人物生平
盜裘諂媚
司(si)(si)(si)馬(ma)倫,字子(zi)(zi)彝,晉(jin)宣帝司(si)(si)(si)馬(ma)懿第九子(zi)(zi),母(mu)為(wei)柏夫(fu)人。曹魏嘉平初年(249年),封(feng)為(wei)安(an)(an)樂亭侯。五等(deng)制(zhi)建立后,改封(feng)為(wei)東(dong)安(an)(an)子(zi)(zi),拜諫議大夫(fu)。晉(jin)武(wu)帝司(si)(si)(si)馬(ma)炎即位,封(feng)他為(wei)瑯琊郡王(wang)。因(yin)讓散騎將(jiang)劉(liu)(liu)緝(ji)收買工(gong)所的人打算盜竊(qie)御裘(qiu)坐罪,廷尉杜(du)友以(yi)(yi)法(fa)斷劉(liu)(liu)緝(ji)棄市,司(si)(si)(si)馬(ma)倫應與劉(liu)(liu)緝(ji)同罪。有司(si)(si)(si)奏(zou)司(si)(si)(si)馬(ma)倫爵位重又是(shi)親屬,不(bu)(bu)能連坐。諫議大夫(fu)劉(liu)(liu)毅(yi)反駁說:“王(wang)法(fa)賞(shang)罰,不(bu)(bu)論貴賤(jian),然后才可(ke)以(yi)(yi)使禮制(zhi)齊一刑典(dian)顯明。司(si)(si)(si)馬(ma)倫明知(zhi)御裘(qiu)不(bu)(bu)同尋常,卻不(bu)(bu)明白地(di)(di)告訴手下,本與劉(liu)(liu)緝(ji)同罪,可(ke)以(yi)(yi)按親屬和地(di)(di)位酌量減罪,而不(bu)(bu)能置而不(bu)(bu)問(wen)。應該(gai)按法(fa)律折中(zhong)(zhong),如(ru)杜(du)友所說。”晉(jin)武(wu)帝認為(wei)劉(liu)(liu)毅(yi)說的對,然而司(si)(si)(si)馬(ma)倫是(shi)自己(ji)親叔父,所以(yi)(yi)下詔赦(she)免(mian)了他。等(deng)到(dao)了封(feng)國,任東(dong)中(zhong)(zhong)郎將(jiang)、宣威將(jiang)軍(jun)。
咸寧年間(275年―279年),改封為(wei)(wei)趙王,升為(wei)(wei)平北將軍(jun)、都督鄴城守事,后進安北將軍(jun)。元康初年(291年),遷為(wei)(wei)征(zheng)西(xi)將軍(jun)、開府儀同三司(si),鎮守關中。司(si)馬倫刑賞不公,引(yin)致(zhi)氐族(zu)、羌(qiang)族(zu)反叛(pan),于是被(bei)征(zheng)召回京。不久拜為(wei)(wei)車騎將軍(jun)、太子(zi)太傅。與皇(huang)后賈南風(晉惠帝皇(huang)后)及其母郭槐(huai)結交很深(shen),諂媚侍奉中宮,為(wei)(wei)賈后所(suo)親信。要求任錄(lu)尚書,張(zhang)(zhang)華、裴頠(wei)堅決不同意。又要求當尚書令,張(zhang)(zhang)華、裴頠(wei)又不同意。
害死太子
元康九年(nian)(nian)(299年(nian)(nian)),愍懷太(tai)(tai)(tai)(tai)子(zi)司(si)(si)(si)馬(ma)遹(yu)遭賈(jia)(jia)(jia)(jia)后(hou)(hou)(hou)陷害而被廢(fei)(fei)(fei)黜太(tai)(tai)(tai)(tai)子(zi)之(zhi)(zhi)位(wei)。司(si)(si)(si)馬(ma)遹(yu)被廢(fei)(fei)(fei)后(hou)(hou)(hou),讓(rang)司(si)(si)(si)馬(ma)倫(lun)領右軍將軍。元康十(shi)年(nian)(nian)(300年(nian)(nian)),當(dang)時的左衛(wei)司(si)(si)(si)馬(ma)督司(si)(si)(si)馬(ma)雅以(yi)及常從(cong)督許超,都(dou)曾侍奉東宮太(tai)(tai)(tai)(tai)子(zi),二人(ren)(ren)(ren)為(wei)太(tai)(tai)(tai)(tai)子(zi)無罪(zui)被廢(fei)(fei)(fei)而感傷,便與(yu)(yu)(yu)殿(dian)中(zhong)中(zhong)郎(lang)士猗等(deng)商(shang)量廢(fei)(fei)(fei)賈(jia)(jia)(jia)(jia)后(hou)(hou)(hou),復太(tai)(tai)(tai)(tai)子(zi)之(zhi)(zhi)位(wei),因張華、裴頠(wei)不愿廢(fei)(fei)(fei)賈(jia)(jia)(jia)(jia)后(hou)(hou)(hou)之(zhi)(zhi)志(zhi)難(nan)改,難(nan)以(yi)與(yu)(yu)(yu)他們(men)(men)圖謀,司(si)(si)(si)馬(ma)倫(lun)執掌重要(yao)的兵權(quan),性情又(you)貪(tan)功(gong)冒進,可借他的力量成事(shi),便勸(quan)說(shuo)司(si)(si)(si)馬(ma)倫(lun)寵幸的臣子(zi)孫秀道(dao):“中(zhong)宮賈(jia)(jia)(jia)(jia)后(hou)(hou)(hou)兇狠嫉妒(du)無道(dao),與(yu)(yu)(yu)賈(jia)(jia)(jia)(jia)謐等(deng)人(ren)(ren)(ren)一(yi)(yi)起廢(fei)(fei)(fei)了(le)(le)(le)太(tai)(tai)(tai)(tai)子(zi)。現在國家沒有(you)嫡(di)系(xi)繼嗣(si),社稷危險,大(da)臣將會(hui)起事(shi)。而你(ni)名義上侍奉中(zhong)宮,與(yu)(yu)(yu)賈(jia)(jia)(jia)(jia)后(hou)(hou)(hou)、郭(guo)氏(shi)親善(shan),太(tai)(tai)(tai)(tai)子(zi)被廢(fei)(fei)(fei),都(dou)說(shuo)你(ni)們(men)(men)參與(yu)(yu)(yu)了(le)(le)(le)此事(shi),一(yi)(yi)旦另起事(shi)端(duan),災禍一(yi)(yi)定(ding)會(hui)牽連到你(ni)們(men)(men)。為(wei)何不事(shi)先謀劃一(yi)(yi)下呢(ni)?”孫秀同意了(le)(le)(le),告(gao)訴(su)司(si)(si)(si)馬(ma)倫(lun),司(si)(si)(si)馬(ma)倫(lun)采(cai)納(na)了(le)(le)(le)這個(ge)意見(jian)(jian)。于(yu)是告(gao)訴(su)通事(shi)史令張林以(yi)及省(sheng)事(shi)張衡(heng)、殿(dian)中(zhong)侍御史殷(yin)渾、右衛(wei)司(si)(si)(si)馬(ma)督路始,讓(rang)他們(men)(men)當(dang)內(nei)應。事(shi)將要(yao)發起時,孫秀知道(dao)太(tai)(tai)(tai)(tai)子(zi)聰明,如果(guo)回到東宮,會(hui)與(yu)(yu)(yu)賢人(ren)(ren)(ren)謀及政事(shi),估計(ji)自己必定(ding)不得志(zhi),便又(you)勸(quan)司(si)(si)(si)馬(ma)倫(lun)說(shuo):“太(tai)(tai)(tai)(tai)子(zi)為(wei)人(ren)(ren)(ren)剛(gang)猛,不能為(wei)私(si)事(shi)而干求請見(jian)(jian)。明公您(nin)一(yi)(yi)向(xiang)侍奉賈(jia)(jia)(jia)(jia)后(hou)(hou)(hou),時議都(dou)認為(wei)您(nin)是賈(jia)(jia)(jia)(jia)后(hou)(hou)(hou)的私(si)黨(dang)。現在雖然想為(wei)太(tai)(tai)(tai)(tai)子(zi)建大(da)功(gong),可太(tai)(tai)(tai)(tai)子(zi)心有(you)宿怨,一(yi)(yi)定(ding)不會(hui)對您(nin)增(zeng)加賞賜。會(hui)說(shuo)為(wei)百姓(xing)之(zhi)(zhi)望(wang)所逼迫(po),將功(gong)折(zhe)罪(zui)罷了(le)(le)(le)。這是招致災禍的辦法。現在暫且緩慢行事(shi),賈(jia)(jia)(jia)(jia)后(hou)(hou)(hou)必定(ding)會(hui)加害太(tai)(tai)(tai)(tai)子(zi),然后(hou)(hou)(hou)廢(fei)(fei)(fei)棄(qi)賈(jia)(jia)(jia)(jia)后(hou)(hou)(hou),既(ji)為(wei)太(tai)(tai)(tai)(tai)子(zi)報(bao)仇,又(you)足以(yi)立功(gong),哪只(zhi)是避免災禍呢(ni)?”司(si)(si)(si)馬(ma)倫(lun)聽從(cong)了(le)(le)(le)他的意見(jian)(jian)。孫秀便稍稍泄(xie)漏(lou)廢(fei)(fei)(fei)賈(jia)(jia)(jia)(jia)后(hou)(hou)(hou)復太(tai)(tai)(tai)(tai)子(zi)之(zhi)(zhi)位(wei)的計(ji)策,讓(rang)賈(jia)(jia)(jia)(jia)謐的同黨(dang)大(da)都(dou)知道(dao)。司(si)(si)(si)馬(ma)倫(lun)、孫秀于(yu)是勸(quan)賈(jia)(jia)(jia)(jia)謐等(deng)人(ren)(ren)(ren)及早殺死(si)太(tai)(tai)(tai)(tai)子(zi),以(yi)杜絕眾人(ren)(ren)(ren)之(zhi)(zhi)望(wang)。
廢賈掌權
太子(zi)遇害(hai)之后,司(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)倫(lun)、孫秀的(de)(de)謀(mou)劃(hua)更(geng)(geng)厲害(hai),而(er)司(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)雅和(he)許超怕以(yi)后致(zhi)禍,對以(yi)前(qian)(qian)的(de)(de)計謀(mou)反悔(hui),便托辭有(you)病。孫秀又(you)告訴右(you)衛佽飛督(du)閭和(he),閭和(he)依(yi)從(cong)(cong)(cong),約(yue)定四月三(san)日夜晚三(san)更(geng)(geng)一(yi)刻,以(yi)鼓聲為(wei)號。到了約(yue)定的(de)(de)時間,便假詔敕令(ling)三(san)部(bu)司(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)道(dao):“中(zhong)(zhong)(zhong)(zhong)宮(gong)與賈(jia)(jia)謐等(deng)(deng)人(ren)(ren)(ren)(ren)(ren)殺(sha)我太子(zi),現在讓車騎(qi)進(jin)(jin)入(ru)(ru)廢除賈(jia)(jia)后。你們都應聽從(cong)(cong)(cong)命(ming)(ming)令(ling),賜(si)爵為(wei)關(guan)中(zhong)(zhong)(zhong)(zhong)侯。不(bu)(bu)聽命(ming)(ming)的(de)(de),誅滅三(san)族。”于(yu)是眾人(ren)(ren)(ren)(ren)(ren)都聽從(cong)(cong)(cong)命(ming)(ming)令(ling)。司(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)倫(lun)又(you)假詔開(kai)門(men)(men)晚上入(ru)(ru)宮(gong),把(ba)軍(jun)(jun)隊(dui)陳(chen)列在路南,派翊軍(jun)(jun)校尉、齊王(wang)司(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)冏(jiong)帶領三(san)部(bu)司(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)一(yi)百(bai)人(ren)(ren)(ren)(ren)(ren),打開(kai)宮(gong)門(men)(men)進(jin)(jin)入(ru)(ru)。華(hua)林縣令(ling)駱休為(wei)內(nei)應,迎惠帝駕(jia)臨東(dong)堂。于(yu)是廢賈(jia)(jia)后為(wei)庶(shu)人(ren)(ren)(ren)(ren)(ren),把(ba)她囚禁在建始(shi)殿(dian)。拘捕吳太妃、趙(zhao)粲以(yi)及韓(han)壽的(de)(de)妻子(zi)賈(jia)(jia)午等(deng)(deng)人(ren)(ren)(ren)(ren)(ren),交(jiao)付行刑司(si)(si)(si)(si)(si)(si)考(kao)究查實。下詔告知(zhi)尚(shang)書(shu)廢賈(jia)(jia)后之事,并拘捕賈(jia)(jia)謐等(deng)(deng)人(ren)(ren)(ren)(ren)(ren),召集中(zhong)(zhong)(zhong)(zhong)書(shu)監、侍(shi)中(zhong)(zhong)(zhong)(zhong)、黃門(men)(men)侍(shi)郎(lang)、八坐等(deng)(deng)人(ren)(ren)(ren)(ren)(ren)都連(lian)夜入(ru)(ru)殿(dian),逮捕張華(hua)、裴頠、解(jie)結、杜(du)斌(bin)等(deng)(deng)人(ren)(ren)(ren)(ren)(ren),在殿(dian)前(qian)(qian)誅殺(sha)他(ta)們。尚(shang)書(shu)開(kai)始(shi)懷疑詔書(shu)有(you)詐,郎(lang)師(shi)景露出手版(ban)上奏請求皇帝手詔。司(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)倫(lun)等(deng)(deng)人(ren)(ren)(ren)(ren)(ren)認為(wei)敗壞(huai)眾人(ren)(ren)(ren)(ren)(ren)情緒,斬首示眾。第(di)二天,司(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)倫(lun)坐于(yu)端(duan)門(men)(men),屯兵(bing)(bing)向北(bei),派尚(shang)書(shu)和(he)郁持節(jie)把(ba)賈(jia)(jia)后送到金墉。殺(sha)趙(zhao)粲叔父中(zhong)(zhong)(zhong)(zhong)護(hu)軍(jun)(jun)趙(zhao)浚以(yi)及散騎(qi)韓(han)豫等(deng)(deng),朝廷內(nei)外的(de)(de)官(guan)員多被罷免。司(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)倫(lun)不(bu)(bu)久又(you)假詔自己任命(ming)(ming)持節(jie)、大都督(du)、督(du)中(zhong)(zhong)(zhong)(zhong)外諸軍(jun)(jun)事、相(xiang)國,侍(shi)中(zhong)(zhong)(zhong)(zhong)、趙(zhao)王(wang)如故(gu),完全依(yi)照(zhao)司(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)懿輔佐魏國的(de)(de)辦法,設置(zhi)左(zuo)右(you)長史(shi)、司(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)、從(cong)(cong)(cong)事中(zhong)(zhong)(zhong)(zhong)郎(lang)四人(ren)(ren)(ren)(ren)(ren),參軍(jun)(jun)十人(ren)(ren)(ren)(ren)(ren),掾屬二十人(ren)(ren)(ren)(ren)(ren),軍(jun)(jun)隊(dui)一(yi)萬人(ren)(ren)(ren)(ren)(ren)。任命(ming)(ming)他(ta)的(de)(de)兒子(zi)趙(zhao)王(wang)世子(zi)、散騎(qi)常侍(shi)司(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)荂為(wei)冗從(cong)(cong)(cong)仆射,司(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)馥為(wei)前(qian)(qian)將軍(jun)(jun),封(feng)(feng)濟陽(yang)王(wang),司(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)虔為(wei)黃門(men)(men)郎(lang),封(feng)(feng)汝陰王(wang),司(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)詡為(wei)散騎(qi)侍(shi)郎(lang),封(feng)(feng)霸城侯。孫秀等(deng)(deng)所封(feng)(feng)都是大郡,兼有(you)兵(bing)(bing)權,文武(wu)官(guan)封(feng)(feng)侯的(de)(de)幾千人(ren)(ren)(ren)(ren)(ren),百(bai)官(guan)都聽令(ling)于(yu)司(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)倫(lun)。
排除異己
淮南王司(si)馬(ma)(ma)允(yun)(yun)、齊王司(si)馬(ma)(ma)冏認(ren)為(wei)(wei)(wei)司(si)馬(ma)(ma)倫(lun)(lun)驕縱僭(jian)位,內(nei)心懷有(you)不平之意。孫(sun)秀等(deng)人也深以(yi)為(wei)(wei)(wei)忌,便讓(rang)司(si)馬(ma)(ma)冏出鎮(zhen)許地(di),收回了司(si)馬(ma)(ma)允(yun)(yun)的(de)護軍(jun)(jun)。司(si)馬(ma)(ma)允(yun)(yun)發憤,起兵(bing)(bing)討伐(fa)司(si)馬(ma)(ma)倫(lun)(lun)。司(si)馬(ma)(ma)允(yun)(yun)失敗滅亡后(hou),司(si)馬(ma)(ma)倫(lun)(lun)加九錫,增(zeng)加封邑五萬戶(hu)。司(si)馬(ma)(ma)倫(lun)(lun)假裝謙(qian)讓(rang),詔書(shu)派百(bai)官(guan)到他府(fu)上勸進,由侍(shi)中(zhong)(zhong)宣讀詔書(shu),然后(hou)他才接受(shou)。加封司(si)馬(ma)(ma)荂為(wei)(wei)(wei)撫(fu)軍(jun)(jun)將(jiang)軍(jun)(jun)、領(ling)軍(jun)(jun)將(jiang)軍(jun)(jun),司(si)馬(ma)(ma)馥為(wei)(wei)(wei)鎮(zhen)軍(jun)(jun)將(jiang)軍(jun)(jun)、領(ling)護軍(jun)(jun)將(jiang)軍(jun)(jun),司(si)馬(ma)(ma)虔為(wei)(wei)(wei)中(zhong)(zhong)軍(jun)(jun)將(jiang)軍(jun)(jun)、領(ling)右(you)衛將(jiang)軍(jun)(jun),司(si)馬(ma)(ma)詡為(wei)(wei)(wei)侍(shi)中(zhong)(zhong)。又任(ren)孫(sun)秀為(wei)(wei)(wei)侍(shi)中(zhong)(zhong)、輔(fu)國將(jiang)軍(jun)(jun)、相國司(si)馬(ma)(ma),右(you)率如(ru)從前一樣。張林等(deng)人都位居(ju)要(yao)(yao)職。增(zeng)加司(si)馬(ma)(ma)倫(lun)(lun)相府(fu)兵(bing)(bing)為(wei)(wei)(wei)二萬人,與皇帝的(de)護衛相同,還暗(an)藏了些兵(bing)(bing)士,總數超過三萬。把東(dong)宮(gong)的(de)三個門(men)都建(jian)成四角華麗的(de)望樓,又隔斷宮(gong)的(de)東(dong)西道(dao)路為(wei)(wei)(wei)外部邊界。有(you)人對孫(sun)秀說:“散騎(qi)常(chang)侍(shi)楊(yang)準、黃門(men)侍(shi)郎劉逵要(yao)(yao)梁(liang)王司(si)馬(ma)(ma)肜來誅(zhu)殺司(si)馬(ma)(ma)倫(lun)(lun)。”恰好有(you)星象的(de)異(yi)常(chang)變化,便徙司(si)馬(ma)(ma)肜為(wei)(wei)(wei)丞(cheng)相,居(ju)住司(si)徒府(fu),讓(rang)楊(yang)準、劉逵轉任(ren)外官(guan)。
趙王司(si)(si)馬(ma)倫沒(mei)(mei)有學問,不(bu)知書;孫秀也由于(yu)狡(jiao)黠(xia)小(xiao)聰明,貪求淫利。與他(ta)共事的(de)(de)(de)人,都(dou)是邪佞之(zhi)徒,只追逐榮祿名利,沒(mei)(mei)有深謀(mou)遠慮的(de)(de)(de)謀(mou)略。司(si)(si)馬(ma)荂見(jian)識淺(qian)薄,司(si)(si)馬(ma)馥、司(si)(si)馬(ma)虔(qian)也都(dou)兇狠暴戾,司(si)(si)馬(ma)詡愚蠢頑劣又輕(qing)佻,各(ge)自乖(guai)異,互相憎恨詆毀。孫秀的(de)(de)(de)兒(er)子孫會,二(er)十歲,當射聲(sheng)校尉,娶惠帝女河東(dong)公(gong)主(zhu)。公(gong)主(zhu)母喪不(bu)到(dao)一(yi)年(nian),便納聘禮。孫會形體(ti)矮小(xiao)面貌丑陋,像個下(xia)等(deng)的(de)(de)(de)奴(nu)仆(pu)。當初與富家兒(er)子在城西販馬(ma),百姓忽(hu)然聽說他(ta)娶了公(gong)主(zhu),沒(mei)(mei)有誰不(bu)驚駭。
篡奪皇位
司(si)(si)馬(ma)(ma)倫(lun)、孫秀(xiu)都很(hen)相(xiang)信巫鬼,聽信妖邪(xie)之(zhi)說(shuo)。孫秀(xiu)讓(rang)(rang)(rang)牙(ya)門趙奉(feng)假稱晉宣(xuan)帝(di)司(si)(si)馬(ma)(ma)懿的神語,說(shuo)要讓(rang)(rang)(rang)司(si)(si)馬(ma)(ma)倫(lun)早日入(ru)(ru)西宮。又說(shuo)宣(xuan)帝(di)在北芒山當趙王(wang)的佐助,于是(shi)又在北芒山別立(li)宣(xuan)帝(di)廟。說(shuo)叛逆的謀劃(hua)可以(yi)(yi)(yi)成(cheng)功。任太(tai)子詹事(shi)裴劭、左軍將(jiang)軍卞粹等(deng)二(er)十人為從事(shi)中郎,另有(you)掾屬二(er)十人。孫秀(xiu)等(deng)安置諸(zhu)(zhu)軍,安插心腹,讓(rang)(rang)(rang)散騎(qi)常(chang)侍(shi)(shi)、義陽王(wang)司(si)(si)馬(ma)(ma)威兼侍(shi)(shi)中,出入(ru)(ru)詔(zhao)命。假作(zuo)禪讓(rang)(rang)(rang)之(zhi)詔(zhao),讓(rang)(rang)(rang)使持(chi)節、尚書令滿奮,仆射崔隨為副,捧(peng)著皇帝(di)的玉(yu)(yu)璽、印(yin)(yin)綬禪位給司(si)(si)馬(ma)(ma)倫(lun)。司(si)(si)馬(ma)(ma)倫(lun)假裝謙讓(rang)(rang)(rang)不(bu)接受。于是(shi)宗室(shi)諸(zhu)(zhu)王(wang)、群公卿士都假稱有(you)符瑞天文靈應予(yu)以(yi)(yi)(yi)勸進,司(si)(si)馬(ma)(ma)倫(lun)才同意。左衛(wei)王(wang)輿與前軍司(si)(si)馬(ma)(ma)雅等(deng)帶(dai)領甲士入(ru)(ru)殿,以(yi)(yi)(yi)威賞明示三部司(si)(si)馬(ma)(ma),所以(yi)(yi)(yi)都沒有(you)誰敢反對。當天夜(ye)晚,派張林等(deng)人屯(tun)守(shou)諸(zhu)(zhu)門。義陽王(wang)司(si)(si)馬(ma)(ma)威以(yi)(yi)(yi)及駱(luo)休等(deng)人逼著天子拿(na)走玉(yu)(yu)璽、印(yin)(yin)綬。不(bu)到天亮,內外百(bai)官用車(che)輿法駕迎接司(si)(si)馬(ma)(ma)倫(lun)。惠帝(di)坐云母車(che),隨行儀仗隊幾百(bai)人,從華(hua)林西門出居金墉城。尚書和郁兼侍(shi)(shi)中、散騎(qi)常(chang)侍(shi)(shi),瑯(lang)琊王(wang)司(si)(si)馬(ma)(ma)睿、中書侍(shi)(shi)郎陸機跟(gen)隨,到城下而返回。派張衡保衛(wei)惠帝(di),實(shi)際上(shang)就(jiu)是(shi)囚禁他。
司(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)倫隨從士兵五千人(ren)(ren)(ren),從端門進入(ru),登上太(tai)(tai)極殿,滿(man)奮、崔隨、樂(le)廣(guang)(guang)把玉璽(xi)印綬(shou)獻給司(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)倫,于是(shi)司(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)倫便(bian)僭位(wei)稱帝(di),大(da)(da)(da)(da)赦天(tian)下,尊惠帝(di)為太(tai)(tai)上皇,年號(hao)建始。這(zhe)一年,賢良(liang)方(fang)正、直(zhi)言、秀(xiu)(xiu)才、孝廉、良(liang)將(jiang)(jiang)都不考試;計吏(li)(li)以(yi)(yi)及在(zai)京邑的(de)當出使(shi)四(si)方(fang)的(de)使(shi)者,太(tai)(tai)學生年紀在(zai)十六歲(sui)以(yi)(yi)上以(yi)(yi)及正在(zai)學習的(de)二十歲(sui)的(de)人(ren)(ren)(ren),都任命(ming)為官吏(li)(li);郡縣二千石(shi)以(yi)(yi)上的(de)令長適逢(feng)大(da)(da)(da)(da)赦時(shi)正在(zai)職的(de)人(ren)(ren)(ren),都封(feng)為侯,郡綱(gang)紀都是(shi)孝廉,縣綱(gang)紀都是(shi)廉吏(li)(li)。任世子(zi)司(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)荂為太(tai)(tai)子(zi),司(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)馥(fu)為侍(shi)中(zhong)、大(da)(da)(da)(da)司(si)(si)(si)(si)農、領(ling)(ling)護軍(jun)、京兆(zhao)王,司(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)虔為侍(shi)中(zhong)、大(da)(da)(da)(da)將(jiang)(jiang)軍(jun)領(ling)(ling)軍(jun)、廣(guang)(guang)平王,司(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)詡(xu)為侍(shi)中(zhong)、撫軍(jun)將(jiang)(jiang)軍(jun)、霸城王,孫秀(xiu)(xiu)為侍(shi)中(zhong)、中(zhong)書監、驃騎將(jiang)(jiang)軍(jun)、儀同三(san)司(si)(si)(si)(si)。張林(lin)等諸黨都登上卿將(jiang)(jiang)之(zhi)(zhi)位(wei),大(da)(da)(da)(da)加封(feng)賞(shang),其余同謀之(zhi)(zhi)人(ren)(ren)(ren)都破格提拔晉(jin)升,不可勝記,就連奴仆士卒(zu)雜役之(zhi)(zhi)人(ren)(ren)(ren)也(ye)都加封(feng)爵位(wei)。每(mei)次朝廷會(hui)見,冠飾貂蟬者滿(man)坐,當時(shi)的(de)人(ren)(ren)(ren)作諺語(yu)說:“貂不足,狗尾(wei)續。”只以(yi)(yi)茍且(qie)的(de)恩惠取得人(ren)(ren)(ren)們的(de)歡(huan)悅,庫府的(de)儲備還不夠(gou)賞(shang)賜,金銀(yin)冶煉(lian)鑄(zhu)造(zao)還不能供給冶印,所以(yi)(yi)有白版封(feng)侯,君子(zi)恥于接受(shou)他的(de)賞(shang)賜,百姓也(ye)知道他不得善終。
三王起兵
當(dang)時齊王司(si)馬(ma)(ma)冏(jiong)(jiong)、河間王司(si)馬(ma)(ma)颙、成都(dou)王司(si)馬(ma)(ma)穎都(dou)擁(yong)有強大的(de)(de)軍(jun)隊,各占一方。孫(sun)秀知道司(si)馬(ma)(ma)冏(jiong)(jiong)等(deng)人必定有別的(de)(de)圖謀,便(bian)選拔(ba)親(qin)戚黨羽以(yi)及司(si)馬(ma)(ma)倫(lun)的(de)(de)舊官吏(li)當(dang)這(zhe)三王的(de)(de)參(can)佐之將和郡守(shou)。
孫(sun)(sun)秀(xiu)(xiu)本來與張(zhang)林(lin)有隔(ge)閡,雖(sui)然表(biao)面上互(hu)相推崇,內(nei)心其實忌恨他。等到張(zhang)林(lin)當了(le)衛將軍,深(shen)恨自己沒得(de)到開(kai)府之職(zhi),暗地里給(gei)司(si)馬(ma)荂(kua)寫信,陳述孫(sun)(sun)秀(xiu)(xiu)專權(quan),行為違背眾人心愿(yuan),而所封功臣都(dou)是小人,擾亂朝廷,可一并殺(sha)了(le)他們。司(si)馬(ma)荂(kua)把信給(gei)司(si)馬(ma)倫看,司(si)馬(ma)倫又給(gei)孫(sun)(sun)秀(xiu)(xiu)看。孫(sun)(sun)秀(xiu)(xiu)勸司(si)馬(ma)倫殺(sha)掉張(zhang)林(lin),司(si)馬(ma)倫同(tong)意。于是司(si)馬(ma)倫請同(tong)宗室的人在(zai)華林(lin)園聚會(hui),召集張(zhang)林(lin)、孫(sun)(sun)秀(xiu)(xiu)以及王輿入見,趁機(ji)拘捕張(zhang)林(lin),殺(sha)了(le)他并誅滅其三族。
等(deng)(deng)(deng)到三王(wang)(wang)起兵(bing)(bing)討伐(fa)司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)倫的(de)(de)檄文傳(chuan)來,司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)倫、孫(sun)秀(xiu)(xiu)才大為(wei)(wei)(wei)恐(kong)懼(ju),派(pai)(pai)其(qi)(qi)中堅孫(sun)輔為(wei)(wei)(wei)上(shang)軍(jun)(jun)將(jiang)軍(jun)(jun),積(ji)弩李嚴(yan)為(wei)(wei)(wei)折沖將(jiang)軍(jun)(jun),率七千(qian)士(shi)兵(bing)(bing)從(cong)延壽關出戰(zhan),征(zheng)虜(lu)張泓、左(zuo)軍(jun)(jun)蔡璜、前(qian)軍(jun)(jun)閭和(he)等(deng)(deng)(deng)率九千(qian)人(ren)從(cong)堮坂(ban)關出兵(bing)(bing),鎮軍(jun)(jun)司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)雅、楊(yang)威莫原等(deng)(deng)(deng)率八千(qian)人(ren)從(cong)成皋關出兵(bing)(bing)。征(zheng)召東平王(wang)(wang)司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)楙(mao)為(wei)(wei)(wei)使持(chi)節、衛將(jiang)軍(jun)(jun),都(dou)督(du)各(ge)軍(jun)(jun)抵御三王(wang)(wang)之(zhi)師。派(pai)(pai)楊(yang)珍(zhen)晝夜到宣帝廟祈禱請求,回(hui)報總是(shi)說(shuo)宣帝感謝陛下,某日(ri)必(bi)當破(po)賊。又(you)拜道士(shi)胡沃(wo)為(wei)(wei)(wei)太平將(jiang)軍(jun)(jun),讓(rang)他(ta)(ta)招來福祐。孫(sun)秀(xiu)(xiu)家(jia)中天天陳設各(ge)種祭(ji)祀(si),制作(zuo)(zuo)(zuo)詛咒制勝的(de)(de)巫術文章,讓(rang)巫祝(zhu)選擇作(zuo)(zuo)(zuo)戰(zhan)的(de)(de)日(ri)子(zi)。又(you)讓(rang)近親(qin)在(zai)嵩山上(shang)穿著羽衣,詐稱是(shi)仙人(ren)王(wang)(wang)喬,制作(zuo)(zuo)(zuo)神(shen)仙文字,敘述司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)倫國運長久,以此(ci)迷惑民眾。孫(sun)秀(xiu)(xiu)想派(pai)(pai)司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)馥、司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)虔(qian)帶兵(bing)(bing)協助諸(zhu)軍(jun)(jun)作(zuo)(zuo)(zuo)戰(zhan),他(ta)(ta)們(men)二人(ren)不(bu)肯(ken)。司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)虔(qian)平素與劉(liu)輿(yu)親(qin)善友愛(ai),孫(sun)秀(xiu)(xiu)便(bian)讓(rang)劉(liu)輿(yu)勸說(shuo)司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)虔(qian),此(ci)后司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)虔(qian)才帶領八千(qian)士(shi)兵(bing)(bing)作(zuo)(zuo)(zuo)三軍(jun)(jun)的(de)(de)后繼和(he)援助。張泓、司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)雅等(deng)(deng)(deng)雖然(ran)連(lian)戰(zhan)連(lian)勝,但義軍(jun)(jun)分(fen)(fen)散(san)后又(you)匯(hui)合,司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)雅等(deng)(deng)(deng)人(ren)不(bu)能(neng)前(qian)進(jin)(jin)。許超(chao)等(deng)(deng)(deng)人(ren)與成都(dou)王(wang)(wang)司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)穎的(de)(de)軍(jun)(jun)隊(dui)在(zai)黃橋作(zuo)(zuo)(zuo)戰(zhan),殺傷一萬多人(ren)。張泓徑(jing)直到陽(yang)(yang)翟,又(you)在(zai)城南攻(gong)(gong)(gong)破(po)齊王(wang)(wang)司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)冏(jiong)(jiong)的(de)(de)輜重,殺死(si)幾千(qian)人(ren),于是(shi)占據城池保(bao)住屯積(ji)軍(jun)(jun)需(xu)物資之(zhi)所(suo)。這時(shi)司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)冏(jiong)(jiong)的(de)(de)軍(jun)(jun)隊(dui)已經(jing)在(zai)潁(ying)陰,距離陽(yang)(yang)翟四十里。司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)囧分(fen)(fen)軍(jun)(jun)渡(du)過潁(ying)水,進(jin)(jin)攻(gong)(gong)(gong)張泓不(bu)利(li)。張泓乘勝追到潁(ying)上(shang),夜晚面臨潁(ying)水列陣。司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)冏(jiong)(jiong)派(pai)(pai)輕兵(bing)(bing)進(jin)(jin)攻(gong)(gong)(gong)他(ta)(ta)們(men),諸(zhu)軍(jun)(jun)不(bu)動,而孫(sun)輔、徐建(jian)的(de)(de)軍(jun)(jun)隊(dui)夜晚自亂,徑(jing)自回(hui)洛陽(yang)(yang)自首。孫(sun)輔、徐建(jian)逃跑時(shi),不(bu)知道其(qi)(qi)他(ta)(ta)軍(jun)(jun)督(du)都(dou)還在(zai),便(bian)說(shuo):“齊王(wang)(wang)軍(jun)(jun)隊(dui)強盛(sheng),勢不(bu)可擋(dang),張泓等(deng)(deng)(deng)已覆沒。”司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)倫大驚(jing),隱(yin)瞞此(ci)事(shi),召集(ji)司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)虔(qian)和(he)許超(chao)回(hui)京。正好張泓擊敗司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)冏(jiong)(jiong)的(de)(de)捷報傳(chuan)來,司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)倫大喜(xi),便(bian)又(you)派(pai)(pai)許超(chao)前(qian)往,而這時(shi)司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)虔(qian)在(zai)回(hui)京的(de)(de)途中已到庾倉。許超(chao)回(hui)兵(bing)(bing)前(qian)進(jin)(jin)渡(du)過黃河(he)時(shi),將(jiang)士(shi)疑惑隔(ge)閡(he),銳氣內挫(cuo)。張泓等(deng)(deng)(deng)帶領所(suo)有(you)兵(bing)(bing)士(shi)渡(du)過潁(ying)水,進(jin)(jin)攻(gong)(gong)(gong)司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)冏(jiong)(jiong)兵(bing)(bing)營(ying),司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)冏(jiong)(jiong)出兵(bing)(bing)進(jin)(jin)攻(gong)(gong)(gong)他(ta)(ta)們(men)的(de)(de)別帥孫(sun)髦(mao)、司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)譚、孫(sun)輔,將(jiang)其(qi)(qi)全部(bu)攻(gong)(gong)(gong)破(po),士(shi)卒流散(san)逃回(hui)洛陽(yang)(yang),張泓等(deng)(deng)(deng)收集(ji)余眾回(hui)營(ying)。孫(sun)秀(xiu)(xiu)等(deng)(deng)(deng)得知三方軍(jun)(jun)情(qing)一天天危(wei)急,假傳(chuan)攻(gong)(gong)(gong)破(po)了(le)(le)司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)冏(jiong)(jiong)兵(bing)(bing)營(ying),活捉了(le)(le)司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)冏(jiong)(jiong),以此(ci)欺騙眾人(ren),并讓(rang)百官都(dou)來祝(zhu)賀,而士(shi)猗、伏胤、孫(sun)會(hui)都(dou)執掌兵(bing)(bing)權(quan)而不(bu)相從(cong)。司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)倫又(you)授(shou)予太子(zi)詹事(shi)劉(liu)琨(kun)使節,讓(rang)他(ta)(ta)督(du)河(he)北將(jiang)軍(jun)(jun),率一千(qian)步兵(bing)(bing)催促(cu)各(ge)軍(jun)(jun)作(zuo)(zuo)(zuo)戰(zhan)。孫(sun)會(hui)等(deng)(deng)(deng)與義軍(jun)(jun)在(zai)激水交(jiao)戰(zhan),大敗,撤退保(bao)守河(he)上(shang),劉(liu)琨(kun)燒斷河(he)橋。
失敗被殺
自(zi)從(cong)義(yi)(yi)兵(bing)興起,百官(guan)將(jiang)士(shi)(shi)(shi)都(dou)(dou)(dou)想誅殺司(si)(si)(si)(si)馬(ma)倫(lun)、孫(sun)(sun)(sun)(sun)(sun)秀(xiu)(xiu)(xiu)(xiu)以向天下(xia)謝罪(zui)。孫(sun)(sun)(sun)(sun)(sun)秀(xiu)(xiu)(xiu)(xiu)知(zhi)道(dao)眾怒難(nan)犯,不敢(gan)出省(sheng)(sheng)。及至(zhi)聽說(shuo)河北(bei)軍(jun)全部失敗,便憂慮得(de)不知(zhi)所為(wei)(wei)。義(yi)(yi)陽王(wang)司(si)(si)(si)(si)馬(ma)威(wei)勸孫(sun)(sun)(sun)(sun)(sun)秀(xiu)(xiu)(xiu)(xiu)到尚書省(sheng)(sheng)與(yu)八坐(zuo)議論征戰(zhan)防備之事,孫(sun)(sun)(sun)(sun)(sun)秀(xiu)(xiu)(xiu)(xiu)依從(cong)。使京城(cheng)四品官(guan)以下(xia)的(de)子(zi)弟年(nian)齡(ling)在(zai)(zai)十(shi)五歲(sui)以上(shang)的(de)人(ren)(ren)(ren)(ren),都(dou)(dou)(dou)到司(si)(si)(si)(si)隸之所,跟著(zhu)司(si)(si)(si)(si)馬(ma)倫(lun)出戰(zhan)。內外各軍(jun)都(dou)(dou)(dou)想劫殺孫(sun)(sun)(sun)(sun)(sun)秀(xiu)(xiu)(xiu)(xiu),司(si)(si)(si)(si)馬(ma)威(wei)害怕,從(cong)崇禮闥回(hui)到下(xia)舍(she)。許(xu)超(chao)、士(shi)(shi)(shi)猗、孫(sun)(sun)(sun)(sun)(sun)會(hui)等(deng)都(dou)(dou)(dou)回(hui)軍(jun)以后,便跟孫(sun)(sun)(sun)(sun)(sun)秀(xiu)(xiu)(xiu)(xiu)謀劃,有(you)人(ren)(ren)(ren)(ren)想收集(ji)剩余(yu)的(de)士(shi)(shi)(shi)兵(bing)出戰(zhan),有(you)人(ren)(ren)(ren)(ren)想焚燒(shao)宮室(shi),誅殺不依附自(zi)己的(de)人(ren)(ren)(ren)(ren),隨同司(si)(si)(si)(si)馬(ma)倫(lun)向南(nan)(nan)投奔孫(sun)(sun)(sun)(sun)(sun)旂(qi)、孟觀等(deng)人(ren)(ren)(ren)(ren),有(you)人(ren)(ren)(ren)(ren)想乘船向東逃(tao)到大海,計議不決。王(wang)輿反叛,率領(ling)該營七百多士(shi)(shi)(shi)兵(bing)從(cong)南(nan)(nan)掖門(men)(men)攻入(ru),敕令(ling)(ling)宮中(zhong)(zhong)士(shi)(shi)(shi)兵(bing)各自(zi)守衛(wei)宮門(men)(men),三部司(si)(si)(si)(si)馬(ma)作為(wei)(wei)內應。王(wang)輿自(zi)己前往攻擊孫(sun)(sun)(sun)(sun)(sun)秀(xiu)(xiu)(xiu)(xiu),孫(sun)(sun)(sun)(sun)(sun)秀(xiu)(xiu)(xiu)(xiu)關閉中(zhong)(zhong)書南(nan)(nan)門(men)(men)。王(wang)輿讓士(shi)(shi)(shi)兵(bing)登墻燒(shao)屋,孫(sun)(sun)(sun)(sun)(sun)秀(xiu)(xiu)(xiu)(xiu)和許(xu)超(chao)、士(shi)(shi)(shi)猗倉惶逃(tao)出,左衛(wei)將(jiang)軍(jun)趙(zhao)泉(quan)斬孫(sun)(sun)(sun)(sun)(sun)秀(xiu)(xiu)(xiu)(xiu)等(deng)人(ren)(ren)(ren)(ren)示(shi)眾。在(zai)(zai)右衛(wei)營逮(dai)捕孫(sun)(sun)(sun)(sun)(sun)會(hui),交付廷尉誅戮。捉住前將(jiang)軍(jun)謝惔、黃(huang)門(men)(men)令(ling)(ling)駱(luo)休(xiu)、司(si)(si)(si)(si)馬(ma)督王(wang)潛,都(dou)(dou)(dou)斬于殿中(zhong)(zhong)。三部司(si)(si)(si)(si)馬(ma)兵(bing)在(zai)(zai)宣(xuan)化闥中(zhong)(zhong)斬孫(sun)(sun)(sun)(sun)(sun)弼示(shi)眾。當時(shi)司(si)(si)(si)(si)馬(ma)馥在(zai)(zai)孫(sun)(sun)(sun)(sun)(sun)秀(xiu)(xiu)(xiu)(xiu)家(jia),王(wang)輿派將(jiang)士(shi)(shi)(shi)把(ba)他囚禁在(zai)(zai)散騎省(sheng)(sheng),用大戟守住省(sheng)(sheng)閣。八坐(zuo)都(dou)(dou)(dou)到殿中(zhong)(zhong),坐(zuo)在(zai)(zai)東階樹下(xia)。王(wang)輿駐扎在(zai)(zai)云龍門(men)(men),讓司(si)(si)(si)(si)馬(ma)倫(lun)制詔令(ling)(ling)道(dao):“我(wo)為(wei)(wei)孫(sun)(sun)(sun)(sun)(sun)秀(xiu)(xiu)(xiu)(xiu)等(deng)人(ren)(ren)(ren)(ren)所誤,致使三王(wang)發怒。現在(zai)(zai)孫(sun)(sun)(sun)(sun)(sun)秀(xiu)(xiu)(xiu)(xiu)已誅,將(jiang)迎(ying)太子(zi)復位,我(wo)告老歸農(nong)。”傳示(shi)詔書用騶虞(yu)幡信令(ling)(ling)將(jiang)士(shi)(shi)(shi)放(fang)下(xia)武器。文武百官(guan)各自(zi)奔逃(tao),沒有(you)誰敢(gan)家(jia)居。黃(huang)門(men)(men)帶司(si)(si)(si)(si)馬(ma)倫(lun)從(cong)華林東門(men)(men)出,和司(si)(si)(si)(si)馬(ma)荂(kua)一起都(dou)(dou)(dou)回(hui)到汶陽里住宅。于是派甲兵(bing)數千把(ba)惠(hui)帝從(cong)金墉城(cheng)迎(ying)歸,百姓都(dou)(dou)(dou)稱萬歲(sui)。惠(hui)帝從(cong)端門(men)(men)入(ru),升(sheng)殿,居廣(guang)室(shi),送司(si)(si)(si)(si)馬(ma)倫(lun)和司(si)(si)(si)(si)馬(ma)荂(kua)等(deng)到金墉城(cheng)。
當(dang)初(chu),孫秀害怕(pa)西軍(jun)到(dao)來(lai),又召司(si)馬(ma)虔還京。這天(tian)住宿在九(jiu)曲,詔令(ling)使者免去司(si)馬(ma)虔官職(zhi),司(si)馬(ma)虔恐懼,離開(kai)軍(jun)隊帶了幾十人回到(dao)汶陽里。
梁王司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)肜表奏(zou)司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)倫父子叛(pan)逆,應當誅殺(sha)。百官在朝堂會議,都如同(tong)司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)肜表奏(zou)一樣。派尚書(shu)袁敞持節賜司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)倫死(si)罪,讓他(ta)喝(he)金(jin)屑苦酒。司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)倫慚愧,用手巾遮住臉,連聲說(shuo)(shuo):“孫秀誤(wu)我(wo)!孫秀誤(wu)我(wo)!”于是(shi)逮捕(bu)司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)荂、司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)馥(fu)、司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)虔、司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)詡交(jiao)付(fu)廷尉獄,考究查實。司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)馥(fu)臨死(si)時對司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)虔說(shuo)(shuo):“因你連累我(wo)們家(jia)破人亡啊!”百官凡(fan)是(shi)司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)倫所用的人,一律斥(chi)免,臺省(sheng)府衛也只有少(shao)數保留。自(zi)興兵六十(shi)多天(tian)中(zhong),作(zuo)戰所殺(sha)害的將近十(shi)萬人。
但(dan)凡同(tong)司(si)(si)馬(ma)倫為(wei)逆參預謀(mou)劃大(da)事的人(ren):張林被孫(sun)(sun)秀殺(sha)死;許(xu)超、士猗(yi)、孫(sun)(sun)弼(bi)、謝惔(yan)、殷渾與孫(sun)(sun)秀為(wei)王輿(yu)所(suo)殺(sha);張衡、閭和、孫(sun)(sun)髦、高(gao)越從(cong)陽(yang)翟返回(hui),伏(fu)胤戰敗后(hou)回(hui)到洛(luo)陽(yang),都斬于東市;蔡璜在(zai)陽(yang)翟向齊王司(si)(si)馬(ma)冏投降,回(hui)洛(luo)陽(yang)以后(hou)自殺(sha);王輿(yu)因(yin)有(you)功免(mian)于誅(zhu)殺(sha),后(hou)來(lai)與東萊王司(si)(si)馬(ma)蕤謀(mou)劃殺(sha)司(si)(si)馬(ma)冏,又(you)伏(fu)法被殺(sha)。
趣聞軼事
才庸無謀
司馬倫平素才能(neng)平庸,沒有(you)智慧計(ji)策,又(you)為孫秀所制,孫秀的(de)威權(quan)顯(xian)揚于朝(chao)廷(ting),天下都侍奉孫秀而無(wu)求于司馬倫。孫秀起自于瑯琊小吏(li),累官于趙國,以(yi)諂媚顯(xian)達。執掌國家大權(quan)后,便(bian)恣肆于施奸謀,多殺(sha)(sha)忠臣良(liang)將(jiang),以(yi)逞私欲。司隸從事(shi)游(you)顥(hao)(hao)與(yu)殷(yin)(yin)渾(hun)有(you)隔(ge)閡(he),殷(yin)(yin)渾(hun)引誘游(you)顥(hao)(hao)的(de)家奴晉(jin)(jin)興(xing),讓(rang)他偽告游(you)顥(hao)(hao)有(you)篡逆打算(suan)。孫秀不仔細察問,便(bian)拘(ju)捕(bu)了游(you)顥(hao)(hao)和襄陽中(zhong)正李(li)邁,把他們殺(sha)(sha)了,厚待晉(jin)(jin)興(xing),任命(ming)為己(ji)部曲督。前衛尉石(shi)崇、黃門(men)郎潘岳都與(yu)孫秀有(you)隔(ge)閡(he),一并被殺(sha)(sha)。于是(shi)京城中(zhong)的(de)君子(zi)不以(yi)其生存(cun)為樂。
奇異之鳥
司(si)馬(ma)倫(lun)(lun)親自祭祀太廟,回來時(shi),遇到大風(feng),吹折了(le)(le)(le)(le)麾蓋。孫秀為司(si)馬(ma)倫(lun)(lun)建立了(le)(le)(le)(le)非常(chang)的(de)大功,因(yin)此(ci)司(si)馬(ma)倫(lun)(lun)更敬重他。孫秀住(zhu)在文帝司(si)馬(ma)昭當相國時(shi)所(suo)居的(de)內(nei)庫,事無巨細,必定先(xian)(xian)征求(qiu)他的(de)意見(jian)然后(hou)才實行。司(si)馬(ma)倫(lun)(lun)的(de)詔令,孫秀總(zong)是(shi)(shi)改(gai)變,有所(suo)取舍(she),便自己寫在青紙上當詔書,有時(shi)朝令夕改(gai)竟達到三四次,百官轉任改(gai)職如(ru)同流水一(yi)(yi)(yi)樣。當時(shi)有只(zhi)雉雞飛入殿(dian)(dian)中,從(cong)太極殿(dian)(dian)的(de)東(dong)階上殿(dian)(dian),人們驅趕它,又飛到殿(dian)(dian)西(xi)邊大鐘的(de)下面,過了(le)(le)(le)(le)一(yi)(yi)(yi)會(hui),飛走(zou)了(le)(le)(le)(le)。另外司(si)馬(ma)倫(lun)(lun)在殿(dian)(dian)上捉(zhuo)到一(yi)(yi)(yi)只(zhi)奇異的(de)鳥,問(wen)手下都(dou)不知它是(shi)(shi)什(shen)么鳥,過了(le)(le)(le)(le)幾天的(de)一(yi)(yi)(yi)個傍晚,宮(gong)西(xi)邊有個穿白衣服的(de)小孩說這鳥是(shi)(shi)服劉鳥。司(si)馬(ma)倫(lun)(lun)讓人抓住(zhu)小兒和這只(zhi)鳥一(yi)(yi)(yi)并關在牢室(shi)中,第二天早晨打開一(yi)(yi)(yi)看,門(men)戶和先(xian)(xian)前一(yi)(yi)(yi)樣,可是(shi)(shi)人和鳥都(dou)不見(jian)了(le)(le)(le)(le)。司(si)馬(ma)倫(lun)(lun)眼睛有個瘤(liu)子,時(shi)人認為這是(shi)(shi)妖(yao)異的(de)象征。
人物評價
房(fang)玄(xuan)齡:①倫實庸瑣,見(jian)欺孫秀,潛構(gou)異圖,煽成奸(jian)(jian)慝。乃使元良(liang)遘怨酷,上宰陷誅夷,乾耀以之(zhi)暫傾,皇綱(gang)于焉(yan)中圮。遂裂冠毀冕,幸百六之(zhi)會;綰璽揚纛,窺九五之(zhi)尊(zun)。夫神器焉(yan)可偷(tou)安,鴻名豈(qi)容妄假(jia)!而欲托茲淫(yin)祀(si),享(xiang)彼天(tian)年,兇暗(an)之(zhi)極(ji),未之(zhi)有也(ye)。②倫實下愚,敢竊龍圖,亂(luan)常奸(jian)(jian)位,遄及嚴(yan)誅。