1206年(nian)(nian),蒙古(gu)各(ge)部(bu)落首(shou)領尊稱(cheng)他為(wei)(wei)成吉思(si)汗,意為(wei)(wei)非凡的(de)(de)領袖。正是他把(ba)一(yi)個(ge)由于妒嫉(ji)和連年(nian)(nian)不斷(duan)的(de)(de)戰爭而分裂為(wei)(wei)許多(duo)部(bu)落的(de)(de)民族建成為(wei)(wei)一(yi)個(ge)無往而不勝的(de)(de)軍(jun)事組織(zhi)。1211年(nian)(nian),他在(zai)統一(yi)了(le)蒙古(gu)的(de)(de)大部(bu)分地(di)區后(hou)即(ji)著(zhu)手大規模擴張。五(wu)年(nian)(nian)內,蒙古(gu)人迅速占領了(le)金國(guo)和高麗(li)。就在(zai)這時,成吉思(si)汗發現單純依(yi)賴(lai)騎兵無法攻占筑有高墻的(de)(de)城市(shi),因此向(xiang)學會了(le)制造攻城機械和使用射石機、彈弩的(de)(de)方法。
成吉思汗知蒙(meng)古內部發生(sheng)了動亂,因此(ci)只(zhi)得留下(xia)少量部隊(dui)后(hou)返回(hui)蒙(meng)古。后(hou)來他又率(lv)領軍(jun)(jun)隊(dui)進(jin)攻波斯(si)(si)花剌(la)子模,并(bing)于1221年使之臣服。接(jie)著繼續(xu)領兵(bing)向(xiang)南、向(xiang)西、向(xiang)東,席(xi)卷了整個(ge)亞(ya)洲。接(jie)著蒙(meng)古軍(jun)(jun)隊(dui)又從(cong)波斯(si)(si)出發向(xiang)西北(bei)方向(xiang)推進(jin)。經過廣(guang)泛(fan)的(de)(de)(de)(de)兵(bing)力偵察,一(yi)支大(da)約(yue)20,000人(ren)的(de)(de)(de)(de)騎(qi)兵(bing)在速(su)不臺和(he)拔(ba)都將(jiang)軍(jun)(jun)的(de)(de)(de)(de)率(lv)領下(xia)穿(chuan)過高加索進(jin)入(ru)俄羅(luo)(luo)斯(si)(si),并(bing)派探(tan)哨四處察看地形。1223年,蒙(meng)古鐵騎(qi)擊敗(bai)了卡(ka)爾(er)卡(ka)(kalka)河岸的(de)(de)(de)(de)一(yi)支由(you)俄羅(luo)(luo)斯(si)(si)人(ren)和(he)庫(ku)曼人(ren)組成的(de)(de)(de)(de)軍(jun)(jun)隊(dui),接(jie)著又跟卡(ka)馬河流域的(de)(de)(de)(de)保(bao)加利亞(ya)軍(jun)(jun)隊(dui)遭遇并(bing)將(jiang)其擊潰,然后(hou)向(xiang)東折回(hui)。根據這(zhe)次遠征(zheng)所收集到(dao)的(de)(de)(de)(de)大(da)量情報(bao),十五年后(hou)成吉思汗的(de)(de)(de)(de)后(hou)代(dai)制訂出了征(zheng)服歐洲的(de)(de)(de)(de)詳細(xi)作戰計劃。
這(zhe)支(zhi)(zhi)軍隊(dui)(dui)的(de)(de)(de)(de)建(jian)立應歸(gui)功(gong)于雄才大略的(de)(de)(de)(de)鐵木真。正是(shi)他(ta)把一(yi)(yi)個許多部(bu)落(luo)的(de)(de)(de)(de)部(bu)族,建(jian)成為(wei)一(yi)(yi)個無往不勝的(de)(de)(de)(de)軍事組織;也(ye)正是(shi)由于他(ta)出色的(de)(de)(de)(de)組織指揮才能,蒙(meng)古各部(bu)落(luo)的(de)(de)(de)(de)首領(ling)尊稱(cheng)他(ta)為(wei)成吉思汗(han),意為(wei)非凡的(de)(de)(de)(de)領(ling)袖。“汗(han)國”一(yi)(yi)詞原指一(yi)(yi)個蒙(meng)古游(you)牧部(bu)落(luo)或一(yi)(yi)支(zhi)(zhi)野戰部(bu)隊(dui)(dui),后來變成了“巨額數量”的(de)(de)(de)(de)同(tong)義詞。打了敗(bai)仗的(de)(de)(de)(de)敵人始終無法相信,自己竟會(hui)被一(yi)(yi)支(zhi)(zhi)游(you)牧部(bu)族所(suo)征服(fu),因而他(ta)們(men)一(yi)(yi)直(zhi)錯誤(wu)地堅持認為(wei),蒙(meng)古軍隊(dui)(dui)是(shi)一(yi)(yi)群聲(sheng)勢(shi)浩(hao)大卻又缺乏紀(ji)律的(de)(de)(de)(de)烏(wu)合之(zhi)眾,他(ta)們(men)之(zhi)所(suo)以取勝完全(quan)是(shi)依靠兵力上的(de)(de)(de)(de)優(you)勢(shi)。事實上,蒙(meng)古軍隊(dui)(dui)取勝的(de)(de)(de)(de)秘訣恰(qia)恰(qia)在于成吉思汗(han)擁有一(yi)(yi)支(zhi)(zhi)前(qian)所(suo)未(wei)有的(de)(de)(de)(de)組織嚴(yan)密,訓練有素而且軍紀(ji)極其嚴(yan)格的(de)(de)(de)(de)軍隊(dui)(dui)。
蒙(meng)(meng)古(gu)(gu)軍(jun)隊(dui)取(qu)得作(zuo)戰勝利的基礎不是數量而是質量。通常,蒙(meng)(meng)古(gu)(gu)軍(jun)隊(dui)比它主要敵手的軍(jun)隊(dui)規模(mo)要小。成(cheng)吉思汗(han)組(zu)建的大一(yi)(yi)支軍(jun)隊(dui)是他用來征服波斯的那支部隊(dui),人數也不過24萬。后(hou)來他們用來征服俄羅(luo)斯和整(zheng)個(ge)(ge)(ge)東(dong)歐及(ji)中(zhong)歐地區的軍(jun)隊(dui)也從沒超過15萬。簡潔單一(yi)(yi)的組(zu)織體(ti)制(zhi)是蒙(meng)(meng)古(gu)(gu)軍(jun)隊(dui)的顯著特征。標準的蒙(meng)(meng)古(gu)(gu)野戰部隊(dui)由3個(ge)(ge)(ge)騎(qi)(qi)(qi)(qi)兵(bing)縱(zong)隊(dui)組(zu)成(cheng)。每(mei)(mei)個(ge)(ge)(ge)縱(zong)隊(dui)有(you)10000騎(qi)(qi)(qi)(qi)兵(bing),大體(ti)相當(dang)于一(yi)(yi)個(ge)(ge)(ge)現(xian)代騎(qi)(qi)(qi)(qi)兵(bing)師,每(mei)(mei)個(ge)(ge)(ge)騎(qi)(qi)(qi)(qi)兵(bing)縱(zong)隊(dui)包括10個(ge)(ge)(ge)騎(qi)(qi)(qi)(qi)兵(bing)連(lian),每(mei)(mei)連(lian)100人;每(mei)(mei)個(ge)(ge)(ge)騎(qi)(qi)(qi)(qi)兵(bing)連(lian)包括10個(ge)(ge)(ge)班,每(mei)(mei)班10人。所有(you)騎(qi)(qi)(qi)(qi)兵(bing)一(yi)(yi)般都是騎(qi)(qi)(qi)(qi)馬作(zuo)戰,一(yi)(yi)旦馬匹垮(kua)掉,一(yi)(yi)部分(fen)士兵(bing)就只(zhi)好(hao)在騎(qi)(qi)(qi)(qi)兵(bing)部隊(dui)的掩護(hu)下立于馬后(hou)射箭。
蒙(meng)古(gu)(gu)(gu)騎兵的(de)機動性舉世無雙,一(yi)邊作戰一(yi)邊行軍,每(mei)(mei)天能(neng)推進80公里(li)(li);歐(ou)洲騎士單純(chun)行軍也只能(neng)完成一(yi)半路程(cheng)。戰馬(ma)(ma)(ma)是蒙(meng)古(gu)(gu)(gu)軍隊所向披(pi)靡的(de)關鍵(jian)因素之一(yi)。與(yu)高大(da)的(de)歐(ou)洲馬(ma)(ma)(ma)相(xiang)比,蒙(meng)古(gu)(gu)(gu)馬(ma)(ma)(ma)矮(ai)小精壯,皮(pi)厚毛粗,耐受(shou)力(li)極強,可(ke)忍受(shou)零下四(si)十(shi)度(du)的(de)嚴寒,所以(yi)蒙(meng)古(gu)(gu)(gu)第(di)二(er)次西征敢于在(zai)東(dong)歐(ou)的(de)冬季發動戰事。蒙(meng)古(gu)(gu)(gu)馬(ma)(ma)(ma)能(neng)在(zai)雪(xue)地里(li)(li)覓食,士兵可(ke)靠母(mu)馬(ma)(ma)(ma)的(de)馬(ma)(ma)(ma)奶充饑,這就降低了(le)糧草補給的(de)負擔。蒙(meng)古(gu)(gu)(gu)的(de)行軍、迂回(hui)、穿(chuan)插(cha)、詐敗等戰術對戰馬(ma)(ma)(ma)要求極高,再(zai)有耐力(li)的(de)蒙(meng)古(gu)(gu)(gu)馬(ma)(ma)(ma)也吃不消(xiao),因此(ci)每(mei)(mei)個騎兵通常有四(si)五匹(pi)備用馬(ma)(ma)(ma)。
一只典型的(de)蒙(meng)古(gu)軍隊里重(zhong)(zhong)(zhong)騎(qi)兵(bing)大(da)約(yue)占40%,輕(qing)騎(qi)兵(bing)60%。重(zhong)(zhong)(zhong)騎(qi)兵(bing)主要用于突擊,有必(bi)要也(ye)近(jin)身(shen)搏(bo)斗。第二次(ci)西(xi)征(1235-1242年)時蒙(meng)古(gu)重(zhong)(zhong)(zhong)騎(qi)常見的(de)鎧甲是扎(zha)甲(lamellar armor),也(ye)有人(ren)穿(chuan)鎖子(zi)甲和(he)皮革護甲。扎(zha)甲本身(shen)可以抵御刀劍(jian)劈砍(kan)以及弓箭和(he)其他(ta)投擲武器(qi)的(de)穿(chuan)刺,但是刀劍(jian)能砍(kan)斷(duan)固(gu)定甲片(pian)的(de)皮筋,連續多次(ci)的(de)劈砍(kan)可能導致(zhi)鐵(tie)片(pian)甲崩(beng)裂。同時期的(de)歐洲重(zhong)(zhong)(zhong)裝騎(qi)士一般全身(shen)(包括頭部(bu))披戴鎖子(zi)甲,對(dui)劈砍(kan)防(fang)御較好,但對(dui)穿(chuan)刺防(fang)護較弱,重(zhong)(zhong)(zhong)量與(yu)扎(zha)甲差不(bu)多,不(bu)過(guo)在拉絲技(ji)術成(cheng)熟后,鎖甲的(de)成(cheng)本大(da)大(da)降低(di),比(bi)扎(zha)甲更容(rong)易制作(zuo)和(he)經(jing)濟,也(ye)方便(bian)維護儲存。
輕騎(qi)(qi)兵在(zai)蒙古(gu)(gu)戰術體(ti)系中非(fei)常重要,可(ke)以遠射、誘敵、警戒、迂回包抄甚(shen)至(zhi)近戰,主要的打擊手段是密集(ji)放箭(jian)。輕騎(qi)(qi)兵一般只戴圓型頭(tou)盔,身體(ti)和(he)馬匹的護甲很少(shao)。輕騎(qi)(qi)兵使用的蒙古(gu)(gu)復合反曲(qu)弓(gong)(弓(gong)背由木材、牛角和(he)肌腱復合制(zhi)成(cheng))的性(xing)能比歐洲當時好的英(ying)國長(chang)弓(gong)(榆木或紫杉木制(zhi)成(cheng))還優越:蒙古(gu)(gu)弓(gong)拉力至(zhi)少(shao)166磅(bang)(bang),有(you)效射程320米(mi),英(ying)國長(chang)弓(gong)分別(bie)為80磅(bang)(bang)和(he)230米(mi)。
英國長弓(gong)并沒有(you)(you)在歐(ou)洲大陸(lu)廣泛使用(yong)(yong),與蒙古(gu)交戰的(de)(de)中東歐(ou)軍隊用(yong)(yong)的(de)(de)更可(ke)能是(shi)十字(zi)弩(nu),雖然射(she)程和威力與長弓(gong)相當、但發射(she)頻率遠遜于(yu)長弓(gong)和蒙古(gu)弓(gong)。歐(ou)洲騎士不屑于(yu)使用(yong)(yong)弓(gong)箭(jian),只有(you)(you)充當配(pei)角的(de)(de)步兵使用(yong)(yong)弓(gong)弩(nu)。蒙古(gu)輕騎兵使用(yong)(yong)的(de)(de)箭(jian)至少有(you)(you)三(san)種(zhong),一種(zhong)箭(jian)頭(tou)重而(er)狹窄(zhai),用(yong)(yong)于(yu)遠射(she),可(ke)以射(she)穿鎖子(zi)甲;一種(zhong)箭(jian)頭(tou)大而(er)且寬,用(yong)(yong)于(yu)近射(she),射(she)馬尤其有(you)(you)效;第三(san)種(zhong)箭(jian)是(shi)信號箭(jian)或者用(yong)(yong)來放火。
蒙(meng)古(gu)重騎(qi)和(he)(he)輕騎(qi)使用(yong)(yong)的(de)(de)近(jin)戰(zhan)武器(qi)是(shi)彎刀(dao)(dao)(dao)和(he)(he)長(chang)矛,輔助使用(yong)(yong)手斧(fu)和(he)(he)鐵骨朵。彎刀(dao)(dao)(dao)是(shi)北亞(ya)游牧民族普遍使用(yong)(yong)的(de)(de)武器(qi),阿拉伯(bo)地區早期(qi)使用(yong)(yong)直(zhi)(zhi)劍(jian)(jian),受蒙(meng)古(gu)和(he)(he)突(tu)厥影響(xiang)演(yan)變為(wei)彎刀(dao)(dao)(dao)。彎刀(dao)(dao)(dao)刀(dao)(dao)(dao)背(bei)厚,刀(dao)(dao)(dao)身窄而長(chang),有(you)很好(hao)的(de)(de)曲(qu)度,更(geng)符合力(li)學理(li)論。彎刀(dao)(dao)(dao)接(jie)觸敵人身體會(hui)(hui)沿著刀(dao)(dao)(dao)刃(ren)曲(qu)面(mian)(mian)滑動,可(ke)以(yi)造成更(geng)大的(de)(de)傷口創面(mian)(mian),不會(hui)(hui)砍入身體而拔不出(chu),劈(pi)到(dao)鎧甲(jia)不易(yi)(yi)被震飛,因(yin)此可(ke)以(yi)連續劈(pi)砍。歐洲騎(qi)兵的(de)(de)直(zhi)(zhi)劍(jian)(jian)多用(yong)(yong)于沖鋒刺(ci)擊,如果刺(ci)中可(ke)以(yi)造成較大威脅,但(dan)因(yin)為(wei)直(zhi)(zhi)劍(jian)(jian)不便于劈(pi)砍,而且易(yi)(yi)被反震折(zhe)斷。輕騎(qi)兵還(huan)攜帶(dai)一種帶(dai)鉤的(de)(de)矛或槍,可(ke)以(yi)用(yong)(yong)鉤把敵人拉下馬。由于槍頭有(you)鉤,刺(ci)入敵人身體不會(hui)(hui)太深,容易(yi)(yi)拔出(chu)。歐洲騎(qi)兵的(de)(de)沖鋒武器(qi)是(shi)長(chang)槍(lance),長(chang)而且重,對步兵和(he)(he)騎(qi)士很致命,但(dan)長(chang)槍是(shi)一次性(xing)的(de)(de)沖鋒武器(qi),沖鋒后會(hui)(hui)折(zhe)斷,近(jin)戰(zhan)纏斗并無作用(yong)(yong),對付(fu)有(you)仆從軍(jun)作為(wei)炮(pao)灰,靈活機動的(de)(de)蒙(meng)古(gu)騎(qi)兵很不實(shi)用(yong)(yong)。
13世紀上半(ban)葉,蒙古騎(qi)(qi)(qi)兵(bing)(bing)的(de)(de)(de)(de)武器裝備已經優于歐洲,卓(zhuo)越指揮下(xia)的(de)(de)(de)(de)騎(qi)(qi)(qi)兵(bing)(bing)戰(zhan)術更超出歐洲人(ren)的(de)(de)(de)(de)想象。典型的(de)(de)(de)(de)蒙古軍隊(dui)中大約有百分之四十是(shi)從(cong)事(shi)突(tu)擊(ji)行動的(de)(de)(de)(de)重(zhong)(zhong)騎(qi)(qi)(qi)兵(bing)(bing)。成吉思汗時期的(de)(de)(de)(de)蒙古重(zhong)(zhong)騎(qi)(qi)(qi)兵(bing)(bing)全身披(pi)著盔(kui)(kui)甲(jia),盔(kui)(kui)甲(jia)通常是(shi)皮(pi)制的(de)(de)(de)(de),或者(zhe)是(shi)從(cong)敵人(ren)那里繳來(lai)的(de)(de)(de)(de)鎖子(zi)鎧甲(jia)。他們(men)(men)(men)頭戴(dai)(dai)當時金(jin)國(guo)和拜占庭士兵(bing)(bing)通常所用的(de)(de)(de)(de)簡(jian)易頭盔(kui)(kui)。重(zhong)(zhong)騎(qi)(qi)(qi)兵(bing)(bing)騎(qi)(qi)(qi)的(de)(de)(de)(de)馬匹往往也披(pi)有少量皮(pi)制護(hu)甲(jia)。重(zhong)(zhong)騎(qi)(qi)(qi)兵(bing)(bing)的(de)(de)(de)(de)主要兵(bing)(bing)器是(shi)長(chang)槍,每個士兵(bing)(bing)還帶(dai)(dai)一(yi)柄短彎刀(dao)或一(yi)根狼牙棒,掛在腰間,或者(zhe)置(zhi)于馬鞍上。蒙古軍的(de)(de)(de)(de)百分之六十是(shi)輕(qing)騎(qi)(qi)(qi)兵(bing)(bing),他們(men)(men)(men)除(chu)了(le)戴(dai)(dai)一(yi)頭盔(kui)(kui)外,身上不(bu)披(pi)盔(kui)(kui)甲(jia)。輕(qing)騎(qi)(qi)(qi)兵(bing)(bing)的(de)(de)(de)(de)任務是(shi)偵察,掩護(hu),為重(zhong)(zhong)騎(qi)(qi)(qi)兵(bing)(bing)提供火力支援,肅清(qing)殘敵以(yi)及跟蹤追擊(ji)。輕(qing)騎(qi)(qi)(qi)兵(bing)(bing)的(de)(de)(de)(de)主要兵(bing)(bing)器是(shi)弓。這是(shi)一(yi)種很大的(de)(de)(de)(de)弓,至少需要166磅的(de)(de)(de)(de)拉(la)力,比(bi)英國(guo)長(chang)弓還要重(zhong)(zhong),射(she)擊(ji)距離為200至300碼。他們(men)(men)(men)身帶(dai)(dai)兩種箭,一(yi)種比(bi)較(jiao)輕(qing),箭頭小(xiao)而尖利,用于遠射(she);另一(yi)種比(bi)較(jiao)重(zhong)(zhong),箭頭大而寬,用于近戰(zhan)。跟重(zhong)(zhong)騎(qi)(qi)(qi)兵(bing)(bing)一(yi)樣,他們(men)(men)(men)也有一(yi)柄很重(zhong)(zhong)的(de)(de)(de)(de)短彎刀(dao)或狼牙棒,或者(zhe)一(yi)根套索,有時還帶(dai)(dai)一(yi)支頭上帶(dai)(dai)鉤的(de)(de)(de)(de)標槍或長(chang)槍。
蒙(meng)古士(shi)兵在(zai)戰(zhan)斗開始(shi)前(qian)要披一件(jian)綢長袍。這種綢用(yong)生絲(si)制成(cheng)(cheng),編織得十分(fen)細(xi)密(mi)。成(cheng)(cheng)吉(ji)思汗(han)發現箭(jian)很難穿透(tou)這種綢衣,只會(hui)連(lian)箭(jian)帶布(bu)一同插(cha)進傷口(kou)。因此蒙(meng)軍招來的金國外科醫生只須將(jiang)綢子拉出便可(ke)將(jiang)箭(jian)頭從傷口(kou)中拔出。
為了(le)確保和加強騎兵的(de)(de)機動性,每個蒙古騎兵都有一匹(pi)或幾匹(pi)備用馬(ma)。這些馬(ma)緊跟(gen)在部隊的(de)(de)后面,在行(xing)(xing)軍過程中(zhong),甚至在戰(zhan)斗進行(xing)(xing)時(shi)都可(ke)以(yi)隨時(shi)用來更換(huan)(huan)。換(huan)(huan)馬(ma)是按(an)接(jie)力的(de)(de)方式進行(xing)(xing)的(de)(de),這樣(yang)可(ke)以(yi)保證(zheng)安全(quan),對(dui)完成預定的(de)(de)任務(wu)影響小。
蒙古(gu)(gu)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)若用現代(dai)(dai)人的(de)(de)(de)眼(yan)光看該(gai)是(shi)(shi)(shi)體型較小的(de)(de)(de)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)了(le)。蒙古(gu)(gu)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)身材矮小,跑(pao)速慢,越障礙能力也(ye)遠(yuan)遠(yuan)不及歐(ou)洲(zhou)(zhou)(zhou)的(de)(de)(de)高頭大馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma),不過在(zai)13世(shi)紀,歐(ou)洲(zhou)(zhou)(zhou)原種馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)也(ye)很(hen)矮小,與蒙古(gu)(gu)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)體型相仿,如(ru)今(jin)看到(dao)的(de)(de)(de)歐(ou)洲(zhou)(zhou)(zhou)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)是(shi)(shi)(shi)15世(shi)紀選育技術成熟之后的(de)(de)(de)產物(wu)。但(dan)是(shi)(shi)(shi)蒙古(gu)(gu)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)是(shi)(shi)(shi)世(shi)界上(shang)忍耐(nai)力強的(de)(de)(de)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma),對(dui)環境和食物(wu)的(de)(de)(de)要求(qiu)也(ye)是(shi)(shi)(shi)低的(de)(de)(de),無論(lun)是(shi)(shi)(shi)在(zai)亞洲(zhou)(zhou)(zhou)的(de)(de)(de)高寒荒(huang)漠,還是(shi)(shi)(shi)在(zai)歐(ou)洲(zhou)(zhou)(zhou)平原,蒙古(gu)(gu)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)都(dou)可(ke)(ke)(ke)以(yi)隨(sui)時找到(dao)食物(wu)。可(ke)(ke)(ke)以(yi)說(shuo),蒙古(gu)(gu)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)具有強的(de)(de)(de)適應能力。蒙古(gu)(gu)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)可(ke)(ke)(ke)以(yi)長(chang)距離不停地奔跑(pao),而且無論(lun)嚴寒酷暑(shu)都(dou)可(ke)(ke)(ke)以(yi)在(zai)野外生存(cun),同時,蒙古(gu)(gu)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)可(ke)(ke)(ke)以(yi)隨(sui)時勝任騎乘和拉車載重的(de)(de)(de)工作,這(zhe)也(ye)是(shi)(shi)(shi)中國傳統的(de)(de)(de)好(hao)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)最終全部被(bei)蒙古(gu)(gu)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)取代(dai)(dai)的(de)(de)(de)原因。
而且,蒙(meng)(meng)(meng)古(gu)(gu)馬(ma)在(zai)蒙(meng)(meng)(meng)古(gu)(gu)軍隊除了作為騎(qi)乘工具外(wai),也是食物來源(yuan)的一種(zhong)---蒙(meng)(meng)(meng)古(gu)(gu)騎(qi)兵使用大量的母馬(ma),可以提供馬(ma)奶。這也減(jian)少(shao)了蒙(meng)(meng)(meng)古(gu)(gu)軍隊對后勤的要求。并且,蒙(meng)(meng)(meng)古(gu)(gu)騎(qi)兵通常備有不止一匹戰馬(ma)。
蒙(meng)古(gu)(gu)馬的(de)(de)(de)(de)特殊優勢使(shi)得蒙(meng)古(gu)(gu)軍隊(dui)具有(you)當(dang)時(shi)任何軍隊(dui)都難以比擬的(de)(de)(de)(de)速度和機動能力。比如(ru),1241年冬季,蘇布臺的(de)(de)(de)(de)主力騎(qi)兵從魯斯卡山(shan)口越(yue)過喀(ka)爾(er)巴阡山(shan)脈,突然出現在多(duo)(duo)瑙河流域的(de)(de)(de)(de)格蘭城下時(shi),僅(jin)僅(jin)用了三(san)天的(de)(de)(de)(de)時(shi)間,而布滿積雪的(de)(de)(de)(de)兩地之間的(de)(de)(de)(de)距(ju)離有(you)三(san)百多(duo)(duo)公里(li),且多(duo)(duo)是無路的(de)(de)(de)(de)山(shan)地。
蒙古人(ren)使(shi)用的(de)(de)(de)(de)發石車、火(huo)箭(jian)(jian)等中(zhong)原新式(shi)武(wu)器(qi)(qi)(qi),在(zai)中(zhong)原的(de)(de)(de)(de)各個王(wang)朝原來是(shi)守備堅固的(de)(de)(de)(de)城(cheng)防用于抵(di)御蒙古軍(jun)隊的(de)(de)(de)(de)。但(dan)蒙古軍(jun)隊掌握此類(lei)裝備后迅(xun)速用于對(dui)(dui)高大城(cheng)防的(de)(de)(de)(de)攻(gong)擊。火(huo)藥和火(huo)箭(jian)(jian)類(lei)武(wu)器(qi)(qi)(qi)出(chu)現在(zai)冷兵器(qi)(qi)(qi)時(shi)(shi)代,其(qi)威(wei)力自然是(shi)驚人(ren)的(de)(de)(de)(de),另外,對(dui)(dui)從未(wei)見過它們的(de)(de)(de)(de)敵(di)人(ren)來說,也有(you)巨大的(de)(de)(de)(de)心理震(zhen)撼(han)作用。在(zai)歐洲(zhou)戰場,很多時(shi)(shi)候火(huo)藥類(lei)武(wu)器(qi)(qi)(qi)尚未(wei)造成城(cheng)墻被完(wan)全破壞的(de)(de)(de)(de)局面,守軍(jun)就會(hui)失去戰斗的(de)(de)(de)(de)意(yi)志(zhi)開始棄(qi)城(cheng)逃(tao)亡。
因(yin)為蒙古騎(qi)(qi)兵(bing)從未象歐(ou)洲一樣對(dui)兵(bing)種的(de)(de)武(wu)(wu)器(qi)(qi)進行嚴格的(de)(de)分工,加(jia)之不(bu)象歐(ou)洲軍隊(dui)使用的(de)(de)武(wu)(wu)器(qi)(qi)那樣笨重,所以蒙古騎(qi)(qi)兵(bing)隨(sui)身攜帶各種武(wu)(wu)器(qi)(qi),使得(de)其(qi)可(ke)以隨(sui)時完成不(bu)同(tong)的(de)(de)任務。蒙古騎(qi)(qi)兵(bing)隨(sui)身攜帶的(de)(de)武(wu)(wu)器(qi)(qi)通常(chang)(chang)有弓箭、馬刀、長(chang)矛、狼(lang)牙棒。值得(de)一提的(de)(de)是(shi)(shi)蒙古人(ren)的(de)(de)弓箭,他們的(de)(de)弓箭較長(chang)大(da),需大(da)約八(ba)十公斤的(de)(de)力量才能拉開(電視《馬可(ke).波羅》中(zhong)有他始終無(wu)法拉開蒙古人(ren)硬弓的(de)(de)場面),射程遠,幾乎是(shi)(shi)蒙古騎(qi)(qi)兵(bing)的(de)(de)重要(yao)的(de)(de)投射武(wu)(wu)器(qi)(qi)。此(ci)外,蒙古騎(qi)(qi)兵(bing)常(chang)(chang)常(chang)(chang)根據個人(ren)愛好(hao)裝備(bei)其(qi)它武(wu)(wu)器(qi)(qi),譬如套(tao)馬的(de)(de)繩套(tao)和網馬的(de)(de)網套(tao),這在正規(gui)的(de)(de)歐(ou)洲軍隊(dui)看來是(shi)(shi)匪夷所思也(ye)是(shi)(shi)防(fang)不(bu)勝防(fang)的(de)(de)。
蒙古騎(qi)兵都是(shi)(shi)從(cong)當時(shi)訓練得好的士兵中選出的。他們(men)從(cong)三、四歲(sui)開始就被(bei)送入戈壁(bi)沙漠(mo)中的學校,進行嚴格的騎(qi)馬(ma)射(she)箭(jian)訓練,因此他們(men)具(ju)有駕馭馬(ma)匹和使用(yong)武器的驚人本領。比(bi)如,他能(neng)在快速撤退(tui)時(shi)回(hui)頭射(she)擊跟在他后面的敵人。他們(men)很能(neng)吃(chi)苦和忍耐嚴酷的氣候條(tiao)件(jian),不(bu)貪圖安(an)逸舒適和美(mei)味佳肴。他們(men)體格強壯(zhuang),只要(yao)一點(dian)點(dian)或者根本不(bu)需(xu)要(yao)醫(yi)療條(tiao)件(jian),就能(neng)保持身體健康,適應戰(zhan)斗(dou)的需(xu)要(yao)。隨(sui)時(shi)服從(cong)命(ming)令是(shi)(shi)他們(men)的天(tian)職,人人都能(neng)嚴守(shou)不(bu)怠。紀律已形成制度,這在中世(shi)紀時(shi)期別處還未有所聞。
騎(qi)兵所用的(de)(de)(de)(de)馬匹也經(jing)過(guo)極其嚴格的(de)(de)(de)(de)訓練。跟歐洲(zhou)馬匹不同,蒙古馬不論(lun)嚴冬酷暑都(dou)生(sheng)活(huo)在野外,必要(yao)時可以連(lian)日行(xing)走而(er)不吃一點東西(xi),總之具(ju)有極強的(de)(de)(de)(de)忍耐力。它們(men)能夠在很(hen)短的(de)(de)(de)(de)時間(jian)內在險(xian)惡的(de)(de)(de)(de)地(di)形上越過(guo)長得幾(ji)乎令人(ren)難以置信的(de)(de)(de)(de)距離。例如,1241年,蘇布臺的(de)(de)(de)(de)先遣部(bu)隊只花(hua)了三天時間(jian)就從魯斯(si)卡山(shan)(shan)口越過(guo)喀爾巴阡山(shan)(shan)脈(mo),來到多瑙(nao)河流域(yu)的(de)(de)(de)(de)格蘭附近,行(xing)程180英里,路上大(da)部(bu)分(fen)地(di)區有很(hen)深的(de)(de)(de)(de)積(ji)雪,而(er)且是在敵人(ren)的(de)(de)(de)(de)國土上行(xing)軍。