瓜爾佳(jia)·桂良(1785-1862年(nian)),瓜爾佳(jia)氏,字(zi)燕山,滿洲正紅旗人,恭親王奕訢的岳丈(zhang)。清朝大臣,歷任兵部尚書、吏(li)部尚書、直隸總督、東閣大學士、文(wen)華(hua)殿大學士、軍機大臣。同治(zhi)元年(nian)7月病死(si),謚(shi)號(hao)文(wen)端(duan),入祀賢(xian)良祠。
桂良,閩浙(zhe)總督玉(yu)德子。
1808年(nian)(nian)(nian)(嘉慶(qing)十(shi)三年(nian)(nian)(nian)),由貢生捐禮部(bu)(bu)(bu)主事,歷遷(qian)部(bu)(bu)(bu)曹、道府。1834年(nian)(nian)(nian)(道光十(shi)四年(nian)(nian)(nian))升(sheng)河南(nan)(nan)巡(xun)撫(fu)(fu),1839年(nian)(nian)(nian),擢湖廣(guang)總(zong)督(du)(du),旋調閩浙總(zong)督(du)(du),繼任云(yun)貴總(zong)督(du)(du)。翌年(nian)(nian)(nian)兼署云(yun)南(nan)(nan)巡(xun)撫(fu)(fu),奏請遴選悍勇官兵(bing)鎮壓當地苗族(zu)人民起義(yi)。1845年(nian)(nian)(nian)回京,署兵(bing)部(bu)(bu)(bu)尚(shang)書(shu)(shu)兼正(zheng)白旗漢軍(jun)都統。1848年(nian)(nian)(nian),將其女嫁(jia)與(yu)皇六子(zi)奕訢為妻(qi),授(shou)鑲(xiang)紅旗漢軍(jun)都統。1851年(nian)(nian)(nian)(咸豐元年(nian)(nian)(nian))署吏(li)部(bu)(bu)(bu)尚(shang)書(shu)(shu),尋授(shou)福州將軍(jun)。次年(nian)(nian)(nian),授(shou)兵(bing)部(bu)(bu)(bu)尚(shang)書(shu)(shu)。1853年(nian)(nian)(nian),太(tai)平軍(jun)攻占江(jiang)寧(今(jin)南(nan)(nan)京),大舉(ju)北伐(fa)后,奉旨帶兵(bing)馳赴直(zhi)隸(今(jin)河北)省城保(bao)定(ding)駐扎。不久(jiu),任直(zhi)隸總(zong)督(du)(du),受命(ming)與(yu)僧(seng)格林沁協同防剿太(tai)平天國北伐(fa)軍(jun)。1856年(nian)(nian)(nian)底(di),因功(gong)擢東閣大學士。
1858年(nian),英(ying)法(fa)(fa)聯軍(jun)攻陷大(da)沽炮臺、直逼天津,奉派與(yu)(yu)花沙(sha)納為欽差(cha)大(da)臣(chen)(chen)趕往天津談判議(yi)和(he),先后與(yu)(yu)俄、美、英(ying)、法(fa)(fa)等(deng)國(guo)代表簽訂《天津條(tiao)約》。繼又南下(xia)上海,會同(tong)兩(liang)江總(zong)督何桂清(qing)與(yu)(yu)英(ying)、法(fa)(fa)、美等(deng)國(guo)議(yi)定通(tong)商稅則,簽署《通(tong)商章程善后條(tiao)約》。1860年(nian),戰(zhan)爭又起,英(ying)法(fa)(fa)聯軍(jun)重占(zhan)天津,復赴津,會同(tong)直隸總(zong)督恒福與(yu)(yu)英(ying)、法(fa)(fa)議(yi)和(he),疏請全(quan)部接受(shou)英(ying)、法(fa)(fa)所提各(ge)項要求。因咸豐(feng)帝和(he)戰(zhan)不定,未達(da)成協議(yi)。9月(yue)(yue),英(ying)法(fa)(fa)聯軍(jun)進攻北京(jing),咸豐(feng)帝逃(tao)往熱(re)河時,受(shou)命與(yu)(yu)“督辦和(he)局”欽差(cha)大(da)臣(chen)(chen)奕(yi)訢(xin)辦理議(yi)和(he)事(shi)宜(yi)。10月(yue)(yue),簽訂中俄、中英(ying)、中法(fa)(fa)《北京(jing)條(tiao)約》。翌(yi)年(nian)1月(yue)(yue),清(qing)廷(ting)設置總(zong)理各(ge)國(guo)事(shi)務衙門,出(chu)任大(da)臣(chen)(chen),幫同(tong)奕(yi)訢(xin)主(zhu)持該衙門外交、通(tong)商事(shi)務。是年(nian),慈禧太(tai)后與(yu)(yu)奕(yi)訢(xin)發動北京(jing)政(zheng)變(又稱祺祥政(zheng)變),廢殺八大(da)臣(chen)(chen),桂良入值軍(jun)機大(da)臣(chen)(chen)。
1862年(nian)(同治(zhi)元年(nian))7月病死,謚號文端,入祀賢良祠(ci)。
塞德(de)(de)(de)立(桂(gui)良祖父(fu)):八子(zi):第(di)(di)一子(zi)雅德(de)(de)(de)、第(di)(di)二子(zi)廣德(de)(de)(de)、第(di)(di)三子(zi)常德(de)(de)(de)、第(di)(di)四子(zi)同德(de)(de)(de)、第(di)(di)五子(zi)玉(yu)德(de)(de)(de)、第(di)(di)六子(zi)文德(de)(de)(de)、第(di)(di)七(qi)子(zi)寶(bao)德(de)(de)(de)、第(di)(di)八子(zi)輔德(de)(de)(de)。
雅德(桂(gui)良伯(bo)父(fu)):乾隆四十四年十二月起歷(li)任山(shan)西、陜西、河(he)南、廣東、福建巡撫。
五十(shi)(shi)年七月升閩浙總督(du)(du)。五十(shi)(shi)一年六月,因在(zai)前任(ren)閩浙總督(du)(du)富(fu)勒渾縱容家人貪贓案中查辦不(bu)力(li),且又徇(xun)私保(bao)奏(zou)被革職,并全數(shu)代賠浙江清查虧空案內富(fu)勒渾應賠銀兩。同年八月,以副(fu)都統(tong)銜前往烏什(shen)辦事(shi)。
五十三年(nian),林文爽(shuang)起(qi)義(yi),乾隆因以雅德在閩督任內(nei)失察臺灣文武官員(yuan),因徇釀(niang)成(cheng)大案,命拿交刑部治罪,問擬絞候(hou),旋奉恩旨(zhi)令家居(ju),閉門思過。
五(wu)十四年(nian),因福(fu)康安查奏遺失炮位一(yi)案(an),以閩(min)省營伍廢弛總由從前督撫失察所致(zhi),雅德曾任(ren)閩(min)督,即發(fa)往(wang)伊犁自備資斧效力贖罪。五(wu)十六年(nian)以年(nian)老釋回(hui)。
五(wu)十七年賞(shang)頭等(deng)侍衛(wei)作(zuo)為(wei)喀什噶(ga)爾辦(ban)(ban)事大(da)臣。五(wu)十八年調葉爾羌辦(ban)(ban)事大(da)臣,因與喀什噶(ga)爾參贊大(da)臣明(ming)興(xing)辦(ban)(ban)事意見不(bu)合(he),降為(wei)三等(deng)侍衛(wei),赴哈密辦(ban)(ban)事。
乾隆六十年,因閩省鹽務按(an)引攤派經費(fei)之案,其曾任(ren)閩督,奉(feng)旨(zhi)革職(zhi),發(fa)往伊犁自(zi)備資斧效力贖罪。
嘉慶三年回京,六年七(qi)月三十日卒于家,年七(qi)十余歲。配鈕祜祿氏。
一子:第(di)一子敦良,生(sheng)于乾隆三十五年(nian),歷任按察使、布政使、葉爾羌辦事大(da)臣、哈密(mi)辦事大(da)臣,卒于道(dao)光二十五年(nian),年(nian)七(qi)十六(liu)歲。配伊爾根覺羅氏云貴(gui)總(zong)督富(fu)綱之女。
一(yi)女(nv):第一(yi)女(nv),適工部尚(shang)書(shu)步軍統領世襲公明(ming)安。明(ming)安系(xi)遏(e)必(bi)隆后裔,阿(a)里(li)袞之孫,乾隆四十(shi)二年襲公爵。嘉(jia)慶七年,因賭場受賄案被革爵。
玉德(桂(gui)良父):乾(qian)隆(long)五(wu)十(shi)一年(nian)起歷任山東按(an)察使、安(an)徽按(an)察使、安(an)徽布(bu)政使。五(wu)十(shi)四年(nian)授刑部侍郎。五(wu)十(shi)七年(nian)七月,前往審辦江西(xi)控案。
乾隆六十(shi)年(nian)(nian)正月,升山(shan)東巡(xun)撫。嘉慶(qing)(qing)元(yuan)年(nian)(nian)六月,調浙江巡(xun)撫。次年(nian)(nian)因宣(xuan)平縣知(zhi)縣霉浥倉(cang)谷一案參奏遲延,部議革職,后從寬免其(qi)革職,罰交養廉(lian)(lian)三年(nian)(nian),旋奉旨免繳養廉(lian)(lian)銀五千兩。嘉慶(qing)(qing)四年(nian)(nian),赴江蘇審辦巡(xun)撫宜興被參各案。
嘉慶五年正月,升(sheng)閩浙總(zong)督,署福州將(jiang)軍。七年五月,因上(shang)奏將(jiang)營(ying)伍操演不(bu)當,被拔去花翎,部議革職,后從寬留任。
八年,江(jiang)西匪徒滋事,毗連閩界,奉旨馳往建寧一帶(dai)查辦,玉德拿獲首(shou)犯,賞還花翎。
十年(nian),蔡(cai)(cai)逆(ni)犯臺灣,由鹿角門竄(cuan)入,奉(feng)旨剿(jiao)辦。十一年(nian)二(er)月,因無籌劃(hua)降二(er)品頂戴(dai),拔(ba)去(qu)花翎。三月蔡(cai)(cai)牽乘間,復由鹿角門竄(cuan)出(chu),玉(yu)德自請(qing)革(ge)職(zhi)治罪。后奉(feng)旨先革(ge)去(qu)頂戴(dai),仍將經理軍需。五月因患病(bing)請(qing)假,奉(feng)旨革(ge)職(zhi)回旗調理,俟后病(bing)痊時再降諭旨旋(xuan)交(jiao)刑部(bu)審訊。經留京王(wang)大臣會(hui)同刑部(bu)訓明各款,唯往招賊首(shou)朱濆一節,系屬誤聽(ting)人言,被發往伊犁效力贖罪。
十二年(nian)十月,賞給三(san)等侍(shi)衛,作為(wei)烏(wu)什(shen)辦事大臣(chen)。十三(san)年(nian)四月因眼疾,恩(en)準回旗調理,卒(zu)于(yu)甘肅途(tu)中。
配(pei)韓佳氏,繼(ji)配(pei)郭絡(luo)羅(luo)氏。
桂(gui)良父玉德(de)有(you)六子(zi),四女。
四子:
第一(yi)子俊良,早卒,無嗣(si)。
第(di)二子斌良,生于乾隆四(si)十(shi)九年,歷(li)任按察(cha)使(shi),通(tong)政使(shi),左副(fu)都御使(shi),盛(sheng)京刑部侍郎,西(xi)藏(zang)(zang)辦(ban)事大(da)臣。道光二十(shi)七年卒于西(xi)藏(zang)(zang)任上,年六(liu)十(shi)四(si)歲。配覺羅氏(shi)云(yun)貴總督覺羅瑯玕之(zhi)女(nv),繼配博(bo)爾濟吉特氏(shi)吏部筆帖(tie)士(shi)納齊泰之(zhi)女(nv)。
第三(san)子桂(gui)良,生于乾隆五(wu)十年(nian),卒于同治(zhi)元年(nian),年(nian)七十八歲。配宗室氏肅親王永錫之女(nv)。
第四子(zi)岳良,側室(shi)出,生于乾隆五十一年。歷任按察(cha)使(shi)、布政使(shi)、江西(xi)巡撫、山(shan)西(xi)巡撫、烏什(shen)辦事大臣,道光(guang)二(er)十一年卒(zu)于北京,年五十六歲。配(pei)宗室(shi)氏(shi)睿親王淳穎之女。
第(di)五子(zi)徵良,側(ce)室(shi)出,生于(yu)乾隆五十(shi)六(liu)年(nian),歷(li)任通判、知縣。卒(zu)于(yu)道光二十(shi)二年(nian),年(nian)五十(shi)二歲。配蒙古(gu)薩爾圖克氏總督惠齡之女。
第六(liu)子法(fa)良(liang),側(ce)室出,生于嘉(jia)慶五(wu)年(nian),歷任江(jiang)西鹽道、糧道、江(jiang)南河(he)庫道。配(pei)那拉(la)氏(shi)三(san)品卿(qing)銜(xian)內務府堂(tang)郎中(zhong)成文之女。
四女:
第一女,適甘肅同(tong)知(zhi)覺羅羅恒(heng)。
第二女,不詳。
第三女,適宗室貝勒奕(yi)亨(heng)。
第(di)四女,適鈕祜祿氏戶部尚書軍機大(da)臣富森之(zhi)子戶部郎中英(ying)麟。
四子:
第一子,延禧,生于(yu)嘉慶十(shi)二(er)年,歷任知州,卒于(yu)道光二(er)十(shi)一年,年三十(shi)五(wu)歲(sui)。配宗(zong)室氏鄭(zheng)親王(wang)烏爾(er)恭阿之女(nv)。
第二子,延祚,生于嘉(jia)慶(qing)十(shi)四年,為(wei)候選通判,卒(zu)于道光十(shi)年,年二十(shi)二歲。配(pei)薩克(ke)達氏山海關(guan)副(fu)都統興科之(zhi)女。
第三子(zi),延(yan)祺,側室(shi)出,生于嘉慶十五年。配(pei)王(wang)氏正紅旗漢軍子(zi)爵王(wang)羹之女(nv)。
第四子,延(yan)祜,側(ce)室(shi)出,生(sheng)于嘉(jia)慶(qing)二十二年。配蒙古署理(li)貴州巡撫貴州布(bu)政使額(e)騰伊之女(nv)。
九女:
第(di)一女,適侍郎容照之子刑部員外郎文舉人慶霖。
第二女,側室出,適糧道恩成之子江蘇淮安(an)府知府署理淮揚(yang)道福(fu)楙。
第三女,側室(shi)出,適吉林(lin)將軍經額(e)布之(zhi)子東河同(tong)知諾津。
第四女,側室(shi)出(chu),適直隸總督訥爾經額之子文舉人兵部員外郎(lang)衍秀。
第五女,側(ce)室出,惠親(qin)王福晉(jin)。
第六女,側室出(chu),適侍郎總(zong)管內務府大臣阿克蘇辦事大臣舒興阿之子(zi)松(song)齡。
第七女,側室(shi)出,適湖廣總(zong)督裕泰之子(zi)盛京兵部員外郎長(chang)善。
第八女(nv),側(ce)室出,不詳(xiang)。
第(di)九女(nv),側(ce)室(shi)出,為(wei)恭親王奕訢福晉。