樊(fan)夫人 (樊(fan)氏(shi)),東(dong)漢桂陽(yang)太(tai)守趙范(fan)之(zhi)嫂(sao)。建安十三(san)年(公元208年)的赤壁(bi)之(zhi)戰后,趙云(yun)(yun)跟隨(sui)劉備(bei)平(ping)定(ding)荊州四郡(jun)。劉備(bei)任命趙云(yun)(yun)為(wei)(wei)偏將軍,并取代投降的趙范(fan),兼任桂陽(yang)太(tai)守。趙范(fan)歸降,要把"有國色"的寡嫂(sao)樊(fan)氏(shi)許嫁(jia)趙云(yun)(yun),趙云(yun)(yun)婉(wan)拒,理由是(shi)(shi)“相與(yu)同姓,汝嫂(sao)即吾嫂(sao)也,固(gu)不敢(gan)取”,后來(lai)旁(pang)人也覺(jue)得是(shi)(shi)件美事(shi),而"勸云(yun)(yun)娶之(zhi)",趙云(yun)(yun)認為(wei)(wei)趙范(fan)歸降只(zhi)是(shi)(shi)為(wei)(wei)情勢所(suo)迫,并非真心,“天下(xia)女(nv)子不少”,于是(shi)(shi)此事(shi)作(zuo)罷。后來(lai)“范(fan)果逃去,云(yun)(yun)無纖(xian)芥”。
樊氏的事跡記(ji)載于《三國志(zhi)·蜀書(shu)六(liu)·關張馬黃趙(zhao)傳(chuan)》中裴松之的注引《云別傳(chuan)》。
演義描寫
云出(chu)寨迎接,待以賓禮,置酒(jiu)(jiu)共(gong)飲,納了印(yin)綬,酒(jiu)(jiu)至數(shu)巡,范曰(yue):“將(jiang)軍姓(xing)趙,某亦姓(xing)趙,五(wu)百年(nian)前(qian),合是一家。將(jiang)軍乃真定人(ren),某亦真定人(ren),又(you)是同鄉。倘得(de)不棄,結(jie)為兄弟,實為萬幸(xing)。”云大喜,各敘年(nian)庚。
云(yun)與范(fan)同(tong)年。云(yun)長范(fan)四(si)個月,范(fan)遂拜云(yun)為兄。二人(ren)同(tong)鄉,同(tong)年,又(you)同(tong)姓,十(shi)分相(xiang)得。至(zhi)晚(wan)席(xi)散(san),范(fan)辭回城(cheng)(cheng)。次日,范(fan)請云(yun)入(ru)(ru)城(cheng)(cheng)安民。云(yun)教(jiao)軍士休動,只帶(dai)五十(shi)騎(qi)隨入(ru)(ru)城(cheng)(cheng)中。居民執香伏(fu)道而接。云(yun)安民已畢,趙范(fan)邀請入(ru)(ru)衙飲宴。酒(jiu)至(zhi)半酣,范(fan)復邀云(yun)入(ru)(ru)后堂深處,洗盞(zhan)更酌(zhuo)。
云(yun)飲微醉。范(fan)(fan)(fan)忽請出(chu)一婦人,與(yu)云(yun)把(ba)酒。子龍見婦人身(shen)穿縞素,有傾(qing)國傾(qing)城之(zhi)(zhi)色,乃問范(fan)(fan)(fan)曰(yue)(yue):“此(ci)何人也?”范(fan)(fan)(fan)曰(yue)(yue):“家嫂(sao)(sao)樊氏也。”子龍改容敬之(zhi)(zhi)。樊氏把(ba)盞(zhan)畢,范(fan)(fan)(fan)令就坐(zuo)。云(yun)辭謝。樊氏辭歸后堂(tang)。云(yun)曰(yue)(yue):“賢弟何必煩令嫂(sao)(sao)舉杯耶?”范(fan)(fan)(fan)笑曰(yue)(yue):“中間(jian)有個緣故,乞兄(xiong)勿(wu)阻:先兄(xiong)棄世已三載,家嫂(sao)(sao)寡居(ju),終非了(le)局,弟常勸其改嫁(jia)。嫂(sao)(sao)曰(yue)(yue):‘若得三件(jian)事兼全(quan)之(zhi)(zhi)人,我(wo)方(fang)嫁(jia)之(zhi)(zhi):第一要文武雙全(quan),名聞(wen)天(tian)下(xia)(xia);第二(er)要相(xiang)貌堂(tang)堂(tang),威(wei)儀出(chu)眾;第三要與(yu)家兄(xiong)同(tong)(tong)姓。’你道天(tian)下(xia)(xia)那得有這般(ban)湊巧的?今(jin)尊(zun)兄(xiong)堂(tang)堂(tang)儀表,名震四(si)海,又與(yu)家兄(xiong)同(tong)(tong)姓,正合家嫂(sao)(sao)所言。 若不嫌家嫂(sao)(sao)貌陋,愿(yuan)陪嫁(jia)資,與(yu)將軍(jun)為妻,結累(lei)世之(zhi)(zhi)親,如何?”云(yun)聞(wen)言大怒而起,厲聲曰(yue)(yue):“吾既與(yu)汝結為兄(xiong)弟,汝嫂(sao)(sao)即吾嫂(sao)(sao)也,豈可作此(ci)亂人倫之(zhi)(zhi)事乎(hu)!”趙(zhao)范(fan)(fan)(fan)羞慚(can)滿面,答曰(yue)(yue):“我(wo)好意相(xiang)待,如何這般(ban)無禮!”遂目視(shi)左右,有相(xiang)害之(zhi)(zhi)意。云(yun)已覺(jue),一拳(quan)打倒趙(zhao)范(fan)(fan)(fan),徑出(chu)府門,上馬(ma)出(chu)城去(qu)了(le)。
影視登場
電視劇(ju)《三國(guo)演(yan)義》 蓋克飾(shi)演(yan)樊氏(shi)
電視劇《三國》 樸蘭飾演樊氏(shi)
電(dian)視劇(ju)《武神趙子龍(long)》冼(xian)色麗飾演樊氏(shi)
游戲登場
光榮公司《三國志》系列
光(guang)榮(rong)公司《真·三國無雙》系列(角(jiao)色(se)名:樊玉鳳;配音:齊藤(teng)梨(li)繪(hui)) ?
《三(san)國志(zhi)·蜀書六(liu)·關張馬黃趙傳》注引(yin)《云別傳》:范寡嫂曰樊(fan)氏,有國色(se)。
先夫:趙范之兄
小叔子(zi):桂陽太守趙(zhao)范