燕(yan)順是萊州(zhou)人氏,生(sheng)得赤發黃須,人稱錦毛(mao)虎。他原(yuan)是羊馬販子出身,因(yin)折(zhe)損本錢,流落(luo)綠林,后在青州(zhou)清風山落(luo)草,與矮腳虎王英、白面郎(lang)君鄭天壽一同打家劫舍(she)。
宋(song)江到清風寨投(tou)奔小李廣花榮(rong),路(lu)過清風山時,被小嘍啰抓住。燕順三人酒(jiu)醉(zui),便命取宋(song)江的心肝做醒酒(jiu)湯。宋(song)江情急之下,叫(jiao)出自己名字(zi),恰(qia)巧(qiao)被燕順聽(ting)到。
燕順素仰宋江之名,證實(shi)宋江身份后(hou)連忙松綁,納頭叩拜請罪(zui),并留他(ta)在清(qing)風山小住。
清風寨知寨劉高(gao)(gao)的(de)妻子上墳(fen)路過清風山(shan)。王英生性好色(se),便將她(ta)搶上山(shan)來(lai),帶回房(fang)中取樂。宋(song)江(jiang)認為這不是好漢所為,又(you)因(yin)她(ta)是花榮同僚的(de)妻子,便勸(quan)王英將她(ta)放走(zou)。燕(yan)順見宋(song)江(jiang)意(yi)志堅決,便不顧王英的(de)意(yi)見,將劉高(gao)(gao)妻放走(zou)。不久,宋(song)江(jiang)也離開清風山(shan),前往清風寨。
宋(song)江在清風(feng)寨元夜觀燈,被劉高妻看到。劉高妻恩(en)將仇報,誣陷宋(song)江為清風(feng)山(shan)賊頭,并(bing)唆使丈夫將他抓住(zhu)拷打。花榮則被劉高告上青(qing)州,也(ye)被都(dou)監黃(huang)信(xin)用計擒(qin)拿。黃(huang)信(xin)將花榮與宋(song)江一并(bing)押(ya)解青(qing)州,途經(jing)清風(feng)山(shan)時卻被燕順三人劫下。劉高被殺,黃(huang)信(xin)逃(tao)回清風(feng)寨。知府慕(mu)容(rong)彥達又命兵馬總管(guan)秦明征剿(jiao)清風(feng)山(shan)。
秦(qin)明卻(que)被宋江(jiang)設計降服,又到清風(feng)寨勸(quan)降黃信,打開(kai)寨門(men),放(fang)清風(feng)山(shan)(shan)兵馬入寨。王英(ying)將(jiang)劉高(gao)妻搶(qiang)回山(shan)(shan)寨,欲留做(zuo)壓寨夫人。燕順卻(que)一刀砍(kan)死將(jiang)劉高(gao)妻。王英(ying)大怒,奪刀便欲和燕順火并,被宋江(jiang)等(deng)人勸(quan)住。
慕(mu)容彥達聽聞清(qing)風寨失陷,連忙奏報朝(chao)廷(ting),請(qing)朝(chao)廷(ting)派遣大軍(jun)征剿掃蕩(dang)清(qing)風山。燕順等人知(zhi)道山寨難(nan)以抗(kang)拒大軍(jun),便在宋江的(de)建議(yi)下,舍棄清(qing)風山寨,投(tou)奔梁山泊入(ru)伙。但宋江卻在途中離去,返回(hui)鄆城縣家(jia)中。
宋江(jiang)在江(jiang)州(zhou)醉酒題反詩,被判(pan)斬首。晁蓋(gai)為營(ying)救(jiu)宋江(jiang),親率十六(liu)位(wei)頭領下(xia)山相救(jiu),燕順(shun)便(bian)在其(qi)中。他與劉唐、杜遷、宋萬以(yi)使槍(qiang)棒賣藥為名,隨(sui)晁蓋(gai)等人混入江(jiang)州(zhou),劫(jie)法場救(jiu)出宋江(jiang),后(hou)又參與白龍廟聚義。
祝家(jia)莊之戰(zhan)后,宋江與(yu)晁(chao)蓋(gai)、吳用議定山寨將佐職事(shi),命燕(yan)順與(yu)黃信一(yi)同部領馬軍,到(dao)梁山泊山前(qian)大路(lu)下寨。三山聚義時,燕(yan)順隨軍打青州,并與(yu)花榮、秦明、王英一(yi)同擔任(ren)開路(lu)先鋒(feng)。
攻打曾頭市時,燕順是晁蓋親點的二十位(wei)頭領之一(yi),隨晁蓋劫營,與呼(hu)延灼(zhuo)一(yi)同(tong)將中箭的晁蓋搶回(hui)。
宋江繼任(ren)梁山(shan)寨主后,調整(zheng)將佐職司。燕順又與鄭天壽、孔(kong)明、孔(kong)亮一(yi)同把守金沙灘(tan)小(xiao)寨。
梁山排座次時(shi),燕(yan)順(shun)排第(di)五十位,星號地強星,職司為馬軍小彪將(jiang)兼(jian)遠(yuan)探(tan)出哨頭領。
兩贏(ying)童貫(guan)時,燕(yan)順在九宮八卦陣中鎮守西南坤位(wei),與馬(ma)麟同為索超(chao)的(de)副(fu)將(jiang)。
梁山受招安后,燕順隨宋江南征(zheng)北(bei)戰(zhan),頗(po)有戰(zhan)功。
征討(tao)遼國時,燕順作為董平的副將,攻破太乙(yi)混天象(xiang)陣中的水星陣。
征(zheng)討田(tian)虎時,燕順與朱仝、孫立、樊瑞(rui)、馬(ma)麟一同鎮守壺關。
征討王慶時,燕順參與(yu)南豐之戰,在九(jiu)宮八(ba)卦陣中曾有(you)出場。而在簡本水(shui)滸中,他曾隨黃(huang)信、孫立鎮(zhen)守洮(tao)陽。
征討(tao)方臘時,燕順與馬麟一同(tong)走訪(fang)山民(min),探得通過烏龍嶺(ling)的(de)小路(lu),使得宋軍越過烏龍嶺(ling),直抵東管,對烏龍嶺(ling)形成兩面夾攻。
睦州之戰(zhan)時,宋江(jiang)命燕順與馬麟把守烏龍嶺大路,以(yi)抵御(yu)石(shi)(shi)寶、白欽從背后夾擊。馬麟不敵(di)戰(zhan)死。燕順上前相(xiang)救,被(bei)石(shi)(shi)寶用(yong)流星錘打(da)死。后追封義節郎(lang)。
俞萬春的《蕩寇志(zhi)》中,燕順隨吳用(yong)堅守山寨,與徐槐對峙,欲(yu)奪(duo)回頭關,卻被李(li)宗湯生擒(qin),監禁于曹州府(fu)。后押赴京師,凌遲(chi)處死。
程善之(zhi)的(de)《殘水滸》中,燕順在(zai)梁(liang)山失(shi)陷后(hou)隨宋江(jiang)逃亡,企圖(tu)北投(tou)金(jin)國,路經海(hai)州時被張叔夜擒(qin)獲,遞解京(jing)師,打(da)入大牢。
巴孤的《賊三(san)國》中,燕順奉命到遼(liao)東臥底,深受公(gong)孫度器重,又扶植公(gong)孫淵為遼(liao)東太守(shou),官拜定風將軍。后在徐無山(shan)中司馬懿之計,被徐晃砍死。
姜鴻飛的《水滸中傳》中,燕順隨征方臘(la),攻(gong)打杭州艮山門時被石寶(bao)砍死。
張恨(hen)水的(de)《水滸新傳》中,燕順(shun)參與抗金(jin),東京保衛(wei)戰時沖入金(jin)軍陣內,被金(jin)將一箭射中心窩而(er)死。
而在(zai)(zai)褚同(tong)慶重撰的(de)《水滸新傳》中,燕(yan)順是紫髯伯皇(huang)甫端(duan)的(de)大弟子(zi),使一條竹節鋼鞭,與王英、龔旺并稱(cheng)“清風(feng)三虎”。他(ta)在(zai)(zai)梁山(shan)排第四十一位(wei),星號(hao)地豪(hao)星,職司為(wei)馬(ma)軍副驃騎將,鎮守(shou)宛子(zi)城后軍大寨。 后因不滿宋江招安政策,隨花榮(rong)離(li)開梁山(shan),重返清風(feng)山(shan)扎寨,繼續反抗朝廷。
傳統京(jing)劇《小鰲山》《瓦礫場》中,有(you)燕順這(zhe)一角色,形象與(yu)原(yuan)著中并無太(tai)大不同。
1983年電視(shi)劇《水滸傳》,王新華飾(shi)演燕順。
1998年電視劇《水滸傳》,楊林飾演(yan)燕順。
2011年電視劇《水滸傳》,吾買爾江飾演燕順。
赤發黃須雙眼圓,臂長腰闊(kuo)氣沖天。
江(jiang)湖稱作錦毛虎,好漢原來卻(que)姓燕。
余象斗:觀(guan)燕順以(yi)仁兄稱宋江,是(shi)聞名之(zhi)久,今日相會,幸之(zhi)至(zhi)也。
王望(wang)如:清風(feng)寨中(zhong),燕順、王英(ying)、鄭天(tian)壽負(fu)嵎行兇,牛羊視人,殺之(zhi)(zhi)淮恐不(bu)快者(zhe).聞及時雨呼保義之(zhi)(zhi)名,則慨然釋之(zhi)(zhi),而(er)且(qie)兄(xiong)弟之(zhi)(zhi),而(er)且(qie)俯首聽命之(zhi)(zhi),固古今交游中(zhong)不(bu)再見(jian)之(zhi)(zhi)事。《莊子(zi)》曰:“圣人不(bu)死(si),大盜不(bu)止。”蘇東(dong)坡(po)曰:“盜有(you)道,捕(bu)盜者(zhe)無道。”寓意各自有(you)在。