei)(wei)朝廷在位賢者稱君(jun)(jun)平(ping)德。杜陵李強素(su)善雄,久(jiu)之(zhi)(zhi)為(wei)(wei)(wei)益州牧,喜(xi)謂雄曰(yue)(yue)(yue):‘吾真得嚴君(jun)(jun)平(ping)矣(yi)。’雄曰(yue)(yue)(yue):‘君(jun)(jun)備禮以(yi)待之(zhi)(zhi),彼人(ren)(ren)可(ke)見(jian)而(er)(er)(er)(er)不(bu)(bu)可(ke)得詘也。’強心以(yi)為(wei)(wei)(wei)不(bu)(bu)然。及至蜀(shu),致禮與相(xiang)見(jian),卒不(bu)(bu)敢言(yan)(yan)以(yi)為(wei)(wei)(wei)從事(shi),乃嘆(tan)曰(yue)(yue)(yue):‘楊(yang)子(zi)(zi)(zi)云誠知人(ren)(ren)!’君(jun)(jun)平(ping)年九(jiu)十(shi)余,遂以(yi)其業終,蜀(shu)人(ren)(ren)愛敬,至今稱焉。及雄著書(shu)言(yan)(yan)當世士,稱此二人(ren)(ren)。其論(lun)曰(yue)(yue)(yue):‘或(huo)問:君(jun)(jun)子(zi)(zi)(zi)疾沒世而(er)(er)(er)(er)名(ming)不(bu)(bu)稱,盍勢諸名(ming)卿(qing)可(ke)幾?曰(yue)(yue)(yue):君(jun)(jun)子(zi)(zi)(zi)德名(ming)為(wei)(wei)(wei)幾。梁、齊(qi)、楚(chu)、趙(zhao)之(zhi)(zhi)君(jun)(jun)非不(bu)(bu)富且(qie)貴也,惡虖成其名(ming)!谷口鄭子(zi)(zi)(zi)真不(bu)(bu)詘其志,耕于巖石之(zhi)(zhi)下(xia),名(ming)震于京師,豈其卿(qing)?豈其卿(qing)?楚(chu)兩龔之(zhi)(zhi)潔,其清矣(yi)乎(hu)!蜀(shu)嚴湛冥,不(bu)(bu)作茍(gou)見(jian),不(bu)(bu)治茍(gou)得,久(jiu)幽而(er)(er)(er)(er)不(bu)(bu)改其操,雖隨、和(he)何以(yi)加(jia)諸?舉茲(zi)以(yi)旃(zhan),不(bu)(bu)亦(yi)寶(bao)乎(hu)!’
自園(yuan)公(gong)(東園(yuan)公(gong))、綺里季、夏(xia)黃公(gong)、甪(lu)里先生、鄭子(zi)真、嚴(yan)(yan)(yan)君(jun)平(ping)皆(jie)未嘗(chang)仕,然(ran)(ran)其風聲(sheng)足(zu)以(yi)激貪厲俗,近古(gu)之逸民(min)也。若王(wang)(wang)吉、貢禹,兩(liang)龔之屬,皆(jie)以(yi)禮讓進退(tui)云。”嚴(yan)(yan)(yan)君(jun)平(ping)的(de)(de)(de)著(zhu)(zhu)(zhu)作(zuo),《漢書·藝文志(zhi)》未著(zhu)(zhu)(zhu)錄,但從《王(wang)(wang)貢兩(liang)龔鮑傳》所記看來(lai),班固是肯定嚴(yan)(yan)(yan)君(jun)平(ping)有(you)著(zhu)(zhu)(zhu)作(zuo)的(de)(de)(de)。《隋書·經籍志(zhi)》著(zhu)(zhu)(zhu)錄《老(lao)子(zi)指歸(gui)(gui)》十一卷(juan),闡明(ming)是嚴(yan)(yan)(yan)遵所著(zhu)(zhu)(zhu)。新(xin)舊《唐(tang)書》皆(jie)有(you)著(zhu)(zhu)(zhu)錄。今(jin)存《道(dao)藏》本(ben)(ben)殘缺不全(quan),而唐(tang)代《老(lao)子(zi)》注(zhu)解(jie)中引《指歸(gui)(gui)》之句,頗有(you)在(zai)《道(dao)藏》本(ben)(ben)以(yi)外的(de)(de)(de),足(zu)證唐(tang)代和宋初(chu)之時,猶有(you)《老(lao)子(zi)指歸(gui)(gui)》的(de)(de)(de)完本(ben)(ben)。他(ta)一生講求修心養性、保身全(quan)命(ming),不愿(yuan)出來(lai)做官,長(chang)期(qi)隱居在(zai)羅(luo)清瀚(han)大師的(de)(de)(de)家鄉——成(cheng)都(dou)郫縣溝壑交錯,山水秀(xiu)麗的(de)(de)(de)橫山(又名(ming)(ming)平(ping)樂(le)山,為了紀(ji)念嚴(yan)(yan)(yan)君(jun)平(ping),平(ping)樂(le)山上建有(you)古(gu)平(ping)樂(le)寺(si),該寺(si)是川西平(ping)原著(zhu)(zhu)(zhu)名(ming)(ming)的(de)(de)(de)佛教和道(dao)教旅(lv)游(you)勝地)附(fu)近。為了糊(hu)口(kou),他(ta)有(you)時候到成(cheng)都(dou)的(de)(de)(de)鬧市中,靠給人(ren)卜筮糊(hu)口(kou)度日,然(ran)(ran)后(hou)就(jiu)閉門攻讀《老(lao)子(zi)》,在(zai)清苦中自得(de)其樂(le),著(zhu)(zhu)(zhu)書10余萬言。
西漢時期著(zhu)名文學家(jia)、思想(xiang)家(jia)揚(yang)雄,年(nian)輕時曾(ceng)拜(bai)嚴(yan)(yan)(yan)(yan)(yan)君(jun)(jun)(jun)平(ping)(ping)為(wei)師,非常欽(qin)佩他(ta)(ta)(ta)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)德行。當(dang)(dang)時的(de)(de)(de)(de)(de)(de)益州牧李(li)強很仰慕(mu)嚴(yan)(yan)(yan)(yan)(yan)君(jun)(jun)(jun)平(ping)(ping),揚(yang)雄就(jiu)告訴李(li)強,嚴(yan)(yan)(yan)(yan)(yan)君(jun)(jun)(jun)平(ping)(ping)生性清高(gao),不(bu)(bu)會向(xiang)人(ren)(ren)(ren)(ren)卑(bei)躬(gong)屈膝,要備禮去拜(bai)見他(ta)(ta)(ta)。李(li)強后來(lai)(lai)發(fa)現,嚴(yan)(yan)(yan)(yan)(yan)君(jun)(jun)(jun)平(ping)(ping)果真如此。當(dang)(dang)時的(de)(de)(de)(de)(de)(de)權(quan)臣(chen)王鳳也(ye)想(xiang)結交嚴(yan)(yan)(yan)(yan)(yan)君(jun)(jun)(jun)平(ping)(ping),但嚴(yan)(yan)(yan)(yan)(yan)君(jun)(jun)(jun)平(ping)(ping)對(dui)他(ta)(ta)(ta)閉(bi)門不(bu)(bu)見。曾(ceng)有(you)(you)富(fu)(fu)人(ren)(ren)(ren)(ren)問他(ta)(ta)(ta)隱居的(de)(de)(de)(de)(de)(de)原(yuan)(yuan)因(yin),他(ta)(ta)(ta)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)回答(da)是(shi)(shi)(shi)(shi),做官(guan)純(chun)粹是(shi)(shi)(shi)(shi)自尋煩惱。后來(lai)(lai),那個富(fu)(fu)人(ren)(ren)(ren)(ren)要送給他(ta)(ta)(ta)一(yi)些車(che)馬衣(yi)糧,他(ta)(ta)(ta)都(dou)推辭掉了,還(huan)說(shuo)富(fu)(fu)人(ren)(ren)(ren)(ren)是(shi)(shi)(shi)(shi)在(zai)(zai)以(yi)不(bu)(bu)足(zu)補(bu)有(you)(you)余(yu)。富(fu)(fu)人(ren)(ren)(ren)(ren)聽了,不(bu)(bu)以(yi)為(wei)然。嚴(yan)(yan)(yan)(yan)(yan)君(jun)(jun)(jun)平(ping)(ping)解釋道(dao):“你(ni)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)家(jia)人(ren)(ren)(ren)(ren)日夜操勞(lao),積累家(jia)財(cai)萬貫,你(ni)還(huan)從未感到(dao)滿足(zu)。我現在(zai)(zai)以(yi)卜筮為(wei)業,不(bu)(bu)用下(xia)床就(jiu)有(you)(you)人(ren)(ren)(ren)(ren)送錢來(lai)(lai),現在(zai)(zai)還(huan)余(yu)著(zhu)數(shu)百錢,沒有(you)(you)可用的(de)(de)(de)(de)(de)(de)地方,當(dang)(dang)然是(shi)(shi)(shi)(shi)我有(you)(you)余(yu)而你(ni)不(bu)(bu)足(zu)了。”說(shuo)得富(fu)(fu)人(ren)(ren)(ren)(ren)啞(ya)口(kou)無言。嚴(yan)(yan)(yan)(yan)(yan)君(jun)(jun)(jun)平(ping)(ping)就(jiu)這(zhe)樣(yang)以(yi)苦(ku)為(wei)樂,淡泊恬然,活(huo)到(dao)90多歲才去世(shi)。嚴(yan)(yan)(yan)(yan)(yan)君(jun)(jun)(jun)平(ping)(ping)所著(zhu)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)《老(lao)(lao)子(zi)(zi)注》、《老(lao)(lao)子(zi)(zi)指(zhi)(zhi)歸(gui)(gui)》十萬余(yu)言,《老(lao)(lao)子(zi)(zi)指(zhi)(zhi)歸(gui)(gui)》,又稱之(zhi)為(wei)《道(dao)德真經指(zhi)(zhi)歸(gui)(gui)》和《道(dao)德指(zhi)(zhi)歸(gui)(gui)論(lun)(lun)》,這(zhe)部(bu)書,是(shi)(shi)(shi)(shi)例(li)舉一(yi)段老(lao)(lao)子(zi)(zi)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)言論(lun)(lun),便(bian)由(you)(you)嚴(yan)(yan)(yan)(yan)(yan)君(jun)(jun)(jun)平(ping)(ping)根(gen)據自己的(de)(de)(de)(de)(de)(de)理解自由(you)(you)發(fa)揮講(jiang)述,從結構(gou)上(shang)看,這(zhe)應該是(shi)(shi)(shi)(shi)他(ta)(ta)(ta)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)學生根(gen)據他(ta)(ta)(ta)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)講(jiang)課言論(lun)(lun)所整(zheng)理出(chu)來(lai)(lai)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)著(zhu)述。嚴(yan)(yan)(yan)(yan)(yan)君(jun)(jun)(jun)平(ping)(ping)在(zai)(zai)《老(lao)(lao)子(zi)(zi)指(zhi)(zhi)歸(gui)(gui)》中(zhong)著(zhu)重講(jiang)述了人(ren)(ren)(ren)(ren)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)認(ren)識的(de)(de)(de)(de)(de)(de)主(zhu)體問題,詳細(xi)地說(shuo)明了世(shi)界(jie)與(yu)人(ren)(ren)(ren)(ren)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)生命主(zhu)體是(shi)(shi)(shi)(shi)相(xiang)互作(zuo)用的(de)(de)(de)(de)(de)(de)一(yi)組關系,他(ta)(ta)(ta)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)這(zhe)樣(yang)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)思想(xiang),可以(yi)說(shuo)比那法(fa)國的(de)(de)(de)(de)(de)(de)笛卡爾在(zai)(zai)《方法(fa)論(lun)(lun)》中(zhong)提出(chu)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)“我思故我在(zai)(zai)”要早(zao)了1600年(nian),這(zhe)也(ye)是(shi)(shi)(shi)(shi)為(wei)什么在(zai)(zai)受嚴(yan)(yan)(yan)(yan)(yan)君(jun)(jun)(jun)平(ping)(ping)影響很大的(de)(de)(de)(de)(de)(de)蜀地,相(xiang)對(dui)崇尚人(ren)(ren)(ren)(ren)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)自由(you)(you)和開放的(de)(de)(de)(de)(de)(de)原(yuan)(yuan)因(yin)之(zhi)一(yi),也(ye)是(shi)(shi)(shi)(shi)道(dao)家(jia)和道(dao)教的(de)(de)(de)(de)(de)(de)主(zhu)要思想(xiang)之(zhi)一(yi)。
《老(lao)(lao)(lao)子(zi)指歸(gui)》在(zai)(zai)(zai)歷史上(shang)有(you)(you)很(hen)(hen)大影響(xiang),特別是在(zai)(zai)(zai)南北朝和隋(sui)唐時期有(you)(you)很(hen)(hen)大影響(xiang),其對中(zhong)(zhong)(zhong)國禪學(xue)(xue)(xue)(xue)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)產生也有(you)(you)相當大的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)作(zuo)用。但是,由(you)于(yu)宋(song)代(dai)曾經出(chu)現過孟(meng)(meng)(meng)子(zi)和揚(yang)(yang)子(zi)誰高誰低(di)之爭(zheng),也就是當時的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)思(si)想(xiang)文化界在(zai)(zai)(zai)除(chu)了推崇(chong)孔子(zi)老(lao)(lao)(lao)子(zi)之外,在(zai)(zai)(zai)揚(yang)(yang)雄和孟(meng)(meng)(meng)子(zi)二人的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)評(ping)價(jia)上(shang)出(chu)現了爭(zheng)論(lun),當時,朱熹(xi)是屬于(yu)反(fan)對揚(yang)(yang)子(zi)而(er)(er)推崇(chong)孟(meng)(meng)(meng)子(zi)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)一派,他(ta)(ta)(ta)認為(wei)(wei)揚(yang)(yang)雄仕王莽是賣漢。而(er)(er)且,揚(yang)(yang)雄在(zai)(zai)(zai)學(xue)(xue)(xue)(xue)術上(shang)不儒(ru)不道(dao)(dao),屬于(yu)黃(huang)老(lao)(lao)(lao)道(dao)(dao)家(jia),所(suo)以(yi)(yi),朱熹(xi)編(bian)著(zhu)四書,把孟(meng)(meng)(meng)子(zi)編(bian)輯進去(qu)。后(hou)來,隨著(zhu)朱熹(xi)理(li)學(xue)(xue)(xue)(xue)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)興起和四書在(zai)(zai)(zai)科舉中(zhong)(zhong)(zhong)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)應用,孟(meng)(meng)(meng)子(zi)學(xue)(xue)(xue)(xue)說(shuo)(shuo)崛起,而(er)(er)揚(yang)(yang)雄學(xue)(xue)(xue)(xue)說(shuo)(shuo)則被擠出(chu)了正(zheng)統。這(zhe)(zhe)(zhe)樣(yang),嚴(yan)君(jun)平(ping)(ping)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)學(xue)(xue)(xue)(xue)說(shuo)(shuo)也受到連累(lei),在(zai)(zai)(zai)元明清(qing)三朝少見了,特別是《四庫(ku)全書》在(zai)(zai)(zai)收集《道(dao)(dao)德真經指歸(gui)》的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)時候,編(bian)輯者認為(wei)(wei)這(zhe)(zhe)(zhe)書可能是后(hou)代(dai)人偽造,這(zhe)(zhe)(zhe)樣(yang),就使得(de)《老(lao)(lao)(lao)子(zi)指歸(gui)》更為(wei)(wei)人鮮知了。但是,1973年馬(ma)王堆(dui)老(lao)(lao)(lao)子(zi)帛書的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)問世,可以(yi)(yi)說(shuo)(shuo)是為(wei)(wei)嚴(yan)君(jun)平(ping)(ping)洗去(qu)了這(zhe)(zhe)(zhe)一冤屈,因為(wei)(wei),《老(lao)(lao)(lao)子(zi)指歸(gui)》中(zhong)(zhong)(zhong)引(yin)用的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)老(lao)(lao)(lao)子(zi)言(yan)論(lun),都與帛書老(lao)(lao)(lao)子(zi)相符合,所(suo)以(yi)(yi),該書的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)確應該是嚴(yan)君(jun)平(ping)(ping)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)作(zuo)品。嚴(yan)君(jun)平(ping)(ping)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)學(xue)(xue)(xue)(xue)說(shuo)(shuo)在(zai)(zai)(zai)漢唐宋(song)時期,對許多(duo)道(dao)(dao)家(jia)人士和易(yi)玄大家(jia)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)思(si)想(xiang)都有(you)(you)影響(xiang),經過元明清(qing)三代(dai)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)沉寂,現在(zai)(zai)(zai),許多(duo)中(zhong)(zhong)(zhong)國習道(dao)(dao)之人,又重新開(kai)始發掘《老(lao)(lao)(lao)子(zi)指歸(gui)》中(zhong)(zhong)(zhong)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)新論(lun)。嚴(yan)君(jun)平(ping)(ping)學(xue)(xue)(xue)(xue)說(shuo)(shuo)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)最大特點,就是自由(you)伸展,讀他(ta)(ta)(ta)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)書,就能夠感覺到他(ta)(ta)(ta)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)思(si)想(xiang)是非常開(kai)放自由(you)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de),思(si)路特別的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)活(huo)躍,讀他(ta)(ta)(ta)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)著(zhu)作(zuo),我們常常有(you)(you)種在(zai)(zai)(zai)看現代(dai)科學(xue)(xue)(xue)(xue)哲學(xue)(xue)(xue)(xue)理(li)論(lun)書籍的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)感受,既深邃,又無拘無束……
嚴(yan)君(jun)(jun)(jun)(jun)平(ping)終(zhong)身不仕(shi),以卜筮和(he)講授(shou)易經及老(lao)子(zi)之(zhi)學(xue)為生(sheng),由于(yu)原本姓莊(zhuang),所以,生(sheng)前生(sheng)后(hou)(hou)也(ye)都(dou)一(yi)(yi)直被人(ren)稱之(zhi)為莊(zhuang)子(zi)。嚴(yan)君(jun)(jun)(jun)(jun)平(ping)是(shi)(shi)(shi)揚(yang)(yang)(yang)雄(xiong)(xiong)(xiong)的(de)(de)(de)(de)老(lao)師,揚(yang)(yang)(yang)雄(xiong)(xiong)(xiong)從小隨(sui)嚴(yan)君(jun)(jun)(jun)(jun)平(ping)學(xue)習易老(lao)之(zhi)學(xue),揚(yang)(yang)(yang)雄(xiong)(xiong)(xiong)成名之(zhi)后(hou)(hou),由于(yu)揚(yang)(yang)(yang)雄(xiong)(xiong)(xiong)的(de)(de)(de)(de)推崇(chong),嚴(yan)君(jun)(jun)(jun)(jun)平(ping)學(xue)說(shuo)開(kai)始在中國各地流傳開(kai)來(lai),甚至(zhi)影響到了后(hou)(hou)來(lai)道教(jiao)的(de)(de)(de)(de)產生(sheng),像(xiang)道教(jiao)中的(de)(de)(de)(de)“太上(shang)老(lao)君(jun)(jun)(jun)(jun)”神(shen)位,恐怕(pa)多(duo)(duo)半與川人(ren)崇(chong)敬嚴(yan)君(jun)(jun)(jun)(jun)平(ping)有(you)(you)很大關系。這(zhe)就是(shi)(shi)(shi)說(shuo),我們現在說(shuo)的(de)(de)(de)(de)莊(zhuang)子(zi),恐怕(pa)多(duo)(duo)半是(shi)(shi)(shi)嚴(yan)君(jun)(jun)(jun)(jun)平(ping)和(he)莊(zhuang)周(zhou)這(zhe)兩個(ge)(ge)人(ren)的(de)(de)(de)(de)融會形象(xiang),甚至(zhi)有(you)(you)可能就是(shi)(shi)(shi)人(ren)們根據嚴(yan)君(jun)(jun)(jun)(jun)平(ping)的(de)(de)(de)(de)事跡編造的(de)(de)(de)(de),而莊(zhuang)子(zi)之(zhi)學(xue),則應該(gai)是(shi)(shi)(shi)莊(zhuang)周(zhou)、嚴(yan)君(jun)(jun)(jun)(jun)平(ping)、揚(yang)(yang)(yang)雄(xiong)(xiong)(xiong)這(zhe)三人(ren)學(xue)術思(si)想的(de)(de)(de)(de)融會表達(da)。從概率學(xue)的(de)(de)(de)(de)角(jiao)度看(kan),歷史上(shang)的(de)(de)(de)(de)莊(zhuang)子(zi)和(he)莊(zhuang)遵(zun)如(ru)果是(shi)(shi)(shi)兩個(ge)(ge)人(ren),那(nei)就不可能有(you)(you)這(zhe)樣多(duo)(duo)的(de)(de)(de)(de)雷同(tong),而他(ta)們既然有(you)(you)這(zhe)樣多(duo)(duo)的(de)(de)(de)(de)因(yin)素的(de)(de)(de)(de)雷同(tong),那(nei)么,從概率統論上(shang)看(kan),就應該(gai)是(shi)(shi)(shi)一(yi)(yi)個(ge)(ge)人(ren)。
成都人(ren)民公(gong)園后的(de)(de)君平街,也是(shi)為紀念嚴(yan)君平而命名的(de)(de)街道(dao)。相傳公(gong)元(yuan)前二百(bai)年,嚴(yan)遵為傳播老(lao)子教(jiao)義,住在這條(tiao)街上,以占卜耆龜給人(ren)看(kan)相為名,宣(xuan)揚老(lao)子道(dao)德經。每(mei)天他看(kan)相,只收(shou)夠一百(bai)個(ge)銅(tong)錢(qian)能維持生活,就收(shou)起攤子,回(hui)家(jia)(jia)閉門讀書。由(you)于他不(bu)(bu)慕仕(shi)宦,節操清奇(qi),當(dang)時聲名遠播,很受(shou)敬重。他寫的(de)(de)《老(lao)子指歸(gui)》一書,使李耳(老(lao)子)的(de)(de)道(dao)家(jia)(jia)學說,更(geng)加系統條(tiao)理(li)化,得(de)以發揚光(guang)大。他又是(shi)個(ge)長(chang)壽者(zhe),活了九十多歲。揚雄稱贊(zan)嚴(yan)君平說:“不(bu)(bu)作茍(gou)見(jian),不(bu)(bu)治茍(gou)得(de),久(jiu)幽(you)而不(bu)(bu)改其操,雖隨和,無以加之。”兩(liang)千多年來,這條(tiao)街名未改,說明人(ren)們對(dui)思想先驅者(zhe)是(shi)懷念的(de)(de)。
說(shuo)起老(lao)子和(he)莊子,大家(jia)(jia)非常(chang)熟悉,但是(shi),他(ta)們(men)畢竟是(shi)戰國(guo)時代的(de)(de)人,他(ta)們(men)的(de)(de)學問是(shi)通過(guo)一些什么樣的(de)(de)人去鴻揚發(fa)展的(de)(de)呢?中(zhong)國(guo)濃(nong)郁的(de)(de)道家(jia)(jia)思想社會(hui)文化氛圍(wei)又是(shi)通過(guo)一些什么樣的(de)(de)人去培育和(he)形(xing)成的(de)(de)呢?這就(jiu)是(shi)說(shuo),如果沒有(you)(you)一批推(tui)崇老(lao)莊的(de)(de)人做了大量(liang)的(de)(de)宣傳和(he)解釋工作,老(lao)莊的(de)(de)思想恐怕在傳播(bo)上還(huan)是(shi)有(you)(you)問題的(de)(de)。
老莊(zhuang)(zhuang)在歷史(shi)上(shang)是(shi)否真的(de)有(you)其(qi)(qi)人(ren)其(qi)(qi)事(shi),這一(yi)直是(shi)個歷史(shi)懸案,根據(ju)1993年郭店發掘的(de)公元前300年左(zuo)右的(de)楚簡本(ben)來看,這些(xie)古竹簡中(zhong)有(you)《老子(zi)》,但(dan)是(shi),卻(que)沒有(you)后來據(ju)說同樣是(shi)上(shang)古典(dian)籍(ji)莊(zhuang)(zhuang)子(zi)等(deng)文本(ben)。當然(ran),我們(men)不能夠僅僅根據(ju)郭店本(ben)的(de)情況就可以斷定歷史(shi)上(shang)沒有(you)莊(zhuang)(zhuang)子(zi)這個人(ren),但(dan)是(shi),在許多(duo)秦漢(han)時(shi)代的(de)名(ming)家(jia)中(zhong)的(de)文稿中(zhong),都是(shi)不提莊(zhuang)(zhuang)周及其(qi)(qi)莊(zhuang)(zhuang)周思想言論的(de)。現在我們(men)看到(dao)的(de)《史(shi)記·老子(zi)韓非列傳》中(zhong)到(dao)是(shi)附帶提了一(yi)下莊(zhuang)(zhuang)子(zi),說他(ta)是(shi)蒙人(ren)(現河(he)南商丘一(yi)帶),曾經被楚威王(wang)邀請為(wei)相,莊(zhuang)(zhuang)子(zi)拒絕而終生不仕,莊(zhuang)(zhuang)子(zi)之(zhi)學本(ben)歸于老子(zi),著有(you)十萬余言,他(ta)是(shi)隱士。
莊周名聲鵲起(qi),并與老子(zi)、易同(tong)時成(cheng)為三玄(xuan)之(zhi)學,是(shi)在南(nan)北(bei)朝(chao)這(zhe)近200年(nian)的時間(jian)里。如果說(shuo)(shuo)南(nan)北(bei)朝(chao)之(zhi)前,莊子(zi)是(shi)否(fou)是(shi)真(zhen)有(you)其人(ren)還是(shi)無可考證的話(hua),到了南(nan)北(bei)朝(chao)以后(hou),人(ren)們就不(bu)再懷疑是(shi)否(fou)是(shi)有(you)莊子(zi)這(zhe)個人(ren)了,但(dan)是(shi),從唐代開始,關于莊周究竟是(shi)誰的爭論一直就是(shi)存在的。比如,說(shuo)(shuo)莊子(zi)著(zhu)有(you)十萬言,但(dan)是(shi),莊子(zi)的內篇,也就是(shi)據說(shuo)(shuo)是(shi)莊子(zi)自己的作品(pin),則(ze)僅僅有(you)二(er)萬多字(zi)。那南(nan)宋(song)初期(qi)的蜀人(ren)張行(xing)成(cheng)則(ze)有(you)點不(bu)客氣了,他在《皇極經世觀物外篇》中揭發說(shuo)(shuo):邵(shao)子(zi)(邵(shao)雍)曾經說(shuo)(shuo):若無揚子(zi)天人(ren)學,安有(you)莊生內外篇,以此知(zhi)莊子(zi)外篇是(shi)邵(shao)雍門人(ren)……