阮佃夫(427—477),會稽諸暨(今浙江諸暨)人,劉宋后(hou)期著(zhu)名的奸臣(chen)。出身小吏,湘東王劉彧(yu)出就藩(fan)封(feng),選為(wei)主衣,后(hou)請(qing)為(wei)世子師,頗受信任。
前(qian)(qian)廢帝猜忌宗親,景和(465)末(mo),入(ru)朝,被拘禁于(yu)殿內秘書省(sheng),將有(you)大禍,惶恐憂懼(ju)。佃(dian)夫與人密謀,殺(sha)前(qian)(qian)廢帝于(yu)后堂。
前廢帝(di)死,即位,為(wei)明帝(di)。論功行(xing)賞,封佃(dian)夫(fu)(fu)(fu)為(wei)建城縣侯,食邑八百(bai)戶,遷南臺侍御史(shi)。佃(dian)夫(fu)(fu)(fu)與密謀諸人共掌朝(chao)廷(ting)大(da)權(quan),乘機大(da)受賄(hui)賂(lu),凡事非(fei)重(zhong)賂(lu)不(bu)行(xing)。有人送絹200匹,佃(dian)夫(fu)(fu)(fu)嫌少,竟(jing)不(bu)答書。家中(zhong)(zhong)(zhong)珠(zhu)玉錦繡,富于宮廷(ting),住宅(zhai)園林,超(chao)過(guo)王府。蓄(xu)養女(nv)伎數(shu)十人,才貌冠絕當(dang)時。從宅(zhai)中(zhong)(zhong)(zhong)向東開河(he),長達(da)10里(li),佃(dian)夫(fu)(fu)(fu)泛舟河(he)上,命女(nv)伎彈奏作樂。廚房中(zhong)(zhong)(zhong)水陸珍羞齊備,臨時宴客數(shu)十人,轉瞬辦(ban)就。生活驕淫豪(hao)奢(she),凡制一(yi)新衣(yi),造(zao)一(yi)器物,京城中(zhong)(zhong)(zhong)紛(fen)紛(fen)仿效。時官爵(jue)泛濫,佃(dian)夫(fu)(fu)(fu)手(shou)握予(yu)奪之權(quan),仆從皆為(wei)高官,拉車人為(wei)虎賁中(zhong)(zhong)(zhong)郎,馬旁隨(sui)從為(wei)員(yuan)外郎。朝(chao)士無(wu)論貴賤,無(wu)不(bu)奉(feng)承巴結(jie),而佃(dian)夫(fu)(fu)(fu)高傲自大(da),能入其室者(zhe),僅一(yi)二人而已(yi)。?
明帝(di)去世,后廢帝(di)劉昱即位,佃夫兼中書(shu)通事(shi)(shi)舍人,加給事(shi)(shi)中、輔國將軍,職權更重,驕橫愈甚。元徽三年(nian)(475),遷(qian)黃(huang)門(men)侍郎,領右衛(wei)將軍。明年(nian),改領驍(xiao)騎將軍。其年(nian)遷(qian)使持節、督南豫(yu)州諸軍事(shi)(shi)、冠軍將軍、南豫(yu)州刺史(shi)、歷(li)陽太守,仍管朝廷政事(shi)(shi)。
后廢(fei)帝荒唐不守(shou)法度,愛出宮漫(man)游(you),往(wang)往(wang)單騎出入田(tian)野里(li)巷(xiang)。佃夫(fu)與人密謀,擬乘帝出游(you)廢(fei)立。事(shi)未成,被人告發,于是賜死。《宋書》、《南(nan)史》有傳。
兩晉南北朝(chao)時(shi)期,政局混亂,社會動蕩。即使(shi)宮廷內部,也(ye)是廢(fei)立篡位之(zhi)謀時(shi)常發(fa)生,骨肉相殘之(zhi)事頻繁出現。前廢(fei)帝劉(liu)(liu)子業(ye)繼位時(shi),先殺了叔(shu)祖劉(liu)(liu)義隆的弟弟劉(liu)(liu)義恭,又(you)殺了兩個弟弟,然(ran)后又(you)殺了一(yi)(yi)批大臣,如戴法興(xing)等。他如此濫殺,激起朝(chao)臣震(zhen)栗,百姓義憤,但幾位叔(shu)父(fu)(fu)的存在又(you)使(shi)他感到(dao)帝位受到(dao)嚴重(zhong)威脅。于是,公元465年(nian)十(shi)一(yi)(yi)月(yue),將諸位叔(shu)父(fu)(fu)召回(hui)朝(chao)廷,不(bu)準離開建(jian)康(kang)。對較為年(nian)長(chang)手握重(zhong)兵的湘東王劉(liu)(liu)彧、建(jian)安王劉(liu)(liu)休仁、山(shan)陽王劉(liu)(liu)休佑三人,更是擔憂,立即調(diao)回(hui)京城,寸步不(bu)離。
劉(liu)彧(yu)有個(ge)心腹(fu)叫(jiao)阮佃夫(fu),會稽(ji)諸暨(今屬浙江)人(ren)。此人(ren)早年混跡官(guan)場,文帝元嘉中,做臺小(xiao)史(shi),這是由寒門庶族(zu)擔當的低微(wei)官(guan)吏。公元448年,封淮陽王,選為主衣(yi),掌管衣(yi)服等雜物。孝武帝時,補(bu)內(nei)監。公元465年,劉(liu)彧(yu)奏(zou)請他為其世子劉(liu)昱之師,同(tong)時做他的心腹(fu)幕僚。
象(xiang)春秋戰國(guo)時(shi)期的(de)(de)王(wang)侯(hou)養士一(yi)(yi)樣,主(zhu)人(ren)、門客一(yi)(yi)榮(rong)俱(ju)榮(rong),一(yi)(yi)損俱(ju)損。阮佃夫(fu)不(bu)是(shi)不(bu)清楚這(zhe)一(yi)(yi)點,他感覺不(bu)能(neng)讓主(zhu)人(ren)被軟禁宮中(zhong)的(de)(de)狀況持續(xu)下去(qu),自身的(de)(de)前(qian)(qian)途便寄寓在(zai)主(zhu)子(zi)的(de)(de)安(an)危之上。他立(li)即與劉(liu)(liu)子(zi)業(ye)的(de)(de)左右淳于文祖(zu)暗中(zhong)勾結(jie),許以(yi)重金(jin),密(mi)(mi)謀推翻前(qian)(qian)廢帝,擁立(li)湘東王(wang)。在(zai)劉(liu)(liu)子(zi)業(ye)的(de)(de)內部,直閣將(jiang)軍柳光世與劉(liu)(liu)子(zi)業(ye)左右繆方(fang)盛、周登(deng)之也有(you)(you)了密(mi)(mi)謀,而且又很快與阮佃夫(fu)串(chuan)通。準(zhun)備(bei)就緒,等待時(shi)機發難。這(zhe)里有(you)(you)一(yi)(yi)個人(ren),能(neng)將(jiang)劉(liu)(liu)子(zi)業(ye)的(de)(de)一(yi)(yi)舉(ju)一(yi)(yi)動,準(zhun)確、及時(shi)地轉達給阮佃夫(fu),他就是(shi)錢蘭生。劉(liu)(liu)子(zi)業(ye)立(li)皇后時(shi),山(shan)于人(ren)手不(bu)夠(gou),借調(diao)請王(wang)府(fu)(fu)閣人(ren)到宮中(zhong)服務。早有(you)(you)打算的(de)(de)湘東王(wang),挑(tiao)選(xuan)精明干練、頗討人(ren)喜歡(huan)的(de)(de)錢蘭生前(qian)(qian)去(qu)。慶典(dian)過(guo)后,不(bu)負厚望(wang)的(de)(de)錢蘭生果然被留用(yong)。錢蘭生便將(jiang)最新消(xiao)息告(gao)訴(su)淳于文祖(zu),再(zai)告(gao)訴(su)阮佃夫(fu)。因而湘東王(wang)府(fu)(fu)對劉(liu)(liu)子(zi)業(ye)行蹤了如指(zhi)掌(zhang)。
這時,外面(mian)傳言(yan)”湘(xiang)中出天子”。劉子業(ye)決定(ding)(ding)巡幸(xing)荊、湘(xiang)地區,消(xiao)除謠傳,但出巡前,決定(ding)(ding)先(xian)殺(sha)掉使他(ta)不放心的(de)諸王叔。
十一月二十九日,劉子(zi)(zi)業(ye)幸(xing)華林國(guo),休仁、休佑及(ji)山陰公主楚玉等(deng)皆(jie)隨(sui)(sui)從(cong),獨留湘東王(wang)在秘書省。阮佃夫主子(zi)(zi)心(xin)驚(jing)膽顫(zhan),決定(ding)立(li)即(ji)舉事(shi),事(shi)不宜(yi)遲。他(ta)一方(fang)面通知劉子(zi)(zi)業(ye)外監典事(shi)朱動等(deng)人,作好(hao)內應(ying);另一方(fang)面叫(jiao)錢(qian)蘭生(sheng)密(mi)報建安王(wang)休仁等(deng),好(hao)在思想(xiang)上作好(hao)準備。劉子(zi)(zi)業(ye)也是(shi)粗心(xin)大(da)意,為(wei)準備第(di)二天(tian)南(nan)巡,只叫(jiao)心(xin)腹大(da)將宗越、童(tong)太乙(yi)等(deng)人在家準備,沒讓(rang)他(ta)們隨(sui)(sui)去華林園(yuan),而由樊僧整率部(bu)分禁衛軍(jun)防守華林園(yuan)。哪知樊與柳光直是(shi)同鄉(xiang),早(zao)已入伙(huo)擁立(li)湘東王(wang)。
當晚,玩興未盡的劉(liu)子(zi)業駐(zhu)蹕華林園。他屏退左右,在竹林堂(tang)前與群(qun)巫、眾(zhong)彩女射(she)(she)鬼(gui)。射(she)(she)完,將要奏(zou)樂起(qi)舞,早已反叛的內侍壽寂之持刀(dao)走向劉(liu)子(zi)業,姜(jiang)戶(hu)之緊隨其后,淳于文祖(zu)等九(jiu)個人(ren)相繼跟(gen)進。
“事已發(fa)作了!”
雜亂的腳步(bu)聲由遠而近,思(si)想上早有準(zhun)備的建安(an)王休仁對休佑附耳說。兩人趕緊(jin)向園(yuan)中的景(jing)陽山(shan)奔去。
劉子業平(ping)時討厭(yan)壽寂之(zhi)(zhi)(zhi),早想把他(ta)趕(gan)出宮門,還未(wei)(wei)來(lai)得及。此刻,他(ta)見(jian)寂之(zhi)(zhi)(zhi)抽刀兇神一般地向他(ta)奔來(lai),心中一沉,情知(zhi)不(bu)妙(miao),張弓搭箭,射將(jiang)過去(qu),慌(huang)亂之(zhi)(zhi)(zhi)中,未(wei)(wei)能(neng)射中。心內(nei)更慌(huang),他(ta)見(jian)再射已來(lai)不(bu)及,轉身便跑。他(ta)哪跑得過壽寂之(zhi)(zhi)(zhi),早見(jian)寒光一閃,人頭落地。眾彩(cai)女見(jian)狀,哭爹喊娘,作鳥獸散。接著,宣令宿衛說:”湘東(dong)王受(shou)太皇太后之(zhi)(zhi)(zhi)命,鏟除狂主,今已平(ping)定。”休仁見(jian)事(shi)成,趕(gan)緊跑回(hui),急至秘書省拜見(jian)劉彧(yu),稱臣,引他(ta)登上(shang)御座。
十二月初七日,劉彧(yu)正(zheng)式(shi)即皇(huang)帝(di)位,是為明帝(di),改元泰始。論功(gong)行賞,皆封侯(hou)食邑(yi)。
明皇帝忘不了阮佃夫,救(jiu)君危難,擁立有功,前(qian)前(qian)后(hou)后(hou)張羅此事,封為建城(cheng)縣侯,食邑八百戶,任(ren)命為蘭臺(tai)侍(shi)御史。從此更受明帝倚重。
公元466年,掌握江州實權的(de)(de)(de)長史鄧琬擁立(li)(li)孝(xiao)武帝(di)(di)(di)(di)第三子劉子勛即帝(di)(di)(di)(di)位,年號(hao)義(yi)嘉。于(yu)是,文帝(di)(di)(di)(di)系(xi)(xi)諸王和孝(xiao)武帝(di)(di)(di)(di)系(xi)(xi)諸王展開了大規模的(de)(de)(de)奪帝(di)(di)(di)(di)位斗爭。阮(ruan)佃(dian)夫又(you)搖搖擺(bai)(bai)擺(bai)(bai)地出臺(tai)了。這場戰(zhan)爭劉彧一(yi)(yi)方顯然占有優(you)勢,阮(ruan)佃(dian)夫又(you)從巴蜀調(diao)來(lai)一(yi)(yi)批兵士(shi),屢戰(zhan)屢勝,他(ta)先后(hou)輾(zhan)轉于(yu)東線,南(nan)線和北線三大戰(zhan)場,號(hao)令(ling)軍士(shi),誅殺了孝(xiao)武帝(di)(di)(di)(di)系(xi)(xi)諸王,鏟(chan)平了叛亂。他(ta)阮(ruan)佃(dian)夫沒有什么(me)杰(jie)出的(de)(de)(de)軍事(shi)指揮才能(neng),這是很明(ming)(ming)顯的(de)(de)(de)。勝敗在戰(zhan)前即已明(ming)(ming)擺(bai)(bai)著,實力懸殊在那里;將領們(men)聽他(ta)的(de)(de)(de)調(diao)遣,還不是因為他(ta)是皇帝(di)(di)(di)(di)的(de)(de)(de)心腹?參誰一(yi)(yi)把,誰受得了?但他(ta)自己(ji)卻又(you)升(sheng)了,由司徒參軍轉為太子步兵校尉、南(nan)魯郡(jun)太守,侍太子于(yu)東營(ying),增(zeng)封食邑二百戶。權大氣也粗,自此愈加(jia)趾高(gao)氣揚起(qi)來(lai)。《資治(zhi)通(tong)鑒》載,對(dui)待他(ta)的(de)(de)(de)命令(ling),”人有順(shun)迕,禍福(fu)立(li)(li)至(zhi)”。
阮佃(dian)夫(fu)家鄉(xiang)(xiang)是會稽(ji)。富貴(gui)不還鄉(xiang)(xiang),如衣錦夜行。當時,會稽(ji)太(tai)守是輔國將軍王僧(seng)(seng)虔(qian)(qian),他的賓(bin)客說佃(dian)夫(fu)身為要幸(xing),勸(quan)太(tai)守”宜加禮接”。僧(seng)(seng)虔(qian)(qian)回答說:”我立身有(you)素(su),豈能曲意此輩?彼若見惡,當拂衣去(qu)耳。”王僧(seng)(seng)虔(qian)(qian)對阮佃(dian)夫(fu)沒有(you)舉行較隆(long)重的歡迎(ying)儀(yi)式,阮佃(dian)夫(fu)懷(huai)恨在(zai)心(xin)。他返回建康(kang)后(hou),即向(xiang)明(ming)帝進讒(chan)言,又讓(rang)御(yu)史中(zhong)丞奏劾王在(zai)吳興太(tai)守任上時的過失。很(hen)快,僧(seng)(seng)虔(qian)(qian)被罷了官。
阮佃夫就是(shi)這樣氣量(liang)狹小(xiao),睚眥必報。家鄉(xiang)人求(qiu)他(ta)(ta)辦事,賄賂的東西稍少也看不(bu)上(shang)眼。一(yi)天,他(ta)(ta)的侄(zhi)子從家鄉(xiang)諸暨趕(gan)(gan)來(lai)(lai)建康求(qiu)見(jian)(jian)。一(yi)般地,家鄉(xiang)來(lai)(lai)人他(ta)(ta)是(shi)不(bu)愿接見(jian)(jian)的,嫌他(ta)(ta)們(men)的土氣寒酸丟了他(ta)(ta)的人,同(tong)時還(huan)怕自己破費招(zhao)待,總(zong)以事忙抽不(bu)開(kai)身推(tui)脫。他(ta)(ta)的侄(zhi)子趕(gan)(gan)來(lai)(lai)之(zhi)后,他(ta)(ta)也不(bu)愿見(jian)(jian)。侄(zhi)子找他(ta)(ta)找了三次才見(jian)(jian)到(dao)(dao),說(shuo)是(shi)想到(dao)(dao)縣衙做個小(xiao)吏(li)。
看到(dao)此,阮佃夫(fu)擺出一(yi)副(fu)很(hen)為難的樣(yang)子(zi)(zi),說(shuo)是不(bu)太好(hao)辦,并(bing)以(yi)假大(da)空的話勸他(ta)(ta)(ta)(ta)回(hui)家(jia)好(hao)好(hao)勞動,為社稷出力不(bu)分職(zhi)業等(deng)等(deng)。侄子(zi)(zi)哪(na)聽得進這些大(da)話,這些大(da)道理(li)他(ta)(ta)(ta)(ta)也(ye)懂些,不(bu)然何必千里迢迢趕來見他(ta)(ta)(ta)(ta)?他(ta)(ta)(ta)(ta)趕緊將(jiang)帶(dai)來的二(er)百匹絹(juan)奉(feng)上。阮佃夫(fu)也(ye)不(bu)推(tui)讓,稍露笑容,讓他(ta)(ta)(ta)(ta)第二(er)天等(deng)候(hou)消(xiao)息。哪(na)知,一(yi)等(deng)四天,侄子(zi)(zi)考慮到(dao)也(ye)許(xu)是叔叔嫌(xian)東西(xi)少,趕緊又(you)加了(le)(le)(le)二(er)百匹絹(juan)給他(ta)(ta)(ta)(ta)。阮佃夫(fu)早已大(da)吃賄賂慣了(le)(le)(le)的,這才展紙(zhi)提筆,為侄子(zi)(zi)寫了(le)(le)(le)一(yi)封信帶(dai)回(hui)給縣衙。侄子(zi)(zi)尚且如(ru)此,鄉親鄉鄰或其他(ta)(ta)(ta)(ta)人(ren)就更不(bu)用(yong)說(shuo)了(le)(le)(le)。
別人的(de)賄賂他(ta)是(shi)錙銖必(bi)較(jiao),但自(zi)己平時生活(huo)卻(que)一擲千金。他(ta)所建造的(de)宅舍園(yuan)池,比諸(zhu)王的(de)府邸還華美(mei)。家里擁有幾十名(ming)藝精(jing)貌美(mei)的(de)妓(ji)女(nv),都是(shi)按他(ta)的(de)”青(qing)春(chun).靚(jing)麗、大方、人見(jian)人愛”的(de)十字標準(zhun)選來的(de)。她們個(ge)個(ge)穿錦(jin)著緞,佩金戴銀,衣飾之華貴超過了宮女(nv)。他(ta)家每制一件衣服,每造一件器(qi)物,無(wu)不領導潮流新奇精(jing)巧(qiao),致(zhi)使京城人家爭(zheng)相仿效。為了便于游樂,他(ta)還在宅內開(kai)渠(qu)引水(shui),向東延伸十余里,引來活(huo)水(shui)。水(shui)渠(qu)兩旁塘(tang)岸整(zheng)潔,泛輕舟,奏女(nv)樂,優游玩耍(shua)賽神(shen)仙。
一次,中書(shu)舍人劉(liu)休前來(lai)(lai)見(jian)他(ta),正遇著他(ta)在外(wai)游樂。阮(ruan)(ruan)佃夫便相(xiang)邀回家,設宴款(kuan)待。數(shu)(shu)十(shi)種奇珍異肴,立時端(duan)上。劉(liu)休看得眼呆,阮(ruan)(ruan)佃夫卻笑著說是”一頓便飯(fan)”。劉(liu)休還不解怎這(zhe)么快(kuai)就上來(lai)(lai)了?原來(lai)(lai),他(ta)家經常預備著數(shu)(shu)十(shi)人的肴饌(zhuan),只要客人臨(lin)門,頃刻可辦(ban)。
阮(ruan)(ruan)佃(dian)夫(fu)(fu)(fu)(fu)濫作威福之事,無人(ren)敢禁。公元473年,何(he)恢(hui)被(bei)任命(ming)為(wei)廣州(zhou)刺史。赴任前,邀請為(wei)他的升遷幫了(le)忙的阮(ruan)(ruan)佃(dian)夫(fu)(fu)(fu)(fu)至其家飲宴歡歌(ge)。席間,阮(ruan)(ruan)佃(dian)夫(fu)(fu)(fu)(fu)見(jian)何(he)恢(hui)寵妓(ji)張耀華貌美絕倫(lun),按捺不住,便想把她弄(nong)到手。他向何(he)恢(hui)提出要求,何(he)恢(hui)也是(shi)一好色之徒,正寵愛她如掌上明(ming)珠,便不假思(si)索地(di)(di)一口回(hui)絕道:”恢(hui)可(ke)得(de),此人(ren)不可(ke)得(de)也。”阮(ruan)(ruan)佃(dian)夫(fu)(fu)(fu)(fu)拂(fu)袖(xiu)起身,忿忿地(di)(di)說:”不知你是(shi)愛手指還是(shi)愛手掌!”第二天,便諷諭(yu)有司彈劾何(he)恢(hui),不日免官(guan)。足(zu)見(jian)阮(ruan)(ruan)佃(dian)夫(fu)(fu)(fu)(fu)的權勢了(le)。
公元475年(nian),文(wen)帝(di)諸子死盡,孫子輩中(zhong)以建平王劉(liu)景素年(nian)齡(ling)最長,史(shi)稱他(ta)”孝(xiao)友清(qing)令,服(fu)用儉素,又好(hao)文(wen)學。禮接士大夫,由(you)是有美譽”,因而他(ta)可能被(bei)擁(yong)立為帝(di)。
阮佃(dian)夫(fu)等(deng)(deng)想久(jiu)專(zhuan)權勢,考慮到劉景(jing)(jing)素(su)如被擁立,恐不為相容。一天,劉景(jing)(jing)素(su)的(de)防閣將(jiang)軍王季符犯了(le)罪,遂惡(e)人(ren)先告狀,他由京口(今(jin)江蘇鎮江)馳奔(ben)建康,向(xiang)阮佃(dian)夫(fu)告發劉景(jing)(jing)素(su)要謀反(fan)。阮佃(dian)夫(fu)要出兵討(tao)伐(fa),大將(jiang)蕭道成(cheng)等(deng)(deng)擔保不會(hui)才作罷,但還是將(jiang)劉景(jing)(jing)素(su)的(de)鎮北將(jiang)軍、開府議同三司予以(yi)削奪。無(wu)奈,劉景(jing)(jing)素(su)也暗中加緊準備,等(deng)(deng)待時機(ji)奪權,阮佃(dian)夫(fu)的(de)這一招更堅(jian)定了(le)他謀反(fan)的(de)信(xin)心。
元徽(hui)四年(476年),阮(ruan)佃夫(fu)改領驍騎將(jiang)軍。七月,有(you)人奔京(jing)(jing)(jing)口告(gao)訴劉(liu)景(jing)素說京(jing)(jing)(jing)師混亂(luan),可乘隙奪取(qu)。劉(liu)景(jing)素遂舉兵。阮(ruan)佃夫(fu)、楊(yang)運長(chang)立(li)即宣布內(nei)外戒嚴,并集結(jie)重(zhong)兵征討京(jing)(jing)(jing)口。京(jing)(jing)(jing)口很快被攻打下來,劉(liu)景(jing)素被殺,滅門九族(zu)。八月,阮(ruan)佃夫(fu)遷使持節、督南豫州諸軍事、冠軍將(jiang)軍、南豫州刺(ci)史、歷陽太守,留鎮京(jing)(jing)(jing)師,增食邑五百戶。
以玩政變起(qi)家的阮佃(dian)夫,玩得很蹩腳(jiao),就象雜耍繩索(suo)的人(ren),最后(hou)纏(chan)到(dao)了自(zi)己的脖子(zi)上。公元472年四(si)月,明帝(di)劉(liu)(liu)彧死,年僅十歲的太子(zi)劉(liu)(liu)昱即位,史稱后(hou)廢帝(di)或(huo)蒼梧(wu)王。蒼梧(wu)王年齡尚(shang)小時,阮佃(dian)夫尚(shang)能駕馭,稍長,便不聽(ting)使喚;而且蒼梧(wu)王嗜殺成(cheng)性,弄得人(ren)人(ren)自(zi)危。于是,他為久握大權,想廢長立幼。與直閣(ge)將軍申宗伯(bo)、步兵校尉朱(zhu)幼、于天寶等密謀殺死劉(liu)(liu)昱,擁立其弟劉(liu)(liu)準,并擬定趁劉(liu)(liu)昱去江乘射(she)雉而發難。
第二(er)年(nian)四(si)月,蒼梧王欲往江乘射雉。阮(ruan)佃(dian)夫非(fei)常(chang)熟悉劉昱(yu)的行為舉(ju)止(zhi),知其往常(chang)每次外出,總是將(jiang)隊仗(zhang)留(liu)在游樂苑前而去,便想在這(zhe)個空隙動(dong)手。計劃(hua)總是美妙的。具體安排是矯稱(cheng)太后令(ling)召回隊仗(zhang),關閉臺城城門(men),分(fen)遣人馬(ma)守住(zhu)石(shi)頭城和東府城,派人將(jiang)劉昱(yu)抓出殺(sha)掉,擁(yong)立十一歲的劉準登位,自為揚州刺史輔政。
然而,事不湊巧,劉昱臨(lin)時改變路線,未(wei)去江乘,因而阮(ruan)佃夫的(de)周密計(ji)劃無(wu)法施(shi)行(xing)。關鍵時候,分分秒(miao)秒(miao)都不能延誤。同謀(mou)者于天寶(bao)將這一陰謀(mou)告(gao)發出來。劉昱大驚(jing),當即將阮(ruan)佃夫捕獲(huo)處死(si),并很快(kuai)封(feng)存他(ta)的(de)財產。
阮(ruan)佃夫搬起(qi)石頭砸(za)了自(zi)(zi)己(ji)的腳,他以政(zheng)變起(qi)家,結果自(zi)(zi)己(ji)卻死于(yu)政(zheng)變。
參與謀殺劉(liu)子業,扶(fu)持劉(liu)彧(yu)為帝。
《宋書》卷九十四 列傳第(di)五十四
阮佃(dian)夫(fu),會稽(ji)諸暨(ji)人(ren)也。元嘉(jia)中(zhong),出(chu)身為(wei)臺小(xiao)史。太宗(zong)(zong)初出(chu)閣(ge),選為(wei)主衣。世祖(zu)(zu)召(zhao)還左右(you)(you),補內(nei)監。永光中(zhong),太宗(zong)(zong)又請(qing)為(wei)世子師,甚見信待。景和末(mo),太宗(zong)(zong)被(bei)拘于(yu)殿內(nei),住在(zai)秘(mi)書省,為(wei)帝所(suo)(suo)疑,大禍將至(zhi),惶懼計無所(suo)(suo)出(chu)。佃(dian)夫(fu)與王道隆、李道兒(er)及(ji)帝左右(you)(you)瑯邪淳于(yu)文祖(zu)(zu)謀(mou)共廢立(li)。時直閣(ge)將軍(jun)柳光世亦與帝左右(you)(you)蘭陵繆方(fang)盛(sheng)、丹陽周(zhou)登(deng)之(zhi)有(you)密謀(mou),未知(zhi)所(suo)(suo)奉。登(deng)之(zhi)與太宗(zong)(zong)有(you)舊,方(fang)盛(sheng)等乃使登(deng)之(zhi)結佃(dian)夫(fu),佃(dian)夫(fu)大說。先(xian)是(shi),帝立(li)皇后,普暫徹諸王奄人(ren),太宗(zong)(zong)左右(you)(you)錢藍生(sheng)(sheng)亦在(zai)其例。事(shi)畢,未被(bei)遣,密使藍生(sheng)(sheng)候帝,慮事(shi)泄(xie),藍生(sheng)(sheng)不欲自出(chu),帝動止輒以(yi)告淳于(yu)文祖(zu)(zu),令文祖(zu)(zu)報佃(dian)夫(fu)。
景和元年十一(yi)月二十九日(ri)晡(bu)時,帝(di)(di)出幸華林園(yuan),建(jian)安(an)(an)王(wang)休仁、山陽王(wang)休祐、山陰公主并(bing)(bing)侍側(ce)。太宗猶在秘(mi)書省(sheng),不(bu)被召,益憂懼(ju)。佃夫(fu)以告(gao)外監典事東(dong)陽朱(zhu)幼,又(you)(you)告(gao)主衣(yi)吳興壽寂之(zhi)、細鎧(kai)(kai)主南彭(peng)城姜(jiang)產(chan)之(zhi),產(chan)之(zhi)又(you)(you)語(yu)所領(ling)細鎧(kai)(kai)將臨淮王(wang)敬則,幼又(you)(you)告(gao)中書舍人戴明寶(bao),并(bing)(bing)響應(ying)。明寶(bao)、幼欲(yu)取其(qi)日(ri)向曉,佃夫(fu)等(deng)勸取開鼓后(hou)。幼豫約(yue)勒內外,使(shi)錢(qian)藍生(sheng)密報建(jian)安(an)(an)王(wang)休仁等(deng)。時帝(di)(di)欲(yu)南巡,腹心直閣將軍宋(song)越(yue)等(deng)其(qi)夕并(bing)(bing)聽出外裝束(shu),唯(wei)有(you)隊主樊(fan)僧整(zheng)防(fang)華林閣,是(shi)柳(liu)光世(shi)(shi)鄉人,光世(shi)(shi)要(yao)之(zhi),僧整(zheng)即受(shou)命。姜(jiang)產(chan)之(zhi)又(you)(you)要(yao)隊副陽平聶慶及所領(ling)壯(zhuang)士會(hui)稽富(fu)靈符(fu)、吳郡俞道龍、丹(dan)陽宋(song)逵之(zhi)、陽平田嗣,并(bing)(bing)聚于慶省(sheng)。佃夫(fu)慮力(li)少不(bu)濟,更(geng)欲(yu)招合,壽寂之(zhi)曰:“謀(mou)廣或泄,不(bu)煩(fan)多人。”
時(shi)巫覡云:“后(hou)堂(tang)有(you)鬼(gui)。”其(qi)夕,帝(di)于(yu)竹林堂(tang)前,與巫共射之(zhi)(zhi)(zhi)。建安(an)王(wang)(wang)休(xiu)(xiu)仁(ren)等山(shan)陰主(zhu)并(bing)從。帝(di)素不說寂(ji)之(zhi)(zhi)(zhi),見(jian)(jian)輒切齒(chi)。寂(ji)之(zhi)(zhi)(zhi)既與佃(dian)(dian)夫(fu)(fu)成謀,又(you)慮禍(huo)至(zhi),抽刀前入;姜(jiang)產(chan)之(zhi)(zhi)(zhi)隨其(qi)后(hou),淳于(yu)文祖、繆(mou)方(fang)盛、周(zhou)登(deng)之(zhi)(zhi)(zhi)、富靈符、聶慶、田嗣(si)、王(wang)(wang)敬(jing)則(ze)、俞道龍(long)、宋(song)逵(kui)之(zhi)(zhi)(zhi)又(you)繼進。休(xiu)(xiu)仁(ren)聞行聲(sheng)甚疾,謂休(xiu)(xiu)祐曰(yue):“事(shi)作矣(yi)。”相隨奔景陽(yang)山(shan)。帝(di)見(jian)(jian)寂(ji)之(zhi)(zhi)(zhi)至(zhi),引(yin)弓(gong)射之(zhi)(zhi)(zhi),不中(zhong),乃走,寂(ji)之(zhi)(zhi)(zhi)追而殞之(zhi)(zhi)(zhi)。事(shi)定,宣令宿衛(wei)曰(yue):“湘東(dong)王(wang)(wang)受太(tai)(tai)(tai)后(hou)令,除狂(kuang)主(zhu)。今已平定。”太(tai)(tai)(tai)宗即位,論功(gong)行賞,壽寂(ji)之(zhi)(zhi)(zhi)封應城縣(xian)(xian)(xian)侯,食(shi)(shi)邑千(qian)戶(hu)(hu);姜(jiang)產(chan)之(zhi)(zhi)(zhi)汝南(nan)縣(xian)(xian)(xian)侯,佃(dian)(dian)夫(fu)(fu)建城縣(xian)(xian)(xian)侯,食(shi)(shi)邑八百(bai)(bai)戶(hu)(hu)。王(wang)(wang)道隆(long)吳平縣(xian)(xian)(xian)侯,淳于(yu)文祖陽(yang)城縣(xian)(xian)(xian)侯,食(shi)(shi)邑各(ge)五百(bai)(bai)戶(hu)(hu)。李道兒(er)新涂縣(xian)(xian)(xian)侯,繆(mou)方(fang)盛劉陽(yang)縣(xian)(xian)(xian)侯,周(zhou)登(deng)之(zhi)(zhi)(zhi)曲(qu)陵(ling)縣(xian)(xian)(xian)侯,食(shi)(shi)邑各(ge)四百(bai)(bai)戶(hu)(hu)。富靈符惠(hui)懷縣(xian)(xian)(xian)子(zi),聶慶建陽(yang)縣(xian)(xian)(xian)子(zi),田嗣(si)將(jiang)(jiang)樂縣(xian)(xian)(xian)子(zi),王(wang)(wang)敬(jing)則(ze)重安(an)縣(xian)(xian)(xian)子(zi),俞道龍(long)茶陵(ling)縣(xian)(xian)(xian)子(zi),宋(song)逵(kui)之(zhi)(zhi)(zhi)零陵(ling)縣(xian)(xian)(xian)子(zi),食(shi)(shi)邑各(ge)三百(bai)(bai)戶(hu)(hu)。佃(dian)(dian)夫(fu)(fu)遷(qian)(qian)南(nan)臺侍(shi)御史(shi)。薛(xue)索(suo)兒(er)渡淮為寇,山(shan)陽(yang)太(tai)(tai)(tai)守(shou)程天祚又(you)反,佃(dian)(dian)夫(fu)(fu)與諸軍(jun)討之(zhi)(zhi)(zhi),破(po)索(suo)兒(er),降天祚。遷(qian)(qian)龍(long)驤(xiang)將(jiang)(jiang)軍(jun)、司徒參(can)(can)軍(jun),率所領(ling)南(nan)助赭圻,轉(zhuan)太(tai)(tai)(tai)子(zi)步兵校(xiao)尉(wei)、南(nan)魯郡太(tai)(tai)(tai)守(shou),侍(shi)太(tai)(tai)(tai)子(zi)于(yu)東(dong)宮。太(tai)(tai)(tai)始四年(nian),以破(po)薛(xue)索(suo)兒(er)功(gong),增封二百(bai)(bai)戶(hu)(hu),并(bing)前千(qian)戶(hu)(hu);以本官(guan)兼(jian)(jian)游(you)擊將(jiang)(jiang)軍(jun),假寧朔將(jiang)(jiang)軍(jun),與輔國(guo)將(jiang)(jiang)軍(jun)兼(jian)(jian)驍騎將(jiang)(jiang)軍(jun)孟(meng)次(ci)(ci)陽(yang)與二衛(wei)參(can)(can)員直。次(ci)(ci)陽(yang)字崇(chong)基(ji),平昌(chang)安(an)丘人也(ye)。泰始初,為山(shan)陽(yang)王(wang)(wang)休(xiu)(xiu)祐驃騎參(can)(can)軍(jun)。薛(xue)安(an)都(dou)子(zi)道標攻合肥,次(ci)(ci)陽(yang)擊破(po)之(zhi)(zhi)(zhi),以功(gong)封攸(you)縣(xian)(xian)(xian)子(zi),食(shi)(shi)邑三百(bai)(bai)戶(hu)(hu)。歷右軍(jun)、驃騎參(can)(can)軍(jun);六年(nian),出(chu)為輔師將(jiang)(jiang)軍(jun)、兗(yan)(yan)州刺史(shi),戍淮陰。立北兗(yan)(yan)州,自此始也(ye)。進號冠軍(jun)將(jiang)(jiang)軍(jun)。元(yuan)徽四年(nian),卒。
時(shi)佃(dian)(dian)夫、王道隆、楊運長并(bing)執權柄,亞于人(ren)(ren)(ren)(ren)主(zhu)。巢、戴大(da)明之世方之蔑如也(ye)(ye)。嘗(chang)值(zhi)正(zheng)旦應合朔(shuo),尚書奏遷元會,佃(dian)(dian)夫曰:“元正(zheng)慶(qing)會,國之大(da)禮,何不(bu)(bu)(bu)遷合朔(shuo)日邪?”其(qi)不(bu)(bu)(bu)稽古(gu)如此。大(da)通貨賄(hui),凡(fan)事非重(zhong)賂不(bu)(bu)(bu)行(xing)。人(ren)(ren)(ren)(ren)有(you)餉絹二百匹,嫌少(shao),不(bu)(bu)(bu)答書。宅舍園(yuan)池,諸王邸第莫及。妓女數(shu)十(shi)(shi)(shi),藝貌冠絕(jue)當時(shi),金玉錦繡之飾(shi),宮掖(ye)不(bu)(bu)(bu)逮也(ye)(ye)。每制一(yi)衣,造(zao)一(yi)物,京邑(yi)莫不(bu)(bu)(bu)法效焉。于宅內開瀆,東出(chu)(chu)十(shi)(shi)(shi)許里(li),塘岸整(zheng)潔,泛輕舟(zhou),奏女樂。中(zhong)書舍人(ren)(ren)(ren)(ren)劉(liu)休嘗(chang)詣之,值(zhi)佃(dian)(dian)夫出(chu)(chu)行(xing),中(zhong)路相逢,要休同(tong)反;就席,便命(ming)施設(she),一(yi)時(shi)珍(zhen)羞,莫不(bu)(bu)(bu)畢(bi)備。凡(fan)諸火劑,并(bing)皆始熟,如此者數(shu)十(shi)(shi)(shi)種。佃(dian)(dian)夫嘗(chang)作數(shu)十(shi)(shi)(shi)人(ren)(ren)(ren)(ren)饌,以待賓客,故造(zao)次(ci)便辦,類(lei)皆如此,雖晉世王、石,不(bu)(bu)(bu)能過也(ye)(ye)。泰始初,軍功既多,爵秩無(wu)序,佃(dian)(dian)夫仆從附隸,皆受(shou)不(bu)(bu)(bu)次(ci)之位(wei)。捉車(che)人(ren)(ren)(ren)(ren)虎賁中(zhong)郎(lang),傍馬(ma)者員外郎(lang)。朝士貴賤,莫不(bu)(bu)(bu)自結,而(er)矜傲無(wu)所(suo)降意,入其(qi)室者,唯(wei)吳興沈勃、吳郡張澹數(shu)人(ren)(ren)(ren)(ren)而(er)已。
泰豫(yu)元年(nian),除寧朔將(jiang)軍(jun)、淮南太守(shou)(shou),遷驍騎(qi)將(jiang)軍(jun),尋(xun)加淮陵太守(shou)(shou)。太宗晏駕,后廢帝即位,佃夫權任(ren)轉重,兼中書通事舍人,加給事中、輔國將(jiang)軍(jun),余如(ru)故。欲用張澹為武陵郡,衛將(jiang)軍(jun)袁粲(can)以(yi)(yi)下皆不同,而(er)佃夫稱敕施(shi)行,粲(can)等(deng)不敢執。元徽三年(nian),遷黃(huang)門侍郎,領(ling)右衛將(jiang)軍(jun),太守(shou)(shou)如(ru)故。明(ming)年(nian),改領(ling)驍騎(qi)將(jiang)軍(jun)。其年(nian),遷使持節、督南豫(yu)州(zhou)諸軍(jun)事、冠軍(jun)將(jiang)軍(jun)、南豫(yu)州(zhou)刺史、歷(li)陽太守(shou)(shou),猶管內任(ren)。以(yi)(yi)平建(jian)平王景素功,增邑(yi)五(wu)百戶。
時廢帝(di)猖狂,好出(chu)游走(zou),始出(chu)宮,猶整(zheng)羽(yu)儀,引隊(dui)仗(zhang);俄而(er)棄部(bu)伍,單騎與數(shu)人相隨(sui),或(huo)出(chu)郊野,或(huo)入(ru)市廛(chan),內外(wai)(wai)莫不(bu)懼憂。佃(dian)夫(fu)密與直(zhi)閣將(jiang)軍申伯(bo)宗、步兵校(xiao)尉朱幼(you)、于(yu)天寶謀共廢帝(di),立安成(cheng)(cheng)王。五年春,帝(di)欲(yu)往(wang)江乘射雉。帝(di)每北(bei)出(chu),常(chang)留隊(dui)仗(zhang)在樂游苑前,棄之而(er)去。佃(dian)夫(fu)欲(yu)稱太后令(ling)喚(huan)隊(dui)仗(zhang)還,閉城門,分(fen)人守石頭(tou)、東府(fu),遣人執帝(di)廢之,自為揚州刺史輔政。與幼(you)等已成(cheng)(cheng)謀,會帝(di)不(bu)成(cheng)(cheng)向江乘,故其(qi)事不(bu)行。于(yu)天寶因以其(qi)謀告帝(di),帝(di)乃收佃(dian)夫(fu)、幼(you)、伯(bo)宗于(yu)光祿外(wai)(wai)部(bu),賜死。佃(dian)夫(fu)、幼(you)罪止(zhi)身,其(qi)余(yu)無所(suo)問。佃(dian)夫(fu)時年五十(shi)一。
《南史》卷(juan)七十七 列傳(chuan)第六十七
阮佃夫(fu)(fu),會稽(ji)(ji)諸(zhu)暨人也。明(ming)帝(di)(di)(di)初出闔,選為主(zhu)衣,后(hou)(hou)又(you)請為世(shi)(shi)子(zi)師,甚見(jian)信待(dai)。景(jing)和(he)末,明(ming)帝(di)(di)(di)被拘于殿內,住在秘書省,為帝(di)(di)(di)所疑,大禍將至(zhi)。佃夫(fu)(fu)與(yu)王(wang)道(dao)隆、李道(dao)兒(er)及(ji)帝(di)(di)(di)左(zuo)右瑯邪淳(chun)于文(wen)祖謀共廢立(li)。時(shi)(shi)直閣將軍(jun)柳光世(shi)(shi)亦與(yu)帝(di)(di)(di)左(zuo)右蘭陵(ling)繆(mou)方盛、丹陽周(zhou)登(deng)之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)有(you)密(mi)謀,未(wei)知所奉。登(deng)之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)與(yu)明(ming)帝(di)(di)(di)有(you)舊(jiu),方盛等乃使登(deng)之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)結佃夫(fu)(fu),佃夫(fu)(fu)大悅(yue)(yue)。先是,帝(di)(di)(di)立(li)皇后(hou)(hou),普暫撤諸(zhu)王(wang)奄人,明(ming)帝(di)(di)(di)左(zuo)右錢(qian)藍(lan)生亦在例(li),事畢未(wei)被遣,密(mi)使藍(lan)生候帝(di)(di)(di)。慮事泄,藍(lan)生不欲自出,帝(di)(di)(di)動止輒以告(gao)淳(chun)于文(wen)祖,令報佃夫(fu)(fu)。景(jing)和(he)元(yuan)年(nian)十(shi)一月二十(shi)九日(ri)晡時(shi)(shi),帝(di)(di)(di)出華林(lin)園(yuan)。建(jian)(jian)安王(wang)休(xiu)(xiu)仁(ren)、山陽王(wang)休(xiu)(xiu)祐、山陰主(zhu)并(bing)侍側,明(ming)帝(di)(di)(di)猶在秘書省不被召,益懼。佃夫(fu)(fu)以告(gao)外(wai)監典事東陽朱幼(you),又(you)告(gao)主(zhu)衣吳興壽寂(ji)之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)、細鎧(kai)主(zhu)南彭城(cheng)姜產之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)。產之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)又(you)語所領細鎧(kai)將臨(lin)淮(huai)王(wang)敬(jing)則,幼(you)又(you)告(gao)中書舍人戴(dai)明(ming)寶,并(bing)響應。明(ming)寶、幼(you)欲取其(qi)日(ri)向曉(xiao),佃夫(fu)(fu)等勸(quan)取開門鼓。幼(you)預(yu)約勒(le)內外(wai),使錢(qian)藍(lan)生密(mi)報建(jian)(jian)安王(wang)休(xiu)(xiu)仁(ren)等。時(shi)(shi)帝(di)(di)(di)欲南巡,腹心直閣將軍(jun)宗越等,其(qi)夕并(bing)聽出外(wai)裝(zhuang)束(shu),唯有(you)隊主(zhu)樊僧整防華林(lin)閣,是柳光世(shi)(shi)鄉人。光世(shi)(shi)要之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi),即受命。姜產之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)又(you)要隊副陽平(ping)聶慶(qing)及(ji)所領壯士會稽(ji)(ji)富靈(ling)符(fu)、吳郡俞道(dao)龍(long)、丹陽宋(song)逵之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)、陽平(ping)田嗣(si),并(bing)聚(ju)于慶(qing)省。佃夫(fu)(fu)慮力(li)少,更欲招合,壽寂(ji)之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)曰:“謀廣或泄,不煩(fan)多人。”時(shi)(shi)巫覡言后(hou)(hou)堂(tang)(tang)有(you)鬼,其(qi)夕帝(di)(di)(di)于竹林(lin)堂(tang)(tang)前(qian)與(yu)巫共射之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi),建(jian)(jian)安王(wang)休(xiu)(xiu)仁(ren)等、山陰主(zhu)并(bing)從。帝(di)(di)(di)素(su)不悅(yue)(yue)寂(ji)之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi),見(jian)輒切齒。寂(ji)之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)既與(yu)佃夫(fu)(fu)等成謀,又(you)慮禍至(zhi),抽刀(dao)前(qian)入(ru),姜產之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)隨(sui)其(qi)后(hou)(hou),淳(chun)于文(wen)祖、繆(mou)方盛、周(zhou)登(deng)之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)、富靈(ling)符(fu)、聶慶(qing)、田嗣(si)、王(wang)敬(jing)則、俞道(dao)龍(long)、宋(song)逵之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)又(you)繼進(jin)。休(xiu)(xiu)仁(ren)聞行聲甚疾,謂休(xiu)(xiu)祐曰:“作矣。”相隨(sui)奔(ben)景(jing)陽山。帝(di)(di)(di)見(jian)寂(ji)之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)至(zhi),引弓(gong)射之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi),不中,乃走。寂(ji)之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)追殺(sha)之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)。事定,宣令宿衛曰:“湘東王(wang)受太(tai)后(hou)(hou)令除狂主(zhu),今已太(tai)平(ping)。”
明帝(di)即位,論功(gong),壽寂之(zhi)(zhi)封應(ying)城縣(xian)侯(hou)(hou),產之(zhi)(zhi)汝南縣(xian)侯(hou)(hou),佃(dian)(dian)(dian)夫(fu)(fu)(fu)建城縣(xian)侯(hou)(hou),王(wang)(wang)(wang)道(dao)(dao)隆吳平縣(xian)侯(hou)(hou),淳于(yu)文祖陽(yang)城縣(xian)侯(hou)(hou),李道(dao)(dao)兒(er)(er)新渝(yu)縣(xian)侯(hou)(hou),繆方(fang)盛劉陽(yang)縣(xian)侯(hou)(hou),周登之(zhi)(zhi)曲(qu)陵(ling)縣(xian)侯(hou)(hou),富靈(ling)符惠懷縣(xian)子(zi),聶慶(qing)建陽(yang)縣(xian)子(zi),田嗣將(jiang)(jiang)(jiang)樂(le)縣(xian)子(zi),王(wang)(wang)(wang)敬則重安縣(xian)子(zi),俞(yu)道(dao)(dao)龍茶陵(ling)縣(xian)子(zi),宋逵(kui)之(zhi)(zhi)零陵(ling)縣(xian)子(zi)。佃(dian)(dian)(dian)夫(fu)(fu)(fu)遷(qian)南臺侍御史。薛(xue)索(suo)兒(er)(er)度淮(huai)為寇,山陽(yang)太(tai)守(shou)程(cheng)天祚又反,佃(dian)(dian)(dian)夫(fu)(fu)(fu)與諸軍破薛(xue)索(suo)兒(er)(er),降(jiang)(jiang)天祚。后轉太(tai)子(zi)步(bu)兵校尉、南魯(lu)郡(jun)太(tai)守(shou),侍太(tai)子(zi)于(yu)東宮。泰(tai)(tai)始(shi)四年,以本官兼(jian)游擊將(jiang)(jiang)(jiang)軍,及(ji)輔國將(jiang)(jiang)(jiang)軍蓋次陽(yang)與二衛參員(yuan)直。次陽(yang),字(zi)崇基,平昌安丘人(ren)也,位冠(guan)軍將(jiang)(jiang)(jiang)軍卒。時(shi)佃(dian)(dian)(dian)夫(fu)(fu)(fu)及(ji)王(wang)(wang)(wang)道(dao)(dao)隆、楊運夫(fu)(fu)(fu)并(bing)執權(quan),亞于(yu)人(ren)主,巢、戴大(da)(da)明之(zhi)(zhi)世,方(fang)之(zhi)(zhi)蔑(mie)如也。嘗(chang)正(zheng)旦應(ying)合(he)朔(shuo),尚書奏遷(qian)元會(hui)。佃(dian)(dian)(dian)夫(fu)(fu)(fu)曰:“元正(zheng)慶(qing)會(hui),國之(zhi)(zhi)大(da)(da)禮,何不(bu)(bu)遷(qian)合(he)朔(shuo)日邪?”其不(bu)(bu)稽古如此(ci)。大(da)(da)通(tong)貨(huo)賄(hui),凡事非(fei)重賂不(bu)(bu)行。人(ren)有餉絹(juan)二百(bai)疋(pi),嫌少不(bu)(bu)答書。宅舍園(yuan)池,諸王(wang)(wang)(wang)邸第莫(mo)(mo)及(ji)。女妓數(shu)(shu)十,藝(yi)貌冠(guan)絕當時(shi)。金玉錦繡之(zhi)(zhi)飾,宮掖不(bu)(bu)逮也。每制一衣,造(zao)(zao)一物,都下莫(mo)(mo)不(bu)(bu)法效(xiao)焉。于(yu)宅內開(kai)瀆(du)東出十許里,塘岸整潔,泛輕舟,奏女樂(le)。中書舍人(ren)劉休嘗(chang)詣(yi)之(zhi)(zhi),遇佃(dian)(dian)(dian)夫(fu)(fu)(fu)出行,中路(lu)相(xiang)逢,要(yao)休同(tong)反。就席便(bian)命(ming)施設,一時(shi)珍羞,莫(mo)(mo)不(bu)(bu)畢(bi)備。凡諸火(huo)劑,并(bing)皆(jie)始(shi)熟(shu),如此(ci)者(zhe)(zhe)數(shu)(shu)十種。佃(dian)(dian)(dian)夫(fu)(fu)(fu)常作數(shu)(shu)十人(ren)饌以待賓(bin)客,故造(zao)(zao)次便(bian)辦,類(lei)皆(jie)如此(ci),雖晉世王(wang)(wang)(wang)、石不(bu)(bu)能(neng)過也。泰(tai)(tai)始(shi)初,軍功(gong)既(ji)多,爵秩無序,佃(dian)(dian)(dian)夫(fu)(fu)(fu)仆從附隸皆(jie)受不(bu)(bu)次之(zhi)(zhi)位:捉車人(ren)武賁中郎將(jiang)(jiang)(jiang),旁馬(ma)者(zhe)(zhe)員(yuan)外郎。朝士貴賤,莫(mo)(mo)不(bu)(bu)自(zi)結,而矜慠(ao)無所降(jiang)(jiang)意,入其室者(zhe)(zhe)唯(wei)吳興(xing)沈勃、吳郡(jun)張澹數(shu)(shu)人(ren)而已。
明帝(di)晏駕,后廢帝(di)即位,佃(dian)(dian)夫權任轉重,兼中(zhong)(zhong)書通事舍人(ren)(ren),加(jia)給事中(zhong)(zhong)、輔(fu)國將(jiang)(jiang)軍(jun)(jun)(jun),余(yu)如故。欲(yu)用張澹為(wei)武陵(ling)郡,衛(wei)將(jiang)(jiang)軍(jun)(jun)(jun)袁粲以(yi)(yi)下皆(jie)不(bu)同,而(er)佃(dian)(dian)夫稱敕施行。又廬江(jiang)(jiang)何恢有(you)妓(ji)張耀華美而(er)有(you)寵,為(wei)廣州(zhou)刺史將(jiang)(jiang)發,要佃(dian)(dian)夫飲,設(she)樂,見(jian)張氏,悅之(zhi)(zhi),頻(pin)求。恢曰:“恢可得(de),此人(ren)(ren)不(bu)可得(de)也。”佃(dian)(dian)夫拂(fu)衣出(chu)(chu)戶,曰:“惜指失掌(zhang)邪(xie)?”遂諷有(you)司以(yi)(yi)公(gong)事彈恢。凡(fan)如此,粲等(deng)并不(bu)敢執。元徽三年(nian),遷黃門侍郎,領(ling)(ling)右衛(wei)將(jiang)(jiang)軍(jun)(jun)(jun)。明年(nian),改領(ling)(ling)驍騎(qi)將(jiang)(jiang)軍(jun)(jun)(jun),遷南(nan)豫州(zhou)刺史、歷陽(yang)太(tai)守,猶(you)管內任。時廢帝(di)猖狂,好出(chu)(chu)游(you)走。始出(chu)(chu)宮,猶(you)整羽儀隊(dui)仗(zhang),俄而(er)棄部伍,單騎(qi)與(yu)數(shu)人(ren)(ren)相(xiang)隨。或(huo)出(chu)(chu)郊野,或(huo)入市鄽,內外莫不(bu)憂懼。佃(dian)(dian)夫密與(yu)直闔將(jiang)(jiang)軍(jun)(jun)(jun)申伯(bo)宗、步(bu)兵(bing)校尉朱幼(you)、于天寶(bao)(bao)謀(mou)共廢帝(di),立安成(cheng)王。五年(nian)春,帝(di)欲(yu)往江(jiang)(jiang)乘射(she)雉(zhi)。帝(di)每出(chu)(chu),常留隊(dui)仗(zhang)在樂游(you)苑前,棄之(zhi)(zhi)而(er)去(qu)。佃(dian)(dian)夫欲(yu)稱太(tai)后令(ling)喚隊(dui)仗(zhang)還,閉城門,分人(ren)(ren)守石(shi)頭(tou)、東府(fu),遣人(ren)(ren)執帝(di)廢之(zhi)(zhi),自為(wei)揚州(zhou)刺史輔(fu)政。與(yu)幼(you)等(deng)已成(cheng)謀(mou),會(hui)帝(di)不(bu)成(cheng)向江(jiang)(jiang)乘,故事不(bu)行。于天寶(bao)(bao)因以(yi)(yi)其(qi)謀(mou)告(gao)帝(di),帝(di)乃(nai)收佃(dian)(dian)夫、幼(you)、伯(bo)宗于光祿(lu)外部賜死(si)。佃(dian)(dian)夫、幼(you)等(deng)罪止一身,其(qi)余(yu)無所問。